Γιάννης Σκαρλάτος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιάννης Σκαρλάτος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1907[1]
Ίμβρος
Θάνατος1956[1]
Δαμασκός
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος

Ο Γιάννης Σκαρλάτος (Άγιοι Θεόδωροι Ίμβρου, 1907 - Δαμασκός, 1956) ήταν Έλληνας ζωγράφος.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώιμα χρόνια & σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου 1907 στους Αγίους Θεοδώρους της Ίμβρου[2][3][4][5], όπου ο πατέρας του Νικόλαος Σκαρλάτος είχε παντοπωλείο, το οποίο σήμερα στεγάζει μουσείο αφιερωμένο στη ζωή και τη διακονία του εγγονού του, του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου[6][7].

Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στη Ίμβρο εγγράφεται στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα και παρακολουθεί ζωγραφική στα εργαστήρια του Νικολάου Λύτρα, του Σπύρου Βικάτου, του Δημήτρη Γερανιώτη και του Γιώργου Ιακωβίδη. Παρακολουθεί επίσης για δύο χρόνια μαθήματα ανατομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κοντά στη Καθηγητή Γεώργιο Αποστολάκη. Αμέσως μετά τις σπουδές του εργάζεται ως σκιτσογράφος στην εφημερίδα «Ελεύθερος Άνθρωπος» του Κώστα Αθάνατου.

Εκθέσεις στην Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1932 διοργανώνει την πρώτη ατομική έκθεσή του στον «Παρνασσό»[8] μαζί με το Φώτο Γιοφύλλη[9].

Ακολουθούν οι ατομικές: «Παρνασσός»(1934) -μαζί με την πρώτη σύζυγό του, τη ζωγράφο Μαρίνα Χαϊκάλη[10][11][12][13][14][15], στο ατελιέ του (1936)[16], στην αίθουσα Στρατηγοπούλου (1937)[17][18][19][20] και στο «Ξενοδοχείον των Ρόδων» Ρόδος(1950).[21]

Συμμετέχει στις Πανελλήνιες Καλλιτεχνικές Εκθέσεις 1938, 1939, 1940 και στις εκθέσεις του Συνδέσμου Ελλήνων Καλλιτεχνών 1936 και 1939.

Το 1945, επικεφαλής ομάδας πενηντατεσσάρων καλλιτεχνών, διοργανώνει έκθεση στον «Παρνασσό»[22][23][24][25], που επαναλαμβάνεται το 1946 με τη συμμετοχή και σπουδαστών της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών.

Το 1948 ιδρύει την «Ομάδα των 17» που διοργανώνει δυο εκθέσεις, στον «Παρνασσό»[26] και στο Ζάππειο[27].

Το 1949 τον καλεί ο φιλότεχνος πρίγκηπας Γεώργιος και του αναθέτει την εκτέλεση των προσωπογραφιών του, καθώς και των μελών της ελληνικής βασιλικής οικογένειας. Έκτοτε τον συνοδεύει ο τίτλος του ζωγράφου-προσωπογράφου της Ελληνικής Βασιλικής Αυλής.[28][29][30]

Το 1951 συμμετέχει σε ομαδική έκθεση πέντε ζωγράφων στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών[31] και την ίδια χρονιά αναχωρεί από την Ελλάδα και εγκαθίσταται οριστικά στην Αίγυπτο.[32]

Στη Μέση Ανατολή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια πραγματοποιεί δύο ατομικές εκθέσεις (γκαλλερί A.D.A.M.[33] και “Atelier”[34]) και ακολουθεί το 1952 άλλη μιά ατομική έκθεσή του στη γκαλλερί «Λεμάν».[35]

Φιλοτεχνεί την ολόσωμη προσωπογραφία του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Χριστοφόρου[36] και ταξιδεύει στο Ισραήλ, όπου και δημιουργεί ένα μεγάλο κύκλο ζωγραφικών εντυπώσεων από τα Ιεροσόλυμα, τη Βηθλεέμ και τις περιοχές του Ιορδάνη. Επισκέπτεται το Αμμάν και φιλοτεχνεί τις προσωπογραφίες των βασιλέων της Ιορδανίας Ταλαάλ και Σαουδικής Αραβίας Ίμπν Σαούντ.

