Σίεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 59°12′N 9°36′E / 59.200°N 9.600°E / 59.200; 9.600

Σίεν

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Σίεν
59°12′29″N 9°33′10″E
ΧώραΝορβηγία[1]
Διοικητική υπαγωγήΤέλεμαρκ
Ίδρυση1358
Διοίκηση
 • Δήμαρχος του ΣκίενΧέντα Φος Φίβε (από 2011)[2]
Έκταση779,2 km²[3]
Πληθυσμός55.924 (1  Ιανουαρίου 2023)[4]
Ζώνη ώραςUTC+01:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Σίεν (νορβηγικά: Skien) είναι πόλη και δήμος στην περιφέρεια Βέστφολντ και Τέλεμαρκ της Νορβηγίας στη Νορβηγία. Στη σύγχρονη εποχή θεωρείται μέρος της περιοχής Γκρένλαντ, αν και ιστορικά ανήκε στην Γκρένμαρ / Σκιενσφιόρντεν. Το διοικητικό κέντρο του δήμου είναι η ομώνυμη πόλη . Το Σίεν είναι επίσης η πρωτεύουσα της περιφέρειας Βέστφολντ και Τέλεμαρκ.

Το Σίεν είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις της Νορβηγίας, με αστική ιστορία που χρονολογείται από το Μεσαίωνα, και απέκτησε προνόμια πόλης-αγοράς το 1358. Από το 15ο αιώνα η πόλη διοικείτο από ένα 12μελές συμβούλιο. Ο σύγχρονος δήμος ιδρύθηκε την 1η Ιανουαρίου 1838. Οι αγροτικοί δήμοι Γκγέρπεν και Σόλουμ συγχωνεύθηκαν με το δήμο Σίεν την 1η Ιανουαρίου 1964.

Το Πόρσγκρουν / Σίεν θεωρείται από τη Στατιστική Υπηρεσία της Νορβηγίας ως η έβδομη μεγαλύτερη αστική περιοχή της Νορβηγίας, μετά την πρωτεύουσα Όσλο, το Μπέργκεν, το Στάβανγκερ, το Τρόντχαϊμ, το Ντράμεν και το Φρέντρικσταντ, περιλαμβάνοντας μια περιοχή τριών δήμων: Σίεν (περίπου 62% του πληθυσμού), Πόρσγκρουν (30%) και Μπάμπλε (8% ). Στην περιοχή αυτή κατοικούν περισσότερα από 100.000 άτομα.

Το Σίεν ήταν επί αιώνες το σημαντικότερο λιμάνι της Νορβηγίας για την εξαγωγή ξυλείας και μια από τις κορυφαίες εμπορικές πόλεις της Νορβηγίας με εκτεταμένη επαφή με γειτονικές χώρες, ιδίως με τη Δανία. Η πόλη ήταν η γενέτειρα του θεατρικού συγγραφέα Χένρικ Ίψεν και πολλά από τα διάσημα θεατρικά έργα του τοποθετούνται σε μέρη που θυμίζουν το Σίεν του 19ου αιώνα.

Δημογραφικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετανάστες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 16,8% του πληθυσμού του Σίεν είναι μετανάστες.

Θρησκεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 67% των κατοίκων του Σίεν ανήκουν στην Εκκλησία της Νορβηγίας. Το 17% ανήκουν σε άλλες θρησκευτικές ομάδες.

Γενικές πληροφορίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ονομα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αρχαία Νορδική μορφή του ονόματος ήταν Skiða (από την ομώνυμη λέξη που σημαίνει "ευθεία σανίδα") και η πόλη πιθανότατα πήρε το όνομά της από ένα ρυάκι (με ευθεία κοίτη) με αυτό το όνομα.

Θυρεός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο θυρεός προέρχεται από την παλαιότερη γνωστή σφραγίδα της πόλης, που χρονολογείται από το 1609. Η σφραγίδα εμφανίζει δύο παγοπέδιλα του σκι και στη μέση ένα σταυρό, με ένα μικρό αστέρι στο κέντρο του. Υπήρξαν πολλές θεωρίες σχετικά με την έννοια του σταυρού, αλλά το νόημά του δεν είναι σαφώς γνωστό. Έχει προταθεί ότι είναι ένα σύμβολο για την κύρια εκκλησία του Σίεν, την εκκλησία του Τιμίου Σταυρού. Το μικρό αστέρι μπορεί να είναι σύμβολο της Παναγίας, καθώς η δεύτερη μεσαιωνική εκκλησία του Σίεν ήταν αφιερωμένη σε αυτή. Εκτός από τα παγοπέδιλα και το σταυρό, υπάρχουν μία νεραγκούλα σε κάθε πλευρά.

Το 1854 οι βραχίονες ήταν δύο παγοπέδιλα, αλλά ο σταυρός ήταν από μπαστούνια του σκι. Αυτό παρέμεινε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.

