Τζόνι Μίτσελ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζόνι Μίτσελ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Joni Mitchell (Αγγλικά)[1]
Γέννηση7  Νοεμβρίου 1943[2][3][4]
Φορτ ΜακΛέοντ[1][5]
ΚατοικίαΣασκατούν[1]
Τορόντο[1]
Μπελ Ερ
Χώρα πολιτογράφησηςΚαναδάς[6][1]
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής[7]
Σπουδέςκολέγιο τέχνης και σχεδίου της Αλμπέρτα[1] και Aden Bowman Collegiate[1]
Ιδιότητατραγουδιστής[1], τραγουδοποιός[1], ζωγράφος[1], μουσικός[8][1], κιθαρίστας[1], μουσικός παραγωγός[9][10][11], φωτογράφος[1], ποιητής[12], μουσικός ηχογραφήσεων, σκηνοθέτης κινηματογράφου και μοντέρ
ΣύζυγοςLarry Klein (1982–1994)[1]
ΌργαναAppalachian dulcimer[1], πιάνο[1], κιθάρα[1] και φωνή
Είδος τέχνηςφολκ ροκ[13][14][1], folk jazz[1], ποπ μουσική[15][16][1], έθνικ μουσική[17][18][1], παραδοσιακή μουσική[19][13][1], Art rock[20][21][22] και τζαζ[23][24][1]
Σημαντικά έργαBoth Sides Now[1], Big Yellow Taxi[1], Carey[1], Got 'til It's Gone[1], Help Me[25], Blue[26] και Court and Spark[27]
ΒραβεύσειςΠολικό Μουσικό Βραβείο[1], Rock and Roll Hall of Fame (1997)[1], Βραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (2002)[1], Λεωφόρος της Δόξας στον Καναδά (2000)[1], Canadian Songwriters Hall of Fame[1], Grammy Award for Best Ethnic or Traditional Folk Recording (1969)[1], Grammy Award for Best Arrangement, Instrumental and Vocals (1974)[1], Canadian Music Hall of Fame (1981)[1], Βραβείο Γκράμι Καλύτερου φωνητικού ποπ άλμπουμ (1995)[1], Grammy Award for Best Recording Package (1995)[1], Grammy Hall of Fame (1998)[1], Βραβείο Γκράμι Καλύτερου φωνητικού άλμπουμ παραδοσιακής ποπ (2000)[1], Juno Award for Vocal Jazz Album of the Year (2001)[1], Βραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (2001)[1], Grammy Award for Best Pop Instrumental Performance (2007)[1], Βραβείο Grammy Καλύτερου δίσκου (2007)[1], Jack Richardson Producer of the Year Award (2008)[1], Εταίρος του Τάγματος του Καναδά[1], βραβείο Κένεντι (2021), Βραβείο Γκράμι Καλύτερου φωνητικού ποπ άλμπουμ (1995) και Library of Congress Gershwin Prize for Popular Song (2023)[28][29]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Τζόνι Μίτσελ (αγγλικά: Roberta Joan "Joni" Mitchell, 7 Νοεμβρίου 1943) είναι Καναδή τραγουδίστρια-τραγουδοποιός της φολκ, ποπ, ροκ και τζαζ μουσικής. Ασχολείται επίσης με την ζωγραφική και την φωτογραφία.

Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζόνι Μίτσελ γεννήθηκε στο Φορτ ΜακΛέοντ, Αλμπέρτα, Καναδάς. Ο πατέρας της ήταν αξιωματικός στην Πολεμική Αεροπορία του Καναδά και η μητέρα της ήταν δασκάλα. Η Μίτσελ, της οποίας το πατρικό όνομα είναι Ρομπέρτα Τζόαν Άντερσον (Roberta Joan Anderson), μεγάλωσε στο Σάσκατουν του Σασκάτσουαν. Ξεκίνησε την μουσική της σταδιοδρομία στα εφηβικά της χρόνια παίζοντας μουσική φολκ στους δρόμους και σε μπαρ του Τορόντο.

Γάμος και μητρότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Φεβρουάριο του 1965 η Μίτσελ, ανύπαντρη και αδέκαρη, απέκτησε μια κόρη. Λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό, η τραγουδίστρια παντρεύτηκε τον Αμερικανό τραγουδιστή της φολκ Τσακ Μίτσελ (Chuck Mitchell), ο οποίος, αν και δεν ήταν ο πατέρας του παιδιού, της υποσχέθηκε να την βοηθήσει στο να το μεγαλώσει. Ο γάμος όμως δεν ευδοκίμησε και κατέληξε στο διαζύγιο. Έτσι, η Μίτσελ αναγκάσθηκε να δώσει την κόρη της για υιοθεσία. Το γεγονός αυτό τής στοίχισε πάρα πολύ και το αναφέρει και σε ορισμένα τραγούδια της. Με την κόρη της συναντήθηκε τελικά το 1997.

Η καταξίωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1967 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και έναν χρόνο αργότερα στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Εν τω μεταξύ, η μουσική της καριέρα είχε αρχίσει να ανεβαίνει με εμφανίσεις σε κλαμπ φολκ μουσικής και στην τηλεόραση. Το 1969 κέρδισε το Βραβείο Γκράμμυ για την καλύτερη μουσική παρουσία φολκ μουσικής. Αργότερα ακολούθησαν πολλά άλλα βραβεία.

