Γραμματόσημα και ταχυδρομική ιστορία της Ισπανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένα από τα πρώτα γραμματόσημα (franco) της Ισπανίας, εκδόθηκε το 1850, αξίας 6 κουάρτος.

Αυτή είναι μια έρευνα των γραμματοσήμων και της ταχυδρομικής ιστορίας της Ισπανίας.

Με βασιλικό διάταγμα της 12ης Σεπτεμβρίου 1861 καθιερώθηκε το Εργοστάσιο Γραμματοσήμων (Fábrica del Sello) ως αποκλειστικό εκτύπωσης των γραμματοσήμων της Ισπανίας. Το 1893 το Εργοστάσιο Γραμματοσήμων συγχωνεύτηκε με το Νομισματοκοπείο (Casa de la Moneda) για να σχηματίσει το Εθνικό Εργοστάσιο Νομισμάτων και Γραμματοσήμων (Fábrica Nacional de Moneda y Timbre, FNMT), το οποίο εκτύπωνε τα γραμματόσημα της Ισπανίας και των εξαρτημένων χωρών της από τότε, εκτός από τον Γ΄ Καρλικό Πόλεμο και τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, όταν εκδόσεις εξουσιοδοτήθηκαν από ανταγωνιστικές πλευρές ταυτόχρονα. Από τη δεκαετία του 1950, τα αρχικά του Εργοστασίου, "F.N.M.T". άρχισαν να εμφανίζονται στο κάτω μέρος ορισμένων γραμματοσήμων. Από το 1977, το έτος έκδοσης εμφανίζεται στα γραμματόσημα της Ισπανίας.

Τα γραμματόσημα στην Ισπανία διανέμονται και πωλούνται από την ισπανική ταχυδρομική υπηρεσία γνωστή ως Ταχυδρομεία & Τηλεγραφεία (Correos y Telégrafos), και από το 2001 επίσημα μία κυβερνητική εταιρεία, η Κρατική Εταιρεία Ταχυδρομείων & Τηλεγραφείων Α.Ε. (Sociedad Estatal de Correos y Telégrafos S.A.) [1] [2] Από το 2011 η εταιρεία και οι θυγατρικές της είναι γνωστές ως "Ομάδα Ταχυδρομείων" (Grupo Correos).[3]

Γεωγραφικό και ιστορικό πλαίσιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ισπανία βρίσκεται στη Νοτιοδυτική Ευρώπη στην Ιβηρική Χερσόνησο. Η ηπειρωτική της χώρα συνορεύει στα νοτιοανατολικά από τη Μεσόγειο Θάλασσα (εκτός από ένα μικρό χερσαίο σύνορο με το Γιβραλτάρ), στα βόρεια από τη Γαλλία και τη Θάλασσα της Κανταβρυγίας, και στα δυτικά και νοτιοδυτικά από τον Ατλαντικό Ωκεανό και την Πορτογαλία.

Η Ισπανία ήταν μια μοναρχία που ιδρύθηκε από την βασίλισσα Ισαβέλλα Α΄ της Καστίλης και τον βασιλιά Φερδινάνδο Β΄ της Αραγωνίας. Ο γάμος τους έγινε το 1469. Οι Ισπανικές δυνάμεις ολοκλήρωσαν την ανάκτηση το 1492, και οι Εβραίοι εκδιώχθηκαν με το διάταγμα της Αλάμπρα την ίδια χρονιά. Το 1713, η Γαλλία κέρδισε τον Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής και η μοναρχία των Βουρβόνων εγκαταστάθηκε στην Ισπανία. Ο Ναπολέοντας Α΄ κατέλαβε την Ισπανία από το 1808 έως το 1814. Τον "Πόλεμο της ανεξαρτησίας" κατά της Γαλλίας ακολούθησαν οι Καρλικοί Πόλέμοι, κατά τη διάρκεια των οποίων η Α΄ Ισπανική Δημοκρατία κυριάρχησε για λίγο, μέχρι την παλινόρθωση των Βουρβόνων το 1874. Η Ισπανία παρέμεινε μοναρχία μέχρι το 1931, όταν ιδρύθηκε η Β΄ Ισπανική Δημοκρατία. Έπειτα κομμουνιστές, σοσιαλιστές, κρατιστές και βασιλικοί πολέμησαν στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο από το 1936 έως το 1939, μετά από το οποίο το ισπανικό κράτος του γενεραλίσιμο Φρανθίσκο Φράνκο αναγνωρίστηκε γενικά. Η μοναρχία αποκαταστάθηκε το 1975 με την ανάρρηση του Χουάν-Κάρλο ως βασιλιά.

