Θανάσης Φωτιάδης

Θανάσης Φωτιάδης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη; μητρική γλώσσα	Θανάσης Φωτιάδης (Ελληνικά)
Γέννηση	1921; Κωνσταντινούπολη
Θάνατος	1989; Αθήνα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	νέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ποιητής
	δεδομένα

Ο Θανάσης Φωτιάδης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1921 και πέθανε στην Αθήνα το 1989. Ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος και δικηγόρος. Ακόμα, εξέδωσε λαογραφικές μελέτες και γλωσσικά δοκίμια. Υπήρξε από τους βασικούς συνεργάτες του φοιτητικού περιοδικού Ξεκίνημα, ενώ συνεργάστηκε και με με τα λογοτεχνικά περιοδικά Ελεύθερα Γράμματα και Ο Αιώνας μας. Ανθολογήθηκε σε όλες τις ανθολογίες ποίησης. Πρόκειται για μια πολυτάλαντη πνευματική προσωπικότητα με συνεχή και αδιάλειπτη πολιτική και πνευματική δράση.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1921. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ως φοιτητής κατά τη διάρκεια της κατοχής οργανώθηκε στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ). Προς το τέλος της Κατοχής έγινε γραμματέας διαφώτισης της ΕΠΟΝ Μακεδονίας. Υπήρξε αρχισυντάκτης του περιοδικού Λεύτερα Νιάτα και από κοινού με τους Μανόλη Αναγνωστάκη, Κλείτο Κύρου, Πάνο Θασίτη και Γιώργο Καφταντζή συγκρότησε τον κύκλο του φοιτητικού περιοδικού Ξεκίνημα. Στη Θεσσαλονίκη έζησε για 28 περίπου χρόνια. Κατόπιν, το 1954 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου εργάστηκε ως δικηγόρος.^[2] Κατά τη δικτατορία του 1967 μετέβη στη Δυτική Γερμανία όπου ανέπτυξε έντονη αντιδικτατορική δράση. Την περίοδο της μεταπολίτευσης επέστρεψε στην Ελλάδα και ασχολήθηκε συστηματικά με τη λαογραφία, δημοσιεύοντας λαογραφικές μελέτες και συμμετέχοντας σε λαογραφικά συνέδρια και διαλέξεις. Οι συλλογές "μαργαριταριών" της ελληνική; γλώσσας εκδόθηκαν σε δύο βιβλία (Το λιβάδι με τους μαργαρίτες / Το περιβόλι με τους μαργαρίτες), που σημείωσαν μεγάλη εκδοτική επιτυχία, ενώ ο γυιός του Χρήστος Φωτιάδης συνέχισε το έργο του με το "Ο Μπαχτσές με τους μαργαρίτες" (Ελληνικά Γράμματα, 2006). Η πολιτική του δράση συνεχίστηκε και κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο όπου αγωνίστηκε για την ειρήνη ως πρόεδρος της Επιτροπής Βορείων Προαστίων. Υπήρξε επίσης ενεργό μέλος της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης (ΠΑΠΟΚ). Συνεργάστηκε από το 1965 με την εφημερίδα των βορείων προαστίων ΑΜΑΡΥΣΙΑ και άλλα έντυπα. Το ενδιαφέρον του για την πολιτική πιστοποιείται και από το γεγονός ότι μία μέρα πριν από το θάνατό του μπόρεσε να πάει μέχρι το εκλογικό κέντρο για να ψηφίσει.^[3] Πέθανε στην Αθήνα το 1989.

Ο Θανάσης Φωτιάδης στο περιοδικό Ξεκίνημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης Φωτιάδης υπήρξε ένας από τους κύριους συνεργάτες του φοιτητικού περιοδικού Ξεκίνημα που έβγαινε από τον Εκπολιτιστικό Όμιλο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Ε.Ο.Π). Στο Ξεκίνημα δημοσίευσε μεταξύ άλλων τη μελέτη του "Ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης",^[4] καθώς και αρκετές κριτικές για θεατρικά έργα και εικαστικές μελέτες στις οποίες υπογράφει ως Νικήτας Βενιέρης.

Η Καλλιόπη Φωτιάδου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1950 ο Θανάσης Φωτιάδηςπαντρεύτηκε με την Καλλιόπη (Πιπίτσα) Στάλιου και αργότερα -για να γλυτώσουν από το αφόρητο κύμα διώξεων- μετακόμισαν στην "απρόσωπη" Αθήνα, όπου ο Φωτιάδης άσκησε τη δικηγορία για πολλά χρόνια. Το ζευγάρι απέκτησε ένα γιο, τον Χρήστο και δυο εγγονές την Ειρήνη και την Ήρα.

