Αμανιρένας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμανιρένας
Γενικές πληροφορίες
Προφορά
Γέννηση0ος αιώνας π.Χ.
Τόπος ταφήςΓκεμπέλ Μπαρκάλ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Περίοδος ακμής35 π.Χ.
Οικογένεια
ΤέκναAkinidad
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαKing of Kush (40 π.Χ.–10 π.Χ.)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Αμανιρένας (επίσης γράφεται Αμανιρένα) ήταν βασίλισσα του Βασιλείου του Κους από τον π. 40 π.Χ. έως γ. 10 π.Χ. Ο πλήρης τίτλος της ήταν Amnirense qore li kdwe li ("Αμανιρένας, Κόρη και Κανδάκη").[1]

Κανδάκη ήταν ο τίτλος της αδελφής του βασιλιά των Κους η οποία, λόγω της μητρογραμμικής οργάνωσης της κοινωνίας των Κους, ήταν επίσης και η βασιλομήτωρ καθώς ήταν ο γιος της εκείνος που κληρονομούσε την εξουσία.[2] Η Κανδάκη κατείχε σημαντικότατη εξουσία με δική της αυλή και λειτουργούσε σαν αντιβασιλέας και γαιοκτήμονας.[3]

Η Αμανιρένας είναι μία από τις πιο διάσημες Κανδάκες, λόγω του ρόλου της που ηγήθηκε των Κουσιτικών στρατών εναντίον των Ρωμαίων σε έναν πόλεμο που κράτησε πέντε χρόνια, από το 27 π.Χ. έως το 22 π.Χ. Μετά από μια αρχική νίκη όταν οι Κουσίτες επιτέθηκαν στη Ρωμαϊκή Αίγυπτο, εκδιώχθηκαν από την Αίγυπτο από τον Γάιο Πετρόνιο και οι Ρωμαίοι δημιούργησαν ένα νέο σύνορο στο Hiere Sycaminos (Maharraqa).[4][5] Η Αμανίρενας χαρακτηρίστηκε ως γενναία αλλά και τυφλή στο ένα της μάτι.

Μεροϊτικές επιγραφές δίνουν στην Αμανίρενα τον τίτλο της Κόρης καθώς και της Κανδάκης υποδηλώνοντας ότι ήταν κυρίαρχη βασίλισσα. Συνήθως θεωρείται η βασίλισσα που αναφέρεται ως "Κανδάκη" στην αφήγηση του Στράβωνα για τον Μεροιτικό πόλεμο κατά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το όνομά της συνδέεται με αυτά των Teriteqas και Akinidad, αλλά η ακριβής σχέση μεταξύ αυτών των τριών δεν είναι ξεκάθαρη στην ιστορική καταγραφή.[6]

Ρωμαϊκή σύγκρουση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτες μάχες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ο Αίλιος Γάλλος, ο Έπαρχος, ή ο αρχιδικαστής, της Αιγύπτου, απουσίαζε σε μια εκστρατεία στην Αραβία το 24 π.Χ., οι Κουσίτες εξαπέλυσαν επίθεση στην Κάτω Νουβία. Η Αμανιρένας και ο Akinidad νίκησαν τις ρωμαϊκές δυνάμεις στη Συήνη και το Φίλαι.

Ο Νιλ ΜακΓκρέγκορ αναφέρεται στην αφήγηση του Στράβωνα για μια «άγρια μονόφθαλμη βασίλισσα Κανδάκη» που κατέλαβε μια σειρά από ρωμαϊκά οχυρά στη νότια Αίγυπτο του 25 π.Χ. Ο στρατός της επέστρεψε με μια χάλκινη απεικόνιση του κεφαλιού του Αυγούστου, βγαλμένη από ένα άγαλμα του Ρωμαίου αυτοκράτορα. Στη συνέχεια «έθαψε το κομμένο κεφάλι του ένδοξου Αυγούστου κάτω από τα σκαλιά ενός ναού αφιερωμένου στη νίκη». Το κεφάλι, που βρέθηκε στη Μερόη του Σουδάν το 1912, βρίσκεται τώρα στο Βρετανικό Μουσείο αφού το ανέσκαψε μια βρετανική αρχαιολογική ομάδα.[7][8]

