Ρηνανία
Ο όρος Ρηνανία (γερμ.: Rheinland, ήτη Χώρα του Ρήνου) περιγράφει διάφορες περιοχές της Δυτικής Γερμανία παρόχθιες του ποταμού Ρήνου.
Όρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστορικά, ως Χώρες του Ρήνου[1] περιγράφεται μια ασαφής περιοχή που περιλαμβάνει τις δύο όχθες του ποταμού στην κεντρική Ευρώπη, που κατοικήθηκε από Ριπουάριους και Σάλιους Φράγκους. Κατά τον Μεσαίωνα αναδείχθηκαν αρκετά κρατίδια της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από το δουκάτο της Λοθαριγγίας χωρίς όμως να αναπτύξουν κάποια ιδιαίτερη πολιτισμική ή πολιτική κοινή ταυτότητα.
Η ιδέα της Ρηνανίας προέκυψε τον 19ο αιώνα μετά τον πόλεμο της Πρώτης Συμμαχίας εναντίον του Ναπολέοντα Α΄, όταν για ένα σύντομο χρονικό διάστημα λειτούργησε η Συνομοσπονδία του Ρήνου στα εδάφη που είχε κατακτήσει η Γαλλία. Ο όρος κάλυπτε το σύνολο των εδαφών δυτικά του Ρήνου, συμπεριλαμβανομένων των προγεφυρωμάτων στην ανατολική όχθη. Ακολουθώντας την κατάρρευση της γαλλικής εξουσίας στη δυτική όχθη στις αρχές του 19ου αιώνα, οι περιοχές του Κάτω Ρήνου και του Γύλιχ-Κλίβ-Μπεργκ ενσωματώθηκαν στην Πρωσία. Το 1822 η πρωσική επαρχία επανασυστήθηκε ως Επαρχία του Ρήνου (γνωστή και ως Ρηνική Πρωσία), ένας όρος που επιβιώνει στα σύγχρονα γερμανικά κρατίδια της Ρηνανίας-Παλατινάτου και Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας.
Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου η δυτική Ρηνανία πέρασε στην κατοχή της Αντάντ και αποστρατηκοποιήθηκε βάσει της Συνθήκης των Βερσαλλιών το 1919, μια κατάσταση που αναιρέθηκε επί Χίτλερ το 1936.
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα δυτικά η Ρηνανία συνορεύει με την Μπενελούξ. Στα ανατολικά περιλαμβάνει όλες τις πόλεις κατά μήκος του Ρήνου και τη Γη του Μπεργκ μέχρι τον ποταμό Ζιγκ και την Έσση. Στα νότια φτάνει μέχρι τα βόρεια υψώματα του Παλατινάτου. Η Γη του Σάαρ δεν ανήκει στη σύγχρονη Ρηνανία.
Περιλαμβάνει τη δυτική πλευρά της βιομηχανικής περιοχής του Ρουρ και την πεδιάδα της Κολωνίας.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρχαιότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην αρχαιότητα η περιοχή κατοικείτο από κελτικές φυλές που διατηρούσαν επαφές με τα γειτονικά τους γερμανικά φύλα όπως του Ουσιπέτες και τους Τενκτέριους.[2]
Η ρωμαϊκή κατάκτηση επί Ιουλίου Καίσαρα έφερε την αριστερή όχθη της Ρηνανίας υπό ρωμαϊκή εξουσία αλλά απέτυχε να ενσωματώσει τη δεξιά όχθη. Οι Φράγκοι στα τέλη του 5ου αιώνα ήδη είχαν κατακτήσει το σύνολο των ρωμαϊκών εδαφών στη Ρηνανία.
Βάσει της Συνθήκη του Βερντεν το 843 η διαίρεση της Αυτοκρατορίας των Καρολίγιων όρισε την ανατολική όχθη του Ρήνου ως έδαφος του Βασιλείου της Λοθαριγγίας και τη δυτική ως έδαφος του αντίστοιχου της Ανατολικής Φραγκίας.[2]
Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέχρι την εποχή του αυτοκράτορα Όθωνα Α΄ (δεύτερο τρίτο του 10ου αι.) και οι δύο όχθες του Ρήνου είχαν ενταχθεί στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το 959 η ρηνανική επικράτεια διαιρέθηκε μεταξύ των δουκάτων της Άνω Λορραίνης στον Μοζέλλα και της Κάτω Λορραίνης στον Μεύση.
Η σταδιακή αποδυνάμωση της Αυτοκρατορίας οδήγησε στη διάσπαση των τοπικών εδαφικών οντοτήτων. Όσο η Κάτω Λωρραίνη μετονομαζόταν σε Κάτω Χώρες, το όνομα Λωρραίνη περιοριζόταν πλέον στην επικράτεια του άνω Μοζέλλα, που διατηρείται μέχρι σήμερα. Μετά την αυτοκρατορική μεταρρύθμιση του 1500-1512, η περιοχή ανήκε πλέον στους αυτοκρατορικούς κύκλους της Κάτω Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Άνω Ρηνανίας και Ελεκτοράτο της Ρηνανίας. Συμπεριλαμβάνονταν οι ελεύθερες πόλεις του Άαχεν και της Κολωνίας.
