67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο
Ο κομήτης Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο ή επίσημα 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο (67P/Churyumov–Gerasimenko) είναι περιοδικός κομήτης ο οποίος ολοκληρώνει μια περιφόρα γύρω από τον Ήλιο κάθε 6,45 χρόνια. Ανακαλύφθηκε το 1969. Ο κομήτης είναι ο προορισμός της διαστημοσυσκευής Ροζέττα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, το οποίο εκτοξεύηκε στις 2 Μαρτίου 2004 και επαναλειτούργησε τις 20 Ιανουαρίου 2014 ώστε να προσεγγίσει τον κομήτη μέσα στον επόμενο χρόνο και να βρεθεί σε κατάλληλη θέση για την προσεδάφιση του σκάφους Φίλαι (Philae), η οποία πραγματοποιήθηκε τις 12 Νοεμβρίου 2014.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο κομήτης ανακαλύφθηκε από τον Κλιμ Ιβάνοβιτς Τσουριούμοφ, ο οποίος εξέτασε μια φωτογραφία που είχε τραβηχθεί για τον περιοδικό κομήτη 32/P Κόμας Σολά από τη Σβετλάνα Ιβάνοβα Γκερασιμένκο τις 11 Σεπτεμβρίου 1969, στο Αστροφυσικό Ινστιτούτο της Αλμά-Ατα. Ο Τσουριόμοφ βρήκε ένα κομητικό αντικειμένο κοντά στα όρια της φωτογραφικής πλάκας και υπέθεσε ότι ήταν ο κομήτης Κόμας Σολά. Μετά την επιστροφή του στο Κίεβο, ο Τσουριούμοφ εξέτασε τις πλάκες πιο προσεκτικά. Περίπου ένα μήνα μετά την λήψη της φωτογραφίας (τις 22 Οκτωβρίου), ανακάλυψε ότι το αντικείμενο δεν ήταν ο Κόμας Σολά, καθώς βρισκόταν 1,8 μοίρες μακριά από την εκτιμώμενη θέση, ενώ στη συνέχεια ανακάλυψε τον Κόμας Σολά στην προβλεπόμενη θέση στην ίδια πλάκα αποδεικνύοντας ότι πρόκειται για κάποιο διαφορετικό αντικείμενο. Ο κομήτης εκτιμήθηκε ότι είχε φαινόμενο μέγεθος 13, με αχνή κόμη και ουρά. Πέρα από την παραπάνω εικόνα, ο κομήτης βρέθηκε σε μια φωτογραφία από τη Γκερασιμένκο που εκτέθηκε στις 9,91 Σεπτεμβρίου και σε μία που εκτέθηκε από τον Τσουριούμοφ τις 21.93 Σεπτεμβρίου. Στην πρώτη υπολογίστηκε ότι είχε φαινόμενο μέγεθος 13 και στην δεύτερη 12.[1]
Η επανεμφάνιση του 1982 ήταν πολύ ευνοϊκή, με τον κομήτη να πλησιάζει στις 0,39 ΑΜ από τη Γη στις 27 Νοεμβρίου. Ο κομήτης συνέχισε να αυξάνει τη λαμπρότητά του ακόμη και μετά από αυτό το χρονικό σημείο και έφτασε σε φαινόμενο μέγεθος 9 με 9,5 το Δεκέμβριο. Στην επανεμφάνιση του 1989 ο κομήτης παρατηρήθηκε από τις 6 Ιουλίου 1988 μέχρι τις 16 Μαΐου 1991, χρονική περίοδος η οποία είναι η μεγαλύτερη στην οποία έχει παρατηρηθεί ο κομήτης. Στο πέρασμα του 1996 ο κομήτης έφτασε σε φαινόμενο μέγεθος +10,5.[1]
Κατά το πέρασμα το 2002, ο κομήτης παρατηρήθηκε από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ στις 11 και 12 Μαρτίου 2003 ώστε να παρέχει στοιχεία για το στόχο της αποστολής της ESA Ροζέττα. Ο αρχικός προορισμός της Ροζέττα ήταν ο κομήτης 46P/Βιρτάνεν, αλλά λόγω καθυστερήσεων της αποστολής, ο στόχος αυτός δεν ήταν πλέον εύκολα προσβάσιμος και έτσι επιλέχθηκε ως στόχος ο Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο. Οι παρατηρήσεις έδειξαν ότι ο κομήτης είχε ελλειψοειδές σχήμα, με διαστάσεις περίπου 5 επί 3 χιλιόμετρα, και περίοδο περιστροφής περίπου 12 ώρες.[2]
