Leipzig (καταδρομικό)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 57°53′N 6°13′E / 57.883°N 6.217°E / 57.883; 6.217

Leipzig
Το καταδρομικό Leipzig.
Πληροφορίες
Τύπος και κλάσηΕλαφρύ καταδρομικό κλάσης Leipzig.
ΝαυπηγείοReichsmarinewerft, Βιλχελμσχάφεν
Έναρξη ναυπήγησης28 Απριλίου 1928
Καθέλκυση18 Οκτωβρίου 1929
Ένταξη σε υπηρεσία8 Οκτωβρίου 1931
Δίδυμα σκάφηNürnberg
ΚατάληξηΒυθίστηκε τον Ιούλιο του 1946.
Γενικά χαρακτηριστικά
Εκτόπισμα8.100 t (με πλήρες φορτίο)
Μήκος177 m
Πλάτος16,3 m
Βύθισμα5,69 m
Πρόωσηοι ατμοστρόβιλοι παρείχαν μέγιστη ισχύ 60.000 shp και οι κινητήρες diesel επιπλέον 12.400 hp
Ταχύτητα32 kn
Αυτονομία3.900 ναυτικά μίλια, με ταχύτητα πλεύσης 10 kn
Πλήρωμα26 αξιωματικοί και 508 ναύτες
Οπλισμός9 πυροβόλα των 15 cm
2 αντιαεροπορικά πυροβόλα των 88 mm
12 τορπιλοσωλήνες των 50 cm
120 νάρκες
ΘωράκισηΚύρια ζώνη θωράκισης: 50 mm
Κατάστρωμα: 30 mm
Γέφυρα: 100 mm
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Leipzig ήταν γερμανικό ελαφρύ καταδρομικό, το πρώτο από τα δύο σκάφη της ομώνυμης κλάσης.[N 1] Η ναυπήγηση του ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1929 και εντάχθηκε στη δύναμη του Reichsmarine τον Οκτώβριο του 1931.

Συμμετείχε μαζί με άλλα πολεμικά πλοία στη ναυτική δύναμη για την επιβολή της ουδετερότητας στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, ενώ τον πρώτο χρόνο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ανέλαβε καθήκοντα συνοδείας άλλων σκαφών στη Βαλτική και τη Βόρεια Θάλασσα. Τον Δεκέμβριο του 1939, ενώ βρίσκονταν σε τέτοια αποστολή, το τορπίλισε βρετανικό υποβρύχιο, προξενώντας του σοβαρότατες ζημιές. Οι επισκευές ολοκληρώθηκαν στα τέλη του 1940 και το καταδρομικό επέστρεψε στην ενεργό δράση ως εκπαιδευτικό πλοίο. Το 1941 παρείχε υποστηρικτικά πυρά για τις προελαύνουσες γερμανικές δυνάμεις όταν ξεκίνησε η επιχείρηση Μπαρμπαρόσα. Τον Οκτώβριο του 1944 το Leipzig συγκρούστηκε με το βαρύ καταδρομικό Prinz Eugen. Οι ζημιές ήταν τόσο σοβαρές που κρίθηκε ότι ήταν ασύμφορη η αποκατάστασή του.

Τον Μάρτιο του 1945 έγιναν πρόχειρες επισκευές και στη συνέχεια το Leipzig ανέλαβε τη μεταφορά αμάχων από το Γκότενχαφεν[N 2] στη Γερμανία. Τον Απρίλιο μετέφερε πολίτες στη Δανία. Μετά το τέλος του πολέμου χρησιμοποιήθηκε για μικρό χρονικό διάστημα ως χώρος διαμονής για τη Γερμανική Διοίκηση Ναρκαλιευτικών ενώ τον Ιούλιο του 1946 βυθίστηκε.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Leipzig είχε ολικό μήκος 177 m, πλάτος 16,3 m και βύθισμα 5,69 m. Το εκτόπισμα του με πλήρη φόρτο μάχης ήταν 8.100 t. Το σύστημα πρόωσης αποτελούνταν από δυο ατμοστροβίλους και τέσσερις επτακύλινδρους κινητήρες diesel.[1] Ατμό για τις τουρμπίνες παρείχαν έξι λέβητες πετρελαίου. Το σκάφος μπορούσε να φτάσει την ταχύτητα των 32 kn και η ακτίνα δράσης του ήταν περίπου 3.900 ναυτικά μίλια(με ταχύτητα πλεύσης 10 kn). Τέλος το πλήρωμα αποτελούνταν από 26 αξιωματικούς και 508 ναύτες.[2]

