Ουίλιαμ Ουίλσον (διήγημα)
 Εικονογράφηση για έκδοση του 1935 | |
| Συγγραφέας | Έντγκαρ Άλλαν Πόε |
|---|---|
| Τίτλος | William Wilson |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | Οκτώβριος 1839 |
| Μορφή | διήγημα |
| Δημοσιεύθηκε στο | Burton's Gentleman's Magazine |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ουίλιαμ Ουίλσον (πρωτότυπος τίτλος: William Wilson) είναι διήγημα του Αμερικανού συγγραφέα Έντγκαρ Άλαν Πόε, το οποίο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1839.[1]
Το διήγημα χρησιμοποιεί το λογοτεχνικό μοτίβο του σωσία και το σκηνικό είναι εμπνευσμένο από τα μαθητικά χρόνια του Πόε στα περίχωρα του Λονδίνου. Από το 1840 περιλαμβάνεται στη συλλογή Ιστορίες γκροτέσκου και αραβουργημάτων και έχει διασκευαστεί αρκετές φορές.[2]
Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το διήγημα είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο και ο ταραγμένος αφηγητής συστήνεται και εξηγεί ότι πήρε το όνομα Ουίλιαμ Ουίλσον για να μην κηλιδώσει το πραγματικό του όνομα.[3]
Μετά από μια περιγραφή της παιδικής του ηλικίας, η ιστορία συνεχίζει στην αγγλική επαρχία, σε ένα σχολείο όπου ο ιδιαίτερα ευφυής και χειριστικός νεαρός ξεκινά την εκπαίδευσή του παρέα με άλλους μαθητές. Ένας νεοφερμένος όμως θα ανατρέψει τη ζωή του. Ο νέος συμμαθητής έχει το ίδιο ονοματεπώνυμο και περίπου την ίδια εμφάνιση, και μάλιστα γεννήθηκε την ίδια ημερομηνία. Το όνομα του φέρνει τον αφηγητή σε αμηχανία επειδή, παρά την αριστοκρατική καταγωγή του, ακούγεται πληβείο ή συνηθισμένο, και εκνευρίζεται που πρέπει να το ακούει δύο φορές λόγω του συνονόματου.
Ο νέος συμμαθητής μιμείται τη συμπεριφορά και τις στάσεις του Ουίλιαμ, με μόνη διαφορά ότι δεν μπορεί να υψώσει τη φωνή του πέρα από έναν ψίθυρο. Επιπλέον, είναι ο μόνος που τον συναγωνίζεται, αμφισβητώντας έτσι την ανωτερότητά του έναντι των άλλων συντρόφων του. Συγχρόνως, αρχίζει να δίνει ορθές συμβουλές στον Ουίλιαμ, τις οποίες αυτός αρνείται να υπακούσει αγανακτώντας για την «αλαζονεία» του αγοριού - αν και εκ των υστέρων αναγνωρίζει την ανωτερότητα του ήθους του σωσία του και ομολογεί ότι αν άκουγε τις συμβουλές του «σήμερα θα ήμουν ένας καλύτερος και ευτυχισμένος άνθρωπος». Ένα βράδυ, κοντά στο τέλος του πέμπτου έτους, μπαίνει στην κρεβατοκάμαρα του άλλου Ουίλιαμ με σκοπό να του κάνει μια φάρσα αλλά με τρόμο παρατηρεί το πρόσωπο του αγοριού - που τώρα μοιάζει με το δικό του. Τότε ο Ουίλιαμ φεύγει αμέσως από το σχολείο και, την ίδια εβδομάδα, το άλλο αγόρι ακολουθεί.
