Μπρόνα Γκούρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπρόνα Γκούρα
Παλιές σιδηροδρομικές γραμμές που οδηγούν στην τοποθεσία των μαζικών δολοφονιών στο δάσος της Μπρόνα Γκούρα.
The map
Η τοποθεσία της Μπρόνα Γκούρα.
ΤοποθεσίαΜπρόνα Γκούρα, Βοεβοδάτο της Πολεσίας, κατεχόμενη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία
ΚατατρεγμόςΜαζικές δολοφονίες σε λάκκους εκτέλεσης σκαμμένους στο δάσος
ΟργανισμοίΣούτσσταφφελ (SS)
ΓκέτοΜπζεστς, Μπιαρόζα, Ιβάναβα, Κόμπριν, Χορόντετς, Πινσκ
Θύματα50.000 Εβραίοι

Μπρόνα Γκούρα (πολωνικά: Bronna Góra, δηλ. Βουνό Μπρόνα, λευκορωσικά: Бронная Гара) είναι το όνομα μιας απομονωμένης περιοχής στη σημερινή Λευκορωσία, όπου πραγματοποιήθηκαν μαζικές δολοφονίες Πολωνοεβραίων από τη ναζιστική Γερμανία κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η τοποθεσία ήταν μέρος του ανατολικού μισού της κατεχόμενης Πολωνίας, στο οποίο είχε εισβάλει η Σοβιετική Ένωση το 1939 σε συμφωνία με τη Γερμανία, και δύο χρόνια αργότερα κατελήφθη από τη Βέρμαχτ στην επιχείρηση Μπαρμπαρόσα. Εκτιμάται ότι από τον Μάιο του 1942 έως το Νοέμβριο του ίδιου έτους, κατά τη διάρκεια της πιο θανατηφόρας φάσης του Ολοκαυτώματος στην Πολωνία, περίπου 50.000 Εβραίοι δολοφονήθηκαν στο δάσος της Μπρόνα Γκούρα σε λάκκους θανάτου. Τα θύματα μεταφέρθηκαν εκεί με τρένα του Ολοκαυτώματος από τα ναζιστικά γκέτο, συμπεριλαμβανομένου του Γκέτο του Μπζεστς και του Γκέτο του Πινσκ, και από τα γκέτο στη γύρω περιοχή, καθώς και από το Ράιχσκομισαριατ Όστλαντ (σημερινή Δυτική Λευκορωσία ).[1][2][3]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από έναν αιώνα ξένης κυριαρχίας, η Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία έγινε ανεξάρτητο κράτος, στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Μπρούνα Γκούρα ήταν μέρος του Βοεβοδάτου της Πολεσίας, και παρέμεινε μέχρι τη ναζιστική και σοβιετική εισβολή στην Πολωνία το 1939.[4] Με μια στάση σιδηροδρόμου στην άκρη του δάσους, η Μπρόνα Γκούρα έγινε η θέση των απομονωμένων σφαγών το 1942, με φορτία Εβραίων με τρένα που μεταφέρθηκαν εκεί από το Γκέτο του Μπζεστς, το Γκέτο του Πινσκ[5] και όλα τα άλλα γκέτο δημιουργήθηκαν από τη ναζιστική Γερμανία στην περιοχή.[6]

Μετά τη σοβιετική εισβολή του 1939, η Μπρόνα Γκούρα μαζί με το μεγαλύτερο μέρος του Βοεβοδάτου της Πολεσίας προσαρτήθηκαν στη Σοβιετική Λευκορωσία μετά τις εκλογές στις Λαϊκές Συνελεύσεις της Δυτικής Ουκρανίας και της Δυτικής Λευκορωσίας που πραγματοποιήθηκαν σε ατμόσφαιρα τρόμου.[7][8] Όλοι οι πολίτες που ζούσαν στο παρελθόν, αλλά και γεννήθηκαν στην Πολωνία, θα ζούσαν στο εξής στη Λευκορωρική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία, ως Σοβιετικοί υπήκοοι και όχι ως Πολωνοί.[9] Ωστόσο, ο σοβιετικός κανόνας ήταν βραχύβιος επειδή οι αντίστοιχοι όροι του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ που υπεγράφη νωρίτερα στη Μόσχα έσπασε όταν ο γερμανικός στρατός διέσχισε τη σοβιετική ζώνη κατοχής στις 22 Ιουνίου 1941. Από το 1941 έως το 1943 η επαρχία ήταν υπό τον έλεγχο της ναζιστικής Γερμανίας,[10] κυβερνήθηκε από το συνεργαζόμενο Λευκορωσικό Κεντρικό Συμβούλιο, υποστηριζόμενο από τα ναζιστικά λευκορωσικά τάγματα της Εσωτερικής Άμυνας.[11]

