Τέοντοορ Μπόιερμανς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Τέοντοορ Μπουάιερμανς)
Τέοντοορ Μπουάιερμανς
Γέννηση10  Νοεμβρίου 1620[1]
Αμβέρσα
ΘάνατοςΙανουάριος 1678[2][3]
Αμβέρσα
Ιδιότηταζωγράφος[4][5]
Κίνημαμπαρόκ
Είδος τέχνηςπροσωπογραφία
Καλλιτεχνικά ρεύματαμπαρόκ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Παναγία Βρεφοκρατούσα

Ο Τέοντοορ Μπουάιερμανς (φλαμανδικά: Theodoor Boeyermans, Theodor Boeyermans ή Theodor Boeijermans, 10 Νοεμβρίου 1620 – Ιανουάριος 1678) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στην Αμβέρσα και ζωγράφισε ιστορικούς πίνακες σε ύφος μπαρόκ, εμπνευσμένους από το ύφος των Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και Άντονι βαν Ντάικ.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τέοντοορ Μπουάιερμανς γεννήθηκε στην Αμβέρσα, γιος του Γιαν Μπουάιερμανς (πατρώνυμο Ντιρκ) που προερχόταν από το Χάαρλεμ και ήταν από μακρού μόνιμος κάτοικος της Αμβέρσας και της Αγκνέτα Λέιρμανς (Agneta Leermans) από την Αμβέρσα. Η μητέρα του ήταν χήρα με 9 παιδιά από τον πρώτο της γάμο. Ο πατέρας του Μπουάιερμανς απεβίωσε το 1624. Ο Τέοντοορ έλαβε την αρχική του μόρφωση στην Αμβέρσα. Το 1634 η μητέρα του έλαβε ασφαλές διαβατήριο, το οποίο επέτρεψε στην οικογένεια να εγκατασταθεί στο Αϊντχόφεν της Ολλανδικής Δημοκρατίας. Πιθανόν εδώ ο Τέοντοορ να έγινε "Δάσκαλος". Επέστρεψε μερικές φορές στην Αμβέρσα για να σπουδάσει αλλά και για να διευθετήσει ορισμένα θέματα, όπως η αποδοχή της κληρονομιάς του, καθώς ενηλικιώθηκε. Από το 1649 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αμβέρσα, ζώντας στο πατρικό σπίτι που είχε κληρονομήσει και το αποκαλούσε De Gulden Pers.[6]

Δεν είναι σαφές με ποιον εκπαιδεύτηκε ως ζωγράφος. Ορισμένοι ιστορικοί τέχνης έχουν προτείνει ότι εκπαιδεύτηκε στο εργαστήριο του βαν Ντάικ στην Αμβέρσα. Είναι, επίσης, πιθανόν να πραγματοποίησε ταξίδι στην Ιταλία.[7] Έγινε Δάσκαλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας το 1654, σε ηλικία 34 ετών.[8]

Σε όλη του τη ζωή παρέμεινε εργένης. Έγινε μέλος στη "Sodaliteit der Bejaarde Jongmans", μιαν αδελφότητα ηλικιωμένων εργένηδων, την οποία είχε ιδρύσει το Τάγμα των Ιησουιτών. Ήταν, επίσης, μέλος του Επιμελητηρίου Ρητορικής de Olyftack (= κλάδος ελαίας) από το 1644.[9] Συνεργάστηκε με τον Ντιρκ φαν Ντέλεν, μέλος της Olyftack από την Ολλανδία, σε ένα μεγάλο πίνακα που τιτλοφορείται Αλληγορία των Τεχνών, τον οποίο δώρησαν στο Επιμελητήριο Ρητορικής το 1666.[10]

Αλληγορία της πόλεως της Αμβέρσας

Ο Μάρκους Φόρχοντ (Marcus Forchondt), γιος του εμπόρου έργων τέχνης Χουίλαμ Φόρχοντ του πρεσβύτερου, διετέλεσε μαθητής του Μπουάιερμανς το 1670. Ο Μάρκους αργότερα μετοίκησε στη Βιέννη, προκειμένου να αντιπροσωπεύσει την οικογενειακή επιχείρηση, αλλά διατήρησε τις επαφές του με τον Μπουάιερμανς, όπως πιστοποιεί μια επιστολή με ημερομηνία Σεπτεμβρίου 1677.[9]