Ο Ουίλιαμ τελικά συνεχίζει τις σπουδές του πρώτα στο Ήτον και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου περνάει τρία χρόνια σπατάλης, έκλυτης ζωής και ασωτίας με γεγονότα που ο ίδιος αποκαλεί «νεανικές αταξίες». Ένα βράδυ, όταν καταστρέφει έναν πλούσιο συμφοιτητή του κλέβοντας στα χαρτιά, ένας άντρας με καλυμμένο πρόσωπο εμφανίζεται και καταγγέλλει ψιθυριστά την απάτη του στους άλλους συμφοιτητές που τον αντιμετωπίζουν πλέον με αποτροπιασμό. Ταπεινωμένος και εξευτελισμένος, ο αφηγητής τρέπεται σε φυγή και για να ξεφύγει ταξιδεύει στην Ευρώπη, όπου όμως ο σωσίας του πάντα επεμβαίνει και του ανατρέπει τα ανήθικα σχέδιά του, που όπως μας περιγράφει οδηγούνται πάντα από φιλοδοξία, θυμό και λαγνεία. Όταν κατά τη διάρκεια μιας χοροεσπερίδας στο Καρναβάλι της Ρώμης, επιχειρεί να αποπλανήσει μια παντρεμένη αρχόντισσα, ο άλλος Ουίλιαμ τον σταματά. Ο εξαγριωμένος Ουίλιαμ σέρνει τον σωσία του - που φοράει πανομοιότυπα ρούχα - σε έναν προθάλαμο και, μετά από μια σύντομη ξιφομαχία, στην οποία ο σωσίας συμμετέχει απρόθυμα, τον μαχαιρώνει θανάσιμα.[4]
Απομακρύνεται για μια στιγμή και όταν επιστρέφει, φαίνεται ξαφνικά να εμφανίζεται ένας μεγάλος καθρέφτης στον οποίο αναγνωρίζει τον εαυτό του κατάχλωμο και ματωμένο. Αυτή η εικόνα του μίλησε με κανονικό τόνο και όχι ψιθυριστά όπως έκανε πάντα πριν και του είπε ότι μόλις αυτοκτόνησε: [5]
«Νίκησες και παραδίνομαι. Αλλά από δω και πέρα είσαι κι εσύ νεκρός, νεκρός για τον κόσμο, για τον ουρανό και για την ελπίδα. Δεν ζούσες παρά μέσα σε μένα, και με τον θάνατό μου, δες μέσα σ' αυτήν την εικόνα που είναι δική σου, πόσο τελειωτικά δολοφόνησες τον εαυτό σου.»[6][7]
Έμπνευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το σκηνικό του διηγήματος είναι ημι-αυτοβιογραφικό, βασισμένο στην περίοδο των σπουδών του Πόε στην Αγγλία ως παιδί. Το «ομιχλώδες χωριό της Αγγλίας» της ιστορίας είναι το Στόουκ Νιούινγκτον, τώρα προάστιο του βόρειου Λονδίνου και το σχολείο που αναφέρει βασίζεται στο σχολείο όπου ο Πόε φοίτησε από το 1817 έως το 1820, το οποίο έχει πλέον κατεδαφιστεί. Το όνομα του διευθυντή του φανταστικού σχολείου, αιδεσιμότατος Τζον Μπράνσμπι, είναι το ίδιο με αυτό του διευθυντή του Πόε στο σχολείο του. Η εκκλησία που αναφέρεται στην ιστορία βασίζεται στην παλιά ενοριακή εκκλησία του Στόουκ Νιούινγκτον, κτίριο που υπάρχει ακόμη. Στην ιστορία του Πόε η εκκλησία περιγράφεται ότι έχει γοτθικό κωδωνοστάσιο. Το κωδωνοστάσιο, ωστόσο, προστέθηκε το 1829 περίπου εννέα χρόνια μετά την αποχώρηση του Πόε από το σχολείο.
