Bell 47

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Bell 47/H-13
Bell 47
Bell 47
Περιγραφή
Αποστολή Ελικόπτερο Γενικής Χρήσης
Πλήρωμα 1-2
Κατασκευαστής Bell Helicopter Textron
Διαστάσεις
Μήκος 9.63 m
Διάμετρος Κύριου Στροφείου 11.32 m
Ύψος 2.83 m
Βάρος
Άδειο 858 kg
Μέγιστο απογείωσης 1340 kg
Πηγή ισχύος
Κινητήρες 1× Lycoming TVO-435-F1A
Ισχύς 280 hp
Επιδόσεις
Μέγιστη ταχύτητα 169 km/h
Αυτονομία 395 km
Μεταφορική Ικανότητα
1 επιβάτης ή 2 φορεία

Το Bell 47 είναι ελικόπτερο γενικής χρήσης, Αμερικανικής σχεδίασης. Ήταν επίσης το πρώτο ελικόπτερο που πιστοποιήθηκε για πολιτική χρήση στις 8 Μαρτίου 1946[1][2]. Σχεδιάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Άρθουρ Μ. Γιάνγκ (Arthur M. Young) ο οποίος συνεργάστηκε με την Bell Helicopter από το 1941. Κατασκευάστηκαν περισσότερα από 5,600 μέχρι το 1974, συμπεριλαμβανομένων 1,200 που κατασκευάστηκαν στην Ιταλία κατόπιν άδειας, 239 στην Ιαπωνία και 239 στη Μεγάλη Βρετανία

Το Bell 47 εισήλθε σε υπηρεσία στις Αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις στα τέλη του 1946 και υπηρέτησε σε μία μεγάλη γκάμα ρόλων και αποστολών για τις επόμενες τρεις δεκαετίες. Η χρήση του στον Πόλεμο της Κορέας από τον Αμερικανικό Στρατό, με την κωδική ονομασία H-13 Sioux, υπήρξε από τις σημαντικότερες στιγμές του.

Σχεδίαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα μοντέλα είχαν ποικιλία στην εμφάνισή τους, με ανοικτά πιλοτήρια ή μεταλλικές καμπίνες, ανοικτές ή καλυμμένες κατασκευές της ατράκτου, με ή χωρίς τετράτροχο σύστημα προσγείωσης. Η έκδοση D και οι εκδόσεις που χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο της Κορέας είχαν πιο χρηστική μορφή. Η πλέον διαδεδομένη έκδοση, το Bell 47G παρουσιάστηκε το 1953. Έφερε πλήρη καλύπτρα του πιλοτηρίου, σχήματος φούσκας (bubble canopy), εκτεθειμένη ουρά, δεξαμενές καυσίμου αναρτημένες ψηλά στην άτρακτο και πέδιλα προσγείωσης. Οι επόμενες εκδόσεις Bell 47H and Bell 47J Ranger είχαν πλήρως καλυμμένη καμπίνα καθώς και καλυμμένη ουρά. Οι κινητήρες που χρησιμοποιούνταν ήταν είτε της Franklin Engine Company είτε της Lycoming, με ισχύ από 200 έως 305 ίππους.

Επιχειρησιακή ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αμερικανικό Ναυτικό παρέλαβε αρκετά Bell 47, με την ονομασία HTL-1, μεταξύ του 1947 και του 1958. Η πλέον διαδεδομένη έκδοση όμως του Αμερικανικού Ναυτικού υπήρξε η έκδοση HTL-4.

Η Αμερικανική Ακτοφυλακή αξιολόγησε την έκδοση HTL-1 και παρέλαβε δύο ελικόπτερα για υποστήριξη και χρήση στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, ενώ το 1952 παρέλαβε τρία HTL-5, τα οποία και χρησιμοποίησε μέχρι το 1960[3]. Το 1959 η Ακτοφυλακή παρέλαβε δύο Bell 47G, τα οποία και ονόμασε HUL-1G[3].

Η NASA χρησιμοποίησε το Bell 47 κατά την διάρκεια του Προγράμματος Απόλλο για την εκπαίδευση των αστροναυτών στην Σεληνάκατο. Ο αστροναύτης Eugene Cernan είχε ένα παρολίγον καταστροφικό ατύχημα τις παραμονές της πτήσης του με το Απόλλο 17 στη Σελήνη, μετά τη συντριβή του Bell 47 το οποίο πετούσε στον ποταμό Ίντιαν της Φλόριντα.

Η Βρετανική έκδοση του 47G, το οποίο έφερε την ονομασία Sioux AH.1 στον Βρετανικό Στρατό, κατασκευαζόταν από την Westland Helicopters και παρέμεινε σε υπηρεσία έως το τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Το Bell H-13 κατασκευάστηκε και στην Ιαπωνία, συνέπεια κοινής προσπάθειας της Bell και της Kawasaki. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας υπήρξε το Bell-Kawasaki KH-4, το οποίο αποτελεί τριθέσια έκδοση του Bell 47.

Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελικόπτερο XH-13F
Bell 47J-2 της Trans Αυστραλία Airlines στο αεροδρόμιο του Moorabbin στη Μελβούρνη (1963)

Πολιτικές εκδόσεις[4][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Bell 47
Bell 47A
Bell 47B

Αντίστοιχο του στρατιωτικού YR-13/HTL-1, έφερε κινητήρα Franklin O-335-1.

Bell 47B-3

Αγροτική / έκδοση γενικής χρήσης με ανοικτό κόκπιτ.

Bell 47C
Bell 47D
Bell 47D-1

Παρουσιάστηκε το 1949, τριθέσια έκδοση.

Bell 47E
Bell 47F
Bell 47G

Συνδύαζε τον κινητήρα Franklin (ισχύος 149 kW) με την τριθέσια διάταξη του Bell 47D-1.

Bell 47G-2

Έφερε κινητήρα Avco Lycoming VO-435. Κατασκευάστηκε κατόπιν αδείας από την Westland για τον Βρετανικό Στρατό.

Bell 47G-2A
Bell 47G-2A-1

Έκδοση με μεγαλύτερη καμπίνα, βελτιωμένές πτέρυγες κυρίου στροφείου και αυξυμένη χωρητικότητα καυσίμου.

Bell 47G-3

Έκδοση με υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα Franklin 6VS-335-A.

Bell 47G-3B

Έκδοση με υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα Avco Lycoming TVO-435.

Bell 47G-4

Τριθέσια έκδοση με κινητήρα Avco Lycoming VO-540.

Bell 47G-5

Τριθέσια έκδοση του Bell UH-13J της Αμερικανικής Αεροπορίας. Οναμάστηκε και Bell 47J Ranger και χρησιμοποιούσε κινητήρα Avco Lycoming VO-435. Η διθέσια αγροτική έκδοση ονομάστηκε αργότερα Bell Ag-5. Το Bell 47G-5 ήταν η τελευταία έκδοση που κατασκευάστηκε από τη Bell.

Στρατιωτικές εκδόσεις[4][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελικόπτερο Bell 47J-3 της Ιταλικής Αστυνομίας
YR-13/HTL-1

28 ελικόπτερα Bell 47A που παραδόθηκαν στην Αμερικανική Αεροπορία για αξιολόγηση. Το YR-13 έφερε κινητήρα Franklin O-335-1. 10 από τα ελικόπτερα αξιολογήθηκαν από το Αμερικανικό Ναυτικό ως εκπαιδευτικά.

YR-13A

3 ελικόπτερα YR-13 που χρησιμοποιήθηκαν για δοκιμές σε ψυχρά κλίματα στην Αλάσκα.

HTL-2
HTL-3
H-13B

65 ελικόπτερα τα οποία παραγγέλθηκαν το 1948 από τον Αμερικανικό Στρατό. Όλα τα ελικόπτερα πήραν αργότερα την ονομασία Sioux.

H-13C

15 ελικόπτερα τροποποιημένα να φέρουν εξωτερικά φορεία το 1952.

H-13D

Διθέσια έκδοση του με πέδιλα προσγείωσης, φορεία και κινητήρα Franklin O-335-5.

OH-13E

Έκδοση του H-13D με τρεις θέσεις και διπλά χειριστήρια ελέγχου.

XH-13F/Bell 201

Τροποποιημένο Modified Bell 47G με κινητήρα Continental XT51-T-3.

OH-13G
UH-13J

Δύο Bell 47J Ranger με κινητήρα Lycoming VO-435, τροποποιημένα σε διαμόρφωση VIP για να μεταφέρουν τον Πρόεδρο των Ηνωμενων Πολιτειών.

OH-13H/UH-13H

Έφεραν κινητήρα Lycoming VO-435.

OH-13K

Δύο τροποποιημένα ελικόπτερα για δοκιμές, με στροφείο μεγαλύτερης διαμέτρου και κινητήρα Franklin 6VS-335.

TH-13L

Χαρακτηριζόταν από το Ναυτικό ως HTL-4.

HTL-5
TH-13M

Χαρακτηριζόταν από το Ναυτικό ως HTL-6

TH-13N

Εκπαιδευτική έκδοση. Χαρακτηριζόταν από το Ναυτικό ως HTL-7.

UH-13P

Έκδοση που χρησιμοποιήθηκε σε παγοθραυστικά πλοία. Χαρακτηριζόταν από το Ναυτικό ως HUL-1.

HH-13Q

Έκδοση που χρησιμοποιήθηκε από την Αμερικανική Ακτοφυλακή σε ρόλους έρευνας και διάσωσης. Ονομαζόταν και HUL-1G.

OH-13S

Τριθέσια έκδοση που αντικατέστησε το OH-13H.

TH-13T

Διθέσια εκπαιδευτική έκσοση του Αμερικανικού Στρατού, βασισμένη στο 47G-3B-1.

Τροποποιήσεις[4][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελικόπτερο Bell 47 σε διαμόρφοση μεταφοράς τραυματιών
Agusta A.115[5][6]

Ιταλική πρωτότυπη έκδοση του Bell 47J του 1971, με κινητήρα Turboméca Astazou II.

El Tomcat Mk.II[7]

Bell 47G-2 Τροποποιημένο για αεροψεκασμούς. Πέταξε πρώτη φορά τον Απρίλιο του 1959.