Νουβική εκστρατεία του Πετρώνιου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Κουσίτες εκδιώχθηκαν από τη Συήνη αργότερα μέσα στο έτος από τον Γάιο Πετρόνιο, ο οποίος τώρα κατείχε το αξίωμα του Ρωμαίου Νομάρχη στην Αίγυπτο. Σύμφωνα με μια λεπτομερή αναφορά του Στράβωνα (17: 53–54), τα ρωμαϊκά στρατεύματα προχώρησαν πολύ στο Κους και τελικά έφτασαν στη Νάπατα. Αν και αποσύρθηκαν ξανά προς τα βόρεια, άφησαν πίσω τους μια φρουρά στο Qasr Ibrim (Primis), που έγινε πλέον το σύνορο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι Κουσίτες έκαναν μια νέα προσπάθεια να καταλάβουν τον Πρίμιδο, αλλά ο Πετρόνιος απέτρεψε αυτή την προσπάθεια.[9]

Μετά από αυτό το γεγονός ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις.[10][11] Οι Μεροΐτες έστειλαν μεσολαβητές στον Αύγουστο, που βρισκόταν τότε στη Σάμο, και το έτος 21/20 π.Χ. συνήχθη συνθήκη ειρήνης. Ήταν εντυπωσιακά ευνοϊκή για τους Μεροΐτες, καθώς το νότιο τμήμα της Λωρίδας των Τριάντα Μιλίων, συμπεριλαμβανομένου του Πρίμις, εκκενώθηκε από τους Ρωμαίους, και οι Μεροΐτες εξαιρέθηκαν από την υποχρέωση να πληρώσουν φόρο τιμής στον Αυτοκράτορα. Από την άλλη πλευρά, οι Ρωμαίοι συνέχισαν να καταλαμβάνουν τους Δωδεκασοίνους («Χώρες δώδεκα μιλίων») ως στρατιωτική συνοριακή ζώνη, έτσι τα σύνορα βρίσκονται τώρα κοντά στην Ιερή Συκάμινο (Μαχαράκα)[12]

Αυτή η διευθέτηση συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του τρίτου αιώνα μ.Χ., με τις σχέσεις μεταξύ της Μερόης και της Ρωμαϊκής Αιγύπτου να παραμένουν γενικά ειρηνικές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου (F. Hintze 1978:100). Ωστόσο, το βασίλειο του Κους είχε αρχίσει να ξεθωριάζει ως δύναμη από τον πρώτο ή τον δεύτερο αιώνα μ.Χ.[13]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Török, László (1997). The Kingdom of Kush: Handbook of the Napatan-Meriotic Civilization. Brill. ISBN 978-90-04-10448-8. 
  2. Ben-Barak, Zafrira· Gruber, Mayer I. (2012). «"The Queen Mother in the Kingdom of Kush: Status, Power and Cultic Role"». Teshurah le-Tsafrirah : meḥḳarim ba-Miḳra, be-toldot Yiśraʼel uva-Mizraḥ ha-ḳadum : mugashim le-Tsafrirah Ben-Baraḳ. Beʼer-Shevaʻ: Hotsaʼat ha-sefarim shel Universiṭat Ben-Guryon ba-Negev. σελ. 61-68. ISBN 978-965-536-104-9. 827611677. 
  3. Lohwasser, Angelika (1999). "Die Frau im antiken Sudan" (PDF). p. 131.
  4. Jaques, Tony (2007). Dictionary of Battles and Sieges. F–O. Greenwood. σελίδες 713–. ISBN 978-0-313-33538-9. 
  5. Robinson, Arthur E. (1928). «The Arab Dynasty of Dar for (Darfur) Part II». African Affairs XXVIII (CIX): 55–67. doi:10.1093/oxfordjournals.afraf.a100377. ISSN 1468-2621. 
  6. Desmond J. Clark· Roland Anthony Oliver (1975). The Cambridge History of Africa. Cambridge University Press. σελίδες 242–250. 
  7. MacGregor, Neil (2011). A History of the World in 100 Objects. New York: Viking. σελίδες 221–226. ISBN 9780670022700. 
  8. Shillington, Kevin (2012). History of Africa. London: Palgrave. σελ. 54. ISBN 9780230308473. 
  9. Desmond J. Clark· Roland Anthony Oliver (1975). The Cambridge History of Africa. Cambridge University Press. σελίδες 242–250. 
  10. Jaques, Tony (2007). Dictionary of Battles and Sieges. F–O. Greenwood. σελίδες 713–. ISBN 978-0-313-33538-9. 
  11. Robinson, Arthur E. (1928). «The Arab Dynasty of Dar for (Darfur) Part II». African Affairs XXVIII (CIX): 55–67. doi:10.1093/oxfordjournals.afraf.a100377. ISSN 1468-2621. 
  12. Naylor, P. C. (2021). 2. Rome and North Africa. In North Africa, Revised Edition (pp. 35-56). University of Texas Press.
  13. «The Story of Africa : Nubia». BBC World Service. n.d. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2018. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]