Σίμων ο Κυρηναίος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σίμων ο Κυρηναίος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1ος αιώνας π.Χ.
Κυρήνη
Θάνατος1ος αιώνας
Eορτασμός αγίου1 Δεκεμβρίου
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΤέκναAlexander
Ρούφος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ο Σίμων ο Κυρηναίος βοηθά τον Ιησού στη μεταφορά του σταυρού. (καθεδρικός του αγίου Ραφαήλ στην Αϊόβα)

Ο Σίμων ο Κυρηναίος ήταν ο άντρας που υποχρεώθηκε από τους Ρωμαίους να κουβαλήσει το Σταυρό του Ιησού Χριστού καθώς ο Ιησούς οδηγούνταν να σταυρωθεί. Εορτάζεται στις 27 Φεβρουαρίου. Αναφέρεται σε τρία από τα τέσσερα ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης, στο Κατά Ματθαίον, στο Κατά Μάρκον και στο Κατά Λουκάν:

  • "Βγαίνοντας από το διοικητήριο, οι στρατιώτες βρήκαν κάποιο Σίμωνα από την Κυρήνη και τον αγγάρεψαν να σηκώσει το σταυρό του Ιησού." (Κατά Ματθαίο 27:32)[1]
  • "Αγγαρεύουν τότε έναν περαστικό που γυρνούσε από το χωράφι του, για να σηκώσει το σταυρό του Ιησού. Ήταν ο Σίμων ο Κυρηναίος, ο πατέρας του Αλέξανδρου και του Ρούφου." (Κατά Μάρκο 15:21)[2]
  • "Και καθώς τον πήγαιναν να τον σταυρώσουν, έπιασαν κάποιον Σίμωνα Κυρηναίο, που γύριζε από το χωράφι του και του φόρτωσαν το σταυρό να τον μεταφέρει πίσω από τον Ιησού." (Κατά Λουκά 23:26)[3]

Στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, ο Ιησούς φέρεται να κουβαλάει το σταυρό ολομόναχος, και δεν υπάρχει καμία αναφορά στο Σίμωνα.

Καθώς η γενέτειρα του, Κυρήνη, τοποθετείται στη βόρεια Αφρική, ο Σίμωνας φέρεται ως ο πρώτος Αφρικανός Χριστιανός άγιος. Η Κυρήνη ήταν, ωστόσο, μια ιουδαϊκή κοινότητα, όπου είχαν εγκατασταθεί 100.000 Παλαιστίνιοι κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πτολεμαίου του Σωτήρα (323-285 π.Χ.). Διέθεταν επίσης μία συναγωγή στην Ιερουσαλήμ, οπού πολλοί συγκεντρώνονταν για ετήσιους εορτασμούς.[4] Σύμφωνα με την παράδοση οι γιοι του Αλέξανδρος και Ρούφος έγιναν ιεραπόστολοι. Η αναφορά των ονομάτων τους στο Κατά Μάρκο Ευαγγέλιο αφήνει να εννοηθεί ότι ήταν προσωπικότητες εξέχοντος κύρους στην πρώιμη χριστιανική κοινότητα της Ρώμης. Υποστηρίζεται ακόμη ότι ο Ρούφος, που αναφέρεται από τον Απόστολο Παύλο στην Προς Ρωμαίους Επιστολή (Προς Ρωμαίους 16:13) είναι ο γιος του Σίμωνα.[5][6] Πολλοί επίσης συνδέουν το Σίμωνα με τους άντρες από την Κυρήνη, που κήρυτταν το Ευαγγέλιο στους Έλληνες με βάση τις Πράξεις των Αποστόλων (Πράξεις 11:20).[7][4] Από την άλλη, το όνομα του Σίμωνα δεν αποδεικνύει ότι ήταν Ιουδαίος, ενώ τα ονόματα Αλέξανδρος και Ρούφος ήταν κοινά ονόματα και οι αναφορές μπορεί να αφαιρούσαν άλλους.[8]

Η πράξη του Σίμωνα να κουβαλήσει το σταυρό του Χριστού αποτελεί τον πέμπτο Σταθμό της Σταύρωσης.[9] Με βάση ορισμένους αναλυτές ο Σίμωνας επιλέχτηκε διότι έδειξε συμπόνια προς τον Ιησού,[4] αλλά άλλοι επισημαίνουν ότι το κείμενο δεν αναφέρει τίποτα για αυτό, αλλά ότι δεν είχε άλλη εκλογή και συνεπώς είναι αβάσιμο να θεωρήσει κανείς το κουβάλημα του σταυρού σαν πράξη συμπόνιας.[8]

Με βάση ορισμένες γνωστικιστικές παραδόσεις, ο Σίμωνας, από λάθος στην ταυτότητά του, υπέφερε τα πάθη, και πέθανε στο σταυρό αντί για τον Ιησού. Αυτή η εκδοχή περιγράφεται στη «Δεύτερη πραγματεία του μεγάλου Σεθ» (Second Treatise of the Great Seth), αν και δεν είναι ξεκάθαρο εάν ο Σίμωνας η κάποιο άλλο πρόσωπο πέθανε τελικά στο σταυρό.[10] Αυτό αποτελεί μέρος της πίστης ορισμένων Γνωστικιστών ότι ο Χριστός δεν είχε σάρκινο σώμα, αλλά ότι εμφανιζόταν σαν να είχε. Την άποψη αυτή ασπάζονται και πολλοί Μουσουλμάνοι.