El Tomcat Mk.III

Βελτιωμένη έκδοση του Mk.II, πέταξε πρώτη φορά τον Απρίλιο του 1965.

El Tomcat Mk.IIIA

Έφερε κινητήρες Franklin 6V4-200, 6V-335 ή 6V-350.

El Tomcat Mk.IIIB

Έφερε κινητήρα Franklin 6V-350-A. Κατασκευάστηκε το 1967.

El Tomcat Mk.IIIC

Βελτιωμένη έκδοση με κινητήρες Franklin 6V4-200-C32, 6V-335-A, ή 6V-350-A.

El Tomcat Mk.V

Πέταξε πρώτη φορά τον Ιούνιο του 1968 και έφερε κινητήρα Lycoming VO-435-A1A.

El Tomcat Mk.V-A

Έφερε κινητήρα Lycoming VO-435-A1F.

El Tomcat Mk.V-B

Έφερε κινητήρα Lycoming VO-435-B1A.

Ονοματολογία του Bell 47[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχέδιο τριών όψεων του Bell 47

Το Bell 47 έφερε πολλαπλές ονομασίες, ανάλογα με τον κλάδο των Αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων που υπηρετούσε. Έγινε γνωστό ως H-13 Sioux, παρόλο που η αρχική του ονομασία το 1946 ήταν YR-13. Στην Αμερικανική Αεροπορία ονομαζόταν H-13 ενώ στο Ναυτικό HTL.

Από το 1962 οι εκδόσεις της αεροπορίας, του ναυτικού και του στρατού επανονομάστηκαν από το νέο τρι-κλαδικό σύστημα, χρησιμοποιόντας τα προθέματα OH, UH και XH[8].


Ονομασία
Κλάδος προ του 1962 1962 και μετα
Στρατός H-13E OH-13E
H-13G OH-13G
H-13H OH-13H
Αεροπορία H-13H UH-13H
H-13J UH-13J
Ναυτικό H-13K OH-13K
HTL-4 TH-13L
HTL-6 TH-13M
HTL-7 TH-13N
HUL-1 UH-13P
HUL-1M UH-13R
Ακτοφυλακή HUL-1G HH-13Q

Χρήστες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελικόπτερο Bell 47 βαμένο στα χρώματα της ταινίας M.A.S.H.

Το Bell 47 σε Ελληνική υπηρεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελικόπτερο Agusta-Bell 47J Ranger της Ελληνικήςς Πολεμικής Αεροπορίας

Το Bell 47 χρησιμοποιήθηκε από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, από τις 351 Μοίρα Αεροπορικών Εφαρμογών και 359 Μονάδα Αεροπορικής Εξυπηρέτησης Δημοσίων Υπηρεσιών , με έδρα την 112 Πτέρυγα Μάχης στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας.

Τηλεοπτικές εμφανίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Bell 47 εμφανίστηκε και είχε σημαντικούς ρόλους τόσο σε ταινίες όσο και σε τηλεοπτικές σειρές. Η πλέον γνωστή του εμφάνιση όμως ήταν στην αντιπολεμική ταινία M*A*S*H και αργότερα στην τηλεοπτική σειρά M*A*S*H.

Σχετικές εξελίξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόμοια ελικόπτερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Riley, David (February 1958). «French Helicopter Operations in Algeria». Marine Corps Gazette.  pp. 21–26.
  • Shrader, Charles R. (1999). The first helicopter war: logistics and mobility in Algeria, 1954-1962. Westport, CT: Praeger. ISBN 0-275-96388-8. 
  • Spenser, Jay P. (1998). Whirlybirds a history of the U.S. helicopter pioneers. Seattle: University of Washington Press in association with Museum of Flight. ISBN 0-295-98058-3. 
  • Donald, David (1998). The complete encyclopedia of world aircraft. New York: Barnes & Noble Books. OCLC 52598955. 
  • Pelletier, Alain J (1992). Bell aircraft since 1935. Annapolis, Md: Naval Institute Press. ISBN 1-55750-056-8. 
  • Fred T. Jane· Michael Taylor· John Haddrick (1989). Jane's encyclopedia of aviation. New York: Portland House. ISBN 0-517-69186-8. 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Bell Helicopters». Helicopter History Site. 
  2. «Biography of ARTHUR MIDDLETON YOUNG» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2005. 
  3. 3,0 3,1 Pearcy, Arthur (1989). A History of Coast Guard Aviation. Naval Institute Press. ISBN 0-87021-261-3. 
  4. 4,0 4,1 4,2 «Bell Model 47 "Sioux"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2007. 
  5. Taylor, M. J. H. (1989). Jane's encyclopedia of aviation. London: Studio Editions. σελ. 40. ISBN 1-85170-324-1. 
  6. Simpson, R. W. (1998). Airlife's Helicopters and Rotorcraft. Ramsbury: Airlife Publishing. σελίδες 37. 
  7. «Continental Copters "El Tomcat"». Helicopter History Site. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2007. 
  8. Derek Bridges. «U.S. Military Aircraft and Weapon Designations». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2007. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]