Λάγιος Μάρτιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λάγιος Μάρτιν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση30  Αυγούστου 1827[1]
Βούδα
Θάνατος4  Μαρτίου 1897[1]
Κλουζ-Ναπόκα
Τόπος ταφήςHazsongard cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΟυγγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Έτβες Λόραντ (έως 1847)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
μηχανικός[2]
εφευρέτης[3]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Λάγιος Μάρτιν (30 Αυγούστου 1827 - 4 Μαρτίου 1897) ήταν Ούγγρος μαθηματικός και μηχανικός, γνωστός από τα έργα του στον τομέα των μεταφορών και της αεροδυναμικής.

Ζωή και εργασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν ο έβδομος γιος ενός αμπελουργού. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Ρωμαιοκαθολικό Γυμνάσιο, ξεκίνησε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Πεστ. Σε αυτό το πανεπιστήμιο στα δύο πρώτα έτη παρακολούθησε μαθήματα στο τμήμα των Τεχνών. Όμως μετά στράφηκε στη μηχανική και παρακολούθησε αντίστοιχα μαθήματα στο Institutum Geometrico-Hydrotechnicum του ίδιου πανεπιστημίου.[4] Οι ευρωπαϊκές επαναστάσεις του 1848 διέκοψαν τις σπουδές του και λόγω της ενεργού συμμετοχής του φυλακίστηκε και μετά εγγράφηκε στον αυτοκρατορικό στρατό. Τελικά, ολοκλήρωσε τις σπουδές του αποφοιτώντας το 1854 στη Στρατιωτική Ακαδημία Μηχανικών στη Βιέννη.[5]:426

Δίδασκε στη Στρατιωτική Σχολή της Βιέννης μέχρι το 1859, όταν έφυγε από το στρατό και επέστρεψε στη Βούδα, όπου εργάστηκε ιδιωτικά ως πολιτικός μηχανικός μέχρι το 1861. Από το 1863 έως το 1868 δίδαξε σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Μπάνσκα Στιάβνιτσα και στην Μπρατισλάβα και έγραψε ορισμένα εγχειρίδια για τα μαθηματικά σε αυτό το επίπεδο. [6]:78

Το 1872 διορίστηκε καθηγητής μαθηματικών στο πανεπιστήμιο του Κλοζ-Ναπόκα. Έγινε πρύτανης του πανεπιστημίου το 1895-1896 και στην εναρκτήρια ομιλία του μίλησε για τη σημασία των πτήσεων στη μεταφορά ανθρώπων και αγαθών και επεσήμανε την ανάγκη δημιουργίας διεθνών συμφωνιών για θέματα σχετικά με τις μεταφορές.[7][8] Εκλέχθηκε ως αντεπιστέλλον μέλος της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών το 1859 και έγινε πλήρες μέλος το 1861.

Ξεκίνησε την έρευνά του στη βαλλιστική στο στρατό και ακολούθησε τα θεωρητικά και πειραματικά του έργα σε αυτόν τον τομέα σε όλη του τη ζωή. Ενδιαφέρθηκε επίσης για την υδραυλική και την αναζήτηση του πιο αποτελεσματικού έλικα. Τα τελευταία του χρόνια εργάστηκε στην αεροδυναμική και είχε μια πολύ ξεκάθαρη ιδέα ότι η αεροπορία θα ήταν το μέλλον.[8]: 214 

Τάφος στο νεκροταφείο Χαζσονγκάρντ

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  2. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  3. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  4. «Lajos Martin - Biography». Maths History (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2021. 
  5. Szenkovits, Ferenc (2014). «Remarkable Hungarian mathematicians at the Cluj University» (στα αγγλικά). Studia Universitatis Babes-Bolyai, Mathematica 59 (4): 419–433. ISSN 2065-961X. http://www.cs.ubbcluj.ro/~studia-m/2014-4/02-szenkovits-final.pdf. 
  6. Bitay, Enikő; Máté, Márton (2013). «Martin Lajos a Feltaláló Mérnök és Lebegökerke» (στα hu). XVIII. International Scientific Conference of Young Engineers: 77–82. 
  7. J. J. O'Connor· E. F. Robertson. «Lajos Martin». 
  8. 8,0 8,1 Hargittai, István· Hargittai, Magdolna (26 Μαρτίου 2015). Budapest Scientific: A Guidebook. OUP Oxford. ISBN 978-0-19-102915-8. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]