Ο κύριος οπλισμός αποτελούνταν από εννέα πυροβόλα των 15 cm, τοποθετημένα ανά τρία σε τρεις πύργους. Δύο πύργοι ήταν στο πίσω μέρος του σκάφους και ο τρίτος μπροστά. Για αντιαεροπορική προστασία υπήρχαν δύο πυροβόλα των 88 mm. Επίσης ήταν δυνατόν να μεταφέρονται μέχρι 120 νάρκες,[3] ενώ υπήρχαν και τέσσερις τριπλοί τορπιλοσωλήνες. Το κατάστρωμα προστατεύονταν από θωράκιση μέχρι 30 mm και η κύρια ζώνη θωράκισης 50 mm. Οι πλευρές της γέφυρας είχαν θωράκιση πάχους 100 mm.[2]

Επιχειρησιακή ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ναυπήγηση του Leipzig ξεκίνησε την 28η Απριλίου 1928 στις εγκαταστάσεις της Reichsmarinewerft στο Βιλχελμσχάφεν. Η καθέλκυση του έγινε στις 18 Οκτωβρίου 1929 και στις 8 Οκτωβρίου του 1931 εντάχθηκε στη δύναμη του στόλου.[1] Στα 1932-33 ακολούθησε εντατική εκπαίδευση του πληρώματος στη Βαλτική Θάλασσα, καθώς και επισκέψεις καλής θέλησης σε διάφορα λιμάνια του εξωτερικού. Το 1934 ήταν, μαζί με το καταδρομικό Königsberg, τα πρώτα γερμανικά πολεμικά πλοία που επισκέφτηκαν το Ηνωμένο Βασίλειο μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.[4] Στα τέλη του 1934 το Leipzig μπήκε για δεξαμενισμό στο Κίελο, κατά τη διάρκεια του οποίου έγιναν διάφορες τροποποιήσεις. Προστέθηκε καταπέλτης και γερανός ώστε να μπορούν να επιχειρούν αναγνωριστικά υδροπλάνα από το σκάφος και τα μονά αντιαεροπορικά πυροβόλα των 88 mm αντικαταστάθηκαν από ζεύγη όπλων ίδιου διαμετρήματος.[5]

Στις αρχές του 1935 το Leipzig συμμετείχε σε μεγάλα ναυτικά γυμνάσια μαζί με το παλαιό θωρηκτό Schlesien, το νεότευκτο βαρύ καταδρομικό Deutschland και το ελαφρύ καταδρομικό Köln.[4] Αργότερα το έτος αυτό επισκέφθηκε το πλοίο ο Αδόλφος Χίτλερ, ενώ συμμετείχε σε εκπαιδευτικές ασκήσεις με τον υπόλοιπο στόλο. Στις αρχές του 1936 έγινε νέα μεγάλη άσκηση στον Ατλαντικό Ωκεανό με τη συμμετοχή του Leipzig, του αδελφού πλοίου Nürnberg καθώς και του Köln. Από τον Αύγουστο του 1936 μέχρι τον Ιούνιο του 1937 πραγματοποίησε αρκετές ναυτικές περιπολίες στα ανοιχτά της Ισπανίας για την επιβολή της ουδετερότητος στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο[4]. Στα τέλη Ιουνίου υπήρξαν ισχυρισμοί ότι έγινε απόπειρα τορπιλισμού του πλοίου,[6] του οποίους εκμεταλλεύτηκαν Γερμανία και Ιταλία για να αποσύρουν τις δυνάμεις τους από τις περιπολίες για την επιβολή της ουδετερότητος.[6] Στη συνέχεια το γερμανικό πλοίο επέστρεψε για γυμνάσια στη Βαλτική που διήρκεσαν ολόκληρο το 1938. Τον Μάρτιο του 1939 συμμετείχε στη ναυτική δύναμη που στάλθηκε στο Μέμελ ώστε να προσαρτηθεί αυτή η πόλη στο Ράιχ. Τον επόμενο μήνα πραγματοποιήθηκαν νέες μεγάλες ασκήσεις στον Ατλαντικό μαζί με το καταδρομικό μάχης Gneisenau, το βαρύ καταδρομικό Deutschland, πολυάριθμα αντιτορπιλικά και υποβρύχια. Το Leipzig πραγματοποίησε επιπλέον γυμνάσια στα μέσα του 1939.[4]

