Κοιλάδα του Ευρώτα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κοιλάδα του Ευρώτα
Άποψη της κοιλάδας έξω από την Σπάρτη
ΤοποθεσίαΛακωνία, Ελλάδα
Υψόμετρο0–250 m (0–820 ft)
Μήκος82 km (51 mi)
Πλάτος17 km (11 mi)
Γεωγραφία
Συντεταγμένες36°48′15″N 22°41′45″E / 36.80417°N 22.69583°E / 36.80417; 22.69583Συντεταγμένες: 36°48′15″N 22°41′45″E / 36.80417°N 22.69583°E / 36.80417; 22.69583
Αστικά κέντραΣπάρτη, Μυστράς, Γύθειο
Υδάτινα σώματαΕυρώτας

Η Κοιλάδα του Ευρώτα είναι μια επιμήκης κοιλάδα 82 χιλιομέτρων ανάμεσα στον Ταΰγετο και τον Πάρνωνα που διασχίζει σχεδόν όλη τη Λακωνία. Ο Όμηρος την ονόμαζε Κοίλη Λακεδαίμων, ενώ η Σπάρτη, ο Μυστράς και το Γύθειο είναι οι κύριες περιοχές που δεσπόζουν μέσα στην κοιλάδα.[1] [2] Η Κοιλάδα του Ευρώτα σημειώνει τις μεγαλύτερες καλοκαιρινές μέσες μέγιστες θερμοκρασίες στην Ελλάδα. [3]


Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ευρώτας είναι ο κύριος ποταμός της Πελοποννήσου που διασχίζει την κοιλάδα. Μετά από μία διαδρομή 82 χλμ. η κοιλάδα σταματάει στο μυχό του Λακωνικού Κόλπου, στην οποία ο Ευρώτας σχηματίζει δέλτα. Από τα νερά του ποταμού υδρεύονται οικισμοί και αρδεύεται ένα μεγάλο μέρος της καλλιεργήσιμης έκτασης στη Λακωνία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κοιλάδα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία της αρχαίας Σπάρτης, η οποία και είχε χτιστεί σε ύψωμα κοντά στη δεξιά όχθη του Ευρώτα. Τη δεκαετία του 1990 έγιναν έργα διάνοιξης της κοίτης του κοντά στις εκβολές του και οι όχθες του ενισχύθηκαν και ανυψώθηκαν. Κάποιες φορές, πάντως, έχει υπάρξει κίνδυνος υπερχείλισης του ποταμού τον χειμώνα. Το 1999 μεγάλες καλλιεργούμενες εκτάσεις της κοιλάδας του Ευρώτα πλημμύρισαν, όπως και αρκετά χωριά στην ίδια περιοχή.

Πρόσβαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν δύο σημεία που λειτουργούν ως καλές βάσεις εξορμήσεων, πρωταρχικώς η Σπάρτη και δευτερευόντως το Γύθειο. Κεντρική θέση στην κοιλάδα έχει η Σπάρτη από όπου μπορούν εξερευνηθούν διάφορα τμήματα όλου του ποταμού. Το Γύθειο καθώς είναι πάνω στην θάλασσα ενδείκνυται περισσότερο για τα νότια τμήματα της κοιλάδας.[4]

Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εσωτερικό της Κοιλάδας του Ευρώτα

Η Κοιλάδα του Ευρώτα έχει μεσογειακό κλίμα με ήπιους χειμώνες και εξαιρετικά θερμά καλοκαίρια. Στο εσωτερικό της κοιλάδας το καλοκαίρι σημειώνονται οι υψηλότερες μέσες μέγιστες θερμοκρασίες στην Ελλάδα και από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη μαζί με την Ανδαλουσία. Αυτό συμβαίνει λόγω της περίκλειστης γεωγραφικής θέσης του εσωτερικού της κοιλάδας ανάμεσα στα δύο βουνά, περίπου 30 χιλιόμετρα μακριά από την θάλασσα. Καθώς το μελτέμι φυσάει το καλοκαίρι στην Ελλάδα προκαλούνται συνέχεις θερμοί καταβατικοί ΒΔ άνεμοι από τον Ταΰγετο και αντίστοιχοι BΑ άνεμοι από τον Πάρνωνα, οι οποίοι επηρεάζουν ιδιαίτερα το εσωτερικό της Κοιλάδας του Ευρώτα. [5]

Τον Ιούλιο του 2023 ο υδρο μετεωρολογικός σταθμός του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στον Ευρώτα σημείωσε μέση μέγιστη θερμοκασία μήνα τους 42.3°C. [6] Στις 3 Αυγούστου 2021 ο σταθμός του Ευρώτα σημείωσε 47.4°C. [7] [8] Kατά μέσο όρο ο συγκεκριμένος σταθμός καταγράφει 43 μέρες ετησίως με θερμοκρασίες άνω των 40.0°C. [9] Στις 30 Ιουλίου 2021 ο υδρο μετεωρολογικός σταθμός του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην Κελεφίνα σημείωσε 47.1°C. [10] [11] [12] [13]

