Συλλογή στατιστικών δεδομένων

Συλλογή στατιστικών δεδομένων, χαρακτηρίζεται οποιαδήποτε αναζήτηση - έρευνα και καταγραφή πληροφοριών επί συγκεκριμένου κάθε φορά στατιστικού πληθυσμού.

Γενικά

Η αναζήτηση αυτή διενεργείται κατά δύο βασικούς τρόπους - μεθόδους, είτε εξετάζοντας μία προς μία τις στατιστικές μονάδες του συγκεκριμένου πληθυσμού, ως προς το χαρακτηριστικό (μεταβλητή) που μας ενδιαφέρει, οπότε και ακολουθείται η μέθοδος της απογραφής, είτε εξετάζοντας δειγματοληπτικά κάποιες στατιστικές μονάδες, όπου στη συνέχεια συμπερασματικά θεωρούμε τις πληροφορίες που λαμβάνουμε να ισχύουν για όλο τον στατιστικό πληθυσμό, οπότε και ομιλούμε για τη μέθοδο της δειγματοληψίας.

Είναι γεγονός ότι η μέθοδος της απογραφής είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, αλλά και στις περισσότερες των περιπτώσεων οικονομικά ασύμφορη, πλην όμως αναγκαία όπως στη περίπτωση απογραφής πληθυσμού μιας χώρας όπου και απαιτείται η πρόσληψη και εκπαίδευση ενός μεγάλου αριθμού υπαλλήλων - απογραφέων. Για παράδειγμα το κόστος της απογραφής πληθυσμού στην Ελλάδα το 2001 είχε προβλεφθεί το προηγούμενο έτος σε 20 δισεκατομμύρια δραχμές. Συμβαίνει όμως και σε πολλές των περιπτώσεων η μέθοδος αυτή να τυγχάνει αδύνατη, όπως π.χ. στη διακίνηση ενός νέου φαρμάκου όπου δεν μπορεί ν΄ αναμένονται τ΄ αποτελέσματα απ΄ όλους τους λήπτες αυτού, ή στον καθορισμό του χρόνου ζωής μιας σειράς νέων λαμπτήρων όπου η αδυναμία εδώ καθίσταται καταφανής, πολύ δε περισσότερο όταν αφορά κατασκευή εκρηκτικών, κ.ά. Στις περιπτώσεις αυτές ακολουθείται η δεύτερη μέθοδος της δειγματοληψίας που είναι και ευχερέστερη και πολύ οικονομικότερη. Σημειώνεται ότι η στατιστική μέθοδος αναπτύχθηκε ευρύτερα ακριβώς επί της δειγματοληψίας, που αποτελεί και τη βάση αυτής, θέτοντας κάποιες αρχές και τρόπους - μεθόδους προκειμένου τα αποτελέσματα να περιβάλλονται από εγκυρότητα και αξιοπιστία. Οι αρχές αυτές και οι ακολουθούμενοι τρόποι επιτυγχάνουν ταυτόχρονα το χαμηλότερο δυνατό κόστος αλλά και τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια, που επιτρέπουν βεβαίως και τα μέσα που διατίθενται.

Στάδια συλλογής

Τα βασικά στάδια της συλλογής στατιστικών δεδομένων είναι τα ακόλουθα τρία:

1. Στάδιο προπαρασκευής
2. Στάδιο εφαρμογής και
3. Τελικό στάδιο, επεξεργασίας ανάλυσης και παρουσίασης των στατιστικών στοιχείων.

Βασικότερο στάδιο μιας οποιασδήποτε συλλογής στατιστικών δεδομένων δεν είναι αυτό καθεαυτό το στάδιο εφαρμογής της συλλογής όσο το στάδιο της προπαρασκευής, όπου σ΄ αυτό τίθεται επακριβώς η θέση του προβλήματος της έρευνας, διαμορφώνονται οι διάφορες υποθέσεις αυτού, προσδιορίζεται το πειραματικό σχέδιο, καθώς και η σχέση των διαφόρων μεταβλητών που θα ληφθούν. Ειδικότερα δε αν ακολουθηθεί η δειγματοληψία, στο στάδιο της προπαρασκευής, εκτός των παραπάνω προσδιορίζεται το είδος της δειγματοληψίας, οι κατανομές, οι συνάφειες, οι μετρικές κλίμακες κ.λπ.

Πηγές

• UNESCO "Λεξικό Κοινωνικών Όρων" (Ελληνική Έκδοση) 3 τόμοι, Εκδ. Ελληνική Παιδεία Αθήναι 1972, τομ.3ος, σελ.865.
• Θρασ. Μπέλλας "Η Έρευνα στις Επιστήμες της Συμπεριφοράς" - Αθήνα 1977. τομ.1ος, σελ.71.
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica τομ.55ος, σελ.168.
• Συλλογ. έργο των Π. Κικιλίας, Δ. Παλαμούρδας, Α. Πετράκης, Δ. Τσουκαλάς "Στατιστική - Πιθανότητες" Εκδ. Δηρος - Αθήνα 2001, ISBN 960-8271-07-X
• ΥΠΕΠΘ - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, συλλογικό έργο των Λεων. Αδαμόπουλο, Χαραλ. Δαμιανού, Ανδ. Σπέρκου "Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής" ΟΕΔΒ - Αθήνα 1999.