Αψίδα του Ιανού
| Αψίδα του Ιανού | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | Τετράπυλον και αρχαιολογική θέση |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°53′22″N 12°28′58″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Ρώμη |
| Χώρα | Ιταλία |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η Αψίδα του Ιανού (ιταλ. Arco di Giano) είναι η μοναδική τετράπυλη θριαμβική αψίδα που διασώζεται στη Ρώμη. Ανεγέρθηκε σε ένα σταυροδρόμι στο βορειοανατολικό όριο του Φόρουμ Μποάριουμ (= «Αγορά βοοειδών»)[1], πάνω από τον κεντρικό αποχετευτικό αγωγό Cloaca Maxima, που εκτεινόταν από το φόρουμ έως τον ποταμό Τίβερη. Σήμερα υπάγεται στο Διαμέρισμα (rione) Ρίπα, το δωδέκατο (R. XII) της Ρώμης.
Η Αψίδα κτίστηκε στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ., χρησιμοποιώντας σπόλια, δηλαδή υλικό από παλαιότερα κτίρια, συμπεριλαμβανομένων τούβλων, μαζί με θραύσματα κεραμικής, και ήταν καλυμμένη με λευκό μάρμαρο, επίσης προερχόμενο από παλαιότερα κτίρια.[1][2] Η ακριβής χρήση του κτίσματος είναι ελάχιστα κατανοητή: πιστεύεται ότι ήταν μάλλον ένας δείκτης ορίων, παρά μια θριαμβική αψίδα.[3] Μια εναλλακτική άποψη είναι ότι κτίστηκε για να παρέχει καταφύγιο στους εμπόρους της αγοράς βοοειδών.[4] Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι ήταν αφιερωμένη στον Κωνσταντίνο Α΄ τον Μέγα ή τον Κωνστάντιο Β´ και ήταν γνωστή ως «Αψίδα του Αποθεωθέντος Κωνσταντίνου». Το ύψος της είναι 16 μέτρα και το πλάτος της 12 μέτρα.
Ο κάθε πυλώνας της Αψίδας έχει δύο σειρές από τρεις κόγχες στην κάθε όψη του. Φαίνεται λογικό ότι σε καθεμιά από τις 48 αυτές εσοχές υπήρχε και από ένα άγαλμα, αλλά κανένα ευρεθέν δεν έχει ταυτοποιηθεί ότι ανήκε στην Αψίδα. Ο λίθος στην κορυφή του κεντρικού τόξου στη βόρεια πλευρά πιστεύεται από μερικούς αρχαιολόγους ότι παριστάνει τη θεά Μινέρβα[3], ενώ άλλοι πιστεύουν ότι ίσως είναι το Παλλάδιο της Τροίας.[1] Το σημερινό όνομα της Αψίδας προέρχεται μάλλον από την εποχή της Αναγεννήσεως ή αργότερα και δεν το χρησιμοποιούσαν κατά την αρχαιότητα. Η σύνδεση με τον διπρόσωπο ρωμαϊκό θεό Ιανός προήλθε από τη δομή του κτίσματος και συγκεκριμένα από τις 4 προσόψεις και 4 καμάρες του: ο Ιανός παριστανόταν μερικές φορές με τέσσερα αντί με δύο πρόσωπα (Ianus Quadrifons)[4], ενώ υπάρχουν κτίσματα που σχετίζονται με αυτόν και μνημονεύονται σε ιστορικές περιγραφές της αρχαίας Ρώμης.
Κατά τον Μεσαίωνα η Οικογένεια Φραντζιπάνι (Frangipani) μετέτρεψε την αψίδα σε φρούριο και εξαιτίας αυτού του γεγονότος το κτίσμα διασώθηκε άθικτο μέχρι το 1830. Εκείνο το έτος το πάνω μέρος του κατεδαφίσθηκε, επειδή πιστευόταν λανθασμένα ότι δεν ανήκε στο αρχικό οικοδόμημα. Ωστόσο υπάρχει μια σκάλα στο εσωτερικό του βορειοδυτικού πυλώνα, που παρείχε πρόσβαση σε αυτό το επάνω επίπεδο. Αρχικώς υπήρχαν σιδερένιοι σύνδεσμοι που συγκρατούσαν ενωμένους τους μαρμάρινους ογκόλιθους της Αψίδας, αλλά αυτοί αφαιρέθηκαν τον Μεσαίωνα, αφήνοντας το κτίσμα στη σημερινή διάτρητη εμφάνισή του.[3] Θραύσματα της αφιερωματικής επιγραφής βρίσκονται σήμερα στο εσωτερικό του γειτονικού ναού του Αγίου Γεωργίου (Σαν Τζόρτζιο ιν Βελάμπρο).
Το κοινό δεν έχει πρόσβαση στην Αψίδα του Ιανού μετά την έκρηξη μιας βόμβας μπροστά από τον Ναό του Αγίου Γεωργίου τη νύκτα της 27ης Ιουλίου 1993. Είναι το μοναδικό μνημείο του Φόρουμ Μποάριουμ που δεν έχει αναστηλωθεί.[2] The Αψίδα του Μαλμποργκέττο, λίγο έξω από τη Ρώμη, περιέχει επίσης τα υπολείμματα μιας παλαιάς ρωμαϊκής τετράπυλης αψίδας.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Rome, Arch of Janus Quadrifrons». Livius. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ 2,0 2,1 «Arch of Janus». World Monuments Fund. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Cartwright, Mark. «Arch of Janus». Ancient History Encyclopedia. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ 4,0 4,1 «Arch of Janus». A view on cities. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2016.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η Αψίδα και τα γειτονικά αξιοθέατα στο «Rome Art Lover»
- Φωτογραφίες λεπτομερειών του μνημείου
- Χάρτης και περιγραφή
- Η Αψίδα στο World Monuments Fund
|