Κατάλογος μεγαλύτερων αυτοκρατοριών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι μεγαλύτερες αυτοκρατορίες του κόσμου αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα, Ο Ρέιν Τααγκεπέρα ορίζει την αυτοκρατορία ως «κάθε σχετικά μεγάλη κυρίαρχη πολιτική οντότητα της οποίας τα συστατικά δεν είναι κυρίαρχα» και το μέγεθος ως η περιοχή με φορολογική και στρατιωτική παρουσία,[1] ενώ ο παρακάτω πίνακας χρησιμοποιεί τον προαναφερόμενο ορισμό. Η έκταση ξηράς της γης είναι 148.940.000 τ.χλμ.[2]

Η βρετανική αυτοκρατορία το 1920

Αυτοκρατορίες στη μεγαλύτερη έκταση τους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μέγεθος της αυτοκρατορίας ορίζεται ως η ξηρή επικράτεια η οποία κατέχει. Όπου οι εκτιμήσεις ποικίλουν, οι οντότητες αναφέρονται με βάση τη χαμηλότερη εκτίμηση. Σε συνολικό μέγεθος, η Βρετανική Αυτοκρατορία είναι η μεγαλύτερη αυτοκρατορία σε συνολικό μέγεθος, παρόλο που τα συστατικά της μέρη ήταν ασυνεχείς περιοχές διασκορπισμένες στις 7 ηπείρους, ενώ η Μογγολική Αυτοκρατορία ήταν ενιαία οντότητα στην Ευρασία.

Αυτοκρατορία Μέγιστη γεωγραφική έκταση
εκατομμύρια τ.χλμ. Χρονική περίοδος
Βρετανική αυτοκρατορία 35,5[3] 01920 1920[3]
Μογγολική αυτοκρατορία 24,0[3][4] 01270 1270[4] ή 01309 1309[3]
Ρωσική αυτοκρατορία 22,8[3][4] 01895 1895[3][4]
Σοβιετική Ένωση (Ε.Σ.Σ.Δ.) 17,1[3][4] 01991 1991[3][4]
Ισπανική αυτοκρατορία 13,7[3]–20,0[5] 01810 1810[3] ή 01750 1750[5]
Δεύτερη Γαλλική Αυτοκρατορία 13,5[3]-24,0 01938 1938[3][6][7]
Δυναστεία Τσινγκ 12,16[8]–14,7[3][4] 01820 1820[8] ή 01790 1790[3][4]
Χαλιφάτο των Αββασιδών 11,1[3][4] 00750 750[3][4]
Χαλιφάτο των Ομεϋαδών 11,1[3] 00720 720[3]
Δυναστεία Γιουάν 11,0[3]–13,72[8] 01310 1310[3] ή 01330 1330[8]
Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία 10,0[9][10] 01680 1680
Σιονγκνού 9,0[4][11] -9823 176 BC[4][11]
Αυτοκρατορία της Βραζιλίας 8,337[12] 01889 1889[12]
Αυτοκρατορία της Ιαπωνίας 7,4[5]–8,51 01938 1938[5] ή 01942 1942[13]
Ιβηρική Ένωση 7,1[3] 01640 1640[3]
Ανατολική δυναστεία Χαν 6,5[11] 00100 100[11]
Δυναστεία Μινγκ 6,5[3][4] 01450 1450[3][4]
Χαλιφάτο Ρασιντούν 6,4[3] 00655 655[3]
Γκιοκτούρκοι 6,0[4][11] 00557 557[4][11]
Χρυσή Ορδή 6,0[3][4] 01310 1310[3][4]
Δυτική Δυναστεία Χαν 6,0[4][11] -9949 50 BC[4][11]
Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία 5,5[4][11]–8,0[14] -9499 500 BC[4][11] ή -9519 480 BC[14]
Δεύτερη Πορτογαλική Αυτοκρατορία 5,5[3]–10,4[14] 01820 1820[3] ή 01815 1815[14]