Επιπλέον, ο Πόε αναγνώρισε ότι την ιδέα μιας ιστορίας σχετικά με τον εκνευρισμό που μπορεί να νιώσει κανείς όταν συναντά κάποιον με το ίδιο όνομα με το δικό του, καταστρέφοντας έτσι ένα αίσθημα μοναδικότητας, την εμπνεύστηκε από το «Ένα άγραφο δράμα του Λόρδου Μπάιρον» του Ουάσινγκτον Ίρβινγκ, στο τέλος του οποίου ο ήρωας σκοτώνει τον σωσία του με το σπαθί και πίσω από τη μάσκα του νεκρού ανακαλύπτει το δικό του πρόσωπο.[8][9]
Σχόλια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Οι δύο Ουίλιαμ Ουίλσον γεννήθηκαν στις 19 Ιανουαρίου 1813, ημερομηνία γέννησης του ίδιου του Πόε αλλά είναι ακριβώς 4 χρόνια νεότεροι από τον συγγραφέα.
- Το θέμα του σωσία, το οποίο στοιχειώνει τον αφηγητή και τον οδηγεί στην τρέλα παρουσιάζεται με σαφήνεια: Είναι η ψιθυριστή φωνή της συνείδησής του και σύμφωνα με τον βιογράφο του Πόε Άρθουρ Χόμπσον Κουίν αντιπροσωπεύει τη σχέση του συνειδητού με το υποσυνείδητο. Ο Πόε, ο οποίος αναγνωρίζεται πίσω από τον αφηγητή, πρέπει να είχε συχνά μετανιώσει για τις απερισκεψίες και την έκλυτη ζωή του κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, που τον οδήγησαν τελικά να χάσει την προστασία του πλούσιου θετού πατέρα του Τζον Άλεν.
- Το τι ακριβώς συνέβη στον αφηγητή στο τέλος της ιστορίας είναι ασαφές - αν ήταν θύμα ενός παραληρηματικού εφιάλτη, ή αν έχει αυτοκτονήσει άθελά του και ο θάνατος πλησιάζει, και οι δύο πιθανότητες αναφέρονται στην αρχή του διηγήματος. Αλλά η διφορούμενη φύση του τέλους δεν στερεί σε τίποτε και μάλλον αυξάνει τη δύναμη της ιστορίας.[10]
- Το 1845 ο Μπωντλέρ μετέφρασε το διήγημα στα γαλλικά, ήταν το πρώτο διήγημα του Πόε που μετέφρασε και έκανε τον συγγραφέα γνωστό στους μη αγγλόφωνους αναγνώστες.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ουίλιαμ Ουίλσον - Ηχητικό βιβλίο σε μετάφραση Κοσμά Πολίτη
Μεταφράσεις στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ο Ουίλιαμ Ουίλσον, μετάφραση: Γιάννης Ευαγγελίδης, στο βιβλίο «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου», εκδόσεις Γράμματα, 1982
- Γουίλιαμ Γουίλσον, μετάφραση: Κατερίνα Σχινά, στο βιβλίο «21 Ιστορίες και Το Κοράκι», εκδόσεις Μεταίχμιο, 2011[11]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ . «sparknotes.com/lit/poestories/William Wilson (1839)».
- ↑ . «imdb.com/titleΙστορίες μυστηρίου/Original title: Histoires extraordinaires/1968».
- ↑ . «shmoop.com/study-guides/literature/william-wilson/summary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ . «frapress.gr/2014/09/o-ouiliam-ouilson-tou-edgar-allan-poe/».
- ↑ . «litcharts.com/lit/poe-s-stories/william-wilson».
- ↑ . «cliffsnotes.com/literature/p/poes-short-stories/summary-and-analysis/william-wilson».
- ↑ Ο Ουίλιαμ Ουίλσον, μετάφραση: Γιάννης Ευαγγελίδης, στο βιβλίο «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου», σελ. 90
- ↑ Kenneth Silverman, Edgar A. Poe : Mournful and Never-ending Remembrance, Harper Perennial, 1991, p. 149-150
- ↑ . «archive.org/stream/Full text of "An Unwritten Drama of Lord Byron"».
- ↑ . «interestingliterature.com/2017/02/a-summary-and-analysis-of-edgar-allan-poes-william-wilson/».
- ↑ . «politeianet.gr/books/poe-edgar-allan-metaichmio-21-istories-kai-to-koraki».
|