Γυναίκες πολιτικοί της Τουρκίας
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται μετάφραση.
Αν θέλετε να συμμετάσχετε, μπορείτε να επεξεργαστείτε το λήμμα μεταφράζοντάς το ή προσθέτοντας δικό σας υλικό και να αφαιρέσετε το {{μετάφραση}} μόλις το ολοκληρώσετε. Είναι πιθανό (και επιθυμητό) το ξενόγλωσσο κείμενο να έχει κρυφτεί σαν σχόλιο με τα <!-- και -->. Πατήστε "επεξεργασία" για να δείτε ολόκληρο το κείμενο. |
Oι Γυναίκες στην Τουρκία έχουν μια ενεργή συμμετοχή στην πολιτική ζωή της χώρας, με τον αριθμό των γυναικών στο τουρκικό κοινοβούλιο να αυξάνεται σταθερά στις εκλογές των τελευταίων δεκαετιών.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Δημοκρατία της Τουρκίας ιδρύθηκε από τις στάχτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στις 29 Οκτωβρίου 1923. Παρόλο που η πολιτική επιρροή κάποιων βαλιντέ σουλτάνων (οι μητέρες των βασιλιάδων) πάνω στους Οθωμανούς Σουλτάνους ήταν σημαντική, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της περιόδου που είναι γνωστή ως Σουλτανάτο των Γυναικών, οι γυναίκες δεν είχαν καμιά τύχη να υπηρετήσουν από οποιαδήποτε επίσημη πολιτική θέση στην οθωμανική εποχή. Μια σημαντική γυναίκα πολιτική ακτιβίστρια, κατά τις πρώτες ημέρες της ρεπουμπλικανικής εποχής, ήταν η Nezihe Muhittin, η οποία ίδρυσε το πρώτο γυναικεία πολιτικό κόμμα στην Τουρκία τον Ιούνιο του 1923 ; ωστόσο, αυτό το κόμμα δεν νομιμοποιήθηκε ποτέ επειδή η Δημοκρατία της Τουρκίας δεν είχε ακόμα επίσημα δημιουργηθεί. Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, ο ιδρυτής της Δημοκρατίας της Τουρκίας, εισήγαγε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις προκειμένου να δημιουργήσει ένα σύγχρονο κράτος, συμπεριλαμβανομένων της για πρώτη φορά αστικής και πολιτικής ισότητας των γυναικών. Στις 17 Φεβρουαρίου 1926, η Τουρκία υιοθέτησε έναν νέο ποινικό κώδικα, σύμφωνα με τον οποίο τα δικαιώματα των ανδρών και των γυναικών στην Τουρκία θεωρούνταν ισότιμα.[1] Μετά από μια σύντομη αλλά έντονη διαμάχη, οι γυναίκες της Τουρκίας κατάφεραν να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές σύμφωνα με την Πράξη αρ. 1580 στις 3 Απριλίου 1930.[2] Τέσσερα χρόνια αργότερα, μέσω του νόμου που τέθηκε σε ισχύ στις 5 Δεκεμβρίου 1934, οι γυναίκες απέκτησαν πλήρη και καθολική ψηφοφορία, γεγονός που έλαβε χώρα νωρίτερα από τις περισσότερες άλλες χώρες.[2]
Εκλογές 1935–1995[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
.jpg)
Middle row (left to right): Huriye Baha Öniz (Diyarbakır), Fatma Şakir Memik (Edirne), Nakiye Elgün (Erzurum), Fakihe Öymen (Ankara), Benal Nevzat İstar Arıman (İzmir), Ferruh Güpgüp (Kayseri)
Bottom row (left to right): Bahire Bediş Morova Aydilek (Konya), Mihri Pektaş (Malatya), Meliha Ulaş (Samsun), Fatma Esma Nayman (Seyhan), Hatice Sabiha Görkey (Sivas), Seniha Nafız Hızal (Trabzon)
Παρά την ενθαρρυντική έναρξη στις εκλογές του 1935, ο αριθμός των γυναικών στο Κοινοβούλιο άρχισε να μειώνεται.[3] Ο μικρότερος αριθμός ήταν 2 γυναίκες μέλη (το 1954), αλλά αυτό το γεγονός δεν βελτιώθηκε αρκετά στις επόμενες εκλογές και μέχρι το 1991.
