Σταύρος Ασπραδάκης
| Σταύρος Ασπραδάκης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1889 |
| Θάνατος | Ιουλίου 1942 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
Ο Σταύρος Ασπραδάκης (1889 - 1η Ιουλίου 1942) ήταν Έλληνας δάσκαλος και αντιστασιακός.[1]«»
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καταγωγή και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στους Αρμένους Σητείας, με καταγωγή από τα Ασπραδιανά, στον οικισμό του Αγίου Ιωάννη Λασιθίου. Ολοκλήρωσε το Σχολαρχείο της Σητείας και σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Νεάπολης. Πολέμησε κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία σε διάφορα μέτωπα σαν αξιωματικός του στρατού. Εργάστηκε ως δάσκαλος σε διάφορα σχολεία (Ρούσα Εκκλησιά, Αγία Τριάδα, Μετόχια, Ζήρο).
Αντιστασιακή δράση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πέρα από το παιδαγωγικό και φιλανθρωπικό του έργο, ο Σταύρος Ασπραδάκης ανέπτυξε και αντιστασιακή δράση εναντίον των Ιταλών.Όταν μαίνονταν οι μάχες στο αλβανικό μέτωπο, βοηθούσε τους στρατευμένους με τη σύνταξη επιστολών προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα, και την οργάνωση των πρώτων πυρήνων για τη επερχόμενη αντίσταση. Έπειτα από την κατάληψη της Κρήτης (Μάχη της Κρήτης) από τους Γερμανούς, δραστηριοποιήθηκε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση Κρήτης. Την περίοδο της Κατοχής βοήθησε τον επισιτισμό των κατοίκων στην περιοχή της Σητείας, φέρνοντας αρνιά από τη Σκόπελο και εκτρέφοντας κουνέλια. Είχε διοριστεί από τη νομαρχία ως ζυγιστής σιτηρών. Στη συνέχεια ανέλαβε την ομάδα των ασυρματιστών. Παρά τις γενικές απαγορεύσεις είχε τη δυνατότητα να κυκλοφορεί τα βράδια συλλέγοντας πολύτιμες πληροφορίες οι οποίες μεταβιβαζόταν στο αρχηγείο Μέσης Ανατολής.
Θάνατος και μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Ιούνιο του 1942 έπειτα από προδοσία, συνελήφθη από τους Ιταλούς και εκτελέστηκε την 1η Ιουλίου 1942.[2] , μετά από βασανιστήρια. Το τέλος του ήλθε με φρικτό τρόπο, αφού τον "πέτρωσαν με βράχους" έως ότου διαμελισμένος εξέπνευσε, χωρίς να προδώσει κανένα συναγωνιστή του. Έπειτα από πέντε ημέρες, δύο παιδιά από τον Χανδρά είχαν πάει για κυνήγι με τα σκυλιά τους οπότε και αποκάλυψαν το πτώμα του δασκάλου, το οποίο δεν ήταν αναγνωρίσιμο από φρικτά βασανιστήρια αλλά με τη βοήθεια ενός τσαγκάρη, ο οποίος αναγνώρισε το παπούτσι του αντιστασιακού και από τη βέρα του που βρέθηκε. Στο χώρο όπου εκτελέστηκε ανεγέρθηκε μνημείο στον επονομαζόμενο πλέον "Λόφο του Δασκάλου". Μπροστά από το μνημείο, στο χώρο της θυσίας του, υπάρχουν οι βράχοι με τους οποίους τον θανάτωσαν οι εκτελεστές του.
Τον Μάιο του 2016 έγινε στο Χανδρά εκδήλωση μνήμης για τον Σταύρο Ασπραδάκη, με πρωτοβουλία του Δήμου Σητείας και του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σητείας "Ο Μύσων".[3]
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παντρεύτηκε την Φαίδρα Αεράκη του Νικολάου και απέκτησαν 3 παιδιά. Από αυτά, ο Στέφανος (1927-2017 ) ήταν προϊστάμενος στο Ταχυδρομείο του Χανδρά και ακολούθως στην Ιεράπετρα, ο Ελπιδοφόρος (1932 - 28 Δεκεμβρίου 2015) υπηρέτησε ως Δήμαρχος Σητείας. Η κόρη του, Ευτυχία, είχε δει ένα όνειρο (έναν μεγάλο λάκκο πάνω σε ένα βουνό με τον πατέρα της στη μέση και πολύ κόσμο τριγύρω) που αποδείχθηκε προφητικό για την εκτέλεση του πατέρα της.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Νίκου Βασιλάκη, Κρήτες εκπαιδευτικοί στην Εθνική Αντίσταση, Πατρίς, ηλεκτρονική έκδοση, 31-10-2002, ανάκτηση 1-7-2016.
- ↑ Εκδήλωση για την Μάχη της Κρήτης και τον ήρωα δάσκαλο Σταύρο Ασπραδάκη, Sitia News, 25-5-2016.
- ↑ Εκδήλωση για τη Μάχη της Κρήτης από το Δήμο Σητείας και Σύλλογο εκπαιδευτικών Π.Ε. αφιερωμένη στο Σταύρο Ασπραδάκη[νεκρός σύνδεσμος], sitiapress.gr, 23-5-2016, ανάκτηση 1-7-2016.