Τη δεκαετία του 1980 η πόλη υιοθέτησε επίσημα το σημερινό θυρεό, που είναι πανομοιότυπος με την παλαιότερη σφραγίδα. Τα χρώματα είναι τα χρώματα που χρησιμοποιούνται από το 19ο αιώνα. Οι διαφορές μεταξύ της σφραγίδας και των σημερινών βραχιόνων είναι ότι στο θυρεό ο σταυρός τοποθετείται πάνω από τα παγοπέδιλα, το αστέρι από τετράκτινο έχει γίνει εξάκτινο και ο σταυρός είναι κατασκευασμένος από μπαστούνια του σκι. [5]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αρχοντικό Φρόγκνερ στο Σίεν

Μέχρι το 1979 θεωρείτο ότι το Σίεν ιδρύθηκε το 14ο αιώνα. Ωστόσο η αρχαιολογική ανακάλυψη μιας ανάγλυφης παράστασης του ζώου του Σίεν έδειξε ότι η ίδρυσή του προηγήθηκε το 1000 μ.Χ. Η πόλη ήταν τότε ένας τόπος συνάντησης για τους αγρότες της ενδοχώρας και τους εμπόρους της θάλασσας και επίσης ένα κέντρο εμπορίου ακονόπετρας από το Ειντσμποργκ (ενδοχώρα του Τέλεμαρκ). Το Αββαείο Γκίμσεϊ ιδρύθηκε το 12ο αιώνα. Στο Σίεν παραχωρήθηκαν επίσημα δικαιώματα εμπορικής πόλης από το Νορβηγικό στέμμα το 1358. Η ξυλεία ήταν το κύριο εξαγώγιμο προϊόν από το Σίεν και το δέκατο έκτο αιώνα η πόλη έγινε το κορυφαίο λιμάνι εξαγωγής ξυλείας του Βασιλείου. Το παλαιότερο σωζώμενο κτίριο είναι η εκκλησία Γκγέρπεν (χτίστηκε περίπου το 1150).

Από το 16ο αιώνα στην πόλη κυριάρχησε μια ομάδα οικογενειών γνωστών ως πατρικίων. Σε μια επιστολή του 1882 προς τον Γκέοργκ Μπράντες ο Χένρικ Ίψεν αναφέρει τις οικογένειες Πάους, Πλέσνερ, φον ντερ Λίπε, Κάπελεν και Μπλομ ως τις πιο εξέχουσες οικογένειες πατρικίων όταν μεγάλωνε εκεί. [6] Το σημερινό σχέδιο της πόλης οριστικοποιήθηκε μετά την τελευταία πυρκαγιά το 1886. Το 1964 οι αγροτικοί δήμοι Σόλουμ και Γκγέρπεν συγχωνεύθηκαν με την πόλη Σίεν, σχηματίζοντας τον ομώνυμο δήμο.

Αρχοντικό Φρόγκνερ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αρχοντικό Φρόγκνερ (Frogner Hovedgård) είναι ένα αρχοντικό στα περίχωρα του Σίεν. Xτίστηκε για τον εφοπλιστή και έμπορο ξυλείας Kρίστοφερ Χάνσεν Μπλομ (πέθανε το 1879) και τη σύζυγό του Μαρία Ελισάβετ (Κάπελεν) Μπλομ (πέθανε το 1834). Το κεντρικό κτήριο είναι επηρεασμένο από την ιταλική αναγεννησιακή αρχιτεκτονική. Ο αγγλικός κήπος του σχεδιάστηκε τη δεκαετία του 1850. [7]

Ερείπια της εκκλησίας Καπιτελμπέργκετ

Καπιτελμπέργκετ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εκκλησία στο Καπιτελμπέργκετ (Kirken på Kapitelberget) ήταν μια μεσαιωνική εκκλησία. Το Καπιτελμπέργκετ ήταν ένα ιδιωτικό παρεκκλήσι στο αγρόκτημα Μπράτσμπεργκ, χρονολογούμενο από τις αρχές του 12ου αιώνα. Δεν είναι γνωστό πότε η εκκλησία έπαψε να χρησιμοποιείται, αλλά το αγρόκτημα κάηκε το 1156. Το 1576 ο Πέντερ Κλάουσεν Φρίις το ανέφερε ως ερείπιο. Ο χώρος ανασκάφηκε για πρώτη φορά το 1901. Το 1928 ο Γκέρχαρντ Φίσερ ανέλαβε την αποκατάσταση και συντήρησή του. Η εργασία ολοκληρώθηκε το 1933. [8][9]

Μεταφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οδικό δίκτυο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κύριος δρόμος προς το Σίεν είναι από τον E18 και μέσω του Πόρσγκρουν, είτε στην οδό 36, είτε στην 354, στις δύο πλευρές του Σιενσέλβα. Μια άλλη συνήθης διαδρομή που χρησιμοποιείται από τα περισσότερα λεωφορεία που προέρχονται από το Όσλο είναι η οδός 32, που περνά από τα Σίλγιαν, Στέινσολτ, Λογκεντάλεν, Χβίτινγκφος και Χοφ.

