Γραμματόσημα και ταχυδρομική ιστορία της Σουηδίας
Η Posten, η Σουηδικά ταχυδρομική υπηρεσία, ιδρύθηκε το 1636 από τον Άξελ Οξενστιέρνα, και μέχρι τον 18ο αι. είχε επεκταθεί σε όλη τη χώρα.
19ος αι.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Σουηδία εξέδωσε τα πρώτα γραμματοσήμά της την 1η Ιουλίου 1855, ένα σύνολο πέντε αξιών σε σκίλινγκ μπάνκο (skilling banco). Αυτά τα γραμματόσημα απεικονίζουν τον θυρεό, είχαν επιγραφή "SVERIGE", όπως έχουν όλα τα μεταγενέστερα σουηδικά γραμματόσημα, και είχαν οδόντωση. Ένα σφάλμα εκτύπωσης οδήγησε στο τρέσκιλινγκ (κίτρινο), ένα μοναδικό γραμματόσημο που είναι σήμερα το πιο ακριβό στον κόσμο. Το νόμισμα άλλαξε σε όρε (öre) και ρίκσνταλερ (riksdaler) στις 1 Ιουλίου 1858, απαιτώντας την έκδοση νέων γραμματοσήμων.
Ένα νέο σχέδιο που περιλάμβανε ένα ανακεκλιμμένο λιοντάρι εμφανίστηκε το 1862, αλλά χρησιμοποιήθηκε μόνο για τις αξίες 3 öre, 17 öre και 20 öre, πριν αντικατασταθεί το 1872 από ένα σχέδιο με ένα μεγάλο αριθμό σε ένα στρογγυλό πλαίσιο. Αυτή η έκδοση με τα αριθμητικά περιελάμβανε το πρώτο δίχρωμο γραμματόσημο της Σουηδίας. Η αξία του 1-riksdaler εκτυπώθηκε σε μπιστρ και μπλε, και το κεντρικό σχέδιο ήταν τα τρία στέμματα του βασιλικού θυρεού. Τα αριθμητικά συνέχισαν να χρησιμοποιούνται για σχεδόν είκοσι χρόνια, με τη μόνη αλλαγήτην αντικατάσταση της αξίας από ρίκσνταλερ σε kronor (κορώνες) το 1878 (πέντε χρόνια μετά την εισαγωγή της κορώνας).
Ο μονάρχης εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε γραμματόσημα του 1885, στο πρόσωπο του Όσκαρ Β΄, ο οποίος απεικονίστηκε σε προφίλ στην αξία των 10 öre. Το επόμενο έτος άρχισε η πρακτική της εκτύπωσης ενός ταχυδρομικού κέρατος στο πίσω μέρος κάθε γραμματοσήμου, κάτω από την κόλλα. Το 1889 η έλλειψη τιμών 10 όρε επέτρεψε την επισήμανση των αριθμητικών 12 όρε και 24 όρε.
Το 1891 μια νέα οριστική σειρά περιείχε δίχρωμα αριθμητικά για χαμηλές τιμές και ένα προφίλ του Όσκαρ Β΄ για τις αξίες 5 όρε και άνω. Στις 26 Οκτωβρίου 1903 βγήκε το πρώτο ετήσιο ετήσιο γραμματόσημο της Σουηδίας, αξίας 5 κορονών, που απεικονίζει το Ταχυδρομείο της Στοκχόλμης με την ευκαιρία της έναρξής του.
