Σοκότρα
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Αραβικά سُقُطْرَى | |
|---|---|
 | |
 | |
| Γεωγραφία | |
| Τοποθεσία | Ινδικός Ωκεανός |
| Συντεταγμένες | 12°29′20.97″N 53°54′25.73″E / 12.4891583°N 53.9071472°EΣυντεταγμένες: 12°29′20.97″N 53°54′25.73″E / 12.4891583°N 53.9071472°E |
| Αρχιπέλαγος | Νήσοι Σοκότρα |
| Αριθμός νήσων | 4 |
| Έκταση | 3.796 km² |
| Υψόμετρο | 1.503 μ |
| Υψηλότερη κορυφή | Ανώνυμη κορυφή στα βουνά Χάγιερ |
| Χώρα | |
| Δημογραφικά | |
| Πληθυσμός | 42.842 (απογραφής 2004) |
| Πυκνότητα | 11,3 /χλμ2 |
| Εθνικότητες | κυρίως Άραβες |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| Αρχιπέλαγος της Σοκότρα | |
|---|---|
| Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
 | |
 | |
| Χώρα μέλος |  Υεμένη |
| Τύπος | Φυσικό περιβάλλον |
| Κριτήρια | x |
| Ταυτότητα | 1263 |
| Περιοχή | Ινδικός Ωκεανός |
| Ιστορικό εγγραφής | |
| Εγγραφή | 2008 (32η συνεδρίαση) |
Η Σοκότρα (αραβικά: سُقُطْرَى) είναι μικρό σύμπλεγμα τεσσάρων νησιών στον Ινδικό Ωκεανό. Το μεγαλύτερο νησί, ονομαζόμενο επίσης Σοκότρα, αποτελεί περίπου το 95% του συνολικού εδάφους του αρχιπελάγους της Σοκότρα. Βρίσκεται 240 χιλιόμετρα (150 μίλια) ανατολικά του Κέρατος της Αφρικής και 380 χιλιόμετρα νότια της Αραβικής Χερσονήσου. Το νησί είναι αρκετά απομονωμένο και, λόγω της διαδικασίας της ειδογένεσης, το ένα τρίτο της χλωρίδας του νησιού δεν μπορεί να βρεθεί πουθενά αλλού στον πλανήτη. Έχει χαρακτηριστεί ως το πιο εξωγήινο τοπίο στη Γη.[1]
Η Σοκότρα ανήκει στη Δημοκρατία της Υεμένης.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρώτη ανθρώπινη παρουσία στο αρχιπέλαγος της Σοκότρα χρονολογείται από τη Λίθινη Εποχή, με ευρήματα εργαλείων στην περιοχή κοντά στο Χαντίμπο, τα οποία αποδίδονται στον πολιτισμό Ολντοουάι.
Η Σοκότρα στα ιστορικά χρόνια εμφανίζεται με την ονομασία Διοσκουρίδου νήσος, στο ελληνικό ναυτικό βοήθημα Περίπλους της Ερυθράς Θαλάσσης, τον 1ο αιώνα μ.Χ. Η σύγχρονη ονομασία Σοκότρα δεν συνδέεται με την ελληνική, αλλά αποδίδεται στη σανσκριτική έκφραση ντβίπα σουκχαντχάρα, που σημαίνει νησί της ευδαιμονίας. Αναφέρεται ότι το νησί ανήκε στον ηγεμόνα της Λιβανωτοφόρου χώρας, που αντιστοιχεί στο σημερινό Ομάν. Στο νησί κατά την αρχαιότητα δεν υπήρχαν ούτε αγροτική παραγωγή ούτε αμπέλια ούτε σιτοβολώνες. Δεν αναφέρεται ύπαρξη ιθαγενών. Οι μόνοι κάτοικοι ήταν Ινδοί, Άραβες και Έλληνες μετανάστες. Οι κάτοικοι αντάλλασσαν τεράστιες ποσότητες οστράκων χελώνας, που ήταν άφθονα στο νησί τους, με αγροτικά προϊόντα και δούλες από Ινδούς εμπόρους της Βαρύγαζας και τη Λιμυρικής.
Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι οι κάτοικοι προσηλυτίστηκαν στον χριστιανισμό από τον Απόστολο Θωμά το 52 μ.Χ. Τον 10ο αιώνα ο Άραβας γεωγράφος Αμπού Μοχάμεντ Αλ Χασάν Αλ Χαμντανί αναφέρει ότι εκείνη την περίοδο η πλειοψηφία των κατοίκων της Σοκότρα ήταν χριστιανοί. Το αρχιπέλαγος αναφέρεται στα ταξίδια του Μάρκο Πόλο, σύμφωνα με τον οποίο "οι κάτοικοι είναι βαπτισμένοι χριστιανοί, με θρησκευτικό ηγέτη που είναι υπόλογος ενός επισκόπου στη Βαγδάτη". Οι κάτοικοι ανήκαν στο νεστοριανό δόγμα, αλλά παράλληλα ασκούσαν μαγικές τελετές με αρχαία προέλευση.
Το 1507 ένας στόλος με κυβερνήτη τον Τριστάο ντα Κούνα και τον Αφόνσο ντε Αλμπουκέρκε αποβίβασε μια στρατιωτική δύναμη κατοχής στην τότε πρωτεύουσα Σουκ, με στόχο να ιδρύσει μία πορτογαλική βάση για να περιορίσει το αραβικό εμπόριο από την Ερυθρά θάλασσα στον Ινδικό ωκεανό, αλλά και να απελευθερώσει τους χριστιανούς νησιώτες από τη μουσουλμανική εξουσία. Αν και η δύναμη κατασκεύασε ένα οχυρό, δεν έγινε ευπρόσδεκτη όπως προέβλεπε, και μετά από τέσσερα χρόνια τελικά εγκατέλειψε τα νησιά. Επίσης, αναφέρεται και η παρουσία Σομαλών ναυτικών στο νησί κατά περιόδους.
Το αρχιπέλαγος πέρασε στην εξουσία των σουλτάνων Μαχρά το 1511, ενώ αργότερα, το 1886, έγινε βρετανικό προτεκτοράτο παράλληλα με την υπόλοιπη επικράτεια του Κισν και της Σοκότρα των Μαχρά. Για τη Βρετανία, η Σοκότρα αποτέλεσε έναν σημαντικό σταθμό διέλευσης μεταξύ των αποικιών τους και η στρατηγική της θέση είχε αναγνωριστεί ιδιαίτερα.
Το 1967 το σουλτανάτο των Μαχρά διαλύθηκε και έναν μήνα αργότερα η Σοκότρα έγινε τμήμα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Νότιας Υεμένης. Σήμερα αποτελεί νησιωτικό αρχιπέλαγος της Δημοκρατίας της Υεμένης. Επίσης, κάθε χρόνο σημειώνονται επιθέσεις από περίεργα θαλάσσια όντα σε τουρίστες. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2011 και μόνο κατά τους θερινούς μήνες επτά τουρίστριες ευρωπαϊκής κυρίως προέλευσης εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια θαλάσσιων σπορ.[εκκρεμεί παραπομπή]
Γεωγραφία και Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το αρχιπέλαγος περιλαμβάνει τη νήσο Σοκότρα (3,625 τ.χλμ) και τρεις μικρότερες νήσους, τις Αμπντ αλ Κουρί, Σαμχά και Ντάρσα.
Η νήσος Σοκότρα χωρίζεται γεωγραφικά σε τρεις περιοχές: τις παράκτιες πεδιάδες, το ασβεστολιθικό υψίπεδο (όπου βρίσκονται πολλά καρστικά σπήλαια) και τα Όρη Χάγιερ. Τα βουνά έχουν υψόμετρο 1.500 μ. Το νησί έχει μήκος 130 χλμ και πλάτος 29-35 χλμ.[2]
Το κλίμα του νησιού είναι τροπικό ερημικό και ημι-ερημικό και η μέση θερμοκρασία είναι 18°C (Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν: BWh και BSh).