Υδάτινες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σίεν είναι ο κύριος τερματικός σταθμός της Διώρυγας του Tέλεμαρκ. Το τμήμα "Norsjø-Skienskanalen" του καναλιού, με το ένα άκρο στο Σίεν και το άλλο στο Λέβεϊντ κατασκευάστηκε το 1854-1861. Στην Ευρώπη οι διώρυγες κατασκευάζονταν συνήθως κατά την προ-σιδηροδρομική περίοδο για τη μεταφορά εμπορευμάτων, ξυλείας και επιβατών. Ο "ποταμός Πόρσγκρουν" κατευθύνεται από το Σίεν μέσω του Πόρσγκρουν ως το Φρίερφιορδ. Το λιμάνι Σίεν βρίσκεται στο Vold havneterminal.

Σιδηρόδρομος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σίεν συνδέθηκε με το νορβηγικό σιδηροδρομικό δίκτυο (γραμμή Vestfoldbanen) το 1882. Το 1919 λειτούργησε η γραμμή Bratsbergbanen μεταξύ Σίεν και Νούτοντεν.

Εναέρειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το τοπικό αεροδρόμιο είναι στο Γκεϊτερίγκεν, 5,5 χλμ. νοτιοδυτικά. Εξυπηρετεί πτήσεις εσωτερικού προς Μπέργκεν και Σταβάνγκερ καθώς και πτήσεις προς Τρόντχαϊμ από την αεροπορική εταιρεία Vildanden. Προς το παρόν δεν πραγματοποιούνται εμπορικές πτήσεις από το Γκεϊτερίγκεν. .[10]

Πολιτισμός και αναψυχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εκκλησία του Σίεν
Skien videregående skole - Brekkeby

Μουσεία Iψεν και Tέλεμαρκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σίεν ήταν η γενέτειρα του (και θεατρικού) συγγραφέα συγγραφέα Χένρικ Ίψεν, ίσως του σημαντικότερου συγγραφέα που ανέδειξε η Νορβηγία. Πολλά από τα έργα του τοποθετούνται σε μια ανώνυμη επαρχιακή πόλη που υπαινίσσεται το Σίεν. Η πρώην οικογενειακή κατοικία του Ίψεν στο Βένστεπ, έξω από το Σίεν, έγινε Μουσείο Ίψεν το 1958. Το μουσείο αυτό έχει πλέον ενσωματωθεί στο Μουσείο Tέλεμαρκ, που περιλαμβάνει πολλά άλλα ιστορικά μνημεία.

Μουσική και ψυχαγωγία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ibsenhuset (Σπίτι του Ιψεν) είναι το τοπικό πολιτιστικό και συνεδριακό κέντρο της πόλης. Φιλοξενεί επίσης συναυλίες από διεθνείς και εθνικούς καλλιτέχνες, όπερα, θέατρο και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Το Skien kunstforening έχει ένα παράρτημα εκεί και η τοπική σχολή πολιτισμού και η βιβλιοθήκη βρίσκονται επίσης στο κτήριο. Ο χώρος φιλοξενεί επίσης την περιφερειακή συμφωνική ορχήστρα, Grenland Symfoniorkester.

Το Θέατρο Ιψεν είναι το θέατρο της πόλης και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για μικρές παραγωγές.

Η Εκκλησία του Σίεν είναι η μεγαλύτερη εκκλησία της περιφέρειας Tέλεμαρκ και φημίζεται για τους δύο δίδυμους πύργους της και το υπέροχο όργανο.

Το καλοκαίρι του 2009 ο Έλτον Τζον πραγματοποίησε μια συναυλία στο νέο Σκάγκερακ Αρένα, το γήπεδο ποδοσφαίρου της τοπικής ομάδας ποδοσφαίρου Οντς ΜΚ. Δίπλα στο Σκάγκερακ Αρένα βρίσκεται η Stevneplassen, όπου διοργανώνονται εκθέσεις αυτοκινήτων, συναυλίες, υπαίθριες αγορές και το ετήσιο "Handelsstevnet" - μια εμπορική έκθεση με ψυχαγωγία και ένα μικρό λούνα παρκ -. "Το Handelsstevnet" έκλεισε μετά την ετήσια έκθεση το 2011.