Ο Μπουάιερμανς απεβίωσε στην Αμβέρσα τον Ιανουάριο του 1678.[8]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα έργα του Μπουάιερμανς χρονολογούνται μεταξύ 1660 και 1677. Ήταν, κατά κύριο λόγο, ζωγράφος ιστορικών και αλληγορικών θεμάτων.[9] Ο ζωγράφος έλαβε πολλές σημαντικές παραγγελίες για εκκλησίες, τόσο από τη γενέτειρά του, Αμβέρσα, όσο και από την περιοχή Κέμπεν και από τη Μαλίν, αλλά δημιούργησε τη φήμη του στην Αμβέρσα, ζωγραφίζοντας κοσμικές συνθέσεις. Ζωγράφισε, επίσης, και ομαδικά πορτρέτα. Μαζί με τον Εράσμους Κουελλίνους, ο Μπουάιερμανς ήταν από τους τελευταίους σημαντικούς Φλαμανδούς ζωγράφους ιστορικών θεμάτων του 17ου αιώνα.[11]

Το ύφος του ήταν επηρεασμένο από τους Ρούμπενς και βαν Ντάικ, αλλά χρησιμοποιούσε πιο σκουρόχρωμη παλέτα σε σχέση με αυτούς τους καλλιτέχνες.[9] Καθώς ένα πιο εκφραστικό ύφος αναπτυσσόταν στην Αμβέρσα, ο Μπουάιερμανς διατήρησε μια κλασικιστική προσέγγιση στο έργο του. Ταυτόχρονα, "υπερασπιζόταν" το πιο συναισθηματικό ύφος του βαν Ντάικ. Οι συνθέσεις του δείχνουν την αίσθηση της ισορροπίας και οι εκφράσεις του προσώπου των μορφών του αντιπροσωπεύουν το εκλεπτυσμένο ιδεώδες του κάλλους.[11]

Το κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου

Ένας από τους αλληγορικούς του πίνακες, που τιτλοφορείται Η Αμβέρσα τρέφει τους ζωγράφους (1665, Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών Αμβέρσας) αποτελεί συμβολή στην καλλιτεχνική ιστορία της Αμβέρσας και φιλοτεχνήθηκε για την αίθουσα συναντήσεων της Ακαδημίας της Αμβέρσας, που είχε ιδρυθεί λίγο πριν το 1663 με πρωτοβουλία του Ντάβιντ Τένιερς του νεότερου. Ο πίνακας προοριζόταν ως διακοσμητικό της οροφής της αίθουσας συναντήσεων της Ακαδημίας, για την οποία ο Γιάκομπ Γιόρντενς είχε επίσης δωρήσει δύο έργα για τη διακόσμηση της οροφής.

Ο αλληγορικός πίνακας του Μπουάιερμανς υξυμνεί το ένδοξο καλλιτεχνικό παρελθόν της Αμβέρσας. Αυτό αντιπροσωπεύεται από τα πορτρέτα των Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς και Άντονι βαν Ντάικ, οι οποίοι παρακολουθούν τους νέους καλλιτέχνες να ασκούνται στις τέχνες. Στο κέντρο η αλληγορική θηλυκή μορφή αντιπροσωπεύει την πόλη της Αμβέρσας και, σύμφωνα με ορισμένους, είναι πορτρέτο της συζύγου του βαν Ντάικ Μαίρη Ρούτβεν. Ο Κρόνος συνοδεύει τους νέους καλλιτέχνες που παρουσιάζουν τα έργα τους, ενώ ο ποτάμιος θεός Σκάλδης (Scaldis), σύμβολο του ποταμού Σκάλδη (Σχέλντε) που διασχίζει την Αμβέρσα, με το κέρας της αφθονίας του, σύβολίζει τον πλούτο και τη γενναιοδωρία της καλλιτεχνικής κληρονομιάς της πόλης. Το μπούστο του Ομήρου δίνει έμφαση των υφισταμένων ισχυρών δεσμών μεταξύ Pictura (ζωγραφικής) και Poesis (ποίησης).[12] Κατά τη δεκαετία του 1660 ο Μπουάιερμανς φιλοτέχνησε έναν ακόμη αλληγορικό πίνακα, τιτλοφορούμενο Αλληγορία της Πόλης της Αμβέρσας (σήμερα σε ιδιωτική συλλογή).[7]

