Φιλοστόργιος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φιλοστόργιος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση368 (περίπου)[1][2]
Καππαδοκία
Θάνατος5ος αιώνας[2]
Αντιόχεια ή Αντάκια[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεκκλησιαστικός ιστορικός[5]
συγγραφέας
religious writer[6]
ιστορικός
Αξιοσημείωτο έργοΕκ των Εκκλησιαστικών Ιστοριών Φιλοστοργίου Επιτομή
Οικογένεια
ΓονείςCarterius[7]

Ο Φιλοστόργιος (περ. 368- περ. 439) γεννήθηκε στη Βορισσό της Καππαδοκίας και ήταν εκκλησιαστικός ιστορικός.

Η ζωή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τις ελάχιστες διαθέσιμες πληροφορίες, ήταν γιος του Χριστιανού Καρτερίου και σε ηλικία 20 ετών μετέβη στην Κωνσταντινούπολη για σπουδές, όπου παρέμεινε για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Εκεί συνάντησε τον Ευνόμιο Κυζίκου[8], του οποίου τα έργα μελέτησε.

Τα έργα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο του Εκκλησιαστική Ιστορία δεν έχει διασωθεί, παρά μόνο αποσπάσματα στο έργο Μαρτύριον Αρτεμίου (ενός αρειανού μάρτυρα, περ. 362) και στην Εκ των Εκκλησιαστικών Ιστοριών Φιλοστοργίου Επιτομή του Φωτίου Α' (9ος αιώνας).[9] Αποτελείτο από 12 "λόγους" ή "Ιστορίες" και περιέγραφε κυρίως τα περί της διαμάχης μεταξύ αρειανών και νικαϊστών κατά την περίοδο από το 300 περίπου έως το 430.

Η καταγραμμένη μαρτυρία του Φιλοστοργίου είναι σημαντική καθώς α) περιγράφει τα γεγονότα από την αρειανή προοπτική, παρέχοντας μια σπάνια εκ των έσω εικόνα της πλευράς των ηττημένων, β) χρησιμοποιεί εξαιρετικές και αξιόπιστες πηγές, οι οποίες δεν χρησιμοποιούνταν από πιο ορθόδοξους ιστορικούς, γ) περιέχει λεπτομερής περιγραφές των προσώπων της αρειανής πλευράς που έπαιξαν βασικό ρόλο και δ) περιλαμβάνει αξιόλογες γεωγραφικές πληροφορίες.

Ο Φιλοστόργιος έγραψε το απολογητικό έργο Κατά Πορφυρίου, το οποίο όμως δεν σώζεται πλέον.[10] Η Εκκλησιαστική Ιστορία του περιέχεται στον 65ο τόμο της Patrologia Graeca (Ελληνική Πατρολογία) του Μιν.

Είναι ενδιαφέρουσα η αναφορά που κάνει ο Φιλοστόργιος —τον οποίο η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια αποκαλεί «Εικονομάχο πολύ πριν τον όγδοο αιώνα», εποχή κατά την οποία ήρθε στο προσκήνιο η περί εικόνων έριδα— ότι τον 4ο αιώνα οι χριστιανοί Ρωμαίοι πολίτες στην Ανατολή πρόσφεραν δώρα, θυμίαμα, ακόμη και προσευχές προς τα αγάλματα του Αυτοκράτορα, γεγονός που προετοίμασε το έδαφος για την ανάπτυξη τιμητικών παραδόσεων προς χριστιανικά ομοιώματα και σύμβολα.[11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118594036. Ανακτήθηκε στις 26  Νοεμβρίου 2022.
  2. 2,0 2,1 2,2 Günter Gentz: «Philostorgios 3» (Γερμανικά) 1941. Ανακτήθηκε στις 26  Νοεμβρίου 2022.
  3. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0259238. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2023.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0259238. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0259238. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  7. 7,0 7,1 Otto Seeck: «Carterius 2» (Γερμανικά) 1899.
  8. Όσοι χριστιανοί είχαν παρόμοιες απόψεις με τον Ευνόμιο αποκλήθηκαν «Ευνομιανοί». Οι λεγόμενοι Ευνομιανοί ήταν μέρος ευρύτερου συνόλου, των αποκαλούμενων «Ανομοιανών», καθώς έδιναν έμφαση στην «ανομοιότητα» του Πατέρα και του Υιού.
  9. Ο Φώτιος, στα προλεγόμενα της Επιτομής του, έγραψε σχετικά με την Ιστορία του Φιλοστοργίου: «Ἡ δὲ ἱστορία τῶν αἱρετιζόντων ἐστὶν ἐγκώμιον αὐτῷ ὥσπερ καὶ τῶν ὀρθοδόξων διαβολὴ καὶ ψόγος μᾶλλον ἢ ἱστορία». Μάλιστα, τον αποκαλεί υποτιμητικά «Κακοστόργιο». (Επιτομή 2.1) Στη Βιβλιοθήκη του, ο Φώτιος σχολιάζει: «Φιλοστοργίου Ἀρειανοῦ τὴν θρησκείαν, ὡς δῆθεν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία. Ἱστορεῖ δὲ τἀ ναντία σχεδὸν ἅπασι τοῖς ἐκκλησιαστικοῖς ἱστορικοῖς. Ἐξαίρει τοὺς Ἀρειανίζοντας ἅπαντας, λοιδορίαις πλύνει τοὺς ὀρθοδόξους, ὡς εἶναι τὴν ἱστορίαν αὐτοῦ μὴ ἱστορίαν μᾶλλον ἀλλ΄ ἐγκώμιον μὲν τῶν αἱρετικῶν, ψόγον δὲ γυμνὸν καὶ κατηγορίαν τῶν ὀρθοδόξων. Ἔστι δὲ τὴν φράσιν κομψὸς καὶ ποιητικαῖς, ἀλλ΄ οὐ κατακόρως οὐδ΄ ἀχαρίτοις λέξεσι κεχρημένος». (Βιβλιοθήκη (Μυριόβιβλος) 40.8)
  10. Φωτίου, Επιτομή 10.10.
  11. Με βάση το δεύτερο τμήμα της Εκκλησιαστικής Ιστορίας, αναφέρει ο Φώτιος για τον Φιλοστόργιο: «Οὗτος ὁ θεομάχος καὶ τὴν Κωνσταντίνου εἰκόνα, τὴν ἐπὶ τοῦ πορφυροῦ κίονος ἱσταμένην, θυσίαις τε ἱλάσκεσθαι καὶ λυχνοκαΐαις καὶ θυμιάμασι τιμᾶν, καὶ εὐχὰς προσάγειν ὡς θεῷ καὶ ἀποτροπαίους ἱκετηρίας τῶν δεινῶν ἐπιτελεῖν τοὺς Χριστιανοὺς κατηγορεῖ». (Φώτιου, Επιτομή 2.17) Βλέπε Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, λήμμα "Veneration of Images" (Αγγλικά).

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές & Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Everett Ferguson, Encyclopedia of Early Christianity, 2nd ed., 1999, Routledge.
  • F. L. Cross & E. A. Livingstone, The Oxford Dictionary of the Christian Church, 3rd ed. revised, 2005, Oxford University Press.
  • Philip Schaff, New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Τόμ. IX, "Philostorgius" (Αγγλικά).

Διαθέσιμα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]