Ο κρατικός καπιταλισμός είναι οικονομικό σύστημα στο οποίο το κράτος αναλαμβάνει επιχειρηματική καθώς και εμπορική (δηλαδή κερδοσκοπική) οικονομική δραστηριότητα και όπου τα μέσα παραγωγήςεθνικοποιούνται ως κρατικές επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών συσσώρευσης κεφαλαίου, κεντρικής διαχείρισης καθώς και μισθωτής εργασίας). Ο ορισμός μπορεί επίσης να περιλαμβάνει την κρατική κυριαρχία των εταιρικών κρατικών υπηρεσιών (φορείς οργανωμένοι σύμφωνα με πρακτικές επιχειρηματικής διαχείρισης) ή των δημοσίων εταιρειών όπως οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες στις οποίες το κράτος έχει μετοχές ελέγχου.[1]
Η μαρξιστική βιβλιογραφία ορίζει τον κρατικό καπιταλισμό ως ένα κοινωνικό σύστημα το οποίο συνδυάζει τον καπιταλισμό με την ιδιοκτησία ή τον έλεγχο από ένα κράτος. Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, μια κρατική καπιταλιστική χώρα είναι μια χώρα όπου η κυβέρνηση ελέγχει την οικονομία και ουσιαστικά ενεργεί σαν μια ενιαία τεράστια εταιρεία, αποσπώντας υπεραξία από το εργατικό δυναμικό για να την επενδύσει στην περαιτέρω παραγωγή.[2] Αυτός ο χαρακτηρισμός ισχύει ανεξάρτητα από τους πολιτικούς στόχους του κράτους, ακόμα κι αν το κράτος είναι κατ' όνομα σοσιαλιστικό.[3] Πολλοί μελετητές συμφωνούν ότι η οικονομία της Σοβιετικής Ένωσης καθώς και των χωρών του Ανατολικού Μπλοκ που διαμορφώθηκαν μετά από αυτήν, συμπεριλαμβανομένης της μαοϊκής Κίνας, ήταν κρατικά καπιταλιστικά συστήματα, και ορισμένοι δυτικοί σχολιαστές πιστεύουν ότι οι σημερινές οικονομίες της Κίνας και της Σιγκαπούρης αποτελούν επίσης μια μορφή κρατικού καπιταλισμού.[4][5][6][7][8]
↑Williams, Raymond (1985) [1976]. «Capitalism». Keywords: A Vocabulary of Society. Oxford paperbacks (revisd έκδοση). New York: Oxford University Press. σελ. 52. ISBN9780195204698. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2020. A new phrase, state-capitalism, has been widely used in mC20, with precedents from eC20, to describe forms of state ownership in which the original conditions of the definition – centralized ownership of the means of production, leading to a system of wage-labour – have not really changed.
