Rankism

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο όρος Rankism (μετάφραση: κατάχρηση της κατάταξης στην εργασιακή ιεραρχία) περιγράφει την «καταχρηστική, με διακρίσεις, ή με εκμετάλλευση συμπεριφορά κάποιου λόγω της κατάταξής του σε μια συγκεκριμένη ιεραρχία».[1] Η κακοποίηση με βάση την κατάταξη εμπεριέχει πολλά άλλα φαινόμενα όπως τον εκφοβισμό, το ρατσισμό, τα καψόνια, τον ηλικιακό ρατσισμό, το σεξισμό, και την ομοφοβία. Ο όρος rankism επινοήθηκε από τον φυσικό, εκπαιδευτικό και διπλωμάτη Robert W. Fuller.

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το rankism μπορεί να πάρει πολλές μορφές, συμπεριλαμβανομένων:

  • Την εκμετάλλευση της θέσης ενός ατόμου μέσα σε μια ιεραρχία για να εξασφαλίσει αδικαιολόγητα πλεονεκτήματα και οφέλη (π.χ. μαζικά εταιρικά μπόνους)
  • Την κατάχρηση της θέσης ισχύος (π.χ. ένας καταχρηστικός γονέας ή ιερέας, ένας διεφθαρμένος διευθύνων σύμβουλος, ένα αφεντικό εκφοβιστής, την κακοποίηση κρατουμένων),
  • Την χρησιμοποίηση της κατάταξης μέσα στην ιεραρχία ως ασπίδα για την αποφυγή χωρίς τιμωρία υβριστικών ή ταπεινωτικών συμπεριφορών σε άλλους
  • Την χρησιμοποίηση της κατάταξης για τη διατήρηση της θέσης ισχύος για περισσότερο καιρό χωρίς αιτιολόγηση.
  • Την εκμετάλλευση του βαθμού του σε ένα πεδίο δραστηριότητας, για να επιδείξει την ανωτερότητά του ως άτομο.
  • Την εκμετάλλευση του βαθμού που αποκτήθηκε ή κρατήθηκε παράνομα (όπως σε καταστάσεις που στηρίζονται αληθοφανείς διακρίσεις κοινωνικής κατάταξης, όπως ο ρατσισμός, ο σεξισμός, ή ο ταξισμός).

Το rankism μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε κοινωνική ιεραρχία, όπως κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, οικογένειες, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και πανεπιστήμια.[2]

Χρήση του όρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος rankism εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε έντυπη μορφή στο περιοδικό Oberlin Alumni Magazine το Φθινόπωρο του 1997.[3] Αργότερα εμφανίστηκε στο βιβλίο Somebodies and Nobodies: Overcoming the Abuse of Rank, του Fuller και εκδόθηκε το 2003.[4]

Η πρώτη χρήση του όρου σε περιοδικό διαχείρισης έγινε το 2001 με άρθρο του Leader to Leader Institute. Το άρθρο αμφισβήτησε την κατάχρηση της κατάταξης σε εργασιακές ιεραρχίες.[5] Η έννοια του rankism έκτοτε έχει καλυφθεί ευρέως από τα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των The New York Times, του NPR, του C-SPAN, του The Boston Globe, του BBC, του Voice of America και του O, The Oprah Magazine.

Άλλες αξιοσημείωτες αναφορές σχετικά με το rankism περιλαμβάνουν το δεύτερο βιβλίο του Fuller πάνω στο θέμα, All Rise: Somebodies, Nobodies, and the Politics of Dignity,[6] και ένας οδηγός με τίτλο Dignity for All: How to Create a World Without Rankism.[7]

Το δίκτυο Human Dignity and Humiliation Studies (HumanDHS) έχει επίσης αποδεχθεί την έννοια του rankism ως κύριο θέμα των δράσεών του. Υποστηρίζει πως, «... η αποστολή που έχουμε αναλάβει στο HumanDHS, είναι η αντιμετώπιση της κατάχρησης στην ιστορική κλίμακα, του rankism και της ενδημικής ταπείνωσης που επιφέρει.»[8]

Η επαγγελματίας μεσολαβητής Julia Ann Wambach χρησιμοποιεί τον ορισμό του Fuller για το rankism ώστε να εξερευνήσει την κατάχρηση της θέσης μέσα στην ιεραρχία σε οποιαδήποτε κατεύθυνση ισχύος, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου που το rankism αυτοτροφοδοτείται στα πλαίσια της ομάδας.[9]

Rankism και αξιοπρέπεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον Fuller, η κατάχρηση της θέσης κάποιου στην ιεραρχία βιώνεται από τα θύματα σαν μια προσβολή για την αξιοπρέπειά τους.[10] Ο Fuller και οι υποστηρικτές του έχουν ξεκινήσει ένα νέο κοινωνικό κίνημα για την προώθηση της δημιουργίας μια αξιοπρεπούς κοινωνίας. Στόχος του κινήματος αξιοπρέπειας είναι να ξεπεραστεί το rankism με τον ίδιο τρόπο που τα πολιτικά δικαιώματα και τα γυναικεία κινήματα στοχεύουν εναντίον του ρατσισμού και του σεξισμού.

