Γογγυλοκράμβη
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
.jpg)
H γογγυλοκράμβη (επιστημονική ονομασία: Brassica oleracea var. gongylodes), επίσης γνωστή ως λαχανόριζα, μέγα γογγύλιο ή κουλούμπρα (στην Κύπρο) είναι διετές λαχανικό, μια χαμηλή, εύσωμη ποικιλία άγριου λάχανου. Είναι μια άλλη ποικιλία του ίδιου είδους όπως το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, η λαχανίδα, τα λαχανάκια Βρυξελλών και το λάχανο Σαβοΐας.
Μπορεί να καταναλωθεί ωμή ή μαγειρεμένη. Στα φαγητά μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο το στέλεχος όσο και τα φύλλα. Παρά τα κοινά του ονόματα, δεν είναι το ίδιο είδος με το γογγύλι, αν και και τα δύο ανήκουν στο γένος Brassica.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προέρχεται από τη Νότια Ασία και τη Νοτιοανατολική Ασία. Η πρώτη ευρωπαϊκή γραπτή καταγραφή είναι από τον βοτανολόγο Ματτιόλι το 1554, ο οποίος έγραψε ότι «είχε έρθει πρόσφατα στην Ιταλία». Μέχρι τα τέλη του 16ου αιώνα, η γογγυλοκράμβη εξαπλώθηκε στη Βόρεια Ευρώπη και καλλιεργούνταν στην Αυστρία, τη Γερμανία, την Αγγλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Τρίπολη και μέρη της ανατολικής Μεσογείου.[1]
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η γογγυλοκράμβη έχει δημιουργηθεί με τεχνητή επιλογή για πλευρική ανάπτυξη μεριστώματος (ένα διογκωμένο, σχεδόν σφαιρικό σχήμα). Η προέλευσή του στη φύση είναι ίδια με αυτή του λάχανου, του μπρόκολου, του κουνουπιδιού, της λαχανίδας, των λαχανικίων Βρυξελλών : όλα προέρχονται από και είναι το ίδιο είδος με το φυτό άγριο λάχανο ( Brassica oleracea ).
Η γεύση και η υφή της γογγυλοκράμβης είναι παρόμοια με εκείνα του μίσχου του μπρόκολου ή της καρδιάς του λάχανου, αλλά πιο ήπια και γλυκιά, με υψηλότερη αναλογία σάρκας προς δέρμα. Ειδικά το νεαρό στέλεχος μπορεί να είναι τόσο τραγανό και ζουμερό όσο ένα μήλο, αν και πολύ λιγότερο γλυκό.[2]
Εκτός από την ποικιλία Gigante, η γογγυλοκράμβη που καλλιεργείται την άνοιξη και είναι πολύ πάνω από 5 εκατοστά σε διάμετρο τείνει να είναι ξυλώδης, όπως και η πλήρους ηλικίας γογγυλοκράμβη σε διάμετρο πάνω από 10 εκατοστά. Η ποικιλία Gigante μπορεί να πετύχει μεγάλο μέγεθος ενώ παραμένει καλής ποιότητας διατροφής.[3] Το φυτό ωριμάζει σε 55–60 ημέρες μετά τη σπορά και μπορεί να παραμείνει έως και 30 ημέρες μετά την ωρίμανση. Το κατά προσέγγιση βάρος είναι 150 g. Αναπτύσσεται καλά σε υδροπονικά συστήματα, παράγοντας μεγάλο βρώσιμο όγκο χωρίς να φράζει τις κοιλότητες των θρεπτικών συστατικών.
Προετοιμασία και χρήση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι μίσχοι της γογγυλοκράμβης (το διευρυμένο φυτικό τμήμα) περιβάλλονται από δύο ευδιάκριτα ινώδη στρώματα που δεν μαλακώνουν αισθητά όταν μαγειρεύονται. Αυτά τα στρώματα συνήθως ξεφλουδίζονται, με αποτέλεσμα τα στελέχη συχνά να παρέχουν μικρότερη ποσότητα τροφής από ό,τι θα μπορούσε κανείς να υποθέσει από την αρχική εμφάνιση.
Το βολβώδες στέλεχος της γογγυλοκράμβης χρησιμοποιείται συχνά ωμό σε σαλάτες. Έχει υφή παρόμοια με αυτή του στελέχους μπρόκολου, αλλά με γεύση πιο γλυκιά και λιγότερο φυτική.
Τα φύλλα της γογγυλοκράμβης είναι βρώσιμα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν παρόμοια με τη λαχανίδα, αλλά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να μαγειρευτούν.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Oxford Plats 400». University of Oxford.
- ↑ «Kohlrabi Is Weird! And Here's What You Can Do With It — Ingredient Spotlight». The Kitchn. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.
- ↑ «Growing Kohlrabi - Bonnie Plants». Bonnie Plants (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.