| Έτος | Αριθμός παρουσίας
των γυναικών |
Συνολική παρουσία |
|---|---|---|
| 1935 | 18 | 4.6 % |
| 1939 | 15 | 3.8 % |
| 1943 | 16 | 3.7 % |
| 1946 | 9 | 2 % |
| 1950 | 3 | 0.6 % |
| 1954 | 2 | 0.7 % |
| 1957 | 7 | 1.3 % |
| 1961 | 3 | 0.7 % |
| 1965 | 8 | 1.8 % |
| 1969 | 5 | 1.1 % |
| 1973 | 6 | 1.3 % |
| 1977 | 4 | 0.9 % |
| 1983 | 12 | 3 % |
| 1987 | 6 | 1.3 % |
| 1991 | 8 | 1.8 % |
Εκλογές 1995–2015[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 1995, ο αριθμός των γυναικών στο Κοινοβούλιο αυξάνεται διαρκώς. Το ποσοστό των γυναικών στις εκλογές του 1935, στην πρώτη χρονιά που οι γυναίκες μπόρεσαν να εκλεχθούν στο Κοινοβούλιο, ξεπεράστηκε μόλις το 1999.[4]
| Έτος | Αριθμός παρουσίας
των γυναικών |
Συνολική παρουσία |
|---|---|---|
| 1995 | 13 | 2.4% |
| 1999 | 22 | 4 % |
| 2002 | 24 | 4.4 % |
| 2007 | 46 | 9 % |
| 2011 | 78 | 14 % |
| 2015 | 97 | 17.7 % |
| 2015 (2.term) | 82 | 14.9 % |
Μέλη της Γερουσίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
The Grand National Assembly of Turkey had a Senate (upper house) between 1961 and 1980. The following women were elected as the senators:
- Mebrure Aksoley (1902–1984), Republican People's Party (CHP) (1964–1973)[5]
- Fatma Hikmet İşmen, (1918–2006), Workers Party of Turkey (TİP) (1966–1975)[6]
- Bahriye Üçok (1919–1990), State President's contingency (1971–1976).[7] The only assassinated woman politician.
- Nermin Abadan Unat (born 1921), State President's contingency (1978–1980) [8]
- Aysel Baykal (1939–2003), Republican People's Party (CHP) (1979–1980)[9]
Γυναικεία πολιτικά κόμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Two parties were founded by women: National Women's Party of Turkey in 1972 (up to 1980) and Women's Party (Turkey) in 2014
Ηγέτιδες πολιτικών κομμάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
_(cropped).JPG)
Η πρώτη γυναίκα που ηγήθηκε πολιτικό κόμμα στην Τουρκία ήταν η Behice Boran (1910–1987). Ως μέλος του Εργατικού Κόμματος της Τουρκίας (TİP), εξελέγη ηγέτης του κόμματος το 1970 και διατήρησε αυτή την θέση μέχρι την κατάρρευση όλων των πολιτικών κομμάτων της Τουρκίας μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1980.[10] Άλλες γυναίκες που ηγήθηκαν πολιτικού κόμματος ήταν :
- Mübeccel Göktuna (1915–1999) National Women's Party of Turkey (TUKP) (1972–1981)
- Τανσού Τσιλέρ (γεννημένη 1946) True Path Party (DYP) (1993–2002) (Prime Minister από το 1993 έως το 1996)
- Rahşan Ecevit (γεννημένη 1923), Democratic Left Party (DSP) (1985–1987), Democratic Left People's Party (DSHP) (2010)
- Nesrin Nas (1958), Motherland Party (ANAP) (2003–2004)
- Filiz Koçali (γεννημένη 1958), Socialist Democracy Party (2004–σήμερα)
- Gültan Kışanak (γεννημένη 1961), Peace and Democracy Party (BDP) (2011–2014)
- Figen Yüksekdağ (γεννημένη 1971), Peoples' Democratic Party (Turkey) (2012–σήμερα). Από το 2014, είναι η ηγέτης του κόμματος.
- Emine Ülker Tarhan (γεννημένη 1963), Anatolia Party (2014–σήμερα). Από το 2014, είναι η ηγέτης του κόμματος.
- Fatma Benelyazgın. Women's Party (Turkey)
- Meral Akşener (γεννημένη 1956), Good Party (2017–σήμερα), συνιδρυτής και ηγέτης.
Αντιπρόεδροι του Κοινοβουλίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέχρι σήμερα, καμιά γυναίκα δεν έχει γίνει πρόεδρος του Κοινοβουλίου στην Τουρκία. Η πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρος ήταν η Nermin Neftçi του National Reliance Party το 1972.[11] Την περίοδο 2007–2015 δυο γυναίκες έγιναν αντιπρόεδροι : η Meral Akşener (Nationalist Movement Party) [12] και η Güldal Mumcu (Republican People's Party).[13] Το 2011 η Ayşe Nur Bahçekapılı του Justice and Development party (AKP) επίσης εξελέγη ως μια από τους αντιπροέδρους του Κοινοβουλίου.
