Acmaeoderella

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Acmaeoderella
Acmaeoderella flavofasciata (Piller & Mitterpacher 1783)
Acmaeoderella flavofasciata
(Piller & Mitterpacher 1783)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα(Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insekta)
Τάξη: Κολεόπτερα (Coleoptera)
Υπεροικογένεια: Βουπρεστοειδή (Buprestoidea)
Οικογένεια: Βουπρεστίδαι (Buprestidae)
Υποοικογένεια: Polycestinae
Γένος: Acmaeoderalla
Cobos 1955

Η Acmaeoderella είναι γένος εντόμων της τάξης των κολεοπτέρων και της οικογένειας των Buprestidae. Το γένος Acmaeoderella περιλαμβάνει πέντε υπογένη με 31 είδη στην Ευρώπη[1] και 19 είδη στην Ελλάδα, ενώ παγκοσμίως έχουν περιγραφεί περίπου 60 είδη.[2] Το γένος ενώθηκε μέχρι 1955 με το γένος Acmaeodera.

Μορφολογικά χαρακτηριστικά του ακμαίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εικ.1: Έλλειψη του θυρεού
Πάνω πρόνωτο, κάτω έλυτρα
στη Acmaeoderella flavofasciata

Η Acmaeoderella ανήκει στη υποοικογένεια Polycestinae. Όπως και στο γένος Acmaeodera μορφολογικό χαρακτηριστικό της είναι η απουσία του θυρεού (βλ. Εικόνα 1), ο οποίος ενώθηκε στην πορεία της εξέλιξης με τα έλυτρα. Η Acmaeoderella διακρίνεται όμως από την Acmaeodera σε μερικά μορφολογικά χαρακτηριστικά. Τα πιο ευδιάκριτα είναι :

  • Οι τρίχες της Acmaeoderella είναι μερικώς πεπλατυσμένες σαν λέπια (φαίνεται καλά στη μεγέθυνση της εικόνας 6)
  • το κορμί της είναι πιο κυλινδρικό.

Το πρόνωτο είναι επιβλητικό και γωνιακό, ιδιαίτερα η όψη του από μπροστά (Εικ. 3 και 6).

Βέβαια η Acmaeoderella δείχνει τις ιδιότητες όλων των Buprestidae. Οι ταρσοί σε όλα τα πόδια είναι πενταμερείς. Τα ισχία των μπροστινών ποδιών είναι σφαιρικά, και χωρίζονται από μια προέκταση του προστέρνου, που ξεπερνάει την μπροστινή ακμή του μεσοστέρνου. Οι αρθρικές κοιλότητες όπου προσφύονται τα μπροστινά ισχία, είναι ανοικτές προς τα πίσω.

Οι κεραίες συνίστανται από δέκα μέρη.

Βιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ξενιστές, των προνυμφικών σταδίων πολλών ειδών, είναι άγνωστοι ακόμα. Οι προνύμφες της A.virgulata βρέθηκαν στις ρίζες των Ficus Pistacia και Scabiosa. Οι A. adsperula, A. gibbulosa και A. flavofasciata τρέφονται από πάρα πολλά διαφορετικά είδη φυτών. A. villosula έχει ως ξενιστές Ferula, Malabalia και Zosia. Η A. perroti franzinii ζει στα προνυμφιακά στάδια στο Onoppordum illyricum, A. circassica στα Syrenia, και A. farinosa σε Armeniaca vulgaris και Prunus.

Τα ακμαία βρίσκονται σε λουλούδια, καθώς τρέφονται από αυτά.

Διαμονή και οικότοπος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα περισσότερα είδη της Ελλάδος είναι μεσογειακού (pontomediterranean) τύπου (A. chrysanthemi, A. levantina, A. circassica, A. cypriota gerae, A. jonica, A. seminata, A. longissima, A. farinosa, A. mimonti, A. gibbulosa και A. villosula). Περιοχη διαμονής γύρω του μεσαίου (holomediterranean) έχουν μόνο A. adspersula και A. flavofasciata. Στοιχείο της κασπίας πανίδας (caspian) είναι A. mimonti. A. perroti franzinii είναι δυτικής προέλευσης. Η A. vetusa έχει κέντρο εξάπλωσης στην Ανατολή και βρέθηκε στην Κω. A. stepaneki και ένα καινούργιο υποείδος της A. flavofasciata είναι ενδημικά στην Κρήτη.

Όλα τα είδη τα συναντούμε στη φρύγανα και μακί[ασαφές] ή το πολύ σε ανοικτά δάση μικρού ύψους.

Επιλεγμένα είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Acmaeoderella (Carininota) flavofasciata (Piller & Mitterpacher 1783)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η A. flavofasciata υπάρχει σε δυο υποείδη στη Ελλάδα. A. flavofasciata flavofasciata συναντούμε με διάφορους ξενιστές σε όλη την Ελλάδα χωρίς την Κρήτη. Το ακμαίο φαίνεται κατά την περίοδο Μάιου μέχρι Οκτωβρίου σε διάφορα άνθη. Στην Κρήτη υπάρχει ενδημικό άλλο υποείδος με ξενιστή Crataegus. Την A. flavofasciata συναντούμε στη βόρεια Αφρική, σε όλη την Ευρώπη με εξαίρεση τη βόρεια και στην Ασία. Την A. flavofasciata flavofasciata τη βρίσκουμε επίσης σε πολλές χώρες [3][4]

Acmaeoderella (Carininota) mimonti (Boieldieu 1865)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από ξενιστές για τις πρόνυμφες είναι γνωστοί Astragalus, Prunus, Quercus, Caragana grandiflora και Cerasus vulgaris. Το ακμαίο το συναντούμε σε διάφορα άνθη στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα και σε αρκετές χώρες βορειοανατολικές σε σχέση με την Ελλάδα.[5] Φαίνεται κατά την περίοδο από Μάιο μέχρι Αύγουστο.

Acmaeoderella (Omphalothorax) adspersula (Illiger, 1803)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το είδος αναπτύσσεται σε πάρα πολλόυς διάφορους ξυλόδες φύτα. Το ακμαίο το συναντούμε από Μάιο μέχρι Αύγουστο σε όλη την Ελλάδα και στις άλλες χώρες της Μεσογείου[6]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Fauna Europaea, ευρωπαϊκά είδη του γένους Acmaeoderella». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2009. 
  2. Απαρίθμηση ειδών Acmaeoderella στο GBIF
  3. «Fauna Europaea, Διανομή και ταξινόμηση του είδους Acmaeoderella flavofasciata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2009. 
  4. «Fauna Europaea, Διανομή και ταξινόμηση του είδους A. flavofasciata flavofasciata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2009. 
  5. «Fauna Europaea, Διανομή και ταξινόμηση του είδους Acmaeoderella mimonti». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2009. 
  6. «Fauna Europaea, Διανομή και ταξινόμηση του είδους Acmaeoderella adspersula». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2009. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • H. Freude, K. W. Harde, G. A. Lohse: Die Käfer Mitteleuropas, Bd. 6. Spektrum Akademischer Verlag in Elsevier 1966, ISBN 3-827-40683-8
  • H.Mühle, P.Brandl, M. Niehuis: Catalogus Faunae Graeciae; Coleoptera:Buprestidae Printed in Germany by Georg Rößle Augsburg 2000