Βάσος και Τανάγρα Κανέλλου
Το ζεύγος Βάσου (Βασίλειος Κανελλόπουλος / Φιλιατρά Τριφυλλίας, περίπου 1895[1] - 1985) και Τανάγρας (Charlotte Markham / Μιλγουόκι, 1888 – Σικάγο, 1936) Κανέλλου ήταν ζεύγος χορευτών και χορογράφων. Έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εισαγωγή, θεμελίωση και περαιτέρω ανάπτυξη του χοροδράματος στην Ελλάδα (δημιουργώντας και σχολή), καθώς και στις Πρώτες Δελφικές Εορτές (1927).
Βιογραφικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η γνωριμία του Βάσου Κανέλλου την περίοδο των εγκυκλίων του σπουδών με την διεθνούς φήμης χορεύτρια Ισιδώρα Ντάνκαν, είχε ως αποτέλεσμα την στροφή του στον χορό και την χορογραφία, όπως και την εγγραφή του στην σχολή χορού της Ντάνκαν (που ήδρευε στο σπίτι της στον Βύρωνα). Τελειώνοντας τις καλλιτεχνικές σπουδές του στην Αθήνα, συνέχισε στο Παρίσι κοντά στον Michel Fokine και στις ΗΠΑ στις σχολές Καρσλώφ και Μότκιν, όπου και άρχισε να εργάζεται στο Μπρούκλιν και την Νέα Υόρκη την περίοδο 1919-1920.[2]
Εκείνη την περίοδο, γνωρίστηκε με την επίσης χορεύτρια και χορογράφο Charlotte Markham (αργότερα έλαβε το όνομα Τανάγρα), την μετέπειτα σύζυγο (παντρεύτηκαν το 1920) και συνεργάτιδά του.[2] Αρχικά έδωσαν χορευτικές και χοροδραματικές παραστάσεις ελληνικού και μυθολογικού χαρακτήρα στις Ηνωμένες Πολιτείες ( μεταξύ άλλων, έδωσαν παραστάσεις μέχρι το 1926 στο Μπρούκλιν, το Ιλλινόις, το Σαν Φρανσίσκο, το Σικάγο και αλλού) και έπειτα, μέχρι το 1936, όταν και απεβίωσε η Τανάγρα, στην Ελλάδα. Μάλιστα, κατόπιν πρόσκλησης του Άγγελου Σικελιανού, συμμετείχαν το 1927 στις Πρώτες Δελφικές Εορτές.[2]
Στη συνέχεια εμφανίστηκαν σε διάφορες θεατρικές και δραματικές παραστάσεις ανά την Ελλάδα (μεταξύ αυτών και στο αρχαίο θέατρο Διονύσου, το Καλλιμάρμαρο στάδιο, το Σούνιο, το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού). Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Βάσος αναχωρεί για την Αμερική ξανά, έχοντας για παρτενέρ του μετά το θάνατο της συζύγου του την κόρη τους, Ξένια-Τανάγρα Κανέλλου-Sander, και έως το 1960, οπότε κι επιστρέφει για τελευταία φορά στην Ελλάδα, όπου το 1966 θα αποσυρθεί ολοκληρωτικά από τις χορευτικές του εμφανίσεις και θα παντρευτεί την Βιργινία Γαλανουδάκη.[2] Απεβίωσε το 1985. Υπήρξε ιδρυτής της «Εταιρείας του Ελληνικού Χοροδράματος» ενώ για τη δράση του τιμήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Αθηναγόρα.[1]
Το ζεύγος Κανέλλου υπήρξαν οι πρώτοι δάσκαλοι από τον οποίο πήρε μαθήματα χορού (κατά τις αρχικές του καλλιτεχνικές σπουδές) ο -άρτι αφιχθείς από την Αλεξάνδρεια στην Αθήνα, εικοσάχρονος τότε- γκαλερίστας και συλλέκτης έργων μοντέρνας τέχνης Αλέξανδρος Ιόλας.
Πρώτες Δελφικές Εορτές (1927)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το ζεύγος Κανέλλου καλείται από την Αμερική με πρόσκληση του Άγγελου και της Εύας Σικελιανού (επιλεγμένο και για τον λόγο ότι συνεχίζει την χορευτική παράδοση της Ισιδώρας Ντάνκαν, έχοντας ως αντίληψή του την «απλότητα, ευγένεια και ισορροπία» της «κυπαρισσένιας γραμμής της λεβεντιάς των Ελλήνων»[3] ) ειδικά για την καταληκτήρια πράξη των Πρώτων Δελφικών Εορτών το 1927, το θρησκευτικό δράμα των Σεπτηρίων -στο οποίο ο Βάσος υποδύθηκε τον ρόλο του Απόλλωνα και η Τανάγρα τον ρόλο του Πύθωνα. Η μιμητική αυτή παράσταση αναπαριστά με χορευτικό και δραματικό τρόπο την πάλη, θανάτωση και τελική εκδίωξη του Πύθωνα, του τεραστίου και μυθικού φιδιού-δράκου που ήλεγχε και λυμαινόταν το Μαντείο των Δελφών, από τον Απόλλωνα, θεό προστάτη του Μαντείου. Τα Σεπτήρια αποτελούν το «αρχέτυπο δημιουργικό ρυθμιστικό παράδειγμα του καθαυτό ελληνικού αρχαίου χορού»[4] , με βαθύτερο συμβολισμό την νίκη του Απολλωνίου ή Δωρικού πνεύματος επί του ζωικού νόμου. Τον συμβολικό αυτό χορό συνόδευε μουσικά ο Όρθιος Σκοπός ή Πυθικός Νόμος.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Βάσος Κανέλλος.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 ΕΛΙΑ: ΚΑΝΕΛΛΟΣ, ΒΑΣΟΣ και ΚΑΝΕΛΛΟΥ, ΤΑΝΑΓΡΑ.
- ↑ Λία Παπαδάκη, Το εφηβικό πρότυπο και η Δελφική Προσπάθεια του Άγγελου Σικελιανού, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας/Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών Ε.Ι.Ε., Αθήνα 1995, σ. 61.
- ↑ Λία Παπαδάκη, 1995, σ. 111.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ευάγγελος Ανδρέου, Στοιχεία Ζωής, 1978 (Βάσος Κανέλλος)
- Κ. Αθ. Παπαγεωργίου, Άγγελος Σικελιανός. Εύα Palmer-Σικελιανού. Δελφικές Εορτές. Ειδικόν αφιέρωμα της επιθεωρήσεως ΗΩΣ. Δεύτερη έκδοση., εκδόσεις Παπαδήμας, Αθήνα 1998, σ. 210.
- Λία Παπαδάκη, Το εφηβικό πρότυπο και η Δελφική Προσπάθεια του Άγγελου Σικελιανού, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας/Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών Ε.Ι.Ε., Αθήνα 1995.