Οικογένεια Μεταξά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Μεταξάς.
Από το Libro d' Oro: Το οικόσημο της οικογένειας Μεταξά

Με το όνομα Μεταξάς φέρεται ιστορική Κεφαλληνιακή αριστοκρατική οικογένεια. Τα μέλη της ήταν συνήθως στρατιωτικοί, κληρικοί και πολιτικοί.

Ιστορική αναδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την παράδοση, η οικογένεια Μεταξά ανάγει τις απαρχές της στον Μάρκο Αντώνιο Μεταξά, υποτιθέμενο συγκλητικό και υπασπιστή του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Διαφεύγοντας της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, έφτασε στην Κεφαλονιά, όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην περιοχή "Φραντζάτα", που έκτοτε μετονομάσθηκε σε "Μεταξάτα".[1] Τωόντι σε έναν κατάλογο (Gregolin Archivio, no. 36/273) των ευγενών υπερασπιστών της Κωνσταντινούπολης που μετά την Άλωση κατέφτασαν στην Κρήτη μέσω Χίου, επιβαίνοντες στην γαλέρα του Ζόρζι Ντόρια, περιλαμβάνονται και οι Αντώνιος, Νικόλαος, και Σέργιος Μεταξάς, αγνώστων όμως λοιπών στοιχείων.[2] Πάντως το επώνυμο εμφανίζεται στην Κεφαλονιά ήδη από το 1264, όταν αναφέρονται οι γαιοκτήμονες Μιχαήλ, Θεόδωρος και Κομπολέων Μεταξάς.[3] Επιπλέον, ένας Γεώργιος Μεταξάς αναφέρεται στην Θεσσαλονίκη το 1314,[4] και ο πάροικος Ιωάννης Μεταξάς στους Σταγούς το 1328.[5]

Θεωρούμενη μία από τις ισχυρότερες και επιφανέστερες οικογένειες της Κεφαλληνίας, η οικογένεια Μεταξά ήταν από τις πρώτες που καταχωρήθηκαν στην Χρυσή Βίβλο της Αριστοκρατίας (το περίφημο Libro d' Oro), ήδη από το έτος 1593.[6] Έκτοτε μέλη της οικογενείας διακρίθηκαν πολλάκις ως μέλη του Συμβουλίου Αριστοκρατών της νήσου και μετά την Ένωση της Κεφαλονιάς με την Ελλάδα, στα δρώμενα του νεοελληνικού κράτους.

Κλάδοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και ο Μάρκος Αντώνιος Μεταξάς θεωρείται ο γενάρχης όλων των Μεταξάδων της Κεφαλληνίας, με το πέρασμα των ετών έκαναν την εμφάνισή τους διαφορετικοί κλάδοι για την πολυπληθή οικογένεια με ξεχωριστά γενεαλογικά δένδρα τα οποία όμως, ως επί το πλείστον, αλληλοσυμπληρώνονται. Κύρια πηγή πληροφοριών για τους κλάδους της οικογένειας Μεταξά είναι το Libro d' Oro.

Πρώτοι κλάδοι που αναφέρονται στα αρχεία της Βενετικής Διοίκησης και στο Libro d' Oro είναι αυτοί των Βασιλάκιδων (Vassilacci), Λασκαράτων (Lascarato), απογόνων του Λάσκαρι Μεταξά (γενν. 1570), των Αντζουλάτων/Αντζουλακάτων (Anzolato), από τον οποίο καταγόταν, μεταξύ άλλων, και ο δικτάτορας (1936-1941) Ιωάννης Μεταξάς, και των Τζαννάτων (Zannato). Από τα μέσα του 17ου αι. αναφέρονται οι κλάδοι των Λυσέων (Liseo), Αγγουρίων (Angurea), Τρικάρδων (Tricardo), Στραβολαίμων (Stravolemo), Καψολίβερων (Capsoliveri) και των Ζέζων ή Ζήζων (Zezo).

Όσον αφορά την γεωγραφική κατανομή των κλάδων της οικογένειας Μεταξά στην Κεφαλονιά, καταλαμβάνει σήμερα σχεδόν το σύνολο του νησιού με ορισμένους κλάδους όμως να εντοπίζονται τοπικά[7]: Οι Μεταξά-Λυσέοι ως επί το πλείστον στο Αργοστόλι, οι Μεταξά-Τρίκαρδοι, Στραβόλαιμοι και Ζήζοι στα Μεταξάτα και οι Μεταξά-Αγγούριοι και Καψολίβεροι στη Λειβαθώ.

Αξιοσημείωτα μέλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την πολυμελή αυτή οικογένεια πολλά μέλη διακρίθηκαν στο στρατό, τον κλήρο, την πολιτική, καθώς και στα γράμματα και τις επιστήμες. Σημαντικότεροι εξ αυτών κατά ιστορική σειρά ήταν:

Γενεαλογικό δέντρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Άγγελος Μεταξάς, γιος του Μαρκαντώνιου
  • Άγγελος Μεταξάς, δισέγγονος του Μαρκαντώνιου
  • Antenor Μεταξάς, πολιτικός και γιος του Άγγελου
  • Λάσκαρης Μεταξάς, γενάρχης του κλάδου των Μεταξά - Λασκαράτων
  • Μαρκαντώνιος Μεταξάς, γιος του Άγγελου
  • Νικόδημος Μεταξάς, επίσκοπος Κεφαλονιάς και γιος του Μαρκαντώνιου
  • Βαλλιάνος Μεταξάς, γιος του Μαρκαντώνιου
  • Νικόδημος Μεταξάς, λόγιος, αρχιεπίσκοπος Κεφαλονιάς, Ζακύνθου & Ιθάκης και γιος του Βαλλιάνου
  • Τζιάκομο Μεταξάς, γιος του Βαλλιάνου
  • Ανδρέας Μεταξάς, γιος του Τζιάκομο
  • Κωνσταντίνος Μεταξάς, γιος του Ανδρέα
  • Ζώρζης Μεταξάς, γιος του Κωνσταντίνου
  • Άγγελος Μεταξάς, γιος του Ζώρζη
  • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Άγγελου
  • Ζώρζης Μεταξάς, γιος του Τζιοβάννι
  • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Ζώρζη
  • Juanne Μεταξάς, γιος του Τζιοβάννι
  • Γεράσιμος Μεταξάς, γιος του Juanne
  • Αριστείδης Μεταξάς, τσιφλικάς και γιος του Γεράσιμου
  • Αλεξάνδρα Μεταξά, σύζυγος Τζέραλντ Μέρλιν και κόρη του Αριστείδη
  • Σταύρος Μεταξάς, αξιωματικός του στρατού και γιος του Αριστείδη
  • Ανδρέας Μεταξάς, γιος του Κωνσταντίνου
  • Δημήτριος Μεταξάς, γιος του Ανδρέα
  • Juanne Μεταξάς, γιος του Δημητρίου
  • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Τζιάκομο
  • Ανδρέας Μεταξάς, διοικητής της Ιθάκης και γιος του Αναστασίου
  • Πέτρος Μεταξάς, γιος του Ανδρέα
  • Κατερίνα Μεταξά, σύζυγος Αλέξανδρου Καμπά και κόρη του Γεράσιμου
  • Ανδρέας Π. Μεταξάς, στρατιωτικός, διπλωμάτης, πρωθυπουργός της Ελλάδας και γιος του Πέτρου
  • Σπυρίδων Μεταξάς, διπλωμάτης, πληρεξούσιος και γιος του Ανδρέα
  • Πέτρος Μεταξάς, γιος του Ανδρέα
  • Ανδρέας Μεταξάς, νομάρχης Κέρκυρας και Πατρών και γιος του Πέτρου
  • Πέτρος Μεταξάς, διπλωμάτης και γιος του Ανδρέα
  • Σπύρος Μεταξάς, γιος του Ανδρέα
  • κόμης Άγγελος Μεταξάς, στρατιωτικός, γεναρχης του κλαδου των Ατζολέτων και γιος του Τζιοβάννι
  • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Άγγελου
  • Σπυρίδων Μεταξάς, γιος του Άγγελου
  • Νικόλαος Μεταξάς, γιος του Σπυρίδωνος
  • Κωνσταντίνος Μεταξάς, γιος του Αγαμέμνονα
  • Αγαμέμνων Μεταξάς, υποστράτηγος και γιος του Κωνσταντίνου
  • Νικόλαος Μεταξάς, φοιτητής ιατρικής και γιος του Αγαμέμνονα
  • Παναγής Μεταξάς, έπαρχος Ιθάκης και γιος του Μαρίνου
  • Ιωάννης Μεταξάς, αξιωματικός του στρατού, πρωθυπουργός και δικτάτορας της Ελλάδας και γιος του Παναγή
  • Αριστοτέλης Μεταξάς, γιος του Μαρίνου

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αναστασίου Γούδα, Βίοι παράλληλοι επί της Αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρέψαντων ανδρών, εν Αθήναις 1875, εκ του τυπογραφείου Νικήτα Πάσσαρη
  • Άννας Κομνηνής, "Αλεξιάς", Κωνσταντινούπολη, 1082
  • Γεωργίου Μοσχόπουλου, "Ιστορία της Κεφαλονιάς", Αργοστόλι, 1988
  • Επαμεινώνδα Μεταξά, "Ιστορία του Οίκου Μεταξά", Αθήναι, 1893
  • Ευγενίου Ρίζου Ραγκαβή, "Livre d' Or de la noblesse Ionienne", Vol. 2 - Cephalonie, Αθήναι 1926, Ελευθερουδάκης
  • Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Walther, Rainer; Sturm-Schnabl, Katja; Kislinger, Ewald; Leontiadis, Ioannis; Kaplaneres, Sokrates (1976–1996) (στα γερμανικά). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. Βιέννη: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1. 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ευγενίου Ρίζου Ραγκαβή, "Livre d' Or de la noblesse ionienne", Vol. 2, Cephalonie, Αθήναι 1926
  2. Philippides, Marios· Hanak, Walter K. (2011). The Siege and the Fall of Constantinople in 1453: Historiography, Topography and Military Studies. Ashgate Publishing, Ltd. σελίδες 633 (σημ. 21), 648. ISBN 978-1-4094-1064-5. 
  3. PLP, 17964. Μεταξᾶς; 17966. Μεταξᾶς Θεόδωρος; 17968. Μεταξᾶς Κομπολέων; 17969. * Μεταξᾶς Μιχαήλ.
  4. PLP, 17965. Μεταξᾶς Γεώργιος.
  5. PLP, 17967. Μεταξᾶς Ἰωάννης.
  6. Ευγενίου Ρίζου Ραγκαβή, Livre d' Or de la noblesse ionienne, Vol. 2 - Cephalonie, Αθήναι 1926, Ελευθερουδάκης
  7. Γεωργίου Μοσχόπουλου, Ιστορία της Κεφαλονιάς, τόμος 2, Αργοστόλι, 1988