Ισλανδικές βουλευτικές εκλογές (2016)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στην Ισλανδία, στις 29 Οκτωβρίου 2016. Η αρχική ημερομηνία διεξαγωγής τους ήταν πριν από τις 27 Απριλίου 2017 ή ακριβώς την ημερομηνία εκείνη (27/4/2017), όμως έπειτα από τις  αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2016, ο κυβερνών συνασπισμός ανακοίνωσε ότι οι πρόωρες εκλογές θα διεξαχθούν "το φθινόπωρο".[1]

Το Κόμμα της Ανεξαρτησίας κατάφερε να αναδειχθεί ως η μεγαλύτερη δύναμη στο Althing (Κοινοβούλιο), κερδίζοντας 21 από τις 63 έδρες, σε αντίθεση με το Προοδευτικό Κόμμα, το οποίο είχε κερδίσει τις περισσότερες έδρες το 2013, όμως έχασε περισσότερο από το μισό των εδρών του στις εκλογές του 2016, και ξεπεράστηκεί από το Αριστερό-Πράσινο Κίνημα και το Κόμμα των Πειρατών. Από τους 63 εκλεγμένους  βουλευτές, οι 30 ήταν γυναίκες, δίνοντας στην Ισλανδία, το υψηλότερο ποσοστό των γυναικών βουλευτών στην Ευρώπη.[2]

Μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού σχηματίστηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017, αποτελούμενη από το Κόμμα της Ανεξαρτησίας, το Κόμμα Μεταρρύθμισης και το Λαμπρό Μέλλον, με τον Μπιάρνι Μπενέντικτσον να γίνεται πρωθυπουργός στις 11 Ιανουαρίου 2017.[3]

Πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές Απριλίου 2016, έπειτα από τις αποκαλύψεις των Εγγράφων του Παναμά διέρρευσαν πληροφορίες από το δικηγορικό γραφείο Mossack Fonseca σχετικά με τις οικονομικές συναλλαγές του τότε πρωθυπουργού Σίγκμουντουρ Νταβίντ Γκουνλάουγκσον (Προοδευτικό Κόμμα) και της γυναίκας του. Αποτέλεσμα ήταν να υπάρχουν εκκλήσεις για επίσπευση των εκλογών από την αντιπολίτευση,[4]τα μέλη της οποίας σχεδίαζαν να καταθέσουν πρόταση μομφής. Ακολούθησαν μαζικές διαδηλώσεις που ζητούσαν από τον πρωθυπουργό να παραιτηθεί.  Αν και ο Γκουνλάουγκσον είχε δηλώσει ότι δεν είχε καμία πρόθεση να παραιτηθεί, προφανώς παραιτήθηκε στις 5 Απριλίου. Ωστόσο, αργότερα αναφέρθηκε από το γραφείο του πρωθυπουργού ότι είχε λάβει μόνο μια προσωρινή άδεια απουσίας από τα καθήκοντά του.[5][6][7]  Ο αντιπρόεδρος του Προοδευτικού Κόμματος, Σίγκουρντουρ Ίνγκι Γιόχανσον, έγινε πρωθυπουργός την ίδια μέρα.

Εν συνεχεία ο πρόεδρος της χώρας  Όλαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον, δήλωσε ότι θα συνομιλούσε με τα δύο κόμματα του συνασπισμού,το  Προοδευτικό Κόμμα και το Κόμμα της Ανεξαρτησίας, πριν εξετάσουν το ενδεχόμενο να προκηρύξουν νέες εκλογές.[8] Τα κόμματα της Αντιπολίτευσης συνέχισαν να πιέζουν για τη διενέργεια νέων εκλογών.[9] Στις 6 Απριλίου ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε, "Αναμένουμε εκλογές το φθινόπωρο."[10] Στις 11 Αυγούστου ο Μπιάρνι Μπενέντικτσον συναντήθηκε με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και αργότερα ανακοίνωσε ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν στις 29 Οκτωβρίου 2016.[11]

