Τζων Μπάκαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζων Μπάκαν
Ο Τζων Μπάκαν, Σκώτος μυθιστοριογράφος, 1ος Βαρόνος Τουήντσμιουρ και 15ος Γενικός Κυβερνήτης του Καναδά
15ος Γενικός Κυβερνήτης του Καναδά
Περίοδος
2 Νοεμβρίου 1935 – 11 Φεβρουαρίου 1940
ΜονάρχηςΓεώργιος Ε'
Εδουάρδος Η'
Γεώργιος ΣΤ'
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση26 Αυγούστου 1875 (1875-08-26) (148 ετών), Perth, Scotland
Θάνατος11 Φεβρουαρίου 1940 (64 ετών)
Montreal, Quebec
ΕπάγγελμαΣυγγραφέας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζων Μπάκαν, 1ος Βαρόνος Τουήντσμιουρ ή Τζον Μπάκαν[1][2][3][4] (αγγλικά: John Buchan,[5] Περθ Σκωτίας, 26 Αυγούστου 1875Μόντρεαλ, 11 Φεβρουαρίου 1940) ήταν Σκωτσέζος συγγραφέας μυθιστορημάτων περιπέτειας, δημοσιογράφος, ιστορικός και πολιτικός. Χρημάτισε Γενικός Κυβερνήτης του Καναδά, 15ος στη σειρά έπειτα από την ανακήρυξη του Καναδά σε ομόσπονδη κτήση του βρετανικού στέμματος.

Η ζωή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τζων Μπάκαν ήταν γιος ιερέα της Πρεσβυτεριανής Εκκλησίας. Γεννήθηκε στο Περθ, αλλά μεγάλωσε στο Κέρκοντι, όπου και μαθήτευσε. Σπούδασε με υποτροφίες στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης και της Οξφόρδης, όπου και διακρίθηκε στις κλασικές σπουδές. Από τα φοιτητικά του χρόνια φάνηκε το ταλέντο του στο γράψιμο.

Με την απόκτηση του πτυχίου του ταξίδεψε στη Νότια Αφρική. Εκεί προσέφερε τις υπηρεσίες του ως προσωπικός γραμματέας του Ύπατου Αρμοστή στη Νότια Αφρική Άλφρεντ Μίλνερ, ο οποίος συνέβαλε στην ανασυγκρότηση της χώρας από το χάος που επακολούθησε τον Αγγλο-Ολλανδικό Πόλεμο των Μπόερς. Η κοινωνική άνοδός του ήταν ταχεία: έγινε εκδότης του συντηρητικού περιοδικού Σπεκτέιτορ, έγινε επίσης δεκτός στο δικηγορικό σώμα, αν και δεν άσκησε ποτέ δικηγορία, και εξελέγη βουλευτής το 1912. Ήταν υποστηρικτής του ελεύθερου εμπορίου και της ψήφου των γυναικών. Υποστήριξε επίσης τη θεσμοθέτηση συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και την περιστολή των εξουσιών της Βουλής των Λόρδων. Με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε να γράφει για λογαριασμό του βρετανικού Γραφείου Πολεμικής Προπαγάνδας (War Propaganda Bureau) και εργάστηκε ως ανταποκριτής στη Γαλλία για τους Τάιμς. Συνέχισε γράφοντας έργα μυθοπλασίας, και το 1915 δημοσίευσε το διασημότερο έργο του τα Τριάντα Εννέα Σκαλοπάτια, ένα κατασκοπευτικό θρίλερ με υπόθεση που διαδραματίζεται αμέσως πριν το ξέσπασμα του πολέμου. Στο μυθιστόρημα πρωτοεμφανίζεται ο χαρακτήρας του Ρίτσαρντ Χάννεϋ, αγαπημένος ήρωας του συγγραφέα, και πρωταγωνιστής του σε επόμενα μυθιστορήματα, βασισμένος σε μια αληθινή προσωπικότητα, τον Έντμουντ Αϊρονσάιντ, με τον οποίο ο Μπάκαν είχε φιλία από την εποχή της διαμονής του στη Νότια Αφρική. Τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε η συνέχεια, το μυθιστόρημα Greenmantle. Κατόπιν ο Μπάκαν κατατάχτηκε στον αγγλικό στρατό και υπηρέτησε ως ανθυπολοχαγός στο Σώμα Πληροφοριών (Intelligence Corps), όπου συνέτασσε ομιλίες και ανακοινωθέντα για τον αρχιστράτηγο των βρετανικών δυνάμεων Σερ Ντάγκλας Χέιγκ. Σε αναγνώριση των ικανοτήτων του διορίστηκε διευθυντής πληροφοριών το 1917, υπό τον Λόρδο Μπήβερμπρουκ. Λόγω του στενού συνδέσμου του με τους περισσότερους στρατιωτικούς ηγέτες της Βρετανίας, ο Μπάκαν ομολογούσε πως του ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να διατυπώσει επικρίσεις για τον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου.