Δείτε ακόμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Fuller, Robert. «Rankism: A Social Disorder». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2008. 
  2. Fuller, Robert. «Democracy's Next Step: Building a Dignitarian Society». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. 
  3. Fuller, Robert (Fall 1997). «Campus Activities (sidebar)». Oberlin Alumni Magazine. 
  4. Fuller, Robert W. (2003). Somebodies and Nobodies: Overcoming the Abuse of Rank. Gabriola Island, Canada: New Society Publishers. ISBN 0-86571-486-X. 
  5. Fuller, Robert W (Summer 2001). «A New Look at Hierarchy: How do we make sure that rank is exercised appropriately?». Leader to Leader 21. 
  6. Fuller, Robert W. (2006). All Rise: Somebodies, Nobodies, and the Politics of DignityΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Berrett-Koehler Publishers. ISBN 978-1-57675-385-9. 
  7. Fuller, Robert W.· Pamela A. Gerloff (2008). Dignity for All: How to Create a World Without Rankism. Berrett-Koehler Publishers. back cover. ISBN 978-1-57675-789-5. 
  8. The Human DHS Team. «Human Dignity and Humiliation Studies: Who We Are - A Brief Overview». Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2008. 
  9. Wambach, Julie Ann (2008). Battles between Somebodies and Nobodies: Combat Abuse of Rank at Work and At Home. Brookside Press. ISBN 978-0-9814818-0-7
  10. Fuller, Robert. «Dignity: A Universal Right». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2008. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Academe Online - Ανώνυμο, (Σεπτέμβριος/Οκτώβριος 2006) "Class Issues Outside the Classroom"
  • Brazen Careerist - Penelope Trunk, (27 Αυγούστου, 2006) "Battle Cry Against Power Tripping" συνέντευξη του Robert Fuller, στο Brazen Careerist
  • Breaking Ranks Αρχειοθετήθηκε 2006-04-19 στο Wayback Machine. - Βιβλιογραφία στον ιστοχώρο του Fuller
  • Breaking Ranks Αρχειοθετήθηκε 2008-06-19 στο Wayback Machine. - Άλλα άρθρα του Fuller
  • Branking Ranks Αρχειοθετήθηκε 2006-05-02 στο Wayback Machine. -Διδακτέα ύλη στον ιστοχώρο του Fuller
  • Canadian Living - Diana Fisher, "Rankism: Bullying someone of a lower rank at work"
  • DigDi.org - "The Dignitarian Dialogues" (ιστοσελίδα που προσπαθεί να ξεκινήσει μια δημόσια συζήτηση rankism)
  • Dignitarians.org Αρχειοθετήθηκε 2016-10-02 στο Wayback Machine. - "The Dignitarian Foundation: Protecting the dignity of others as you would your own" (ίδρυμα αφιερωμένο στην ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού και εργαλείων υποστήριξης για την καταπολέμηση rankism)
  • Human Dignity and Humiliation Studies - μια οργάνωση που αποτελείται πάνω από χίλια μέλη ακαδημαϊκών και επαγγελματιών ανά τον κόσμο που έχουν αφιερωθεί στο να αντιμετωπίζουν την ταπείνωση
  • Dignity – Άρθρο στο SpiritualWiki
  • Right-Rank.com – Το Right-rank είναι η χρήση των επικοινωνιακών ικανοτήτων από τον οποιοδήποτε μέσα σε ιεραρχικό καθεστώς για την προώθηση του σεβασμού της αξιοπρέπειας όλων των ανθρώπων ανεξάρτητα από τη θέση τους.
  • SomebodyBook.com - I Feel Like Nobody When... I Feel Like a Somebody When... (παιδικό βιβλίο που παρουσιάζει θέματα που σχετίζονται με rankism), Stephanie Heuer (2005)
  • YubaNet.com - " "Executive" monkeys influenced by other executives, not subordinates", Ιατρικό κέντρο του Πανεπιστημίου Duke University (March 22, 2006)