Σε μία σπηλιά - τάφο στην Κοιλάδα του Κίντρον που ανακαλύφθηκε 1941, η οποία ανήκει στους Ιουδαίους της Κυρήνης και χρονολογείται πριν το 70 μ.Χ., βρέθηκε να έχει ένα οστεοφυλάκιο στο οποίο είναι χαραγμένο δύο φορές στα ελληνικά «Αλέξανδρος γιος του Σίμωνα». Δε μπορεί, ωστόσο, να ειπωθεί με βεβαιότητα ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο.[11]

Το κυρηναϊκό κίνημα ή κίνημα του Σίμωνα (Cyrenian or Simon movement), που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, πήρε την ονομασία του από το Σίμωνα τον Κυρηναίο. Η βασική του αρχή είναι «να μοιράσουμε το βάρος» την οποία χρησιμοποιεί για να εξηγήσει την προσέγγιση του να ανακουφίζει αστέγους και άλλες ασθενείς ομάδες του πληθυσμού, με τη συχνή χρήση εθελοντών.[12]

Στην αγιογραφική παράδοση της Ορθοδοξίας ο Σίμων ο Κυρηναίος έχει ιστορηθεί δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες φορές, στην παράσταση του Ιησού Χριστού «Ελκομένου επί Σταυρού» (από τους αγγλόφωνους ονομάζεται «Road to Calvary»). Εκεί ιστορείται (δηλ. ζωγραφίζεται) να μεταφέρει το σταυρό του Κυρίου, όμως όχι ως άγιος. Μόνο μία περίπτωση έχει εντοπιστεί, όπου εικονίζεται με φωτοστέφανο· σε τοιχογραφία του 14ου αιώνα στον ιερό ναό του αγίου Γεωργίου[νεκρός σύνδεσμος] στο χωριό Μελισσουργάκι Ρεθύμνου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ἐξερχόμενοι δὲ εὗρον ἄνθρωπον Κυρηναῖον ὀνόματι Σίμωνα τοῦτον ἠγγάρευσαν ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ.
  2. Καὶ ἀγγαρεύουσι παράγοντά τίνα Σίμωνα Κυρηναῖον, ἐρχόμενον ἀπ' ἀγροῦ, τὸν πατέρα Ἀλεξάνδρου καὶ Ρούφου, ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ.
  3. Καὶ ὡς ἀπήγαγον αὐτόν, ἐπιλαβόμενοι Σίμωνός τίνος Κυρηναίου, ἐρχομένου ἀπ' ἀγροῦ, ἐπέθηκαν αὐτῷ τὸν σταυρὸν φέρειν ὀπίσω τοῦ Ἰησοῦ.
  4. 4,0 4,1 4,2 T.A. Bryant, compiler. Today's Dictionary of the Bible. Minneapolis: Bethany House, 1982. Page 580.
  5. ἀσπάσασθε Ροῦφον τὸν ἐκλεκτὸν ἐν Κυρίῳ καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ ἐμοῦ.
  6. Walter W. Wessel. "Mark." In The Expositor's Bible Commentary, Frank E. Gaebelein, ed. Vol. 8. Grand Rapids: Regency (Zondervan), 1984. Page 778.
  7. Ἦσαν δέ τινες ἐξ αὐτῶν ἄνδρες Κύπριοι καὶ Κυρηναῖοι οἵτινες εἰσελθόντες εἰς Ἀντιόχειαν ἐλάλουν πρὸς τοὺς Ἑλληνιστάς, εὐαγγελιζόμενοι τὸν Κύριον Ἰησοῦν.
  8. 8,0 8,1 D. A. Carson, "Matthew". In The Expositor's Bible Commentary, Frank E. Gaebelein, ed. Vol. 8. Grand Rapids: Regency (Zondervan), 1984. Page 575.
  9. The liturgy for the fifth Station of the Cross at catholic.org
  10. Willis Barnstone and Marvin Meyer, eds. The Gnostic Bible. Bostom: Shambhala, 2002. Pages 465, 469-470.
  11. N. Avigad, "A Depository of Inscribed Ossuaries in the Kidron Valley," Israel Exploration Journal 12 [1962]: 1-12; cited in D. A. Carson, "Matthew". In The Expositor's Bible Commentary, Frank E. Gaebelein, ed. Vol. 8. Grand Rapids: Regency (Zondervan), 1984. Page 575.
  12. «Ιστορία και ανάπτυξη του κινήματος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Αυγούστου 2007. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2007.  Unknown parameter |access= ignored (|access-date= suggested) (βοήθεια)