Μαζικές δολοφονίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη επιχείρηση δολοφονίας πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 1942, με 3.500 Εβραίους να μεταφέρονται από το Γκέτο του Πινσκ και το κοντινό Κόμπριν για «επεξεργασία» (durchschleusen)[α] στη Μπρόνα Γκούρα.[6] Σύμφωνα με τη μεταπολεμική μαρτυρία του Μπένιαμιν Γουλφ, ενός Πολωνοεβραίου από το Αντόπαλ που κατάφερε να επιβιώσει από τη σφαγή, η στάση του τρένου περιβαλλόταν από ένα συρματόπλεγμα. Οι κρατούμενοι ενημερώνονταν από έναν μεταφραστή ότι οι σταθμοί πλύσης βρίσκονταν στο δάσος πίσω. Διατάχθηκαν να αφήσουν τα ρούχα τους στο τρένο και να πάρουν μόνο το σαπούνι και την πετσέτα. Σε όσους δεν είχαν σαπούνι, τους είπαν να μην ανησυχούν επειδή είχαν προμηθευτεί. Το μονοπάτι μέσα από το δάσος, περιτριγυρισμένο από συρματοπλέγματα, ήταν πολύ προστατευμένο. Έγινε πιο στενό, έως ότου οι ήχοι των πυροβολισμών κατέστησαν σαφές τι συμβαίνει στο τέλος του μονοπατιού. Οι Εβραίοι που προσπάθησαν να διαφύγουν διασχίζοντας το φράχτη πυροβολήθηκαν στα σύρματα. Πιο πάνω, το μονοπάτι άνοιγε σε μια περιοχή με λάκκους εκτέλεσης 4 μέτρων βάθους και 60 μέτρων μήκους, σκαμμένους υπό την απειλή όπλου από εκατοντάδες ντόπιους εργάτες. Χρησιμοποιήθηκαν εκρηκτικά υλικά για την επιτάχυνση της διαδικασίας εκσκαφής. Τα νέα θύματα μεταφέρθηκαν στα χαρακώματα και πυροβολήθηκαν ένα προς ένα πάνω από τα σώματα άλλων. Σύμφωνα με έναν μάρτυρα που έδωσε συνέντευξη στο Yahad-In Unum, 52.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στη Μπρόνα Γκούρα, συμπεριλαμβανομένων των Εβραίων και των ανθρώπων που πιστεύεται ότι συνδέονταν με παρτιζάνους.[14]

Τον Μάρτιο του 1944, καθώς ο Σοβιετικός Κόκκινος Στρατός προχωρούσε, οι Γερμανοί προσπάθησαν να σβήσουν τα στοιχεία των σφαγών. Μία ειδική Sonderaktion 1005 εισήχθη από έξω,[15] αποτελούμενη από 100 σκλάβους εγάτες. Για τις επόμενες δύο εβδομάδες εκθάφτηκαν μαζικοί τάφοι και έκαψαν τα πτώματα στη πυρά. Όταν τελείωσαν, φυτεύτηκαν δέντρα και πυροβολήθηκαν όλοι οι κρατούμενοι.[1] Μετά τον πόλεμο, στη Διάσκεψη του Πότσδαμ του 1945, τα σύνορα της Πολωνίας επανασχεδιάστηκαν και η Μπρόνα Γκούρα έγινε μέρος της Λευκορωσικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας. Στον χώρο ανεγέρθηκε μνημείο για τον εορτασμό των χαμένων Εβραίων πολιτών της Σοβιετικής Ένωσης.[6]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ο όρος durchgeschleust ή «επεξεργασμένος» περιγράφει την εκκαθάριση των Εβραίων στα κατεχόμενα ανατολικά εδάφη που παρουσιάζονται στην Έκθεση Κόχερ,[12] από προσωπικό αίτημα του Χάινριχ Χίμλερ, ο οποίος είχε ενστάσεις για τη λέξη Sonderbehandlung ή «ειδική μεταχείριση» που ήταν συνώνυμη με το θάνατο στη ναζιστική φρασεολογία ήδη από το 1939 (20 Σεπτεμβρίου 1939, τηλεγράφημα του Χάινριχ στη Γκεστάπο).