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Leipzig στο Κανάλι του Κάιζερ Γουλιέλμου (1939)

Όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τον Σεπτέμβριο του 1939, το ελαφρύ καταδρομικό ανέλαβε μαζί με άλλα πολεμικά πλοία να παρεμποδίσει την απόδραση του πολωνικού στόλου από τη Βαλτική. Οι γερμανικές δυνάμεις απέτυχαν και αρκετά πολωνικά σκάφη έφτασαν στη Μεγάλη Βρετανία για να συνεχίσουν τον αγώνα. Στη συνέχεια το Leipzig στάλθηκε στη Βόρεια Θάλασσα για να ποντίσει μαζί με άλλα πλοία αμυντικά ναρκοπέδια. Μετά το πέρας αυτής της αποστολής επέστρεψε στη Βαλτική για ασκήσεις.[4] Στις 17–19 Νοεμβρίου κάλυψε άλλα σκάφη που πόντισαν ναρκοπέδια στη Βόρεια Θάλασσα και στις 21–22 του ίδιου μήνα συμμετείχε μαζί με τα Deutschland, Köln και τρεις τορπιλακάτους σε επιχείρηση προσβολής συμμαχικών εμπορικών πλοίων στον Σκαγεράκη. Αποστολή του Leipzig ήταν η κάλυψη των καταδρομικών μάχης Scharnhorst και Gneisenau κατά τη διέλευση τους από τον Σκαγεράκη και στην επιστροφή τους την 27η.[7]

Στις 13 Δεκεμβρίου το Leipzig ανέλαβε ξανά την προστασία ενός στολίσκου αντιτορπιλικών και άλλων μικρών σκαφών όταν διέπλευσαν τον Σκαγεράκη για να ποντίσουν ναρκοπέδιο. Το βρετανικό υποβρύχιο HMS Salmon επιτέθηκε στα γερμανικά πλοία, πλήττοντας μάλιστα με μια τορπίλη το Leipzig.[4] Ακολούθησε μεγάλη έκρηξη, εισροή υδάτων, μεγάλες ζημιές στο ηλεκτρικό σύστημα και τις αντλίες του πλοίου. Οι δύο χώροι που βρίσκονταν οι λέβητες πλημμύρισαν. Περίπου την ίδια ώρα τορπιλίστηκε και το αδελφό πλοίο Nürnberg. Αντιτορπιλικά ανέλαβαν τη συνοδεία των λαβωμένων καταδρομικών σε ασφαλές λιμάνι, όμως κατά τη διάρκεια της επιστροφής χτυπήθηκε από τορπίλες και ένα εξ αυτών, στα ανοιχτά των εκβολών του Έλβα. Άλλη τορπίλη οριακά δεν χτύπησε ξανά το Leipzig.[8]

Το καταδρομικό, έχοντας υποστεί βαρύτατες ζημιές, έφτασε τελικά στο Κίελο και μεταφέρθηκε στα ναυπηγεία Deutsche Werke για τις απαραίτητες επισκευές. Κατά τη διάρκεια αυτών θεωρήθηκε ανενεργό και ταξινομήθηκε ως εκπαιδευτικό πλοίο. Αφαιρέθηκαν τέσσερις από τους λέβητες του προκειμένου να εξοικονομηθεί χώρος για τη μεταφορά περισσότερων ανδρών για εκπαίδευση. Στα τέλη του 1940 το Leipzig επέστρεψε στην ενεργό δράση.[8] Στις αρχές Ιουνίου 1941 συνόδεψε το βαρύ καταδρομικό Lützow (πρώην Deutschland) στη Νορβηγία. Εν τω μεταξύ είχε ξεκινήσει η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα και επόμενη αποστολή του ήταν να σταλεί στη Βαλτική για να παρέχει μαζί με το ελαφρύ καταδρομικό Emden πυρά υποστηρίξεως για τα προελαύνοντα γερμανικά στρατεύματα.[9] Τον Σεπτέμβριο υποστήριξε τις δυνάμεις που κατέλαβαν τα μικρά νησιά του εσθονικού αρχιπελάγους. Το σοβιετικό υποβρύχιο Shch-317 επιχείρησε ανεπιτυχώς να πλήξει το Leipzig ενώ αυτό βομβάρδιζε εχθρικές θέσεις στη νήσο Muhu.[10] Στα τέλη του ίδιου μήνα εντάχθηκε στον Γερμανικό Στόλο της Βαλτικής ο οποίος με κύρια μονάδα επιφανείας το περίφημο θωρηκτό Tirpitz ανέλαβε να παρεμποδίσει ενδεχόμενη προσπάθεια του σοβιετικού στόλου να διαφύγει από τη Βαλτική.[11] Το Leipzig επέστρεψε στο Κίελο τον Οκτώβριο και πραγματοποίησε ασκήσεις μαζί με το βαρύ καταδρομικό Admiral Scheer. Το 1942 έγινε ναυαρχίδα του στόλου εκπαιδευτικών πλοίων και για ένα χρόνο ανέλαβε ανάλογα καθήκοντα.[9]