Τον Ιούλιο του 2023 ο σταθμός που διαχειρίζεται ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός στο Γύθειο[14] σημείωσε 46.4°C, την υψηλότερη θερμοκρασία από μηχανικά αεριζόμενους σταθμούς οι οποίοι ανήκουν στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. [15]

Κλιματικά δεδομένα Ευρώτα (Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών) 224 m a.s.l.
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 25.4 28.7 32.5 36.5 42.8 44.9 47.0 47.4 42.1 39.6 34.5 27.6 47,4
Μέση Μέγιστη °C (°F) 17.4 19.2 19.9 25.4 32.0 36.1 40.5 39.8 35.4 30.2 24.0 19.1 28,25
Μέση Μηνιαία °C (°F) 10.1 11.1 11.8 16.2 21.4 25.5 29.2 29.0 25.3 20.6 15.9 12.1 19,02
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 2.8 2.9 3.7 6.9 10.9 15.0 17.9 18.1 15.1 11.1 7.7 5.1 9,77
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −6.5 −5.1 −2.5 −1 5.8 9.3 12.7 15.0 8.0 5.8 −0.5 −2.6 −6,5
Βροχόπτωση mm (ίντσες) 101,2 38,2 56 33,5 21,3 43,6 11,2 25,1 39,3 64,6 98,9 96,3 629,2
Πηγή #1: Υδρο Μετεωρολογικός σταθμός Ευρώτα, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Μαρ 2020 - Φεβ 2024) [16]
Πηγή #2: Υετός από την Σπάρτη Ε.Α.Α [17]


Οικολογικά προβλήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα τελευταία χρόνια το ποτάμι έχει πληγεί από τη ρίψη σκουπιδιών και μπαζών στις όχθες του, την υπερβόσκηση, τον υπερτροφισμό από τα υπολείμματα των λιπασμάτων και τέλος, την υπέρμετρη επέκταση καλλιεργούμενων εκτάσεων σε μερικά σημεία κατά μήκος της όχθης του. Εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, από τα παρόχθια χωριά του Δήμου Ευρώτα, στην περιοχή της Σκάλας Λακωνίας κατήγγειλαν τον Ιανουάριο του 2011 με ψήφισμα ότι εκατοντάδες ψάρια που ασφυκτιούσαν στα μολυσμένα - από τα λύματα ελαιοτριβείων και άλλων ρυπογόνων μονάδων - νερά του ποταμού ξεβράζονταν νεκρά.[22]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ https://www.academia.edu/16926416/Evrotas_Valley_River_of_the_South_%CE%9A%CE%9F%CE%99%CE%9B%CE%91%CE%94%CE%91_%CE%95%CE%A5%CE%A1%CE%A9%CE%A4%CE%91_%CE%A0%CE%BF%CF%84%CE%B1%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9D%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85_
  2. ↑ http://daskalosa.eu/geography_e/geography_e_14-oi_pediades_tis_elladas.html
  3. ↑ «Meteo.gr - Προγνώσεις καιρού για όλη την Ελλάδα». 
  4. ↑ https://www.academia.edu/16926416/Evrotas_Valley_River_of_the_South_%CE%9A%CE%9F%CE%99%CE%9B%CE%91%CE%94%CE%91_%CE%95%CE%A5%CE%A1%CE%A9%CE%A4%CE%91_%CE%A0%CE%BF%CF%84%CE%B1%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9D%CF%8C%CF%84%CE%BF%CF%85_
  5. ↑ http://www.meteoclub.gr/themata/egkyklopaideia/6125-sparti-h-yperdynami-ths-kalokairinhs-zesths-stin-ellada
  6. ↑ «Evrotas Air Temperature». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  7. ↑ «Evrotas Air Temperature». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  8. ↑ «47.4C Evrotas NOA». Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  9. ↑ «Evrotas Air Temperature». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  10. ↑ «Kelefina Air Temperature». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  11. ↑ «47.1C Kelefina NOA». Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  12. ↑ «Impressive summer data from the Evrotas Valley». Laconia TV. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαρτίου 2024. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. CS1 maint: Unfit url (link)
  13. ↑ «Evrotas Valley: The Valley of fire with temperatures reaching 48C». Notos Press. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024. 
  14. ↑ «World Meteorological Organization». Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2023. 
  15. ↑ «Gytheio record». Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2023. 
  16. ↑ «Evrotas». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2024. 
  17. ↑ «Latest Conditions in Sparta». 
  18. ↑ «Climate». National Observatory of Athens. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2022. 
  19. ↑ «Προγνώσεις καιρού για όλη την Ελλάδα». Meteo.gr. 
  20. ↑ «Latest Conditions in Sparta». 
  21. ↑ «World Meteorological Organization». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2023. 
  22. ↑ https://www.newsbeast.gr/environment/arthro/110505/nekra-psaria-ston-eurota
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κοιλάδα_του_Ευρώτα&oldid=10499718"