Στο Σκότφος, ένα μικρό προάστιο του Σίεν στα ανάντι της Διώρυγας Tέλεμαρκ, διοργανώνονται συναυλίες στο Løveid Sluser. Υπάρχουν σχέδια για τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων και συναυλιών στο Klosterøya (ένα πάρκο γκράφιτι στο κέντρο της πόλης).

Πάρκα αναψυχής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν υπάρχουν τοπικά πάρκα αναψυχής στο Σίεν. Το Λέκελαντ ήταν ένα μικρό λούνα παρκ για παιδιά λίγο έξω από την πόλη, αλλά έκλεισε το 2008. Κάθε χρόνο λειτουργεί ένα περιοδεύον πάρκα αναψυχής με για μια εβδομάδα, στο "Stevneplassen". Το μεγαλύτερο πάρκο αναρρίχησης της Νορβηγίας, το Himalaya Park, βρίσκεται στο Σίεν. [11]Υπάρχει ένα κλειστό υδάτινο πάρκο στο Skien Fritidspark. [12]


Μεσα μαζικής ενημέρωσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ημερήσιες εφημερίδες Varden και Telemarksavisa εκδίδονται στο Skien. Η τοπική τηλεόραση του Tέλεμαρκ, TVTelemark, βρίσκεται στο Σίεν .

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εμπόριο και βιομηχανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι μεγαλύτερες βιομηχανίες είναι η ABB Asea Brown Boveri (εταιρεία τεχνολογίας), η Norske Skog Union (χαρτοποιία που έκλεισε την άνοιξη του 2006) και η EFD Induction (επαγωγική θέρμανση και συγκόλληση).

Άλλοι σημαντικοί χώροι εργασίας είναι το Νοσοκομείο και η Περιφέρεια του Tέλεμαρκ. Στο Σίεν βρίσκεται και το Δικαστικό Μέγαρο Αγκντερ (με αρμοδιότητα για 3 ακόμη περιφέρειες, πέραν του Tέλεμαρκ).

Επειδή ο αυτοκινητόδρομος Ε18 βρίσκεται έξω από τη μητροπολιτική περιοχή του Γκρένλαντ το Σίεν έχει χάσει πολλές σημαντικές εταιρείες από τις πόλεις της περιφέρειας Βέστφολντ.

Αγορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σίεν διαθέτει τρία εμπορικά κέντρα:

  • Handelsbyen Herkules (110 καταστήματα)
  • Arkaden Skien Storsenter (47 καταστήματα)
  • Lietorvet Senter (28 καταστήματα)

Σημαντικοί άνθρωποι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Σέβεριν Λέβενσκιολντ (1777–1856),γαιοκτήμονας, Πρωθυπουργός και Κυβερνήτης της Νορβηγίας
  • Πέτερ Αντρεας Μουνχ (1810–1863), ιστορικός
  • Χένρικ Ίψεν (1828–1906), θεατρικός συγγραφέας
  • Γκούναρ Κνούντσεν (1848–1928), Πρωθυπουργός της Νορβηγίας
  • Χγιάλμαρ Γιόχανσεν (1867–1913), πολικός εξερευνητής
  • Τορ Ογκε Μπρίνγκσβερντ (γ. 1939),συγγραφέας
  • Μπούγκε Βέσελτοφτ (γ. 1964), μουσικός
  • Φρόντε Γιόνσεν (γ. 1974), ποδοσφαιριστής
  • Τόμι Σβίνταλ Λάρσεν (γ. 1974), ποδοσφαιριστής
  • Lage Lund (b. 1978), guitarist
  • Wetle Holte, jazz and electronica musician

Αδελφοποιήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 6949. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. «Politisk organisering».
  3. 3,0 3,1 Norwegian Mapping and Cadastre Authority: «Arealstatistikk for Norge 2020». (Μποκμάλ) Area statistics for Norway 2020. Norwegian Mapping and Cadastre Authority. 20  Δεκεμβρίου 2019.
  4. «07459: Alders- og kjønnsfordeling i kommuner, fylker og hele landets befolkning (K) 1986 - 2023». Statistics Norway. 21  Φεβρουαρίου 2023.
  5. Norske Kommunevåpen (1990). «Nye kommunevåbener i Norden». Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2009. 
  6. Ibsen, Henrik (21 September 1882), Letter to Georg Brandes, University of Oslo, http://www.dokpro.uio.no/litteratur/ibsen/hi17.txt 
  7. «Blom – slekt fra Skien». Store norske leksikon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2016. 
  8. Wilhelm Swensen. «Kirken på Kapitelberget». Porsgrunn biblioteks. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2016. 
  9. Jon Gunnar Arntzen. «Bratsberg». Store norske leksikon. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2016. 
  10. NRK. «Synd at flyplassen blir lagt ned». nrk.no. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2018. 
  11. «Himalaya Park». himalayapark.no. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2009. 
  12. «Badeland, Skien fritidspark». visitgrenland.no. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2009.