Η Καλλιόπη Φωτιάδου, το γένος Στάλιου, μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Συγκρούστηκε με την εύπορη οικογένειά της και πήρε μέρος στην αντίσταση μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ. Η Φωτιάδου άσκησε για πολλά χρόνια το επάγγελμα της ξεναγού, με έντονη συνδικαλιστική δράση.

Η Καλλιόπη Φωτιάδου δραστηριοποιήθηκε ακόμη στο γυναικείο και αντιπολεμικό κίνημα. Υπήρξε μέλος της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας (ΟΓΕ) και της Ένωσης Προοδευτικών Γυναικών Βορείων Προαστίων. Πέθανε το 2009.

Αρχείο στο ΕΛΙΑ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Θανάσης Φωτιάδης δώρισε μέρος του αρχείου του στο ΕΛΙΑ το 1978. Σε σημείωμα της 18.7.1978 του Φωτιάδη προς τον Μάνο Χαριτάτο, του γράφει χαρακτηριστικά: «Πολύ λίγο για την υστεροφημία και περισσότερο για να σου δώσω μια μικρή ηθική χαρά, εμπιστεύομαι στο Αρχείο σου, όσα - λίγα περίσσεψαν από τα χαρτιά μου».

Το αρχείο της Καλλιόπης Φωτιάδου δωρήθηκε από την ίδια σε δύο τμήματα. Το πρώτο τμήμα εισήχθη στο ΕΛΙΑ το 2000 και το δεύτερο το 2005.

Το αρχείο απόκειται στο ΕΛΙΑ Θεσσαλονίκης.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ποιητικές συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νοτιές, 1943.

Αντίσταση, Θεσσαλονίκη 1945 / Αθήνα 1975

Πανοπλίες, Θεσσαλονίκη, Εκδοτικός Οίκος Αφών Τσακυράκη και Μπεχάρ, 1945

Ναυτικό Φυλλάδιο, 1957

Διαδρομή 1940-1960, (συγκεντρωτική έκδοση με την προσθήκη της σειράς ''Μυθολογικά Σχέδια''), 1964

Ένας θαυμάσιος περίπατος, 1965

Ληξίαρχος, 1966

Ο μηλότοπος, 1980

Μητρώο, Εκδόσεις Συλλογές, 1985

Πεζογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ερατώ. Μια σύγχρονη περιπέτεια στην Ελλάδα, (1971)

Δοκίμια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Λιβάδι με τους μαργαρίτες, Εκδόσεις Γρηγόρη 1965

Το Περιβόλι με τους μαργαρίτες, Εκδόσεις Γρηγόρη 1966

Ευτράπελος Ανθολογία, Εκδόσεις Γρηγόρη, 1967

Αποσπήλαιος άνθρωπος, Aθήνα, Άρδην, 1972

Φιγούρες Καραγκιόζη, 1975

Καραγκιόζης ο πρόσφυγας, Αθήνα, Gutenberg, 1977

Γυναικοκρατία (μητριαρχία). Ελληνική συμβολή στην εθνολογία, Χατζηνικολή, 1980

Πώς να δημιουργήσουμε τοπικό λαογραφικό μουσείο για την διάσωση του παραδοσιακού μας θησαυρού, 1980

Ρήγας - Καραϊσκάκης - Κόχραν, Άμφισσα 1984

Όφις γυρεύει σπήλαιο, Εκδόσεις Βουρνά, 1985

Νύφη-γαμπρός και συγγενολόι. Απαρχές και διαδρομή του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού, 1988

Λεξικό για επισκευή!, 1989

Κείμενο για ορατόριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεγάλη θεά Ειρήνη, 1984

Μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

M. Maeterlinck, Η νοημοσύνη των φυτών, Αθήνα, Χατζηνικολή, 1977

Κριτικές για τον Θανάση Φωτιάδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης δημοσίευσε στο φοιτητικό περιοδικό Ξεκίνημα τχ. 1 κριτική για την ποιητική συλλογή του Φωτιάδη Νοτιές.^[5] Κριτικές δημοσίευσαν επίσης ο Γ. Μυλωνογιάννης στο περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα τχ. 23 για την ποιητική συλλογή Αντίσταση και Πανοπλίες,^[6] ο Γ. Β. Ιωαννιδης για την ποιητική συλλογή Αντίσταση στο περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα τχ. 35-36. Επιπλέον, κριτικές για τις ποιητικές συλλογές του Φωτιάδη Ναυτικό Φυλλάδιο και Μυθολογικά σχέδια δημοσίευσαν και οι Μπ. Ντίντας στο περιοδικό Νέα Πορεία τχ. 37 (Μάρτιος 1958), σελ. 95, Δ. Κόκκινος και Ντίνος Χριστιανόπουλος στο περιοδικό Διαγώνιος τχ. 2 (Καλοκαίρι 1959), σελ. 68-69.^[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 (Ελληνικά) κατάλογος των Γενικών Αρχείων του Κράτους. tsga-qcph-knt4. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2021.
↑ Ζήρας, Αλέξης (2007). Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Πατάκης. σελ. 2328. ISBN 978-960-16-2237-8.
↑ Γκιώνης, Δημήτρης (19 Σεπτεμβρίου 2009). «Υπό... δεντροστοιχίαν ανεμώνων». Enet.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016.
↑ Φωτιάδης, Θανάσης (20. 3. 1944). «Ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης». Ξεκίνημα.
↑ Αργυρίου, Αλέξανδρος (2003). Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στους δύστηνους καιρούς (1941-1944). Αθήνα: Καστανιώτης. σελ. 308. ISBN 960-03-3636-9.
↑ Αργυρίου, Αλέξανδρος (2004). Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια του ετεροκαθορισμένου εμφυλίου (1945-1949). Αθήνα: Καστανιώτης. σελ. 107. ISBN 978-960-03-3788-4.
↑ Αργυρίου, Αλέξανδρος (2005). Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια της αυτοσχέδιας ανάπτυξης (1957-1963). Αθήνα: Καστανιώτης. σελίδες 264–266. ISBN 960-03-4111-7.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζήρας Αλέξης, Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Πατάκης, 2007, σελ. 2328-2329.
Αργυρίου Αλέξανδρος, Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στους δύστηνους καιρούς (1941-1944), Αθήνα, Καστανιώτης, 2003, σελ. 308.
Αργυρίου Αλέξανδρος, Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια του ετεροκαθορισμένου εμφυλίου (1945-1949), Αθήνα, Καστανιώτης, σελ. 107.
Αργυρίου Αλέξανδρος, Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια της αυτοσχέδιας ανάπτυξης (1957-1963), Αθήνα, Καστανιώτης, σελ. 264-266.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αργυρίου Αλέξανδρος, ''Η λογοτεχνική ζωή της Θεσσαλονίκης στα τελευταία τριάντα χρόνια'', περ. Επιθεώρηση Τέχνης, τχ. 16 (1962), σελ. 404-405.
Μέντη Δώρα, Μεταπολεμική πολιτική ποίηση: Iδεολογία και ποιητική, Αθήνα, Κέδρος, 1995, σελ. 132-133.
Μερακλής Μ. Γ., Σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία 1945-1980, Αθήνα, Πατάκης, 1987, Πατάκης, τομ. Ι σελ. 196, 204-205, 214.
Τσάκωνας Δημήτρης Γρ., Η Σχολή Θεσσαλονίκης: Πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο, Αθήνα, Liquid Letter, 1990, σελ. 300-305.
Χριστιανόπουλος Ντίνος, ''Θανάσης Φωτιάδης'', περ. Διαγώνιος, τόμ. 2, τχ. 5 (1966), σελ. 48-50.
Orsina Vincenzo, Ο στόχος και η σιωπή: Εισαγωγή στην ποίηση του Μ. Αναγνωστάκη, Α. Καλογιάννη (μτφ.), Αθήνα, Νεφέλη, 1995, σελ. 132-133.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[6f0fc407782c69b08896693d7dfd894eae0c6c91-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 (Ελληνικά) κατάλογος των Γενικών Αρχείων του Κράτους. tsga-qcph-knt4. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2021.

[2] Ζήρας, Αλέξης (2007). Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Πατάκης. σελ. 2328. ISBN 978-960-16-2237-8.

[3] Γκιώνης, Δημήτρης (19 Σεπτεμβρίου 2009). «Υπό... δεντροστοιχίαν ανεμώνων». Enet.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016.

[4] Φωτιάδης, Θανάσης (20. 3. 1944). «Ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης». Ξεκίνημα.

[5] Αργυρίου, Αλέξανδρος (2003). Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στους δύστηνους καιρούς (1941-1944). Αθήνα: Καστανιώτης. σελ. 308. ISBN 960-03-3636-9.

[6] Αργυρίου, Αλέξανδρος (2004). Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια του ετεροκαθορισμένου εμφυλίου (1945-1949). Αθήνα: Καστανιώτης. σελ. 107. ISBN 978-960-03-3788-4.

[7] Αργυρίου, Αλέξανδρος (2005). Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια της αυτοσχέδιας ανάπτυξης (1957-1963). Αθήνα: Καστανιώτης. σελίδες 264–266. ISBN 960-03-4111-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]