Εκλογικό σύστημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα 63 μέλη του Althing εξελέγησαν χρησιμοποιώντας κλειστή λίστα με αναλογική εκπροσώπηση σε πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες από 8 έως 13 έδρες.[12] Από τις 63 έδρες, οι 54 εξελέγησαν χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα ανά εκλογική περιφέρεια και προσδιορίστηκαν με τη μέθοδο Ντ' Οντ. Οι υπόλοιπες εννέα συμπληρωματικές έδρες περιήλθαν στα κόμματα που πέρασαν το 5% του εθνικού εκλογικού ορίου , προκειμένου να τους δώσει το συνολικό αριθμό των εδρών που αντιστοιχεί στο δικό τους εθνικό μέρισμα των ψήφων.

Τα συμμετέχοντα μέρη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τελική προθεσμία για τα κόμματα να υποβάλουν αίτηση για συμμετοχή στις κοινοβουλευτικές εκλογές ήταν η 14η Οκτωβρίου του 2016.

Εκστρατεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σιγκούρντου Ίνγκι αντικατέστησε τον Σίγκμουντουρ Νταβίντ στην ηγεσία του Προοδευτικού Κόμματος στις 2 Οκτωβρίου 2016.[13]

Το Κόμμα των Πειρατών ανακοίνωσε στις 16 Οκτωβρίου 2016 ότι δε θα ελάμβαναν μέρος στις μετεκλογικές διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού είτε με το Προοδευτικό Κόμμα ή το Κόμμα της Ανεξαρτησίας.[14]

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σύνθεση του Κοινοβουλίου μετά τις εκλογές του 2016.

Κόμμα Ψήφοι % Έδρες +/–
D Κόμμα Ανεξαρτησίας 54.990 29,00 21 +2
V Αριστερό-Πράσινο Κίνημα 30.166 15,91 10 +3
P Κόμμα Πειρατών 27.449 14.48 10 +7
B Προοδευτικό Κόμμα 21.791 11,49 8 –11
C Αναγέννηση 19.870 10,48 7 Νέο
A Λαμπρό Μέλλον 13.578 7,16 4 –2
S Σοσιαλδημοκρατική Συμμαχία 10.893 5,74 3 –6
F Λαϊκό Κόμμα 6.707 3,54 0 Νέο
T Ξημέρωμα 3.275 1,73 0 0
R Λαϊκό Μέτωπο της Ισλανδίας 575 0,30 0 0
E Ισλανδικό Εθνικό Μέτωπο 303 0,16 0 Νέο
H Ουμανιστικό Κόμμα 33 0,02 0 0
Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια 5.574
Σύνολο 195.204 100 63 0
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/συμμετοχή 246.511 79,19
Πηγή: Iceland Monitor
Λαϊκή ψήφος
D
  
29.00%
V
  
15.91%
P
  
14.48%
B
  
11.49%
C
  
10.48%
A
  
7.16%
S
  
5.74%
F
  
3.54%
T
  
1.73%
Others
  
0.48%
Κοινοβουλευτικές έδρες
D
  
33.33%
V
  
15.87%
P
  
15.87%
B
  
12.70%
C
  
11.11%
A
  
6.35%
S
  
4.76%

Στις εκλογές σημειώθηκε το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής στην ισλανδική πολιτική ιστορία.[15]

Σχηματισμός κυβέρνησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κανένα από τα δύο κύρια μπλοκ του απερχόμενου συνασπισμού του Κόμματος της Ανεξαρτησίας και του Προοδευτικού Κόμματος, ή η κέντρο-αριστερή αντιπολίτευση (Αριστερο-Πράσινοι, Πειρατές, Λαμπρό Μέλλον και Σοσιαλδημοκράτες) — δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία, αφήνοντας το νέο κεντρώο κόμμα Μεταρρύθμιση να έχει πολλές πιθανότητες να διαμορφώσει τις εξελίξεις.[16]