Στην δεκαετία του 1970 άρχισε να πειραματίζεται αναμειγνύοντας φολκ και τζαζ. Ο δίσκος της Blue (1971) έφτασε το Νο. 15 στις λίστες των μεγαλύτερων πωλήσεων και ακολούθησαν οι δίσκοι For the Roses (Νο. 11 το 1972), Court and Spark (Νο. 2 το 1974), Miles of Aisles (Νο. 2 το 1974), The Hissing of Summer Lawns (Νο. 4 το 1975) και Hejira (Νο. 11 το 1976). Την ίδια εποχή, η Μίτσελ εμφανίσθηκε σε συναυλίες παρέα με τον Μπομπ Ντίλαν και την Τζόαν Μπαέζ. Το 1978, μετά από πρόσκλησή του, συνεργάστηκε δισκογραφικά με τον τζαζίστα Τσαρλς Μίνγκους, στο φερώνυμο άλμπουμ της, που περιέχει τρεις αυθεντικές συνθέσεις του Μίνγκους και κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 1979, λίγους μήνες μετά το θάνατό του.

Στα χρόνια του '80, η Μίτσελ έδωσε συναυλίες στην Ιαπωνία, την Αυστραλία, την Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ παρέα με μεγάλα ονόματα της ποπ και της ροκ, αλλά οι δίσκοι της δεν είχαν την εμπορική επιτυχία της προηγούμενης δεκαετίας. Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990, η τραγουδίστρια στράφηκε περισσότερο προς την ποπ, αλλά και πάλι το κοινό δεν ανταποκρίθηκε. Ωστόσο, ο δίσκος Turbulent Indigo (1994) της έφερε δύο Βραβεία Γκράμμυ.

Οι βραβεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεγάλη αναγνώριση ήρθε στα χρόνια του 2000 με επανειλημμένες βραβεύσεις. Το 2000 επίσης έκανε την πρώτη παρουσίαση ζωγραφικών της έργων στον Καναδά, παρότι για πολλά χρόνια πριν, φιλοτεχνούσε η ίδια τα εξώφυλλα των δίσκων της. Τα τελευταία χρόνια, η Μίτσελ δε δίνει συναυλίες, αλλά έχει εμφανιστεί περιστασιακά σε συναυλίες συναδέλφων της. Τον χρόνο της τον μοιράζει πλέον ανάμεσα στο Λος Άντζελες και την Βρετανική Κολομβία.

Δισκογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Joni Mitchell (Song to a Seagull), 1968
  • Clouds, 1969
  • Ladies of the Canyon, 1970
  • Blue, 1971
  • For the Roses, 1972
  • Court and Spark, 1974
  • Miles of Aisles (live), 1974
  • The Hissing of Summer Lawns, 1975
  • Hejira, 1976
  • Don Juan's Reckless Daughter, 1977
  • Mingus, 1979
  • Shadows and Light (live), 1980
  • Wild Things Run Fast, 1982
  • Dog Eat Dog, 1985
  • Chalk Mark in a Rain Storm, 1988
  • Night Ride Home, 1991
  • Turbulent Indigo, 1994
  • Hits (ανθολογία), 1996
  • Misses (ανθολογία), 1996
  • Taming the Tiger, 1998
  • Both Sides Now, 2000
  • Travelogue, 2002
  • The beginning of Survival (ανθολογία), 2004
  • Dreamland (ανθολογία), 2004
  • Songs of a Prairie Girl (ανθολογία), 2005
  • Shine, 2007

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 1,36 1,37 1,38 1,39 1,40 1,41 1,42 1,43 1,44 1,45 www.biography.com/people/joni-mitchell-9410294. Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2018.
  2. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/275796. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  3. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Joni-Mitchell. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 84088. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. music/jonimitchell.
  6. www.nytimes.com/2000/05/28/nyregion/music-joni-mitchell-recreates-her-classics-and-polishes-her-more-obscure-gems.html.
  7. jonimitchell.com/library/view.cfm?id=1460.
  8. www.nytimes.com/2002/04/07/movies/07MITC.html.
  9. www.discogs.com/Joni-Mitchell-Blue/release/445111.
  10. www.discogs.com/Joni-Mitchell-My-Secret-Place/release/2633921.
  11. www.cbc.ca/radioshows/WEEKEND_MORNINGS/20141116.shtml.
  12. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  13. 13,0 13,1 www.albumoftheyear.org/ratings/1-pitchfork-highest-rated/1971/1.
  14. www.albumoftheyear.org/ratings/8-all-music-highest-rated/1971/1.
  15. www.cbc.ca/live/joni-mitchell-on-fame-art-and-misunderstanding-full-q-interview-now-online.html.
  16. www.rockonthenet.com/archive/1996/grammys.htm.
  17. www.artlink.co.za/news_article.htm?contentID=30446.
  18. www.brazilcult.com/folk.
  19. www.wa-wd.com/n/mitchejo.htm.
  20. www.discogs.com/Joni-Mitchell-and-LA-Express-Miles-Of-Aisles/release/4099006.
  21. www.discogs.com/Joni-Mitchell-My-Secret-Place/release/3771293.
  22. www.indiepedia.de/index.php?title=Joni_Mitchell.
  23. www.cdbaby.com/Artist/TossiaCorman.
  24. www.nytimes.com/1999/07/03/arts/jazz-review-it-s-all-joni-mitchell-onstage-but-she-s-in-the-audience.html.
  25. www.acclaimedmusic.net/song/S739.htm.
  26. www.acclaimedmusic.net/album/A213.htm.
  27. www.acclaimedmusic.net/album/A302.htm.
  28. www.loc.gov/item/webcast-10694/.
  29. www.pbs.org/video/carla-hayden-presents-gershwin-award-joni-mitchell/.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βασίλης Κοντόπουλος, Τζόνι Μίτσελ, εκδ. Οδός Πανός – Σιγαρέτα, Αθήνα 2004. ISBN 9608378109.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]