Χαρακτηριστικά από την αποστολή Ροζέττα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι πρώτες παρατηρήσεις το 2003 από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ έδειξαν ότι ο κομήτης είχε ελλειψοειδές σχήμα (λανθασμένα), με διαστάσεις περίπου 5 επί 3 χιλιόμετρα, και περίοδο περιστροφής περίπου 12 ώρες.[2] Οι πρώτες παρατηρήσεις του κομήτη από την αποστολή Ροζέττα σε απόσταση 86.000 χιλιομέτρων τις 27-28 Ιουνίου 2014 έδειξαν ότι ο κομήτης έχει περίοδος περιστροφής 12,4 ώρες.[3] Τις 14 Ιουλίου, εικόνες από τη διαστημοσυσκευή έδειξαν ότι ο κομήτης έχει ανώμαλο σχήμα, με δύο διακριτά τμήματα και πιθανόν να είναι δυαδικό σύστημα επαφής. Ασφαλώς το σχήμα του διαμορφώθηκε καθώς οι πάγοι νερού και διοξειδίου του άνθρακα εξαχνώθηκαν και άλλαξε σχήμα ασύμμετρα.[4] Ο κομήτης είναι καλυμμένος με ρηγόλιθους, βράχια και σκόνη όλα σχεδόν μαύρα επειδή περιέχει πολλές απανθρακομένες χημικές οργανικές ενώσεις που έχουν χάσει τα υδρογόνα τους από βομβαρδισμό της κοσμικής ακτινοβολίας που διώχνει τα υδρογόνα από τις οργανικές ουσίες. Έτσι η ανακλαστικότητα του φωτός που έχει ο κομήτης είναι μόλις 6%.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 67P on Kronk's Cometography Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2014
- ↑ 2,0 2,1 Hubble Assists Rosetta Comet Mission Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ, 5 Σεπτεμβρίου 2003
- ↑ The comet takes shape, one pixel at a time! ESA, 3 Ιουλίου 2014
- ↑ Capaccioni, F., Coradini, A., Filacchione, G., Erard, S., Arnold, G., Drossart, P., ... & Leyrat, C. (2015). The organic-rich surface of comet 67P/Churyumov-Gerasimenko as seen by VIRTIS/Rosetta. Science, 347(6220). Le Roy, L., Altwegg, K., Balsiger, H., Berthelier, J. J., Bieler, A., Briois, C., ... & Fiethe, B. (2015). Inventory of the volatiles on comet 67P/Churyumov-Gerasimenko from Rosetta/ROSINA. Astronomy & Astrophysics, 583, A1. Jorda, L., Gaskell, R., Capanna, C., Hviid, S., Lamy, P., Ďurech, J., ... & Keihm, S. J. (2016). The global shape, density and rotation of Comet 67P/Churyumov-Gerasimenko from preperihelion Rosetta/OSIRIS observations. Icarus, 277, 257-278. Fornasier, S., Hasselmann, P. H., Barucci, M. A., Feller, C., Besse, S., Leyrat, C., ... & Scholten, F. (2015). Spectrophotometric properties of the nucleus of comet 67P/Churyumov-Gerasimenko from the OSIRIS instrument onboard the ROSETTA spacecraft. Astronomy & Astrophysics, 583, A30.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Μανιμάνης, Βασίλειος Ν. : «Αποστολή Rosetta: `Ολα έτοιμα για την πρώτη προσεδάφιση σε κομήτη!», Περισκόπιο της Επιστήμης, τεύχος 389 (Αύγουστος 2014), σσ. 24-37
| |||||||||||
|