Ο ηγέτης του Κόμματος της Ανεξαρτησίας Μπιάρνι Μπενέντικτσον, εξέφρασε την προτίμησή του για έναν συνασπισμό τριών κομμάτων, χωρίς όμως να αναφέρει ποια θα ήταν εκείνα τα τρία κόμματα. Το Κόμμα των Πειρατών πρότεινε πεντακομματική κυβέρνηση συνασπισμού με το Αριστερό-Πράσινο Κίνημα, τους Σοσιαλδημοκράτες, το Λαμπρό Μέλλον και τη Μεταρρύθμιση, έχοντας προηγουμένως αποκλείσει την συνεργασία με οποιονδήποτε από τους δύο εταίρους του απερχόμενου συνασπισμού. Το Κόμμα των Πειρατών στη συνέχεια, πρότεινε μια κυβέρνηση μειοψηφίας με τη συμμετοχή του Αριστερού-Πράσινου Κινήματος, του Λαμπρού Μέλλοντος και της Μεταρρύθμισης, με εξωτερική υποστήριξη από τον εαυτό τους και τους Σοσιαλδημοκράτες, για να απλοποιηθεί η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης.[17]


Ο ηγέτης της Μεταρρύθμισης απέκλεισε μια τρικομματική κυβέρνηση συνασπισμού με το Κόμμα της Ανεξαρτησίας και τους Προοδευτικούς.[18] Δεν απέκλεισε όμως τη συνεργασία με τον κεντροαριστερό συνασπισμό.[19]

Στις 2 Νοεμβρίου, Ο Πρόεδρος Γκούντνι Θορλάσιους Γιοχάνεσον έδωσε την εντολή στον Μπιάρνι να σχηματίσει μια κυβέρνηση πλειοψηφίας.[20] Στις 11 Νοεμβρίου, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας, η Μεταρρύθμιση και το Λαμπρό Μέλλον ξεκίνησαν επίσημα συνομιλίες για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, όμως τα τρία κόμματα δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε νέο και βασιζόμενο στις αγορές σύστημα για αλιευτική ποσόστωση και για τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος για την ΕΕ.[21]

Στις 17 Νοεμβρίου, έλαβε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης πλειοψηφίας, η αρχηγός της Αριστεράς-Πρασίνων, Κατρίν Γιακομπσδότιρ.[22] Η Κατρίν ξεκίνησε συνομιλίες με τη Μεταρρύθμιση, το Λαμπρό Μέλλον, τους Πειρατές και τους Σοσιαλδημοκράτες, και στις 19 Νοεμβρίου τα πέντε κόμματα συμφώνησαν να αρχίσουν επίσημες συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. Στις 24 Νοεμβρίου οι συνομιλίες κατέρρευσαν και η Κατρίν παρέδωσε την εντολή.[23]

Στις 2 Δεκεμβρίου η εντολή για κυβέρνηση πλειοψηφίας δόθηκε στην επικεφαλής του Κόμματος των Πειρατών, Μπιργκίτα Γιονσδότιρ. [24] Οι Πειρατές δεν ήταν σε θέση να σχηματίσουν κυβέρνηση και ο Πρόεδρος επέλεξε να μην δώσει νέα εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά ζήτησε από τους αρχηγούς των κομμάτων να συζητήσουν το θέμα ανεπίσημα.[25]