Χλωρίδα και Πανίδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο μεγάλος χρονικά γεωλογικός αποκλεισμός του αρχιπελάγους της Σοκότρα καθώς και το ζεστό κλίμα του νησιού έχουν συμβάλει στην ανάπτυξή εντυπωσιακής ενδημικής χλωρίδας. Σύμφωνα με έρευνες, περισσότερο από το ένα τρίτο των 800 περίπου φυτών που υπάρχουν στο νησί δεν βρίσκεται πουθενά αλλού στον κόσμο.[2] Το αρχιπέλαγος αποτελεί περιοχή ύψιστης περιβαλλοντολογικής σημασίας και πιθανό κέντρο οικοτουρισμού.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυτά της Σοκότρα είναι το δέντρο "αίμα του δράκου" (Dracaena cinnabari), το οποίο έχει ένα περίεργο σχήμα ομπρέλας. Ο κόκκινος χυμός του αποκαλούνταν "το αίμα του δράκου" από αρχαίους κατοίκους του νησιού και χρησίμευε ως φάρμακο για όλες τις ασθένειες ή ως χρωστική ουσία. Από μακριά μοιάζει με ιπτάμενο δίσκο, ενώ από κάτω μοιάζει με τεράστιο μανιτάρι.[3]
Αναφορικά με την τοπική πανίδα, άξιο αναφοράς είναι το είδος της γιγάντιας θαλάσσιας κάμπιας (Eunice aphroditois) που φτάνει μέχρι τα 3 μέτρα μήκος, ενώ παράλληλα διαθέτει ιδιαίτερα μικρό πλάτος, μόλις 25,5 mm. Η συγκεκριμένη κάμπια δεν απαντάται σε άλλο σημείο του κόσμου, ζει σε κοραλλιογενή θαλάσσια περιβάλλοντα, ενώ έχουν σημειωθεί περιστατικά επιθέσεων σε ανθρώπους. Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται υπό εξαφάνιση, λόγω της λαθροθηρίας. Το δέρμα της πωλείται παρανόμως πολύ ακριβά σε ευρωπαϊκούς οίκους μόδας.
Η ομάδα νησιών διαθέτει επίσης πλούσια ορνιθοπανίδα, που περιλαμβάνει μερικά μοναδικά είδη ενδημικών πουλιών, πολλά εκ των οποίων είναι υπό εξαφάνιση.[4]
Όπως συμβαίνει και σε πολλά άλλα απομονωμένα οικοσυστήματα σαν τη Σοκότρα, οι νυχτερίδες είναι το μόνο ιθαγενές θηλαστικό στο νησί. Αντίθετα, στους κοραλλιογενείς υφάλους της Σοκότρα ζει πλήθος θαλάσσιων ενδημικών ειδών.[3] Υπάρχουν ανησυχίες πως μερικά νέα είδη που εισάγονται στο οικοσύστημα της Σοκότρα, όπως οι κατσίκες, ίσως αποτελέσουν απειλή για τη χλωρίδα της Σοκότρα στο μέλλον.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Socotra Island located in Muhafazat Hadramawt, Yemen | Atlas Obscura | Curious and Wondrous Travel Destinations
- ↑ 2,0 2,1 «Socotra Fauna and Flora». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2010.
- ↑ 3,0 3,1 Kingdon, Jonathan (1989). Island Africa: The Evolution of Africa's Rare Plants and Animals. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. σελίδες 38–42. ISBN 0-691-08560-9.
- ↑ Burdick, Alan (2007-03-25). «The Wonder Land of Socotra». T Magazine (New York: New York Times). http://travel.nytimes.com/2007/03/25/travel/tmagazine/03well.socotra.t.html. Ανακτήθηκε στις 2009-11-09.
|