Δυναστεία Τανγκ 5,4[3][4]–10,76[8] 00715 715[3][4] ή 00669 669[8]
Μακεδονική αυτοκρατορία 5,2[4][11] -9676 323 BC[4][11]
Οθωμανική αυτοκρατορία 5,2[3][4] 01683 1683[3][4]
Ρωμαϊκή αυτοκρατορία 5,0[4][11]–6,5[14] 00117 117[4][11][14]
Θιβετιανή Αυτοκρατορία 4,6[3][4] 00800 800[3][4]
Αυτοκρατορία των Τιμουριδών 4,4[3][4] 01405 1405[3][4]
Χαλιφάτο των Φατιμιδών 4,1[3][4] 00969 969[3][4]
Ανατολικό Γκιοκτουρκικό Χαγανάτο 4,0[11] 00624 624[11]
Αυτοκρατορία των Εφθαλιτών 4,0[11] 00470 470[11]
Μεγάλη Ουννική Αυτοκρατορία 4,0[4][11] 00441 441[4][11]
Μογγολική Αυτοκρατορία της Ινδίας 4,0[3][4] 01690 1690[3][4]
Σελτζουκική Αυτοκρατορία 3,9[3][4] 01080 1080[3][4]
Αυτοκρατορία των Σελευκιδών 3,9[4][11] -9698 301 BC[4][11]
Ιταλική Αυτοκρατορία 3,798[15]–4,25[16] 01938 1938[15] ή 01941 1941[16]
Ιλχανάτο 3,75[3][4] 01310 1310[3][4]
Χανάτο Τσαγκατάι 3,5[3][4] 01310 1310[3] ή 01350 1350[3][4]
Αυτοκρατορία των Σασσανιδών 3,5[4][11] 00550 550[4][11]
Δυτικό Τουρκικό Χαγανάτο 3,5[11] 00630 630[11]
Δυτικό Σιονγκ-νου 3,5[11] 00020 20[11]
Γαζναβίδες 3,4[3][4] 01029 1029[3][4]
Αυτοκρατορία των Μαουρύα 3,4[11]–5,0[4] -9738 261 BC[11] ή -9749 250 BC[4]
Σουλτανάτο του Δελχί 3,2[3][4] 01312 1312[3][4]
Γερμανική Αυτοκρατορία 3,199[17][18] 01912 1912[18]
Δυναστεία Σονγκ 3,1[3][4] 00980 980[3][4]
Δυναστεία Ουιγούρων 3,1[3][4] 00800 800[3][4]
Δυναστεία Τζιν 3,1[11] 00280 280[11]
Δυναστεία Σουέι 3,0[11] 00589 589[11]
Αυτοκρατορία των Σαμανίδων 2,85[3][4] 00928 928[3][4]
Ανατολική Δυναστεία Τζιν 2,8[11] 00347 347[11]
Μήδοι 2,8[4][11] -9414 585 BC[4][11]
Παρθία 2,8[4][11] 0[4][11]
Χαγανάτο των Ρουράν 2,8[4][11] 00405 405[4][11]
Βυζαντινή αυτοκρατορία 2,7[4]–2,8[11] 00555 555[4] ή 00450 450[11]
Ινδο-σκυθικό βασίλειο 2,6[11] 00020 20[11]
Δυναστεία Λιάο 2,6[3][4]–4,5[8] 00947 947[3][4]or 01111 1111[8]
Ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής 2,5[11] -9815 184 BC[11]
Later Zhao 2,5[11] 00329 329[11]
Αυτοκρατορία των Μαράτα 2,5[4] 01760 1760[4]
Δυναστεία Τζιν (1115–1234) 2,3[3][4] 01126 1126[3][4]
Δυναστεία των Χωρεσμίων 2,3[4]–3,6[3] 01210 1210[4] ή 01218 1218[3]
Δυναστεία Τσιν 2,3[11] -9779 220 BC[11]
Πρώτη Πορτογαλική Αυτοκρατορία 2,1[3] 01813 1813[3]
Κράτος των Ρως 2,1[3][4] 01000 1000[3][4]
Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία 2,1[3][4] 01812 1812
Τρίτη Πορτογαλική Αυτοκρατορία 2,1[3] 01900 1900[3]
Αλμοάδες 2,0[4]–2,3[3] 01200 1200[4] ή 01150 1150[3]
Καο Βέι 2,0[11] 00263 263[11]
