Ακτινωτό του Διοκλητιανού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το ακτινωτό νόμισμα της νομισματικής μεταρρύθμισης του Διοκλητιανού, ήταν ένα αρχαίο ρωμαϊκό νόμισμα, του οποίου δεν γνωρίζουμε το ακριβές όνομά του. Ήταν από κράμα ορειχάλκου με άργυρο (billon).

Ακτινωτό του Γαλλιηνού από την Ουαλία. GALLIENUS P[IUS] AVG. Στην άλλη όψη τρόπαιο με δύο Γερμανούς αιχμαλώτους κάτω του, GERMANICUS MAX. V.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ακτινωτά είναι και μερικά νομίσματα της περιόδου από τον Αύγουστο ως το 301, διότι η μορφή του Αυτοκράτορα φέρει ακτινωτό στέμμα. Αυτό έγινε με σκοπό τα νομίσματα να ξεχωρίζουν από τα όμοιά τους σε μέγεθος και μέταλλο, που όμως είχαν τη μισή αξία. Είναι οι αντωνινιανοί (διπλά δηνάρια), οι κουινάριοι (διπλοί σηστέρτιοι) και οι δουπόνδιοι (διπλά ασσάρια). Η σταδιακή μείωση της περιεκτικότητάς τους σε άργυρο επέφερε πληθωρισμό και κατάρρευση της οικονομίας. Ο Αυρηλιανός (270-275) προσπάθησε να την ανακόψει με την αύξηση της περιεκτικότητας σε άργυρο, έτσι έκοψε αντωνινιανούς με 20 μέρη χαλκό και 1 μέρος άργυρο με την ένδειξη ΧΧΙ, αλλά αυτό δεν κράτησε πολύ.

Την κρίση αυτή του 3ου αι. θέλησε να παύσει ο Διοκλητιανός. Το 301 έκανε νομισματική μεταρρύθμιση, όπου έκοψε το ακτινωτό ίσο με 5 (νέα) δηνάρια και ίσο με το 1/20 του αργυρού του νομίσματος. Το στέμμα ήταν όπως εκείνο του Ανίκητου Ήλιου (Sol Invictus). To ορειχάλκινο νόμισμα έμοιαζε με τους αντωνινιανούς και ξεχώριζε από αυτούς του Αυρηλιανού από το ότι δεν έφερε το ΧΧΙ. Είχε ελάχιστο ή καθόλου άργυρο. Το ακτινωτό ζύγιζε 2,23-3,44 γρ.

Ακτινωτά με την ίδια τεχνοτροπία έκοψε ο Μαξιμιανός, ο Κωνσταντίνος Α΄ και ο Γαλέριος, που μαζί με τον Διοκλητιανό συμμετείχαν στην Τετραρχία.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]