[13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 AŻIH (2014). «Bronna Góra (Bronnaja Gora) - location of mass executions». Virtual Shtetl (στα Πολωνικά). Μουσείο της Ιστορίας των Πολωνοεβραίων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2014. 
  2. The Brest Ghetto Passport Archive (former Soviet Union). JewishGen 2014.
  3. IAJGS (2014). «Antopal: Brest». International Jewish Cemetery Project με συνδέσμους σε πηγές. See: Ghetto liquidation "Aktion" (Bronna Gora), four days beginning October 15, 1942. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2018. 
  4. Echa Polesia 3 (39) 2013, Miejsca Pamięci Narodowej, Obwód Brzeski (Places of National Memory, Brest Oblast). Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna (daily) 2014.
  5. Κραβτσόβιτς, Μπαρμπάρα (2014). «The Holocaust in Poland. Timeline». Forum Żydów Polskich. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2014. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Virtual Shtetl (2015). «Pińsk» (στα Πολωνικά). Ηλεκτρονική Εγκυκλοπαίδεια Żydowska. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. 
  7. Βέγκνερ, Μπερντ (1997). From peace to war: Germany, Soviet Russia, and the world, 1939–1941. The period of Soviet-German partnership. Berghahn Books. σελίδες 74–. ISBN 1571818820. 
  8. Σουόρντ, Κιθ (1991). The Soviet Takeover of the Polish Eastern Provinces, 1939–41. The mass deportations of the Polish population to the USSR. Springer. σελίδες 64, 224. ISBN 1349213799. 
  9. Ντέιβις, Νόρμαν (2005). God's Playground. A History of Poland: Volume II. OUP Oxford. σελ. 327. ISBN 0199253404. 
  10. Έμπερχαρντ, Πιότρ· Οβσίνσκι, Γιαν (2003). Ethnic Groups and Population Changes in Twentieth-century Central-Eastern Europe: History, Data, Analysis. M.E. Sharpe. σελίδες 199–201. ISBN 9780765606655. 
  11. Άντριου Γουίλσον, Belarus: The Last European Dictatorship, Πανεπιστήμιο του Γέιλ 2011. σελ. 109.
  12. Κόχερ, Ρίχαρντ (10 Απριλίου 1943). «Anweisung Himmler an Korherr». Der Reichsführer-SS, Feld-Kommandostelle. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2014. 
  13. Χάινριχ Χίμλερ (2014). «"Special treatment" (Sonderbehandlung)». Holocaust history.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2014. September 20th, 1939 telegram to Gestapo regional and subregional headquarters on the "basic principles of internal security during the war". 
  14. «Testimony of Victor K». Yahad Map. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2014. 
  15. Αράντ, Ιτσχάκ (1984), «Operation Reinhard: Extermination Camps of Belzec, Sobibor and Treblinka», Yad Vashem Studies XVI, σελ. 205–239, http://www1.yadvashem.org/odot_pdf/Microsoft%20Word%20-%203576.pdf