Τζόζεφ Κότεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζόζεφ Κότεν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Joseph Cotten (Αγγλικά)
ΓέννησηΤζόζεφ Τσέσαϊρ Κότεν, ο νεώτερος
15 Μαΐου 1905
Πίτερσμπεργκ, Βιρτζίνια, ΗΠΑ
Θάνατος6 Φεβρουαρίου 1994 (88 ετών)
Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, ΗΠΑ
Αιτία θανάτουκαρκίνος κεφαλής και τραχήλου και πνευμονία[1]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΒιρτζίνια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΗθοποιός
ΕργοδότηςFederal Theatre Project
Περίοδος ακμής1930
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΡεπουμπλικάνικο Κόμμα της Καλιφόρνια
Οικογένεια
ΣύζυγοςΛενόρ Κιπ (1931 - 1960, απεβίωσε)
Πατρίσια Μεντίνα (1961 - 1994, ο θάνατός του)
ΓονείςJoseph Cheshire Cotten, Sr.
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςαστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[3]
Εν ενεργεία1930 — 1981
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζόζεφ Τσέσαϊρ Κότεν (αγγλικά: Joseph Cheshire Cotten, Jr., 15 Μαΐου 1905 - 6 Φεβρουαρίου 1994) ήταν Αμερικανός ηθοποιός του κινηματογράφου, του θεάτρου, του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Αποτέλεσε μέλος του θιάσου Mercury που είχε ιδρύσει ο Όρσον Γουέλς, με τον οποίο τον συνέδεε μακροχρόνια φιλία και έλαβε παγκόσμια αναγνωρισιμότητα αναλαμβάνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις παραστάσεις Κοινωνικά σκάνδαλα του Φίλιπ Μπάρι και Γλυκιά μου Σαμπρίνα του Σάμιουελ Τέιλορ. Έπειτα συμμετείχε στο πρώτο σκηνοθετικό εγχείρημα του Όρσον Γουέλς Πολίτης Κέιν (Citizen Kane, 1941) και έγινε παγκοσμίως γνωστός. Ακολούθησαν οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι στις ταινίες: Οι υπέροχοι Άμπερσον (The Magnificent Ambersons, 1942) επίσης του Γουέλς, Το χέρι που σκοτώνει (Shadow of a Doubt, 1943) του Άλφρεντ Χίτσκοκ, Απ' όταν έφυγες (Since You Went Away, 1944) του Τζέιμς Κρόμγουελ, Εφιάλτης (Gaslight, 1944), Ερωτικά γράμματα (Love Letters, 1945) και Το πορτραίτο της Τζένι (Portrait of Jennie, 1948) που τον καθιέρωσαν ως έναν από τους σημαντικότερους άρρενες πρωταγωνιστές του Χόλιγουντ. Το 1943 μάλιστα συνέγραψε με τους Όρσον Γουέλς, Ρίτσαρντ Κόλινς και Μπεν Χεκτ το σενάριο της ταινίας Ταξίδι στο φόβο (Journey Into Fear), ταινία στην οποία επίσης πρωταγωνίστησε. Ένας από τους σημαντικότερους ρόλους στην καριέρα του ήταν εκείνος του Χόλι Μάρτινς στο φιλμ νουάρ του Κάρολ Ριντ Ο τρίτος άνθρωπος (The Third Man) το 1949.

Όταν κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1950 η καριέρα του άρχισε να φθίνει, στράφηκε προς την τηλεόραση, παρουσιάζοντας την εκπομπή The Joseph Cotten Show (το οποίο προβλήθηκε με αρχικό τίτλο The Trial[4], ενώ το 1964 είχε ακόμη έναν αξιομνημόνευτο ρόλο στο θρίλερ γκραντ γκινιόλ του Ρόμπερτ Όλντριτς Το μυστικό της Σάρλοτ (Hush...Hush...Sweet Charlotte), όπου συμπρωταγωνίστησε με τις Μπέτι Ντέιβις και Ολίβια Ντε Χάβιλαντ. Το 1970 είχε έναν μικρό ρόλο στην ταινία Τόρα! Τόρα! Τόρα! - Η επίθεση στο Περλ Χάρμπορ (Tora! Tora! Tora!), ενώ μια από τις τελευταίες του κινηματογραφικές εμφανίσεις ήταν στην υψηλού κόστους ταινία γουέστερν του Μάικλ Τσιμίνο Η Πύλη της Δύσεως (Heaven's Gate, 1980), που όμως θεωρείται ως μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές καταστροφές στην ιστορία του κινηματογράφου.