Με το τέλος του πολέμου έστρεψε την προσοχή του σε ιστορικά θέματα, συνεχίζοντας πάντα να γράφει και μυθιστορήματα. Στη δεκαετία του 1920 έγινε πρόεδρος της Σκωτικής Ιστορικής Εταιρείας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Σκωτίας, διατηρώντας δεσμούς με αρκετά πανεπιστήμια. Συνέστησε τον Ρόμπερτ Γκρέιβς για μια θέση στο νεοϊδρυθέν Πανεπιστήμιο του Καΐρου, και το 1927 επανεξελέγη στη Βουλή των Κοινοτήτων στην έδρα των πανεπιστημίων της Σκωτίας. Η πολιτική του θέση στο θέμα της Σκωτίας ήταν ότι αυτή όφειλε να αναδειχθεί ως ιδιαίτερο έθνος μέσα στο πλαίσιο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Υποστήριζε τον σκωτικό εθνικισμό και την αποκατάσταση του Σκωτικού Κοινοβουλίου. Οι επιπτώσεις της Μεγάλης Ύφεσης στη Σκωτία και η αυξανόμενη μετανάστευση από τη χώρα γεννούσαν στον Μπάκαν προβληματισμό. «Δεν επιθυμούμε", δήλωσε σε λόγο του στο Κοινοβούλιο, «να γίνουμε σαν τους Έλληνες, ισχυροί και ευημερούντες οπουδήποτε εγκατασταθούμε, αλλά με μια νεκρή Ελλάδα πίσω μας». Το 1933 και το 1934 διορίστηκε από τον βασιλιά Γεώργιο Ε΄ Λόρδος Βασιλικός Επίτροπος στης Συνόδου της Εκκλησίας της Σκωτίας. Σε αναγνώριση της συμβολής του στη λογοτεχνία και την εκπαίδευση, το 1932 του απονεμήθηκε ως προσωπικό δώρο η ένταξη στο Τάγμα των Εταίρων της Τιμής και το 1935, χρονιά που τα Τριάντα Εννέα Σκαλοπάτια διασκευάστηκαν για τον κινηματογράφο από τον Άλφρεντ Χίτσκοκ, τιμήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου.

Ενόψει του διορισμού του ως Γενικού Κυβερνήτη του Καναδά, την ίδια χρονιά δέχτηκε τον τίτλο του 1ου Βαρόνου του Τουήντσμιουρ. Στο διάστημα της θητείας του σε αυτό το αξίωμα, από το 1935 μέχρι το θάνατό του το 1940, αντιμετώπισε το λεπτό συνταγματικό θέμα της παραίτησης του Εδουάρδου Η΄, και της διαδοχής του από τον Γεώργιο Στ΄. Ως συνταγματικός επικεφαλής του κράτους, με ουσιαστικό κυβερνήτη της χώρας τον πρωθυπουργό Μακένζι Κινγκ, ο Μπάκαν ενθάρρυνε τη διαμόρφωση ξεχωριστής καναδικής ταυτότητας και την εδραίωση εθνικής ενότητας, παρά τις αντιξοότητες της Μεγάλης Ύφεσης και τις δυσκολίες που ταλαιπωρούσαν τον πληθυσμό. Μεγάλο μέρος του χρόνου του το αφιέρωνε σε περιοδείες σε κάθε γωνιά της χώρας και με τη συμπαράσταση της συζύγου του θεσμοθέτησε τα Λογοτεχνικά Βραβεία του Γενικού Κυβερνήτη (Governor General's Literary Awards), που παραμένουν μέχρι σήμερα τα σημαντικοτερα βραβεία λογοτεχνίας του Καναδά.

Το έργο του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρακάτω ακολουθεί μια ημιτελής λίστα των έργων του Τζων Μπάκαν:

  • Πέντε αφηγήματα με κεντρικό χαρακτήρα τον Ρίτσαρντ Χάννεϋ:
  1. The thirty-nine steps, (Τα 39 σκαλοπάτια) 1914.[6] Το βιβλίο διασκευάστηκε στην ομώνυμη ταινία από τον Άλφρεντ Χίτσκοκ.
  2. Greenmantle
  3. Mr Standfast
  4. The Three Hostages
  5. The Island of Sheep
  • Ιστορικά έργα
  1. Julius Caesar (1932)
  2. The Massacre of Glencoe (1933)
  3. Gordon at Khartoum (1934)
  4. Oliver Cromwell (1934)[7]
  5. Augustus (1937)

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Τα 39 Σκαλοπάτια, του Τζον Μπάκαν στο Θέατρο Αμαλία». CultureNow.gr. 12 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  2. Παππάς, Αριστοτέλης. «Θεατής: «39 Σκαλοπάτια» στο Θέατρο ELIART». www.reporter.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  3. Βαϊλάκης, Γιώργος. «Ο Τζον Λε Καρέ συνεχίζει να γράφει μυθιστορήματα κατασκοπίας που περιγράφουν εφιαλτικά την εποχή μας». popaganda.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  4. «Τα 39 σκαλοπάτια | Θέατρο». LiFO. 24 Ιουλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023. 
  5. Για την προφορά, βλ. Oxford Learner's Dictionary[νεκρός σύνδεσμος] και forvo. Το όνομα δίνεται λανθασμένα στις εκδόσεις των βιβλίων του στα ελληνικά και στη βάση της Biblionet.
  6. Biblionet.
  7. Τζων Μπάκαν. Κρόμγουελ. Μετάφραση Νίκου Σαρλή. Αθήνα: Πάπυρος, 1996.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]