Τουλουνίδες

Τουλουνίδες طولونيون
868 – 905
Τοποθεσία {{{κοινό_όνομα}}}
Πρωτεύουσα		αλ-Καττάι
Γλώσσες		Αραβικά Τουρκικά (στον στρατό)
Θρησκεία		Ισλαμισμός Κοπτικός Χριστιανισμός
Πολίτευμα		Μοναρχία
Εμίρης		Αχμάντ ιμπν Τουλούν
Ιστορία
-	Ίδρυση	868
-	Κατάλυση	905

Οι Τουλουνίδες (αραβικά: بنو طولون‎‎, Banū Ṭūlūn) αποτέλεσαν την πρώτη ανεξάρτητη δυναστεία στην ισλαμική Αίγυπτο (868–905 μ.Χ.), όταν και αποσπάστηκαν από τη δυναστεία των Αββασιδών που ηγείτο του Ισλαμικού Χαλιφάτου εκείνη την περίοδο.

Το 868 ο τουρκικής καταγωγής αξιωματικός Αχμάντ ιμπν Τουλούν αναδείχθηκε κυβερνήτης της Αιγύπτου. Εκμεταλλευόμενος την εξασθένιση της κεντρικής εξουσίας λόγω εσωτερικών διαμαχών, κατάφερε να επιτύχει ευρεία αυτονομία. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του (868–884) και εκείνης των διαδόχων του, οι εκτάσεις των Τουλουνιδών επεκτάθηκαν και περιέλαβαν ολόκληρο το Λεβάντε ως την Κιλικία, καθώς και τη Χετζάζη στην Αραβία.

Τον Αχμάντ διαδέχθηκε ο γιος του Χουμαραβαΐχ, του οποίου τα στρατιωτικά και διπλωματικά κατορθώματα τον ανέδειξαν σε κύριο παίχτη της πολιτικής σκακιέρας της Μέσης Ανατολής. Οι Αββασίδες αναγνώρισαν τους Τουλουνίδες ως νόμιμους ηγέτες, και την υποτέλεια της δυναστείας στο χαλιφάτο τους. Μετά το θάνατο του Χουμαραβαΐχ, οι διάδοχοι εμίρηδες αποδείχθηκαν ανεπαρκείς ηγέτες, επιτρέποντας στους τουρκογενείς και μαύρους σκλάβους-στρατιώτες (Μαμελούκους) τους να παίξουν κυρίαρχο ρόλο στα πολιτικά πράγματα. Το 905, οι Τουλουνίδες δεν κατάφεραν να αναχαιτίσουν μια εισβολή των αββασιδικών στρατευμάτων, που αποκατέστησαν την απευθείας εξουσία του χαλίφη στη Συρία και την Αίγυπτο.

Η περίοδος της Αρχής των Τουλουνιδών σημαδεύτηκε από οικονομικές, διοικητικές και πολιτιστικές μεταρρυθμίσεις. Ο Αχμάντ ιμπν Τουλούν άλλαξε το φορολογικό σύστημα και ευθυγράμμισε την πολιτική του με την εμπορική κοινότητα του κράτους του, η οποία απέφερε σημαντικές προσόδους στο κράτος. Επίσης αναμόρφωσε το στρατό των Τουλουνιδών και μετέφερε την πρωτεύουσα από τη Φουστάτ στην αλ-Καττάι, όπου κατασκευάστηκε και το φημισμένο τζαμί που φέρει το όνομά του.