20ός αι.[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια νέα σειρά του 1910 χρησιμοποίησε ένα σχέδιο θυρεού για χαμηλές αξίες, και ένα πλήρες πορτρέτο του βασιλιά Γουσταύου Ε΄. Το 1920 παρουσιάστηκαν γραμματόσημα σε ταινία (coil stamps) με σχέδιο έναν λέοντα και νέο πορτρέτο του Γουσταύου Ε΄ , μαζί με ένα στέμμα και ένα ταχυδρομικό κέρας για μεγαλύτερες αξίες, καθώς και ένα αναμνηστικό που απεικονίζει τον Γουσταύο Β΄ Αδόλφο και σηματοδοτεί την 300η επέτειο μιας πρόδρομη ταχυδρομική διαδρομή, που πήγαινε από τη Στοκχόλμη στο Αμβούργο.Οι εκδόσεις αυτές και οι μεταγενέστερες σουηδικές εκδόσεις συνήθως εκδόθηκαν τόσο σε φυλλαράκι (ή φύλλο) όσο και σε ταινία.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920, τα οριστικά του 1920 αντικαταστάθηκαν σταδιακά από μια νέα σειρά με προφίλ 3/4 του Γουσταύου Ε΄. Το 1924 η Παγκόσμια Ταχυδρομική Ένωση εόρτάσε την 50η επέτειό της και το συνέδριό της πραγματοποιήθηκε στην Στοκχόλμη, έτσι η Σουηδία εξέδωσε δύο σειρές που την σηματοδοτούν, η πρώτη με θέα τον ορίζοντα της Στοκχόλης και η δεύτερη με δύο σχέδια. Και οι δύο σειρές ήταν κυρίως προορισμένες για συλλέκτες, και είναι πολύτιμες σήμερα.
Μία άλλη σημαντική αναμνηστική σειρά το 1936 σηματοδότησε την 300η επέτειο της ταχυδρομικής υπηρεσίας με 12 αξίες, η καθεμία με το δικό της σχέδιο, σημειώνοντας κάποια πτυχή της ταχυδρομικής ιστορίας της Σουηδίας μέχρι σήμερα.
Το 1939 μια νέα σειρά χρησιμοποίησε ένα προφίλ του Γουσταύου Ε΄ για τις χαμηλότερες αξίες, και τα τρία στέμματα για τις μεγαλύτερες. Το σχέδιο των τριών στεμμάτων συνέχισε να χρησιμοποιείται μέχρι τη δεκαετία του 1960. Εν τω μεταξύ, η συχνότητα για τις αναμνηστικές ήταν να εκδίδονται περίπου 3-4 κάθε χρόνο, συνήθως ένα μόνο σχέδιο σε δύο αξίες, με την χαμηλότερη αξία διαθέσιμη τόσο σε φυλλαράκι όσο και σε ταινία, και τη μεγαλύτερη σε σπείρα μόνο.
Ο Γουσταύος ΣΤ ́ Αδόλφος εμφανίστηκε με προφίλ από το 1951 και μετά.
Ο Czesław Słania άρχισε να χαράσσει για το ταχυδρομείο το 1959, και έτσι έγινε γνωστός για την εξαιρετικής ποιότητας εργασία του.
Οι οριστικές του 1967 ήταν μια σημαντική απόκλιση από την παράδοση. Αντί για πορτρέτο του βασιλιά, τα 18 σχέδια περιλάμβαναν μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της άγριας ζωής, τοπίων, της καθημερινής ζωής, της ιστορίας και της μυθολογίας, το καθένα από τα οποία πραγματοποιείτο με ριζικά διαφορετικά στυλ.
Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
-
50 όρε 1851 -
12 όρε 1858 -
50 όρε 1858 -
3 όρε 1863 -
17 όρε 1866 -
1 ρίκσνταλερ 1872 -
1 κρόνα 1886 -
25 όρε 1896 -
1 κρόνα 1900
Βλέπε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Stanley Gibbons Ltd: διάφοροι καταλόγοι
- Εγκυκλοπαίδεια των Ταχυδρομικών Αρχών
- Ροσίζτερ, Στιούαρτ και Τζον Φλόουερ. Ο Ατλάς Στάμπερ. Λονδίνο: ΜακΝτόναλντ, 1986. (ISBN 0-356-10862-7)
Εξωτερικές συνδέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- http://www.posten.se/ [1] - Επίσημη σουηδική ταχυδρομική ιστοσελίδα (και στα αγγλικά)
- Επίσημος κατάλογος και εικόνες των ισχύουσας γραμματοσήμανσης
- Συναντήσεις προς πόρους της σουηδικής ταχυδρομικής ιστορίας