Ο Κότεν (δεξιά) με τον Σαρλ Μπουαγιέ και την Ίνγκριντ Μπέργκμαν σε διάλειμμα από τα γυρίσματα της ταινίας Εφιάλτης.
Ο Κότεν μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του, Πατρίσια Μεντίνα, σε φωτογραφία του 1973.

Κατά τη δεκαετία του 1980 αποσύρθηκε από το χώρο του κινηματογράφου επικαλούμενος προβλήματα υγείας. Υπήρξε παντρεμένος δυο φορές, την πρώτη με την Λενόρ Κιπ και τη δεύτερη με την ηθοποιό Πατρίτσια Μεντίνα. Απεβίωσε το 1994 από πνευμονία σε ηλικία 88 ετών.[5]

Αν και στη δεκαετία του 1940 υπήρξε από τους ηγετικούς σταρ του Χόλυγουντ, ωστόσο δεν προτάθηκε ποτέ για Όσκαρ και σήμερα θεωρείται από μεγάλο αριθμό κριτικών του κινηματογράφου και Μέσων Ενημέρωσης ως ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς που δεν έλαβαν ποτέ υποψηφιότητα για Όσκαρ.[6][7] Ήδη όμως από το 1960 απέκτησε αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ και υπήρξε από τους πρώτους ηθοποιούς που το απέκτησαν, καθώς η Λεωφόρος αυτή εγκαινιάστηκε το ίδιο έτος.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος Τίτλος Ρόλος Σημειώσεις
1937 Seeing the World: Part One – A Visit to New York, N.Y. Short
1938 Too Much Johnson Augustus Billings [8]
1940 Citizen Kane trailer Himself, Jedediah "Jed" Leland Short:360
1941 Πολίτης Κέιν Jed Leland / Screening Room Reporter [9]
1941 Lydia Michael Fitzpatrick [9]
1942 Οι Υπέροχοι Άμπερσον Eugene Morgan [9]
1943 Ταξίδι στο Φόβο Howard Graham Screenplay (with uncredited Orson Welles)[9]
1943 Το Χέρι που Σκοτώνει Uncle Charles Oakley [9]
1943 Hers to Hold Bill Morley [9]
1944 Εφιάλτης Brian Cameron [9]
1944 Since You Went Away Lieutenant Tony Willett [9]
1944 I'll Be Seeing You Zachary Morgan [9]
1945 Ερωτικά γράμματα Alan Quinton [9]
1946 Μονομαχία στον ήλιο Jesse McCanles [9]
1947 Farmer's Daughter, TheThe Farmer's Daughter Glenn Morley [9]
1948 Το Πορτραίτο της Τζένι Eben Adams Venice Film Festival Award for Best Actor[9]
1949 Ο Τρίτος Άνθρωπος Holly Martins [9]
1949 Under Capricorn Sam Flusky [9]
1949 Beyond the Forest Dr. Lewis Moline [9]
1950 September Affair David Lawrence [9]
1950 Two Flags West Col. Clay Tucker [9]
1950 Walk Softly, Stranger Chris Hale Γυρίστηκε το 1948[9]
1951 Half Angel John Raymond, Jr. [9]
1951 Peking Express Michael Bachlin [9]
1951 Othello Venetian senator Uncredited[9]
1951 Man with a Cloak, TheThe Man with a Cloak Dupin [9]
1952 Wild Heart, TheThe Wild Heart Narrator [9]
1952 Untamed Frontier Kirk Denbow [9]
1952 Steel Trap, TheThe Steel Trap James Osborne [9]
1953 Niagara George Loomis [9]
1953 Egypt by Three Narrator
1953 Blueprint for Murder, AA Blueprint for Murder Whitney Cameron [9]
1955 Special Delivery John Adams [9]
1955 Bedevilled Flight announcer at the airport Voice, Uncredited
1956 Bottom of the Bottle, TheThe Bottom of the Bottle P.M. Martin [9]
1956 Killer Is Loose, TheThe Killer Is Loose Detective Sam Wagner [9]
1957 Halliday Brand, TheThe Halliday Brand Daniel Halliday [9]
1958 Touch of Evil Coroner Uncredited[9]
1958 From the Earth to the Moon Victor Barbicane [9]
1960 Angel Wore Red, TheThe Angel Wore Red Hawthorne [9]
1961 Last Sunset, TheThe Last Sunset John Breckenridge [9]
1963 Alexander the Great Antigonus TV movie
1964 Το μυστικό της Σάρλοτ Dr. Drew Bayliss [9]
1965 Great Sioux Massacre, TheThe Great Sioux Massacre Major Reno [9]
1965 Money Trap, TheThe Money Trap Dr. Horace Van Tilden [9]
1965 Tramplers, TheThe Tramplers Temple Cordeen [9]
1966 Oscar, TheThe Oscar Kenneth H. Regan [9]
1966 Brighty of the Grand Canyon Jim Owen [9]
1967 Hellbenders, TheThe Hellbenders Col. Jonas [9]
1967 Some May Live Col. Woodward
1967 Jack of Diamonds Ace of Diamonds [9]
1968 Days of Fire Destil
1968 Petulia Mr. Danner [9]
1968 White Comanche Sheriff Logan