Το 1956 στη Δαμασκό φιλοτεχνεί την προσωπογραφία του Πατριάρχη Αντιοχείας Αλέξανδρου.

Στο μεσοκαλόκαιρο της ίδιας χρονιάς ασθένησε ξαφνικά και πέθανε. Την εξόδιο ακολουθία τέλεσε τότε Μητροπολίτης Χαλεπίου, Βεροίας και Αλεξανδρέττας Ηλίας Muawad (μετέπειτα Πατριάρχης Αντιοχείας) και η ταφή του έγινε με τιμητική δαπάνη του κράτους της Συρίας στο ελληνορθόδοξο κοιμητήριο Μπαμπ Τουμά της Δαμασκού.

Ο Σκαρλάτος τιμήθηκε[37] με τον ανώτατο τίτλο του Ιππότη του Τάγματος του Αγίου Μάρκου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.

Έργα του βρίσκονται στην Ακαδημία Αθηνών, στη Βουλή των Ελλήνων, στη Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών, στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιώς, στο Δήμο Σύρου, στο Δήμο Ρόδου, στο Ναυτικό Μουσείο Πειραιώς, στην Τράπεζα Πειραιώς, στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, στα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας και Αντιοχείας, στα ανάκτορα της Ιορδανίας και Σαουδ. Αραβίας και σε πλήθος ιδιωτικών συλλογών στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ήταν παντρεμένος, σε δεύτερο γάμο, με την Ξανθούλα Κουνέλη.[38]