Από τον Μάρτιο του 1943 μέχρι την 1η Αυγούστου του ίδιου έτους αποσύρθηκε από την ενεργό δράση. Ήταν αναγκαία η επισκευή και συντήρησή του και οι απαραίτητες εργασίες καθυστέρησαν την επανένταξή του σε υπηρεσία. Επιπλέον καθυστερήσεις οφείλονταν σε δύο κρούσματα μηνιγγίτιδας που παρουσιάστηκαν σε μέλη του πληρώματος. Στα μέσα του Σεπτεμβρίου του 1944 το Leipzig συμμετείχε σε αποστολές συνοδείας στη Βαλτική. Στις 14 Οκτωβρίου απέπλευσε από το Γκοτενχάφεν με προορισμό το Σβινεμύντε (Swinemünde) όπου θα παραλάμβανε φορτίο ναρκών. Ενώ επικρατούσε πυκνή ομίχλη, συγκρούστηκε με το βαρύ καταδρομικό Prinz Eugen. Η σύγκρουση προκάλεσε τον θάνατο 39 ανθρώπων και τα δύο σκάφη παρέμειναν κολλημένα για περισσότερο από μια μέρα. Το Leipzig ρυμουλκήθηκε τελικά πίσω στο Γκοτενχαφεν. Οι ζημιές ήταν τόσο σοβαρές που κρίθηκε ασύμφορη η επισκευή του. Έγιναν μονάχα οι αναγκαίες διορθώσεις ώστε να μπορεί να επιπλέει στο λιμάνι.[12]

Όταν έφτασε ο Ερυθρός Στρατός στα περίχωρα της πόλης (Μάρτιος 1945) τα πυροβόλα του καταδρομικού συνέβαλαν στην άμυνα. Στις 24 Μαρτίου το πλοίο, φορτωμένο με πρόσφυγες, έφτασε στη Χέλα. Μπορούσε να πλεύσει με ταχύτητα μόλις 6 kn. Επανειλημμένα δέχθηκε επιθέσεις από σοβιετικά αεροσκάφη, ενώ Συμμαχικά υποβρύχια επιχείρησαν να το πλήξουν. Παρόλα αυτά κατάφερε να φτάσει στη Δανία στις 29 Απριλίου. Μεταπολεμικά χρησιμοποιήθηκε ως στρατώνας για άνδρες της Γερμανικής Διοίκησης Ναρκαλιευτικών, που είχε αναλάβει να εκκαθαρίσει τις γερμανικές ακτές από τα πολυάριθμα ναρκοπέδια. Τον Ιούλιο του 1946 το κατεστραμμένο πλοίο ρυμουλκήθηκε στα ανοικτά όπου και βυθίστηκε.[13]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Αδελφό πλοίο του Leipzig ήταν το Nürnberg
  2. Η σημερινή πολωνική πόλη Γκντίνια.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Gardiner & Chesneau, p. 231
  2. 2,0 2,1 Gröner, p. 122
  3. Gröner, p. 120
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Williamson, p. 36
  5. Williamson, p. 35
  6. 6,0 6,1 Otte & Pagedas, p. 144
  7. Rohwer, p. 9
  8. 8,0 8,1 Williamson, p. 37
  9. 9,0 9,1 Williamson, p. 38
  10. Rohwer, p. 99
  11. Rohwer, pp. 102–103
  12. Williamson, pp. 38–39
  13. Williamson, p. 39

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]