Αυτοκρατορία των Ίνκας 2,0[3][4] 01527 1527[3][4]
Αυτοκρατορία των Κοσσανών 2,0[4]–2,5[11] 00200 200[4][11]
Δυναστεία Λιου-Σονγκ 2,0[11] 00450 450[11]
Βόρειο Βέι 2,0[11] 00450 450[11]
Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία 2,0[11] 00395 395[11]
Αγιουβίδες 1,7[3]–2,0[4] 01200 1200[3] ή 01190 1190[4]
Αυτοκρατορία Γκούπτα 1,7[11]–3,5[4] 00440 440[11] ή 00400 400[4]
Μπουγίδες 1,6[3][4] 00980 980[3][4]
Ανατολικό Γου 1,5[11] 00221 221[11]
Βόρειο Τσι 1,5[11] 00557 557[11]
Βόρειο Σιονγκ-νου 1,5[11] 00060 60[11]
Βόρειο Ζου 1,5[11] 00577 577[11]
Ασσυρία 1,4[4][19] -9329 670 BC[4][19]
Ανατολική Αυτοκρατορία των Μαουρύα 1,3[11] -9789 210 BC[11]
Δυναστεία Λιανγκ 1,3[4][11] 00502 502,[11] 00549 549,[11] ή 00579 579[4]
Βασίλειο του Αξούμ 1,25[4] 00350 350[4]
Δυναστεία Σανγκ 1,25[4][19] -8877 1122 BC[4][19]
Φραγκία 1,2[3][4] 00814 814[3][4]
Σριβιτζάγια 1,2[4] 01200 1200[4]
Ινδοελληνικό βασίλειο 1,1[11] -9849 150 BC[11]
Αυτοκρατορία του Μάλι 1,1[3][4] 01380 1380[3][4]
Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία 1,1[3][4] 01480 1480[4] ή 01650 1650[3]
Αλμοραβίδες 1,0[4] 01120 1120[4]
Αυτοκρατορία του Χάρσα 1,0[3][4] 00625 625[3] ή 00648 648[3][4]
Δυναστεία των Πρατιχάρων 1,0[3] 00860 860[3]
Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία 1,0[3] 01050 1050[3]
Χάζαροι 1,0[3]–3,0[4] 00900 900[3] ή 00850 850[4]
Αυτοκρατορία του Άνγκορ 1,0[3][4] 01290 1290[3][4]
Νέο βασίλειο (αρχαία Αίγυπτος) 1,0[4][19] -8549 1450 BC[19] ή -8699 1300 BC[4]
Δυναστεία των Πτολεμαίων 1,0[11] -9698 301 BC[11]
Χανάτο των Καραχανιδών 1,0[3]–1,5[4] 01130 1130[3] ή 01210 1210[4]
Σου Χαν 1,0[11] 00221 221[11]
Ταχιρίδες 1,0[3] 00800 800[3]
Δυτική Δυναστεία Χσιά 1,0[4] 01100 1100[4]
Πρώτη Βουλγαρική Αυτοκρατορία 0,807[20] 00927 927[20]
Ακκαδική αυτοκρατορία 0,8[19] -7749 2250 BC[19]
Άβαροι 0,8[11] 00600 600[11]
Τσου 0,8[11] -9699 300 BC[11]
Τρίτη Πορτογαλική Αυτοκρατορία 0,8[3] 01580 1580[3]
Νομαδική Ουννική Κυριαρχία 0,8[11] 00287 287[11]
Αυτοκρατορία των Σονγκάι 0,8[3] 01550 1550[3]
Ύσκος 0,65[19] -8349 1650 BC[19]
Εικοστή έκτη δυναστεία Φαραώ 0,65[19] -9449 550 BC[19]
Αυστροουγγαρία 0,62 01905 1905[21]
Χαλιφάτο της Κόρδοβας 0,6[3] 01000 1000[3]
Βασίλειο των Βησιγότθων 0,6[11] 00580 580[11]
Δυναστεία Τζόου 0,55[22] -8899 1100 BC[22]
Βασίλειο του Κοσσάλ 0,5[11] -9456 543 BC[11]
Λυδία 0,5[19] -9414 585 BC[19]
Μαγκάντα 0,5[11] -9489 510 BC[11]
Μέσο βασίλειο (αρχαία Αίγυπτος) 0,5[19] -8149 1850 BC[19]