Στις 2 Ιανουαρίου 2017, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας άρχισε επίσημες συνομιλίες για μια πιθανή συμφωνία συνασπισμού με την Αναγέννηση και το Λαμπρό Μέλλον. [26] Τελικά, ένας νέος συνασπισμός σχηματίστηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017 μεταξύ του Κόμματος της Ανεξαρτησίας, των Μεταρρυθμιστών και του κόμματος Λαμπρό Μέλλον με τον Μπιάρνι Μπενέντικτσον να γίνεται πρωθυπουργός στις 11 Ιανουαρίου 2017.[27]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Kosningar í haust - Lilja verður ráðherra». RÚV. 6 Απριλίου 2016. 
  2. «Iceland elections leave ruling centre-right party in driving seat». The Guardian. 30 Οκτωβρίου 2016. 
  3. Arnarsdóttir, Eygló Svala (9 Ιανουαρίου 2017). «New Government Announced Tomorrow». Iceland Review (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017. 
  4. «Iceland's PM faces calls for snap election after offshore revelations». The Guardian. 3 Απριλίου 2016. 
  5. «PM Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Wavers On Resignation». The Reykjavik Grapevine. 
  6. «Iceland PM calls to dissolve parliament after tax scandal». Reuters UK (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2016. 
  7. Henley, Jon (2016-04-05). «Iceland PM steps aside after protests over Panama Papers revelations». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2016/apr/05/iceland-prime-minister-resigns-over-panama-papers-revelations. Ανακτήθηκε στις 2016-04-06. 
  8. «Iceland swears in new PM amid Panama Papers fallout». CNN. 7 Απριλίου 2016. 
  9. «Panama Papers: Iceland PM Sigmundur Gunnlaugsson steps down». BBC News. 6 Απριλίου 2016. 
  10. «Panama papers: Iceland names PM replacement». BBC News. 7 Απριλίου 2016. 
  11. «Boða til kosninga 29. október» (στα is). MBL. 2016-08-11. http://www.mbl.is/frettir/innlent/2016/08/11/boda_til_kosninga_29_oktober/. Ανακτήθηκε στις 2016-08-11. 
  12. Electoral system IPU
  13. «Sigurður Ingi kjörinn formaður Framsóknar». RÚV. 2016-10-02. http://www.ruv.is/frett/sigurdur-ingi-kjorinn-formadur-framsoknar. Ανακτήθηκε στις 2016-10-17. 
  14. «Píratar útiloka stjórnarflokkana». http://www.mbl.is/frettir/kosning/2016/10/16/piratar_utiloka_stjornarflokkana/. Ανακτήθηκε στις 2016-10-17. 
  15. «Kjörsókn aldrei verið minni». Vísir. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2016. 
  16. Duxbury, Charles (30 Οκτωβρίου 2016). «Iceland Lawmakers Face Tricky Negotiations After Inconclusive Election». WSJ. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2016. 
  17. «Pirates Suggest Minority Government». Iceland Review. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2016. 
  18. «Elections 2016: What Will Iceland's Next Government Be?». grapevine.is. The Reykjavik Grapevine. 31 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2016. 
  19. «Viðreisn útilokar ekki minnihlutastjórn með Bjartri framtíð og VG». Vísir. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2016. 
  20. The Associated Press (2 Νοεμβρίου 2016). «Independence Party given mandate to form Iceland government». The Seattle Times. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2016. 
  21. Fontaine, Paul (11 Νοεμβρίου 2016). «Formal Talks Begin For 3-Party Centre-Right Coalition». The Reykjavík Grapevine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2016. 
  22. «Party leader Jakobsdottir given chance to form Iceland coalition». Europe Online. 2016-11-16. http://en.europeonline-magazine.eu/party-leader-jakobsdottir-given-chance-to-form-iceland-coalition_495548.html. 
  23. «Second leader gives up on forming Iceland government». http://icelandmonitor.mbl.is/news/politics_and_society/2016/11/25/second_leader_gives_up_on_forming_iceland_governmen/. Ανακτήθηκε στις 2016-11-27. 
  24. Agence France-Presse (2 Δεκεμβρίου 2016). «Iceland's Pirate party invited to form government». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2016. 
  25. «President gives no new mandate to form government». http://icelandmonitor.mbl.is/news/politics_and_society/2016/12/13/president_gives_no_new_mandate_to_form_government/. Ανακτήθηκε στις 2016-12-13. 
  26. «Independence party-led government in the pipeline». Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2017. 
  27. Hafstađ, Vala (10 Ιανουαρίου 2017). «Government's Agenda Introduced». Iceland Review (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2017.