1969 Lonely Profession, TheThe Lonely Profession Martin Bannister TV movie
1969 Keene
1970 Cutter's Trail General Spalding TV movie; failed series pilot
1970 Grasshopper, TheThe Grasshopper Richard Morgan [9]
1970 Tora! Tora! Tora! Henry L. Stimson [9]
1971 Assault on the Wayne Admiral TV movie
1971 Do You Take This Stranger? Dr. Robert Carson TV movie
1971 City Beneath the Sea Dr. Ziegler TV movie
1971 Journey to Murder Jeff Wheeler Two 1968 episodes from the UK anthology TV series Journey to the Unknown
1971 Abominable Dr. Phibes, TheThe Abominable Dr. Phibes Dr. Vesalius [9]
1971 Lady Frankenstein Dr. Frankenstein
1972 Screaming Woman, TheThe Screaming Woman George Tresvant TV movie
1972 Doomsday Voyage Captain Jason [9]
1972 Baron Blood Baron Otto von Kleist / Alfred Becker
1972 Χαρτοπαίχτης με ταλέντο George
1973 Devil's Daughter, TheThe Devil's Daughter Judge Weatherby TV movie
1973 Soylent Green William R. Simonson [9]
1973 F for Fake Special Participant
1973 Delicate Balance, AA Delicate Balance Harry [9]
1975 Syndicate Sadists Paternò
1975 Timber Tramps Greedy sawmill mogul
1976 Lindbergh Kidnapping Case, TheThe Lindbergh Kidnapping Case Dr. Joseph Francis Condon TV movie
1976 Whisper in the Dark, AA Whisper in the Dark The Professor
1976 Freedom Is Voice TV movie
1977 Twilight's Last Gleaming Secretary of State Arthur Renfrew [9]
1977 Airport '77 Nicholas St. Downs III [9]
1977 Aspen Horton Paine TV movie
1978 Last In, First Out Foster Johnson
1978 Caravans Ambassador Crandall [9]
1978 Perfect Crime, TheThe Perfect Crime Sir Arthur Dundee
1979 Island of the Fishmen Prof. Ernest Marvin
1979 The Concorde Affair Milland
1979 Guyana: Crime of the Century Richard Gable
1979 Churchill and the Generals General George Marshall TV movie
1980 Hearse, TheThe Hearse Walter Pritchard [9]
1980 Casino Ed Booker TV movie
1980 Η Πύλη της Δύσεως The Reverend Doctor [9]
1980 Delusion Ivar Langrock
1981 Survivor, TheThe Survivor Priest (τελευταίος ρόλος)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.nytimes.com/1994/02/07/obituaries/joseph-cotten-88-is-dead-actor-on-stage-and-in-films.html.
  2. CONOR.SI. 35334243.
  3. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  4. Becker, Christine (October 1, 2005). «Televising Film Stardom in the 1950s». Framework. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-01. https://web.archive.org/web/20160301091108/https://www.highbeam.com/doc/1P3-1001342431.html. Ανακτήθηκε στις 21 January 2015. 
  5. Flint, Peter B. (February 7, 1994). «Joseph Cotten, 88, Is Dead; Actor on Stage and in Films». The New York Times. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9402E1DA1638F934A35751C0A962958260. Ανακτήθηκε στις May 7, 2010. 
  6. Robey, Tim (1 February 2016). «20 great actors who've never been nominated for an Oscar». The Daily Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/film/what-to-watch/oscars-best-actors-never-nominated/. Ανακτήθηκε στις 17 October 2022. 
  7. Singer, Leigh (19 Φεβρουαρίου 2009). «Oscars: the best actors never to have been nominated». The Guardian. UK. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2022. 
  8. «Too Much Johnson Work Print». National Film Preservation Foundation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016. 
  9. 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 9,16 9,17 9,18 9,19 9,20 9,21 9,22 9,23 9,24 9,25 9,26 9,27 9,28 9,29 9,30 9,31 9,32 9,33 9,34 9,35 9,36 9,37 9,38 9,39 9,40 9,41 9,42 9,43 9,44 9,45 9,46 9,47 9,48 9,49 9,50 9,51 9,52 9,53 9,54 9,55 «Joseph Cotten». Catalog of Feature Films. American Film Institute. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2020. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]