Νεοβαβυλωνιακή αυτοκρατορία 0,5[19] -9437 562 BC[19]
Δυναστεία των Σταβάχανα 0,5[11] 00150 150[11]
Εικοστή πέμπτη δυναστεία Φαραώ 0,5[19] -9284 715 BC[19]
Δυτικοί Σατράπες 0,5[11] 00100 100[11]
Δεύτερη Βουλγαρική Αυτοκρατορία 0,477[23] 01241 1241[23]
Νέο βασίλειο των Χετταίων 0,45[19] -8749 1250 BC-8779 1220 BC[19]
Δυναστεία Χσιά 0,45[19] -8199 1800 BC[19]
Κεντρική Ασσυριακή Αυτοκρατορία 0,4[19] -8919 1080 BC[19]
Παλαιό βασίλειο (αρχαία Αίγυπτος) 0,4[19] -7599 2400 BC[19]
Αρχαία Καρχηδόνα 0,3[11] -9779 220 BC[11]
Πολιτισμός της κοιλάδας του Ινδού 0,3[22] -8199 1800 BC[22]
Βασίλειο του Μιτάννι 0,3[19] -8549 1450 BC-8624 1375 BC[19]
Πρώτη Βαβυλωνιακή Αυτοκρατορία 0,25[19] -8309 1690 BC[19]
Αζτέκοι 0,22[3] 01520 1520[3]
Ελάμ 0,2[19] -8839 1160 BC[19]
Φρυγία 0,2[19] -9249 750 BC[19]
Δεύτερη Δυναστεία του Ισίν 0,2[19] -8869 1130 BC[19]
Ουράρτιοι 0,2[19] -9199 800 BC[19]
Κεντρικό βασίλειο των Χετταίων 0,15[19] -8549 1450 BC[19]
Παλαιά Ασσυριακή Αυτοκρατορία 0,15[19] -8269 1730 BC[19]
Χετταίοι 0,15[19] -8469 1530 BC[19]
Αυτοκρατορία των Ασαντί 0,1[24] 01872 1872[24]
Λάρσα 0,1[19] -8249 1750 BC-8299 1700 BC[19]
Τρίτη δυναστεία της Ουρ 0,1[19] -7999 2000 BC[19]
Λάγκας 0,05[22] -7599 2400 BC[22]
Σουμέριοι 0,05[19] -7599 2400 BC[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Taagepera, Rein (1979). «Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D.». Social Science History 3 (3/4): 117. doi:10.2307/1170959. 
  2. «The World Factbook». Central Intelligence Agency. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2017. 
  3. 3,000 3,001 3,002 3,003 3,004 3,005 3,006 3,007 3,008 3,009 3,010 3,011 3,012 3,013 3,014 3,015 3,016 3,017 3,018 3,019 3,020 3,021 3,022 3,023 3,024 3,025 3,026 3,027 3,028 3,029 3,030 3,031 3,032 3,033 3,034 3,035 3,036 3,037 3,038 3,039 3,040 3,041 3,042 3,043 3,044 3,045 3,046 3,047 3,048 3,049 3,050 3,051 3,052 3,053 3,054 3,055 3,056 3,057 3,058 3,059 3,060 3,061 3,062 3,063 3,064 3,065 3,066 3,067 3,068 3,069 3,070 3,071 3,072 3,073 3,074 3,075 3,076 3,077 3,078 3,079 3,080 3,081 3,082 3,083 3,084 3,085 3,086 3,087 3,088 3,089 3,090 3,091 3,092 3,093 3,094 3,095 3,096 3,097 3,098 3,099 3,100 3,101 3,102 3,103 3,104 3,105 3,106 3,107 3,108 Rein Taagepera (September 1997). «Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia». International Studies Quarterly 41 (3): 492–502. doi:10.1111/0020-8833.00053. https://escholarship.org/uc/item/3cn68807. 
