Θαύματα του Αγίου Δημητρίου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τοιχογραφία του 7ου αιώνα που παριστάνει τον Άγιο Δημήτριο (κέντρο), τον επίσκοπο Ιωάννη (αριστερά) και τον κυβερνήτη της πόλης (δεξιά)

Τα Θαύματα του Αγίου Δημητρίου είναι μια συλλογή από ομιλίες που γράφτηκαν στην Ελληνική γλώσσα τον 7ο αιώνα, αναφέρονται στα θαύματα που έκανε ο Προστάτης και πολιούχος άγιος της Θεσσαλονίκης Άγιος Δημήτριος. Είναι μια μοναδική ιστορία για την πόλη και τα Βαλκάνια γενικά, αναφέρεται στις επιθέσεις που έκαναν οι Σλάβοι στα τέλη του 6ου και στις αρχές του 7ου αιώνα, δεν υπάρχουν σε καμιά άλλη πηγή. Τα Θαύματα περιέχουν δύο βιβλία, το πρώτο έγραψε ο Ιωάννης ηγούμενος στην Ιερά Μητρόπολις Θεσσαλονίκης (610-620) και το δεύτερο ανώνυμος συγγραφέας την δεκαετία του 680.[1] Το 1ο Βιβλίο αναφέρεται στις επεμβάσεις του Αγίου Δημητρίου για την σωτηρία της Θεσσαλονίκης την εποχή του Ευσέβιου, προκατόχου του Ιωάννη, το μεγάλο κύμα πανώλης που ξέσπασε και τις επιθέσεις που έκαναν οι Σκλαβηνοί Νότιοι Σλάβοι και οι Άβαροι. Τα επεισόδια αυτά που έγραψαν σε μορφή ομιλιών δημοσιοποιήθηκαν στο κοινό της πόλης προκειμένου να μάθουν ότι ο πολιούχος Άγιος της πόλης βρίσκεται στο πλευρό τους.[2] Το 2ο Βιβλίο διαφέρει σε ύφος από το πρώτο, περιγράφει μια μεγάλη σειρά από επιθέσεις των Σλάβων και των Άβαρων στα Βαλκάνια με αποκορύφωμα την μεγάλη επίθεση (677) και τελικά την εγκατάσταση τους στην περιοχή. Η διαφορά είναι ότι ενώ το πρώτο βιβλίο τους αποκαλεί "βαρβάρους" το δεύτερο τους αποκαλεί "γείτονες και φιλικούς λαούς". Το δεύτερο βιβλίο ωστόσο κατέστη αντιδημοφιλές τους επόμενους αιώνες για αυτό σώζεται μονάχα σε ένα αντίγραφο.[3][4] Τα Θαύματα του Αγίου Δημητρίου θεωρούνται πολύτιμη ιστορική πηγή, ο ιστορικός Δημήτριος Ομπολένσκυ έγραψε :

"Δεν υπάρχει καμιά άλλη εργασία της εποχής που να περιγράφει με τόσο μεγάλη λεπτομέρεια την στρατιωτική οργάνωση και την τοπογραφία της Θεσσαλονίκης, τους πολέμους στα Βαλκάνια και τις επιδρομές των βαρβάρων. Οι Σλάβοι αναζητούσαν να κερδίσουν τις θερμές παραλίες του Αιγαίου και την επιβλητική Μητρόπολη που βρισκόταν στον μυχό του κόλπου. Υπάρχουν ελάχιστα έργα από την εποχή του Μεσαίωνα που να περιγράφουν την επέμβαση του πολιούχου προστάτη για την σωτηρία της πόλης".[5]

Το Δεύτερο Βιβλίο περιγράφει την δεύτερη Βασιλική του Αγίου Δημητρίου πριν την καταστροφή της από την φωτιά (629/634). Τα λίγα τμήματα που σώθηκαν χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερση του νέου ναού, μερικά από είναι μωσαϊκά, κάποιο από αυτά απεικονίζει τον επίσκοπο Ιωάννη που περιγράφει το πρώτο Βιβλίο.[6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Obolensky (1994), σ. 284
  2. Curta (2001), σσ. 52–54
  3. Curta (2001), σσ. 61–62
  4. Obolensky (1994), σ. 285
  5. Obolensky (1994), σσ. 284–285
  6. Obolensky (1994), σσ. 285–286

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Curta, Florin (2001). The Making of the Slavs: History and Archaeology of the Lower Danube Region, c. 500–700. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Obolensky, Dimitri (1994). Byzantium and the Slavs. St. Vladimir's Seminary Press.