Μέχρι το 1866, το νόμισμα ήταν το ρεάλ, το οποίο ισοδυναμούσε με 8 κουάρτος ή 32 μαραβέδις. Εκείνο το έτος εισήχθη το εσκούδo, το οποίο ισοδυναμεί με 100 σεντίμος ή 1000 μιλεσίμας.

Πρώιμη ταχυδρομική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Καστίλη και η Αραγωνία είχαν βασιλικά ταχυδρομεία κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, και διάφορα μοναστήρια και συντεχνίες είχαν ταχυδρομεία για τα μέλη τους, αλλά το ταχυδρομικό σύστημα της Ισπανίας πραγματικά αναπτύχθηκε με το συμβόλαιο, που ο Φίλιππος Α΄ της Καστίλης έκανε με τους Tουρν ουντ Τάξις το 1500.[4] Αυτή η σύμβαση έδωσε στους Thurn und Taxis το μονοπώλιο στις ταχυδρομικές υπηρεσίες στο βασίλειο, με αποτέλεσμα να εισέλθει σε ισχύ -αν και αποσπασματικά- το υπάρχον καθιερωμένο σύστημα.[1] Εγκαταστάθηκαν νέες διαδρομές και απαιτήθηκε από τα ναυτικά και εμπορικά πλοία να μεταφέρουν το ταχυδρομείο, έτσι το σύστημα έγινε ολοκληρωμένο.[1] Μέχρι το 1849 υπήρχαν περίπου 450 ταχυδρομικά γραφεία στην Ισπανία.[1][4]

Τον Μάιο του 1514 η Ιωάννα Α΄ της Καστίλης διόρισε τον πρώτο ταχυδρομικό διευθυντή για τις (Δυτικές) Ινδίες (Ισπανικές κτήσεις στον Νέο Κόσμο).[5] Αλλά μόλις στις 8 Αυγούστου 1764 ένα βασιλικό διάταγμα καθιέρωσε το "Ναυτικό Ταχυδρομείο της Ισπανίας και των Δυτικών Ινδιών της" (Correo Maritimo de Espana y sus Indias Occidentales), με έδρα στη Μαδρίτη και γραφεία στις μεγάλες ισπανικές πόλεις, καθώς και στην Αβάνα, στο Μπουένος Άιρες και στο Μοντεβιδέο, καθώς το σύστημα εξαπλώθηκε σε όλη την Ισπανική Αυτοκρατορία. [4]

Πρώτα γραμματόσημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1851, γραμματόσημο των 2 ρεάλ (μπλε), αντί σε κόκκινο. Είναι ένα από τα μόνο 3 γνωστά παραδείγματα. (Συλλογή Tάπλινγκ).

Το 1843 η ισπανική προσωρινή κυβέρνηση υπό τον στρατηγό Ναρβάεθ άρχισε να μελετά το βρετανικό πείραμα των προπληρωμένων ταχυδρομικών τελών. Θεωρώντας το Βρετανικό τυπογραφείο Perkins, Bacon & Petch πολύ ακριβό, αποφάσισαν να δημιουργήσουν δική τους εκτύπωση. Έτσι στις 24 Οκτωβρίου 1849 η βασίλισσα Ισαβέλα Β΄ θέσπισε η Ισπανία να χρησιμοποιεί τα γραμματόσημα από την 1η Ιανουαρίου 1850.[4] Τον Δεκέμβριο δημοσιεύθηκαν τα ταχυδρομικά τέλη και οι κανονισμοί, και εκδόθηκαν τα πρώτα γραμματόσημα της Ισπανίας στις 1 Ιανουαρίου 1850.[6] Υπήρχαν πέντε γραμματόσημα συνολικά με ονομασίες από 6 κουάρτος έως 10 ρεάλες σε διαφορετικά χρώματα, όπου όλα απεικόνιζαν την βασίλισσα Ισαβέλα Β ́. [7] Τυπώνονταν με λιθογραφικά και εκδίδονταν χωρίς οδόντωση. Χρησιμοποιήθηκε λεπτό, όσο και παχύ χαρτί, όπου τα χαρτιά δεν είχαν υδατόσημο. [8]

Τα γραμματόσημα του 1850 αντικαταστάθηκαν την 1η Ιανουαρίου 1851 με ένα νέο σύνολο έξι γραμματοσήμων, που προστέθηκε η αξία των 2 ρεάλες (κόκκινο) και άλλαξε το 5 ρεάλες (κόκκινο) σε 5 ρεάλες (ροζ). Αυτά τα γραμματόσημα του 1851 είχαν ένα νέο πορτρέτο της βασίλισσας Ισαβέλας Β ́, εκτυπώθηκαν τυπογραφικά σε λεπτό χαρτί, και πάλι χωρίς υδατόσημο, και εκδόθηκαν χωρίς οδόντωση. [8]