  4. 4,000 4,001 4,002 4,003 4,004 4,005 4,006 4,007 4,008 4,009 4,010 4,011 4,012 4,013 4,014 4,015 4,016 4,017 4,018 4,019 4,020 4,021 4,022 4,023 4,024 4,025 4,026 4,027 4,028 4,029 4,030 4,031 4,032 4,033 4,034 4,035 4,036 4,037 4,038 4,039 4,040 4,041 4,042 4,043 4,044 4,045 4,046 4,047 4,048 4,049 4,050 4,051 4,052 4,053 4,054 4,055 4,056 4,057 4,058 4,059 4,060 4,061 4,062 4,063 4,064 4,065 4,066 4,067 4,068 4,069 4,070 4,071 4,072 4,073 4,074 4,075 4,076 4,077 4,078 4,079 4,080 4,081 4,082 4,083 4,084 4,085 4,086 4,087 4,088 4,089 4,090 4,091 4,092 4,093 4,094 4,095 4,096 4,097 4,098 4,099 4,100 4,101 4,102 4,103 4,104 4,105 4,106 4,107 4,108 4,109 4,110 4,111 4,112 4,113 4,114 4,115 4,116 4,117 4,118 4,119 4,120 4,121 4,122 Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D. (December 2006). «East-West Orientation of Historical Empires». Journal of world-systems research 12 (2): 222–223. ISSN 1076-156X. http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381. Ανακτήθηκε στις 25 August 2016. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Barea, María Elvira Roca (10 Νοεμβρίου 2016). Imperiofobia y leyenda negra: Roma, Rusia, Estados Unidos y el Imperio español (στα Ισπανικά). Siruela. σελίδες 51–52. ISBN 9788416854783. 
  6. Robert Aldrich, Greater France: A History of French Overseas Expansion (1996) p 304
  7. Melvin E. Page, ed. (2003). Colonialism: An International Social, Cultural, and Political Encyclopedia. ABC-CLIO. σελ. 218. ISBN 9781576073353. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 宋岩 [Song Yan] (1994). 中国历史上几个朝代的疆域面积估算 [Estimation of Territory Areas of Several Dynasties in Chinese History] (στα Κινεζικά). 中国社会科学院. σελ. 150. 
  9. Robert Aldrich, Greater France: A History of French Overseas Expansion (1996) p 304
  10. Melvin E. Page, ed. (2003). Colonialism: An International Social, Cultural, and Political Encyclopedia. ABC-CLIO. σελ. 218. ISBN 9781576073353. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  11. 11,000 11,001 11,002 11,003 11,004 11,005 11,006 11,007 11,008 11,009 11,010 11,011 11,012 11,013 11,014 11,015 11,016 11,017 11,018 11,019 11,020 11,021 11,022 11,023 11,024 11,025 11,026 11,027 11,028 11,029 11,030 11,031 11,032 11,033 11,034 11,035 11,036 11,037 11,038 11,039 11,040 11,041 11,042 11,043 11,044 11,045 11,046 11,047 11,048 11,049 11,050 11,051 11,052 11,053 11,054 11,055 11,056 11,057 11,058 11,059 11,060 11,061 11,062 11,063 11,064 11,065 11,066 11,067 11,068 11,069 11,070 11,071 11,072 11,073 11,074 11,075 11,076 11,077 11,078 11,079 11,080 11,081 11,082 11,083 11,084 11,085 11,086 11,087 11,088 11,089 11,090 11,091 11,092 11,093 11,094 11,095 11,096 11,097 11,098 11,099 11,100 Taagepera, Rein (1979). «Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D.». Social Science History 3 (3/4): 121–122, 124–129, 132–133. doi:10.2307/1170959. 