Παρά τους συχνούς πολέμους και τη γαλλική κατοχή που γνώρισαν ανά διαστήματα, η ρηνανική επικράτεια αναδείχθηκε σε σημαντικό κέντρο της γερμανικής κουλτούρας, με το Άαχεν να παραμένει το σταθερό μέρος στέψης των γερμανών αυτοκρατόρων.[2]
Η Γαλλική Επανάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βάσει της Συνθήκης Ειρήνης της Βασιλείας του 1785 η Γαλλία έλαβε ολόκληρη τη δυτική όχθη του Ρήνου, που την εποχή εκείνη είχε περίπου 1.600.000 κατοίκους μοιρασμένους σε μια πληθώρα κρατιδίων. Το 1806 οι πρίγκιπες της Ρηνανίας εντάχθηκαν στη Συνομοσπονδία του Ρήνου, ένα κράτος-μαριονέτα της Γαλλίας. Το νέο καθεστώς απεμπόλησε τα μεσαιωνικά όρια των τοπικών κρατιδίων και ενοποίησε τη διοίκηση, εφαρμόζοντας τον Ναπολεόντειο Κώδικα. Διατήρησε τον άμεσο έλεγχό του μέχρι το 1815και ακύρωσε κάθε προσπάθεια ανάκτησής του από τους αντιπάλους της.[3] Οι περισσότεροι γερμανοί κάτοικοι είδαν θετικά τις μεταρρυθμίσεις, εκτός από την καταπίεση της Καθολικής Εκκλησίας.[4] Οι μεταρρυθμίσεις παρέμειναν και μετά τη γαλλική ήττα.
Η πρωσική επιρροή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρωσική παρουσία στη Ρηνανία είχε εγκαινιαστεί το 1609 με την κατοχή του Δουκάτου του Κλέεφ. Η ενσωμάτωση ωστόσο του συνόλου της Ρηνανίας στην Πρωσία ορίστηκε βάσει του Συνεδρίου της Βιέννης και συνεχίστηκε και μετά τη γερμανική ενοποίηση το 1871. Οι Πρώσοι έβλεπαν τις παραρήνιες επικράτειες ως εδάφη με ισχυρή ξένη επιρροή παρά τον αδιαφιλονίκητο γερμανικό χαρακτήρα τους. Οι πρώσοι μονάρχες εφάρμοσαν ένα ευρύ σχέδιο ανοικοδόμησης των κατεστραμμένων φρουρίων στα πλαίσια της ανάδειξης της γερμανικής ιστορικής ταυτότητας και μιας ρομαντικής άποψης γύρω από τον γερμανικό μεσαίωνα.[5]
1918-1945[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ρηνανία τέθηκε υπό την κατοχή των συμμάχων της Αντάντ ενώ απαγορεύτηκε η στάθμευση γερμανικών στρατευμάτων σε μια ακτίνα 50 χμ. από ανατολικά του Ρήνου.
Το 1920 οι επαρχίες του Όιπεν και του Μάλμεντι ενσωματώθηκαν στο Βέλγιο ενώ το Σααρ μέχρι το 1935 λειτούργησε ως ανεξάρτητο κρατίδιο υπό την εποπτεία της Κοινωνίας των Εθνών.
Στις 7 Μαρτίου 1936, τα γερμανικά στρατεύματα με την εγκατάστασή τους στη Ρηνανία καταπάτησαν τη Συνθήκη των Βερσαλλιών σε αντίδραση στη Γαλλοσοβιετική συνθήκη αμοιβαίας βοήθειας.
Μετά το 1946[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1946, η Ρηνανία διαιρέθηκε στα νέα κρατίδια της Έσσης, Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας και Ρηνανίας-Παλατινάτου. Η Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία είναι μια εκ των πρωτοπόρων βιομηχανικών περιοχών της Γερμανίας· περιλαμβάνει σημαντικά αποθέματα ορυκτών (άνθρακα, μόλυβδο, λιγνίτη, μαγνήσιο. πετρέλαιο και ουράνιο) και ένα ευρύ δίκτυο ποτάμιων συγκοινωνιών. Αντίθετα, στο Παλατινάτο κυριαρχεί η γεωργική παραγωγή· η οινοποιεία συγκεντρώνεται στο Αρ, στις όχθες του Μέσου Ρήνου και την κοιλάδα του Μοζέλλα.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Dickinson, Robert E. (1964).
- ↑ 2,0 2,1 2,2 [./Αρχείο:Wikisource-logo.svg
] Chisholm, Hugh, ed. (1911).
- ↑ T. C. W. Blanning, The French Revolution in Germany: Occupation and Resistance in the Rhineland 1792-1802 (1983)
- ↑ Hajo Holborn, A History of Modern Germany, 1648-1840 (1964) pp 386-87
- ↑ Taylor, Robert (1998), The castles of the Rhine: recreating the Middle Ages in modern Germany. Wilfrid Laurier University Press, Waterloo, Οντάριο. σελ. 42.
Περαιτέρω βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Blanning, T. C. W. The French Revolution in Germany: Occupation and Resistance in the Rhineland 1792-1802 (1983)
- Brophy, James M. Popular Culture and the Public Sphere in the Rhineland, 1800-1850 (2010) excerpt and text search
- Collar, Peter. The Propaganda War in the Rhineland: Weimar Germany, Race and Occupation after World War I (2013) excerpt and text search
- Diefendorf, Jeffry M. Businessmen and Politics in the Rhineland, 1789-1834 (1980)
- Emmerson, J.T. Rhineland Crisis, 7 March 1936 (1977)
- Ford, Ken; Brian, Tony (2000). The Rhineland 1945: The Last Killing Ground in the West. Oxford: Osprey. ISBN 1-85532-999-9.
- Marsden, Walter (1973). The Rhineland. New York: Hastings House. ISBN 0-8038-6324-1.
- Rowe, Michael, From Reich to State: The Rhineland in the Revolutionary Age, 1780-1830 (2007) excerpt and text search
- Sperber, Jonathan. "Echoes of the French Revolution in the Rhineland, 1830-1849," Central European History (1989( 22#2 pp 200-217
- Sperber, Jonathan. Rhineland Radicals: The Democratic Movement and the Revolution of 1848-1849 (1992)
|