1868 προσωρινά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1868, μετά την Ένδοξη επανάσταση που εκθρόνισε την βασίλισσα Ισαβέλλα Β΄ από τον θρόνο, σχηματίστηκε μια Προσωρινή κυβέρνηση στην Ισπανία, εν αναμονή της εκλογής και της ανάληψης νέου βασιλιά. Τα γραμματόσημα της Ισαβέλας Β΄ επισημάνθηκαν ξεχωριστά για χρήση στη Μαδρίτη, την Αδαλουσία, το Βαγιαδολίδ, τις Αστουρίας, τη Σαλαμάνκα και το Τερουέλ.[9] Ακολούθησαν τα γραμματόσημα που σηματοδοτούν την αντιβασιλεία του στρατάρχη Φρανθίσκο Σεράνo, 1ου δούκα της Λα Τόρρε.[1] Εμφάνιζαν μια προσωποποιημένη "Ισπανία", γνωστή ως La Matrona, όπου ένα γυναικείο κεφάλι αντιπροσώπευε τη μητέρα χώρα.[1][9]

Το 1872 τα βασιλικά κεφάλια εμφανίστηκαν για λίγο ξανά στα ισπανικά γραμματόσημα με τον βασιλιά Αμεδαίο, και ακολούθησαν τα θέματα της Α΄ Δημοκρατίας με τη La Matrona καθήμενη.[9]

Εκδόσεις με τοπικές φορεσιές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1967 έως το 1971, η Ισπανία εξέδωσε μια σειρά γραμματοσήμων, που απεικόνιζαν τοπικές φορεσιές από όλη την Ισπανία. Συνολικά, 53 τέτοια γραμματόσημα εκδόθηκαν, με ρυθμό 12 ανά έτος, μέχρι το τελευταίο έτος, όταν το 1971 εκδόθηκαν μόνο 5 τέτοια. [10] Το πρώτο γραμματόσημο της σειράς[11] έδειχνε ένα παραδοσιακό γυναικείο κοστούμι της βασκικής επαρχίας Άλαβα.[1][10]

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βλέπε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Grupo Correos» (στα Ισπανικά). SEPI: Empresas. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2017. 
  2. «Información Corporativa» (στα Ισπανικά). La Sociedad Estatal Correos y Telégrafos. 
  3. «Información Corporativa: Organización» (στα Ισπανικά). La Sociedad Estatal Correos y Telégrafos. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2017. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Sismondo, Sergio (28 December 2016). «Spain’s first stamp: A classic that attracts specialists with modest budgets». Linn's Stamp News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 April 2017. https://web.archive.org/web/20170417125757/http://www.linns.com/news/world-stamps-postal-history/2016/december/spain-first-stamp-modest-budgets-international-pavilion.html. 
  5. «Correos». Archivo General de Indias (στα Ισπανικά). Archivos Estatales (España). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2017. 
  6. Rates were: 6 cuartos for single-weight internal letters; 12c for double-weight internal letters; 5 reales for single-weight registered letters; 6r for registered mail to France; and 10r for registered mail to Spain’s possessions abroad. Sismondo 2016
  7. Stanley Gibbons Stamp Catalogue Part 9 Portugal & Spain. 5th edition. London: Stanley Gibbons, 2004, p.265. (ISBN 0-85259-567-0)
  8. 8,0 8,1 Kloetzel, James E., επιμ. (2008). «Spain». Scott 2009 Standard Postage Stamp Catalogue. 6 (165th έκδοση). Sidney, Ohio: Scott Publishing Co. σελ. 91. ISBN 978-0-89487-417-8. Kloetzel, James E.; et al., eds. (2008). "Spain". Scott 2009 Standard Postage Stamp Catalogue. Vol. 6 (165th ed.). Sidney, Ohio: Scott Publishing Co. p. 91. ISBN 978-0-89487-417-8.
  9. 9,0 9,1 9,2 Kloetzel 2008, σελ. 92
  10. 10,0 10,1 Klug, Janet (26 January 2016). «Visit Spain via Costumes, Coats of Arms series». Linn's Stamsp News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 February 2016. https://web.archive.org/web/20160218141122/http://www.linns.com/news/world-stamps-postal-history/2016/january/visit-spain-via-costumes--coats-of-arms-series.html. 
  11. Scott #1392 Kloetzel 2008, σελ. 108

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Shelley, Ronald G. The postal history of the Spanish Civil War, 1936-1939. Brighton: R.G. Shelley, 1967.

Εξωτερικές συνδέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]