Μεταθανάτια αφιερώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1976. Αναδρομική έκθεση Γιάννη Σκαρλάτου. Αίθουσα Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός»[39][40]
  • 2011. Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης (EUARCE), Έκθεση αρχειακού εικαστικού, φωτογραφικού, έγγραφου και έντυπου υλικού από τη ζωή και τη δημιουργία του Γιάννη Σκαρλάτου [41]- Γ΄Παγκόσμιο Συνέδριο «Βυζαντινός Μουσικός Πολιτισμός», Επιμέλεια: Ευάγγελος Ανδρέου. Διάλεξη: Κυριάκος Κουτσομάλλης, Διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 data.nlg.gr/resource/authority/record45385.
  2. «Γ. Σκαρλάτος»/Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός» - 10 Νοεμβρίου 1976 / «Ο Βάσος Κουντουρίδης για το ζωγράφο Γιάννη Σκαρλάτο», «Ο Φώτος Γιοφύλλης για το ζωγράφο Γιάννη Σκαρλάτο» (συνοδευτικό έντυπο της αναδρομικής μεταθανάτιας έκθεσης)
  3. «Η Βραδυνή» 10.11.1976, «Για τον ζωγράφο που είναι θαμμένος στη Δαμασκό»
  4. Εφημ. «Ημέρα» (Αλεξάνδρεια) 17.11.1952, «Ο ζωγράφος Γιάννης Σκαρλάτος» (βιογραφικά στοιχεία)
  5. Εφημ. «Ταχυδρόμος» (Αλεξάνδρεια) 17.04.1952, «Ο ζωγράφος Γ. Σκαρλάτος και το πολυσύνθετον έργον του» (βιογραφικά στοιχεία)
  6. «Ιμβρος, Ρώμη, Μόναχο, Φανάρι». ΤΟ ΒΗΜΑ. 24 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2023. ...κλίση του Πατριάρχη στην ποίηση, γενικότερα στην τέχνη, αφού ο θείος του, ο αδελφός της μητέρας του, ο Ιωάννης Σκαρλάτος, ήταν γνωστός ζωγράφος. 
  7. Panandriopoulos (14 Φεβρουαρίου 2013). «ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ: Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΤΗΝ ΙΜΒΡΟ ΤΟΥ...». ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2023. 
  8. «Η Βραδυνή» 25.03.1932
  9. «Εθνικό Κέντρο Βιβλίου / Από το 18ο αιώνα μέχρι το 1935». www.ekebi.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2023. 
  10. «Πρωΐα» 13.03.1934 (Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος)
  11. «Εστία» 01.03.1934
  12. , «Αθηναϊκά Νέα» 18.03.1934
  13. «Ελεύθερον Βήμα» 03.03.1934
  14. «Ημερήσιος Κήρυξ» 02.03.1934
  15. «Πατρίς» 08.03.1934 (ΧΡ. ΚΡΙΘ.)
  16. «Ελεύθερη Γνώμη» 30.06.1936 (Άγγελος Δόξας)
  17. «Αθηναϊκά Νέα» 26.04.1937 (Αιμιλία Καραβία)
  18. «Ελεύθερον Βήμα» 27.04.1937 (Ζαχ. Παπαντωνίου)
  19. «Ακρόπολις» 24.04.1937 (Άγγελος Τανάγρας)
  20. «Σαββατοκύριακο» 24.04.1937 (Σπύρος Παναγιωτόπουλος)
  21. «Ροδιακή» 15.08.1950 (Γιάννης Μαγκλής)
  22. «Η Βραδυνή» 26.04.1945
  23. «Ελληνικόν Μέλλον» 26.04.1945
  24. «Αθηναϊκά Νέα» 26.04.1945
  25. «Ο Πολιτικός» 26.04.1945
  26. «Η Βραδυνή» 15.05.1948 (Δημήτρης Καλλονάς)
  27. «Ακρόπολις» 02.06.1949 (Μ.Χ.Κωνσταντόπουλος)
  28. «Καθημερινή» 05.04.1949 (Ανά την Πόλιν)
  29. «Φως» (Κάιρο) 22.05.1951, «Υπό την Υψηλήν Προστασίαν της Α.Ε., του Δρος Τάχα Χουσεΐν πασά, υπουργού της Παιδείας, εγκαινιάζεται σήμερον το απόγευμα η έκθεσις των έργων του διαπρεπούς Έλληνος καλλιτέχνου κ. Ιωάννου Σκαρλάτου, ζωγράφου- προσωπογράφου της Βασιλικής Αυλής»
  30. «Le Journal d’Egypte» 21.05.1951, “…Jean Skarlatos, peintre-portraitiste de la Cour Royale de Grèce,…”
  31. «Έθνος» 12.01.1951 (Σπύρος Παναγιωτόπουλος)
  32. Αχ. Μαμάκης, «Ο Σκαρλάτος εις την Αλεξάνδρειαν», «Έθνος» 21.06.1951
  33. Gabriel Boctor, “La Bourse Egyptienne” («Les Arts Exposition Jean Scarlatos»)
  34. “ Le Journal d’Alexandrie” 27.06.1951 («Peinture Jean Scarlatos», P.A.)
  35. «Ημερήσια Νέα» Αλεξάνδρεια, 15.05.1952 (Χρήστος Γρηγορίου)
  36. «Ταχυδρόμος» Αλεξάνδρεια, 01.11.1951 («Η τελετή της παραδόσεως εικόνος του Πατριάρχου μας»)
  37. Le Journal d’Alexandrie, 1.11.1951 (“Portrait Patriarcal”)
  38. Λιάνα Σακελλίου, Όπου φυσά γλυκά η αύρα. Εκδ. Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, Αθήνα 2017 (Περιεχόμενα: Γιάννης Σκαρλάτος και Ξανθούλα Κουνέλη)
  39. «Εθνικός Κήρυξ» 18.11.1976 («Ένας προσωπογράφος»)
  40. «Τα Νέα» 09.11.1976 («Αύριο εγκαινιάζεται η έκθεση Σκαρλάτου»
  41. «- Ancillary Events». www.asbmh.pitt.edu. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2023. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]