  12. 12,0 12,1 «Área Territorial Brasileira». www.ibge.gov.br (στα Πορτογαλικά). Brazilian Institute of Geography and Statistics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2016. A primeira estimativa oficial para a extensão superficial do território brasileiro data de 1889. O valor de 8.337.218 km2 foi obtido a partir de medições e cálculos efetuados sobre as folhas básicas da Carta do Império do Brasil, publicada em 1883. [The first official estimate of the surface area of the Brazilian territory dates from 1889. A value of 8,337,218 km2 was obtained from measurements and calculations made on drafts of the Map of the Empire of Brazil, published in 1883.] 
  13. James, David H. (1 Νοεμβρίου 2010). The Rise and Fall of the Japanese Empire (στα Αγγλικά). Routledge. ISBN 9781136925467. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Brzezinski, Zbigniew (2012). Strategic vision : America and the crisis of global power (PDF). New York: Basic Books. ISBN 9780465029556. OCLC 787847809. 
  15. 15,0 15,1 Harrison, Mark (2000). The Economics of World War II: Six Great Powers in International Comparison. Cambridge University Press. σελ. 3. ISBN 9780521785037. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2016. 
  16. 16,0 16,1 VV, AA. (2005). Atlante Storico. Cronologia della storia universale - Le Garzantine (στα Italian). Garzanti. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  17. «Encyclopædia Britannica: Germany from 1871 to 1918». Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2016. At its birth Germany occupied an area of 208,825 square miles (540,854 square km) and had a population of more than 41 million, which was to grow to 67 million by 1914. 
  18. 18,0 18,1 «Statistische Angaben zu den deutschen Kolonien». www.dhm.de (στα German). Deutsches Historisches Museum. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2016. Sofern nicht anders vermerkt, beziehen sich alle Angaben auf das Jahr 1912. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link) [Except where otherwise noted, all figures relate to the year 1912.]
  19. 19,00 19,01 19,02 19,03 19,04 19,05 19,06 19,07 19,08 19,09 19,10 19,11 19,12 19,13 19,14 19,15 19,16 19,17 19,18 19,19 19,20 19,21 19,22 19,23 19,24 19,25 19,26 19,27 19,28 19,29 19,30 19,31 19,32 19,33 19,34 19,35 19,36 19,37 19,38 19,39 19,40 19,41 19,42 19,43 19,44 19,45 19,46 19,47 19,48 19,49 19,50 19,51 Taagepera, Rein (1978). «Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 3000 to 600 B.C.». Social Science Research 7 (2): 182–189. doi:10.1016/0049-089x(78)90010-8. ISSN 0049-089X. https://doi.org/10.1016/0049-089X(78)90010-8. 
  20. 20,0 20,1 "Atlas of Europe in the Middle Ages", Ostrovski, Rome, 1998, page 66
  21. Encyclopaedia Britannica, 11th Edition, "Austria, Lower" to "Bacon" Volume 3, Part 1, Slice 1 (στα English). CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  22. 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 22,5 Taagepera, Rein (1978). «Size and duration of empires: Systematics of size» (στα αγγλικά). Social Science Research 7 (2): 116–117. doi:10.1016/0049-089X(78)90007-8. ISSN 0049-089X. https://escholarship.org/uc/item/8vx325vq. 
  23. 23,0 23,1 Kamburova, Violeta (1992). Atlas "History of Bulgaria". Sofia: Bulgarian Academy of Sciences. σελίδες 18, 20, 23. 
  24. 24,0 24,1 Obeng, J. Pashington: "Asante Catholicism: Religious and Cultural Reproduction Among the Akan of Ghana", p. 20. BRILL, 1996