Φθοροχλωροσιλάνιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φθοροχλωροσιλάνιο
Γενικά
Όνομα IUPAC Φθοροχλωροσιλάνιο
Άλλες ονομασίες Σιλενυλοφθοροχλωρίδιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος SiH2ClF
Μοριακή μάζα 83,959831 amu[1]
Συντομογραφίες CFS (= ChloroFluoroSilane)
Αριθμός CAS 80003-41-4
SMILES Cl[SiH2]F
ChemSpider ID 10738682
Δομή
Μοριακή γεωμετρία τετραεδρική
Φυσικές ιδιότητες
Χημικές ιδιότητες
Επικινδυνότητα
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Το φθοροχλωροσιλάνιο[2] (αγγλική γλώσσα:chlorofluorosilane) είναι ανόργανη χημική ένωση, που περιέχει πυρίτιο, υδρογόνο, φθόριο και χλώριο, με μοριακό τύπο SiH2ClF. Ανήκει στα ανόργανα σιλάνια, και ειδικότερα στα φθοροσιλάνια και στα χλωροσιλάνια. Ο όρος φθοροχλωροσιλάνιο επεκτείνεται και πέραν της «μητρικής» ένωσης, και αναφέρεται, επίσης, και σε μια ευρύτερη ομάδα «θυγατρικών» φθοροχλωροσιλανίων, ανόργανων και οργανικών, που περιέχουν έναν τουλάχιστον δεσμό Si-F και έναν τουλάχιστον δεσμό Si-Cl.

Ονοματολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ονομασία φθοροχλωροσιλάνιο προκύπτει αν η ένωση θεωρηθεί υποκατεστημένο σιλάνιο (SiH4), δηλαδή σιλάνιο, ένα άτομο υδρογόνου του οποίου, έχει αντικατασταθεί από ένα άτομο φθορίου, και ένα άλλο από άτομο χλωρίου.

Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μοριακή δομή του φθοροχλωροσιλανίου ομοιάζει γεωμετρικά με αυτήν του φθοροχλωρομεθάνιου. Ωστόσο οι δεσμοί Si-Η είναι πολωμένοι κατά την έννοια Siδ+-Hδ-, γιατί το πυρίτιο έχει μικρότερη ηλεκτραρνητικότητα (1,90 κατά Paouling) και από τον άνθρακα (2,55 κατά Paouling) και από το υδρογόνο (2,20 κατά Paouling). Επίσης, η διαφορά ηλεκτραρνητικότητας μεταξύ πυριτίου και φθορίου (3,98 κατά Paouling) είναι πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη άνθρακα - φθορίου. Το γεγονός αυτό δίνει μεγάλο ποσοσστό ετεροπολικότητας στο δεσμό Si-F. Επίσης, και η διαφορά ηλεκτραρνητικότητας μεταξύ πυριτίου και χλωρίου (3,16 κατά Paouling) είναι πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη άνθρακα - χλωρίου. Το γεγονός αυτό δίνει μεγάλο ποσοσστό ετεροπολικότητας στο δεσμό Si-Cl.

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από διχλωροσιλάνιο με φθοριούχο υφυδράργυρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με επίδραση φθοριούχου υφυδραργύρου σε διχλωροσιλάνιο, μπορεί να παραχθεί φθοροχλωροσιλάνιοσιλάνιο[3]:

Με σιλάνιο και υδροφθόριο ή κάποιο αλκυλοφθορίδιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με επίδραση υδροχλωρίου ή κάποιου αλκυλοχλωριδίου (RCl) σε φθοροσιλάνιο, μπορεί να παραχθεί φθοροχλωροσιλάνιο[4]:

  • Συμπαράγονται ως παραπροϊόντα και άλλα φθοροχλωροσιλάνια.

Αναφορές και σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Διαδικτυακός τόπος ChemSpider
  2. Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.
  3. Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 185, §7.2.8.
  4. Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 291-293, §19.1.