Ένα από τα τελευταία του έργα είναι Το κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου (1667, Μουσείο Κυνηγίου και Φύσεως, Παρίσι) και είναι εμπνευσμένο από το έργο του Ρούμπενς με το ίδιο θέμα (σήμερα στο Kunsthistorisches Museum). Η σκηνή που απεικονίζεται εστιάζει στην εξόντωση του κάπρου από τους κυνηγούς και τους σκύλους τους. Ενώ είναι εμφανές ότι πηγή έμπνευσής του ήταν ο ομώνυμος πίνακας του Ρούμπενς, η πρωτοτυπία του Μπουάιερμανς έγκειται στην απλούστερη και πλέον καθαρή προσέγγιση του θέματος, σε σύγκριση με την στροβιλώδη και βίαιη αναπαράσταση ανθρώπων και ζώων του Ρούμπενς. Ο Μπουάιερμανς χρησιμοποίησε μια πιο ελεύθερη και λεπτεπίλεπτη τεχνική, αλλά "έσφιξε" τις πινελιές του στις λεπτομέρειες που συμβάλλουν στην κατανόηση της σκηνής, π.χ. στα πρόσωπα των κυνηγών.[13]

Στα πορτρέτα του, η εκλεπτυσμένη επεξεργασία των μοντέλων του δείχνει την επίδραση των πορτρέτων του βαν Ντάικ. Παράδειγμα αποτελεί το οικογενειακό πορτρέτο της οικογένειας ντε Μπι (σήμερα στο Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας), το οποίο απεικονίζει την εύπορη οικογένεια ντε Μπι της Αμβέρσας μεταξύ των συνήθων συμβόλων της πιστότητας (ο σκύλος), της γενναιότητας (οι κολώνες), της γονιμότητας (τα κλήματα) και της αγάπης (η φωτιά).[14]

Επιλεγμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οικογένεια ντε Μπι
  • Η Αμβέρσα τρέφει τους Ζωγράφους, Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας, 1665
  • Ο απεσταλμένος, Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας
  • Ο Άγιος Κάρολος Μπορρομέο περιθάλπει τα θύματα του λοιμού, Μουσείο Καλών Τεχνών Γάνδης, 1669
  • Πορτρέτο της οικογένειας ντε Μπι, Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας
  • Η Επίσκεψη, Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας
  • Το όραμα της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής των Pazzi, Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας, 1669
  • Ο Ιησούς θεραπεύει τους ασθενείς που κείνται κοντά στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά, Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας, 1675

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Artists of the World Online» (Γερμανικά, Αγγλικά) K. G. Saur Verlag, Walter de Gruyter. Βερολίνο. 2009. 10131580.
  2. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/9870. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  3. «Boeyermans, Theodor» 12  Δεκεμβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Νοεμβρίου 2017. 500030897. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  5. balat.kikirpa.be/peintres/Detail_notice.php?id=548. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2018.
  6. F. J. Van den Branden, 'Geschiedenis der Antwerpsche schilderschool', 2 vols (Antwerp, 1883), pp. 927–930 (Ολλανδικά)
  7. 7,0 7,1 Theodor Boeyermans, Allegory of the City of Antwerp Αρχειοθετήθηκε 2016-03-07 στο Wayback Machine., at Gallery Jonckheere
  8. 8,0 8,1 Theodor Boeijermans στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Trudy van Zadelhoff. "Boeyermans, Theodor." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 17 Sep. 2015
  10. Dirck van Delen στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  11. 11,0 11,1 Theodore Boeyermans, Madonna and child Αρχειοθετήθηκε 2016-08-28 στο Wayback Machine. at Otto Nauman Ltd.
  12. Theodor Boeijermans, Antwerpen, voedster van de schilders on the website of the Royal Museum of Fine Arts Antwerp (Ολλανδικά)
  13. Denis Coekelberghs and Dominique Vautier, 'The 'Hunt of the Calydonian Boar' (1677): A Rediscovered Work by Theodore Boeyermans', The Burlington Magazine 124 (1982), p. 755-757
  14. Theodor Boeijermans, Familie de Bie on the website of the Royal Museum of Fine Arts Antwerp (Ολλανδικά)

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]