Parliamentary group vice chairwomen[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Τουρκίας, κάθε κόμμα με περισσότερες από είκοσι έδρες δημιουργεί ένα κοινοβουλευτικό σώμα, που εκπροσωπείται από 1-3 ομάδες αντιπροσώπους (τουρκικά: grup başkan vekili), οι οποίοι εκπροσωπούν σε γενικές γραμμές το κόμμα τους τόσο στο κοινοβούλιο όσο και όταν ο ηγέτης του κόμματος είναι απών. Η πρώτη γυναίκα αντιπρόσωπος στο τουρκικό Κοινοβούλιο ήταν η Oya Araslı του Republican People's Party από το 1996 μέχρι το 1999.[14] Αργότερα, υπήρξαν δυο αντιπρόσωποι κομμάτων στο Κοινοβούλιο : η Emine Ülker Tarhan του Republican People's Party και η Pervin Buldan του Peace and Democracy Party.[15]
Πρωθυπουργοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Τανσού Τσιλέρ, καθηγήτρια οικονομικών επιστημών από το 1983, εισήχθη στην πολιτική τον Νοέμβριο του 1990, όταν έγινε μέλος στο συντηρητικό κόμμα True Path Party (DYP). Στις 13 Ιουνίου 1993, εξελέγη ηγέτης του κόμματος και στις 25 Ιουνίου του ίδιου έτους, η Çiller έγινε πρωθυπουργός σε μια κυβέρνηση συνεργασίας, ενώ παράλληλα έγινε η πρώτη και μοναδική γυναίκα πρωθυπουργός της Τουρκίας μέχρι σήμερα. Υπηρέτησε από αυτή την θέση μέχρι τις 6 Μαρτίου 1996.
Υπουργοί σε κυβέρνηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρώτη γυναίκα που έγινε υπουργός σε κυβέρνηση ήταν η Türkân Akyol, το 1971. Ήταν Υπουργός Υγείας στην τεχνοκρατική κυβέρνηση του Nihat Erim.[16][17] Το 1983, έγινε μια από τους ιδρυτές του SODEP, παρακλάδι του σοσιαλ-δημοκρατικού κόμματος, ενός νέου πολιτικού κόμματος που έγινε ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα στην Τουρκία την δεκαετία του 1980.
Οι γυναίκες που έγιναν υπουργοί σε κυβέρνηση μέχρι σήμερα έχουν ως ακολούθως :
| Όνομα | Υπουργείο | Πολιτικό κόμμα |
|---|---|---|
| Türkân Akyol (1928–2017) | Minister of Health and Social Security (1971–1971)[16] Minister of State (Family) 1992–1993 |
(non partisan) SHP |
| Nermin Neftçi (1924–2003) | Minister of Culture (1974–1975)[17] | CGP |
| İmren Aykut (γεννημένη 1940) | Minister of Labour and Social Security (1987–1991) Minister of State (1991 and 1996), Minister of Environment (1997–1999)[18] |
ANAP |
| Güler İleri (γεννημένη 1948) | Minister of State (1991–1993)[17] | SHP |
| Aysel Baykal (1939–2003) | Minister of State (1995–1995)[19] | CHP |
| Önay Alpago (γεννημένη 1947) | Minister of State (1994–1995)[17] | SHP |
| Işılay Saygın (γεννημένη 1947) | Minister of State (1995–1996) Minister of Environment (1996), Minister of Tourism (1996)[17] |
DYP |
| Ayfer Yılmaz (γεννημένη 1956) | Minister of State (1996–1997)[17] | DYP |
| Τανσού Τσιλέρ (γεννημένη 1946) | Minister of Foreign Affairs (1996–1997)[17] | DYP |
| Meral Akşener (γεννημένη 1956) | Minister of Interior (1996–1997)[17] | DYP |
| Tayyibe Gülek (γεννημένη 1968) | Minister of State (1999–2002)[17] | DSP |
| Melda Bayer (γεννημένη 1950) | Minister of State (1999–2002)[17] | DSP |
| Aysel Çelikel (γεννημένη 1933) | Minister of Justice (2002)[17][20] | (non partisan) |
| Güldal Akşit (γεννημένη 1960) | Minister of Tourism (2002–2003) Minister of State (2003–2007)[17] |
AKP |
| Nimet Baş (γεννημένη 1965) | Minister of State (2003–2007) Minister of National Education (2009–2011)[17] |
AKP |
| Selma Aliye Kavaf (γεννημένη 1962) | Minister of State (2009–2011)[17] | AKP |
| Fatma Şahin (γεννημένη 1966) | Minister of Family and Social Policies (2011–2013)[21] | AKP |
| Ayşenur İslam (γεννημένη 1958) | Minister of Family and Social Policies (2013–2015) | AKP |
| Ayşen Gürcan (γεννημένη 1963) | Minister of Family and Social Policies (2015) | (non partisan) |
