Τζούντι Ντεντς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζούντι Ντεντς
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Judi Dench (Αγγλικά)
Γέννηση9  Δεκεμβρίου 1934[1][2][3]
Γιορκ
ΚατοικίαΛονδίνο
Outwood
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
ΣπουδέςΚεντρική Σχολή Ομιλίας και Δράματος[4] και Clifton Pre-preparatory School
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών, ηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός φωνής, αυτοβιογράφος, ηθοποιός θεάτρου[5], σκηνοθέτης κινηματογράφου[6], θεατρικός σκηνοθέτης[7] και ηθοποιός[8]
ΣύζυγοςΜάικλ Γουίλιαμς (1971–2001)
ΤέκναΦίντι Γουίλιαμς
ΓονείςReginald Arthur Dench[9] και Eleonora Olive Jones[9]
ΑδέλφιαΤζέφρι Ντεντς (μεγαλύτερος αδελφός)
ΣυγγενείςΡεμπέκα Ελμάλογλου (ξάδελφος) και Σεμπάστιαν Ελμάλογλου (ξάδελφος)
ΒραβεύσειςΒραβεία Ολίβιε, Ντάμα Ταξιάρχις του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (1988), Αυτοκρατορικό βραβείο (2011)[10], Βραβείο Μέλους Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (2001), Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου (1997), βραβείο Τόνυ καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε θεατρικό έργο (1999), Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας Τεχνών, επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Σαιντ Άντριους (2008), μετάλλιο Βενιαμίν Φραγκλίνος (2000), επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Χάρβαρντ (2017)[11], βραβείο Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου Συνολικής προσφοράς (2008)[12], honorary degree of the University of Leeds, βραβείο BAFTA καλύτερου Α΄ γυναικείου ρόλου, Society of London Theatre Special Award, Critics' Circle Award for Distinguished Service to the Arts, Evening Standard Theatre Award for Best Actress, Βραβείο Λόρενς Ολίβιε Καλύτερης ηθοποιού σε μιούζικαλ και IFTA Lifetime Achievement Award (6  Ιουλίου 2023)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Τζούντι Ντεντς (Judi Dench, 9 Δεκεμβρίου 1934)[13] είναι Βρετανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός του κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης βραβευμένη με Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου για την ταινία του 1998 Ερωτευμένος Σαίξπηρ (Shakespeare in Love). Η ηθοποιός ξεκίνησε την πορεία της στο θέατρο κάνοντας το ντεμπούτο της το 1957 με το θίασο Old Vic, όπου διέπρεψε ερμηνεύοντας σημαντικούς ρόλους σε έργα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, όπως την Οφηλία στον Άμλετ, την Ιουλιέρα στο Ρωμαίος και Ιουλιέτα και τη Λαίδη Μακμπέθ στο Μάκβεθ. Για το ντεμπούτο της στο χώρο του κινηματογράφου στην ταινία Four in the Morning έλαβε το Βραβείο BAFTA ως καλύτερη πρωτοεμφανιζόμενη για το 1965, αλλά συνέχισε να εργάζεται κυρίως στο θέατρο. Το 1968 πρωταγωνίστησε στο μιούζικαλ Καμπαρέ στο θέατρο West End του Λονδίνου και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και για τις επόμενες δυο δεκαετίες καθιερώθηκε ως μια από τις σημαντικότερες ηθοποιούς του θεάτρου στη Μεγάλη Βρετανία αποτελώντας μέλος του Εθνικού Θεάτρου της Αγγλίας και του Βασιλικού Σαιξπηρικού Θιάσου.

Το 1981 έκανε μεγάλη επιτυχία όταν έλαβε τον πρωταγωνιστικό ρόλο τη σειρά A Fine Romance που προβλήθηκε για τρεις χρονιές. Ενώ οι εμφανίσεις της στον κινηματογράφο ήταν σποραδικές μέχρι τη στιγμή που ανέλαβε το ρόλο της Μ στην ταινία της σειράς Τζέιμς Μποντ Επιχείρηση: Χρυσά Μάτια (Golden Eye, 1995), ρόλο που συνέχισε να ερμηνεύει μέχρι και το Skyfall (2012). Δυο χρόνια αργότερα έλαβε παγκόσμια αναγνωρισιμότητα με την ερμηνεία της στην ταινία Η Μεγαλειοτάτη Κυρία Μπράουν (Mrs. Brown, 1997), όπου ερμήνευσε τη Βασίλισσα Βικτωρία και για την οποία προτάθηκε για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου. Ακολούθησε ή ταινία του 1998 Ερωτευμένος Σαίξπηρ όπου υποδύθηκε την Βασίλισσα Ελισάβετ Α΄ της Αγγλίας και για την οποία κέρδισε το Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου. Τα χρόνια που ακολούθησαν οι εμφανίσεις της στον κινηματογράφο έγιναν πιο συχνές και οι σημαντικότερες ταινίες στις οποίες εμφανίστηκε είναι οι: Chocolat (2000), Iris (2001), Η Κυρία Χέντερσον Παρουσιάζει (Mrs Henderson Presents, 2005), Ημερολόγιο Ενός Σκανδάλου (Notes on a Scandal, 2006) και Philomena (2013).

Συνολικά η Ντεντς έχει λάβει 11 Βραβεία BAFTA, 7 Βραβεία Λόρενς Ολίβιε, 2 Βραβεία Σωματείου Ηθοποιών, 2 Χρυσές Σφαίρες, 1 Όσκαρ και 1 Βραβείο Τόνυ. Το 1988 τιμήθηκε από τη Βασίλισσα της Αγγλίας με τον ανώτερο τίτλο τιμής της Βρετανίας, Ντέιμ, ενώ το 2011 έγινε μέλος του Βρετανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου[14]. Υπήρξε παντρεμένη με τον ηθοποιό Μάικλ Γουίλιαμς από το 1971 εως και το θάνατό του το 2001 με τον οποίο απέκτησε μια κόρη την ηθοποιό Φίντι Γουίλιαμς.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. (Αγγλικά) SNAC. w6pr92mx. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 37830. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. «High Profile Alumni». High Profile Alumni. Κεντρική Σχολή Ομιλίας και Δράματος.
  5. «Judi Dench». (Αγγλικά) AboutTheArtists. Ανακτήθηκε στις 21  Νοεμβρίου 2019.
  6. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  7. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  8. (Αγγλικά) Internet Movie Database. tt12789558. Ανακτήθηκε στις 24  Απριλίου 2022.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  10. www.praemiumimperiale.org/en/laureate-en/laureates-en. Ανακτήθηκε στις 19  Μαρτίου 2022.
  11. www.harvard.edu/on-campus/commencement/honorary-degrees. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2019.
  12. www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-2008.65.0.html. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2020.
  13. Entertainment: Hollywood's premier Dame. BBC News (24 February 2002); retrieved 13 January 2012.
  14. "Dame Judi Dench receives BFI fellowship" 23 June 2011, BBC News

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]