Μονή Αγίου Χαρίτωνος Ικονίου
Η Μονή Αγίου Χαρίτωνος Ικονίου είναι ιστορική ορθόδοξη μονή στη Σύλλη του Ικονίου της Μικράς Ασίας. Είναι λαξευμένη σχεδόν εξ ολοκλήρου στους βράχους μιάς απότομης χαράδρας του όρους του Αγίου Φιλίππου (Τεκελί-Ντάγ).
Η μονή είναι γνωστή και ως Άκ μαναστίρ, δηλαδή λευκό μοναστήρι, εξαιτίας των άσπρων βράχων που την περιέβαλλαν. Η ίδρυση της μονής του Αγίου Χαρίτωνος ανάγεται στον 9ο μ.Χ. αιώνα[1][2][3]
Η Σύλλη αποτέλεσε σταθμό της Αγίας Ελένης τo 327 μ.Χ. στην πορεία της προς τα Ιεροσόλυμα. Η Αγία Ελένη, μητέρα του Βυζαντινού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, σταμάτησε στη Σύλλη καθοδόν προς την Ιερουσαλήμ για προσκύνημα, είδε τους λαξευμένους ναούς των πρώτων χριστιανικών εποχών και αποφάσισε να χτίσει έναν ναό στη Σύλλη για τους χριστιανούς αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Ο Ναός σώζεται μέχρι σήμερα.
Η μονή της Σύλλης ήταν αφιερωμένη στον άγιο Χαρίτωνα. Ο Άγιος Χαρίτων καταγόταν από το Ικόνιο και κατείχε σημαντική θέση στην πόλη. Διώχθηκε, βασανίσθηκε και φυλακίστηκε για την πίστη του από τους Ρωμαίους. Μετά την κατάπαυση των διωγμών μετέβη από το Ικόνιο στους Αγίους Τόπους όπου ασκήτευσε και συγκέντρωσε πολλούς μαθητές.
Ο κεντρικός ναός της μονής (το καθολικό) ήταν αφιερωμένος στην Παναγία την Σπηλαιώτισσα, ήταν ολόκληρος λαξευμένος μέσα στον βράχο. το Καθολικό της μονής, ανήκε στον σκεπαστό σταυροειδή τύπο, είχε τρία κλίτη και στηριζόταν σε τέσσερις πεσσούς, που κι αυτοί είχαν προκύψει από την επίπονη λάξευση του βράχου. Το 1896 ανακαλύφθηκαν και δύο ακόμη μικροί ναοί λαξευμένοι κι αυτοί στον βράχο, αφιερωμένοι στον Άγιο Σάββα και στον Άγιο Αμφιλόχιο, ενώ μαρτυρείται και ναός του Αγίου Παύλου.[4]
Στο Ικόνιο έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ο Τζελαλεντίν Ρουμί, μυστικιστικός ποιητής και φιλόσοφος, ιδρυτής του σουφικού τάγματος των Μεβλεβί Ντερβίς. Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι εκστατικοί χοροί των δερβίσηδων είναι επιβιώσεις αρχαίων διονυσιακών λατρειών που ήταν διαδεδομένες στη Μ. Ασία[5]. Ο Ρουμί είχε επαφή με Έλληνες διανοούμενους της περιοχής, κυρίως κληρικούς. Ο Αφλακί[6], βιογράφος του Ρουμί, περιγράφει τις φιλοσοφικές συζητήσεις του Ρουμί με τον ηγούμενο της Μονής του Αγίου Χαρίτωνος (κατά τους Τούρκους Ακ Μαναστίρ) του Ικονίου, την οποία μάλιστα αναφέρει ως «μονή του Πλάτωνος» (Ντέιρε Αφλατούν)[7].
Ο Άγιος Κύριλλος ο ΣΤ΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1813 – 1818) ο οποίος είχε διατελέσει μητροπολίτης Ικονίου περιγράφει την ιστορική μονή με τους λαξευμένους ναούς: το καθολικό και 7 παρεκκλήσια, στο έργο του Ιστορική περιγραφή του εν Βιέννη προεκδοθέντος χειρογράφου πίνακος της μεγάλης Αρχισατραπείας του Ικονίου.
Για τους Έλληνες της περιοχής του Ικονίου η μονή ήταν πολύτιμο κομμάτι της ιστορίας και των παραδόσεών τους, το σπουδαιότερο από τα χριστιανικά σεβάσματά τους, που διατράνωνε τη θρησκευτική και εθνική τους ταυτότητα. Πανηγύριζε ετησίως στις 28 Σεπτεμβρίου, στη μνήμη του Αγίου Χαρίτωνος και συγκέντρωνε πλήθος ορθοδόξων αλλά και μουσουλμάνων. Επίσης πανηγύριζε στις 15 Αυγούστου προς τιμήν της Παναγίας Σπηλαιώτισσας, αλλά και του Αγίου Πνεύματος.[8]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ N Bees, Die Inschriftenaufzeichnungen des Codex Sinaiticus graecus 508 (976) und die Maria Spilaeotissa Klosterkirche bei Sille (Lycaonien) , mit Excursen zur Geschichte der Seldschuken Turken – Texte und Forschungen zur Byzantinisch-Neugriechischen Philologie, I, Berlin 1922.
- ↑ Modern Greek in Asia Minor: A study of dialect of Silly, Cappadocia and Pharasa (Cambridge: Cambridge University Press, 1916), by Richard MacGillivray Dawkins (1871–1955)
- ↑ C.Jirecek, Das christliche Element in der topographische Nomenclatur der Balkanlander , in der Sitzungberichten der Wiener Academie der Wissenschaften, philos.-histor. Klasse, Bd. CXXXVI (1897) ,Abhandl XI, s. 1- 98, besonders 48 ff.
- ↑ Η Μονή του Αγίου Χαρίτωνος στη Σύλλη Ικονίου, mikrasiatis.gr
- ↑ H. Geizer, Geistiges und Weltiches aus dem Turkisch-Griechischen Orient, Λειψία, 1900, σσ. 167-177
- ↑ Cl. Huart, Les saints des derviches tourneurs. Παρίσι, 1918-1922.
- ↑ Cl. Huart, Les saints des derviches tourneurs. Παρίσι, 1918-1922, σσ. 261
- ↑ Αρχείο Προφορικής Παράδοσης Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, φάκελος: Λυκαονία – Σύλλη αρ. 3α, πληροφορητής Αλεξ. Ανανιάδου – Χαλέπογλου . Επίσης Θεοφ. Θεοφανίδης , Μικρασιατικά Χρονικά, τομ. ΙΕ΄, (1972) σελ.402.