| Beril Dedeoğlu (γεννημένη 1961) | Minister of European Union (2015) | (non partisan) |
| Fatma Betül Sayan Kaya (γεν. 1981) | Minister of Family and Social Policy y (2016–2018 ) | AKP |
| Jülide Sarıeroğlu (γεννημένη 1979) | Minister of Labour and Social Security (2017–2018 ) | AKP |
| Zehra Zümrüt Selçuk (γεννημένη 1979) | Minister of Labour, Social Services and Family (2018– ) | (non partisan) |
Οι συντομογραφίες έχουν ως ακολούθως :
- CGP: Republican Reliance Party
- ANAP: Motherland Party
- SHP: Social Democratic Populist Party
- CHP: Republican People's Party
- DYP: True Path Party
- DSP: Democratic Left Party
- AKP: Justice and Development Party
Προεδρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέχρι τον Ιούλιο του 2016, καμιά γυναίκα δεν έχει γίνει Πρόεδρος της Τουρκίας.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Sina Akşin:Kısa Türkiye Tarihi, Türkiye İş bankası Kültür yayınları,İstanbul,2011,(ISBN 978-9944-88-172-2) p.188.
- ↑ 2,0 2,1 Türkiye'nin 75 yılı , Tempo Yayıncılık, İstanbul, 1998, p.48,59,250
- ↑ Hürriyet newspaper (Τουρκικά)
- ↑ «An Afyon University paper by D. Ali Aslan (Τουρκικά)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2019.
- ↑ «Tutanak C. Senatosu B: 36 18.1.1966 O:1» (PDF) (στα Turkish). TBMM. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ «TİP'li Fatma İşmen'in ölümü» (στα Turkish). Milliyet. 2006-05-18. http://www.milliyet.com.tr/2006/05/18/ombudsman/okur03.html. Ανακτήθηκε στις 2013-02-02.
- ↑ «C. Senatosu B: 53 29.4.1975 O: 1» (PDF) (στα Turkish). TBMM. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ Biography net (Τουρκικά)
- ↑ «82nci Birleşim» (στα Turkish). Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (TBMM) 13. 23 Oct 1979. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-06. https://web.archive.org/web/20160306101102/https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/CS__/t18/c043/cs__18043082.pdf. Ανακτήθηκε στις 2013-02-02.
- ↑ «T24 online newspaper». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2019.
- ↑ Hürriyet newspaper (Τουρκικά)
- ↑ [«Parliament page/Meral Akşener (Τουρκικά)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2019. Parliament page/Meral Akşener (Τουρκικά)]
- ↑ [«Parliament page/Şükran Güldal Mumcu (Τουρκικά)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2019. Parliament page/Şükran Güldal Mumcu (Τουρκικά)]
- ↑ Radikal Newspaper (Τουρκικά)
- ↑ «Milliyet newspaper (Τουρκικά)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2019.
- ↑ 16,0 16,1 Türkiye'nin 75 yılı, Hürgüç Gazetecilik,, İstanbul,1998
- ↑ 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 17,12 17,13 «Erkek egemen Türkiye» (στα Turkish). Hürriyet. 2010-12-11. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/16508594_p.asp. Ανακτήθηκε στις 2013-02-02.
- ↑ Babacan, Nuray (2012-02-06). «Eski Çalışma Bakanı’nı bile ‘yeşil kart testi’ne çağırdılar» (στα Turkish). Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/19847923.asp. Ανακτήθηκε στις 2013-02-02.
- ↑ «I. Çiller Hükümeti Bakanlar Kurulu 25.06.1993–05.10.1995» (στα Turkish). TBMM. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ «Çelikel: F tipine insani çözüm» (στα Turkish). Hürriyet. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-04-18. https://archive.today/20130418160237/http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id=102190. Ανακτήθηκε στις 2013-02-02.
- ↑ «Türkiye Büyük Millet Meclisi 23. Dönem Milletvekili-Fatma Şahin» (στα Turkish). TBMM. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2013.