Φράγκο CFA Κεντρικής Αφρικής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φράγκο CFA Κεντρικής Αφρικής
Χώρα: Γκαμπόν Γκαμπόν , Ισημερινή Γουινέα Ισημερινή Γουινέα , Καμερούν Καμερούν , Κεντροαφρικανική Δημοκρατία Κεντροαφρικανική Δημοκρατία , Κογκό Δημοκρατία του Κονγκό , Τσαντ Τσαντ
Υποδιαίρεση: 100 σαντίμ (centimes)
Κωδικός ISO 4217: XAF
Συντομογρ.: Fr

Το Φράγκο Κεντρικής Αφρικής (στα γαλλικά: franc CFA ή απλά franc, κωδικός ISO 4217 : XAF) είναι νόμισμα, γνωστό απλώς με τη γαλλική του ονομασία Franc CFA, όπου το αρκτικόλεξο CFA σημαίνει Coopération financière en Afrique centrale («Οικονομική Συνεργασία της Κεντρικής Αφρικής»). Τυπώνεται από την BEAC (Banque des États de l'Afrique Centrale, δηλαδή την «Τράπεζα των Χωρών της Κεντρικής Αφρικής»), με έδρα τη Γιαουντέ στο Καμερούν για τα μέλη της CEMAC (Communauté Économique et Monétaire de l'Afrique Centrale, "Οικονομική και Νομισματική Κοινότητα της Κεντρικής Αφρικής"). Υποδιαιρείται σε 100 centimes όμως δεν έχουν τυπωθεί ονομαστικές αξίες. Σε πολλά κράτη της Δυτικής Αφρικής χρησιμοποιείται το Φράγκο CFA Δυτικής Αφρικής, που έχει την ίδια αξία με το Φράγκο CFA Κεντρικής Αφρικής.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το φράγκο CFA εισάχθηκε στις γαλλικές αποικίες της Ισημερινής Αφρικής το 1945, αντικαθιστώντας το φράγκο της Γαλλικής Ισημερινής Αφρικής. Οι γαλλικές αποικίες στην περιοχή που χρησιμοποιούσαν το νόμισμα αυτό ήταν το Γαλλικό Καμερούν, το Γαλλικό Κονγκό, η Γκαμπόν, η Ουμπάνγκι-Σαρί και το Τσαντ. Οι χώρες αυτές συνέχισαν να χρησιμοποιούν το φράγκο και μετά την ανεξαρτησία τους. Το 1984 υιοθέτησε το νόμισμα η μοναδική πρώην ισπανική αποικία της ζώνης αυτής, η Ισημερινή Γουινέα, αντικαθιστώντας το εκουέλε Ισημερινής Γουινέας (ekwele) σε αναλογία 4 bipkwele προς 1 φράγκο.

Κέρματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1948 κυκλοφόρησαν κέρματα σε όλες τις αποικίες (όχι όμως στο Γαλλικό Καμερούν), σε ονομαστικές αξίες του 1 και των 2 φράγκων. Το 1958 προστέθηκαν τα κέρματα των 5, 10 και 25 φράγκων, τα οποία επίσης χρησιμοποιούνταν στο Γαλλικό Καμερούν. Αυτά έγραφαν Cameroun εκτός από το États de l'Afrique Equatoriale. Το 1961, εισήχθησαν νικέλινα κέρματα των 50 φράγκων και ακολουθήθηκαν από κέρματα 100 φράγκων του ιδίου υλικού το 1966. Από το 1971 κυκλοφόρησαν κέρματα των 100 φράγκων και το 1976 έκαναν την εμφάνισή τους τα χαλκονικέλινα κέρματα των 500 φράγκων. Το 1985 εισήχθησαν κέρματα των 5, 25, 50 και των 100 φράγκων για χρήση στην Ισημερινή Γουινέα. Το 1998 επανεισήχθη το κέρμα των 500 φράγκων και το 2006 ένα κέρμα των 2 φράγκων.

Χαρτονομίσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν εισήχθη το φράγκο CFA τυπώνονταν από το Κεντρικό Ταμείο της Υπερπόντιας Γαλλίας Caisse Centrale de la France d'Outre-Mer χαρτονομίσματα σε αξίες των 5, 10, 20, 100 και των 1000 φράγκων. Το 1947 κυκλοφόρησε νέα σειρά χαρτονομισμάτων, που δεν έφερε όμως το όνομα των αποικιών της Ισημερινής Αφρικής. Αυτά τυπώθηκαν σε αξίες των 5, 10, 20, 50, 100 και των 1000 φράγκων, στη συνέχεια των 500 φράγκων το 1949 και των 5.000 φράγκων το 1952. Το 1957 την παραγωγή χαρτονομισμάτων ανέλαβε το Ινστιτούτο Institut d'Emission de l'Afrique Equatoriale Française et du Cameroun, τυπώνοντας όλες τις ονομαστικές αξίες που υπήρχαν παλαιότερα εκτός από το τραπεζογραμμάτιο των 5.000 φράγκων.

Το 1961 την τύπωση χαρτονομίσματος ανέλαβε η Banque Centrale des Etats de l'Afrique Equatoriale et du Cameroun κα σταμάτησαν να κυκλοφορούν τα χαρτονομίσματα αξίας κάτω των 100 φράγκων. Η τράπεζα μετονομάστηκε σε Banque Centrale des Etats de l'Afrique Equatoriale το 1963. Τα χαρτονομίσματα των 10.000 φράγκων εισήχθησαν το 1968 και αυτά των 100 φράγκων αντικαταστάθηκαν από κέρματα, το 1971.

Το 1974 το όνομα της Τράπεζας άλλαξε ξανά σε Banque Centrale des États de l'Afrique Centrale και τα ίδια τα κράτη τύπωσαν χαρτονομίσματα με τα ονόματά τους, σε αξίες των 500, 1000, 5.000 και των 10.000 φράγκων. Αυτό σταμάτησε το 1993. Έκτοτε, τα χαρτονομίσματα τυπώνονται μόνομε ένα γράμμα να φαίνεται ώστε να ξεχωρίζουν οι σειρές χαρτονομισμάτων ανάμεσα σε διαφορετικά κράτη. Το 1993 εισήχθησαν τα χαρτονομίσματα των 2.000 φράγκων.

Η Τράπεζα των Κρατών της Κεντρικής Αφρικής (Beac) θα κυκλοφορήσει σύντομα μια νέα σειρά χαρτονομισμάτων στις έξι χώρες της Κεντροαφρικανικής Οικονομικής και Νομισματικής Κοινότητας (CEMAC). Θα αντικαταστήσει τα παλιά εισιτήρια που τέθηκαν επίσημα σε λειτουργία το Νοέμβριο του 2003.

Η νέα σειρά θα αντικαταστήσει μικρές ονομαστικές αξίες των 500, 1.000 και 2.000 CFA φράγκων και μεγάλες ονομαστικές αξίες των 5.000 και 10.000 φράγκων που χρησιμοποιούνται σήμερα στις χώρες της CEMAC.

Οι πληροφορίες περιέχονται στο ψήφισμα αριθ. 7 της τακτικής συνόδου της υπουργικής επιτροπής της Κεντροαφρικανικής Νομισματικής Ένωσης (Umac), που πραγματοποιήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2019, στην έδρα της Κεντρικής Τράπεζας στην Γιαουντέ, Καμερούν.

Στις 25 Απριλίου 2023 πραγματοποιείται η υπουργική σύνοδος της Οικονομικής και Νομισματικής Κοινότητας της Κεντρικής Αφρικής (Cemac) και της Γαλλίας. Ειδικότερα, συζητήθηκε το θέμα του φράγκου CFA. Από τη γαλλική πλευρά, η εγγύηση που παρέχεται στο φράγκο CFA και η διασφάλιση της μετατρεψιμότητάς του, εκλαμβάνεται ως φορέας οικονομικής σταθερότητας για την περιοχή. Η Γαλλία παραμένει «ανοιχτή» και «διαθέσιμη» για να προχωρήσει σε μια μεταρρύθμιση της νομισματικής συνεργασίας στην Κεντρική Αφρική, όπως ήταν σε θέση να πραγματοποιηθεί στη Δυτική Αφρική. Η Γαλλία δηλώνει έτοιμη να λάβει τις προτάσεις της CEMAC.[1].

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]