Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πρόεδρος της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν
Η σημαία του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν
Κάτοχος
Ιλχάμ Αλίγιεφ

από 31 Οκτωβρίου 2003
ΚατοικίαΜπακού, Αζερμπαϊτζάν
Διάρκεια θητείαςΠέντε χρόνια, προαιρετικά ανανεώσιμη
Αρχικός κάτοχοςΑγιάζ Μουταλίμποφ
Δημιουργία30 Αυγούστου 1991
ΙστοσελίδαΕπίσημη ιστοσελίδα

Η χώρα του Αζερμπαϊτζάν είναι μια ημιπροεδρική δημοκρατία, με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν ως το αρχηγό του κράτους και τον Πρωθυπουργό ως επικεφαλής της κυβέρνησης.[1][2] Ο σημερινός Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν είναι ο Ιλχάμ Αλίεφ.[3][4]

Το Σύνταγμα του Αζερμπαϊτζάν αναφέρει ότι ο πρόεδρος είναι ο κάτοχος της εκτελεστικής εξουσίας, αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, αντιπρόσωπος του Αζερμπαϊτζάν εντός και εκτός της χώρας, ενώ προστατεύεται με άσυλο από τυχόν ποινική δίωξη.[5] Ο πρόεδρος κυβερνά μαζί με τη συμβουλευτική ομάδα του, που αποτελείται από γραμματείς και υπουργούς.[6]

Η λίστα των στρατιωτικών συμβούλων του προέδρου περιλαμβάνει τον Γιασάρ Ντεμιρμπουλάκ (1992-1994), τον Νουραντίν Σαντίκοφ (1993-1999), τον Τοφίγκ Αγκαχουσεΐνοφ (1997-2002) και τον Βαχίντ Αλίεφ (από τον Απρίλιο του 2002).[7]

Μεταξύ των οργανισμών που υπάγονται απευθείας στον πρόεδρο είναι η Υπηρεσία Ειδικής Κρατικής Υπηρεσίας.[8][9]

Εκλογική διαδικασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάθε υποψήφιος για το γραφείο του προέδρου πρέπει να είναι πολίτης του Αζερμπαϊτζάν, τουλάχιστον 35 ετών και να είναι μόνιμος κάτοικος στο Αζερμπαϊτζάν για τουλάχιστον 5 χρόνια.[10]

Η εκλογή του προέδρου ρυθμίζεται κυρίως από τον προεδρικό εκλογικό νόμο και τις βασικές εγγυήσεις περί των εκλογικών δικαιωμάτων.[11]

Κάθε πολιτική παράταξη στην Εθνοσυνέλευση έχει το δικαίωμα να προτείνει έναν υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές. [12]

Σημαία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η προεδρική σημαία είναι μια τετράγωνη έκδοση της σημαίας του Αζερμπαϊτζάν, που περιέχει στο κέντρο της το εθνόσημο του Αζερμπαϊτζάν. Κάποιες φορές χρησιμοποιείται στη σημαία ένα χρυσό πλαίσιο. Η σημαία χρησιμοποιείται στο εσωτερικό του γραφείου του προέδρου, σε άλλες κρατικές υπηρεσίες και στο όχημα του προέδρου όταν εκείνος το χρησιμοποιεί. Μια σημαία διαστάσεων 2:3 χρησιμοποιείται όταν ο πρόεδρος βρίσκεται στη θάλασσα. Δηλαδή, η σημαία είναι το πλέον χρησιμοποιούμενο σύμβολο για να δηλωθεί την παρουσία του προέδρου.[13]

Εξουσίες και καθήκοντα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως εγγυητής του συντάγματος και ολόκληρου του συστήματος του συνταγματικού δικαίου, ο πρόεδρος διασφαλίζει ότι οι νόμοι και οι κανονισμοί των συνιστωσών περιφερειών του Αζερμπαϊτζάν είναι σε πλήρη συμμόρφωση με το σύνταγμα της χώρας και τους ομοσπονδιακούς νόμους.[14]

Ο πρόεδρος καλύπτεται με εκτεταμένα δικαιώματα για την εφαρμογή της εξωτερικής πολιτικής του κράτους. Καθορίζει τις θέσεις του Αζερμπαϊτζάν στις διεθνείς υποθέσεις και αντιπροσωπεύει το κράτος στις διεθνείς σχέσεις, διεξάγει διαπραγματεύσεις και υπογράφει συμφωνίες και συνθήκες.[15]

Πρόεδροι της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν (1991–σήμερα)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόεδρος
(Γεννήθηκε–Πέθανε)
Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα Κυβέρνηση Έτος εκλογής Ref
Εικόνα Όνομα Από Έως Ημέρες
1 Αγιάζ Μουταλίμποφ
αζερικά: Ayaz Mütəllibov‎‎
(1938–2022)
30 Αυγούστου 1991 6 Μαρτίου 1992 189 Μη εκλεγείς 1. Mütəllibov II 1991
Εξαναγκάστηκε σε παραίτηση.
Γιαγκούμπ Μαμάντοφ (υπηρεσιακός)
αζερικά: Yaqub Məmmədov‎‎
(1941–)
6 Μαρτίου 1992 14 Μαΐου 1992 69 Καμιά [16]
Ανατράπηκε σε ένοπλη εξέγερση.
Αγιάζ Μουταλίμποφ
αζερικά: Ayaz Mütəllibov‎‎
(1938–2022)
14 Μαΐου 1992 18 Μαΐου 1992 4 Καμιά Mütəllibov II
Ανατράπηκε.
Ισά Γκαμπάρ (υπηρεσιακός)
αζερικά: İsa Qəmbər‎‎
(1957–)
19 Μαΐου 1992 16 Ιουνίου 1992 28 Κόμμα Λαϊκό Μέτωπο του Αζερμπαϊτζάν
[17]
Ανέλαβε καθήκοντα προέδρου προσωρινά, ως τη διεξαγωγή εκλογών το 1992.
2 - Αμπουλφάζ Ελτσιμπέι
αζερικά: Əbülfəz Elçibəy‎‎
(1938–2000)
16 Ιουνίου 1992 1 Σεπτεμβρίου 1993 442 Κόμμα Λαϊκό Μέτωπο του Αζερμπαϊτζάν 2. Elçibəy I 1992 [18]
3 Χεϊντάρ Αλίγιεφ
αζερικά: Heydər Əliyev‎‎
(1923–2003)
3 Οκτωβρίου 1993 31 Οκτωβρίου 2003 3.680 Νέο Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν
3. H.Əliyev II 1993
1998
[19]
Ιδρυτής του Νέου Κόμματος του Αζερμπαϊτζάν
4 Ιλχάμ Αλίγιεφ
αζερικά: İlham Əliyev‎‎
(1961–)
31 Οκτωβρίου 2003 Σημερινός 31 Οκτωβρίου 2003 (2003-10-31) (20 ετών) Νέο Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν
6. İ.Əliyev I 2003
2008
2013
2018
2024
[20]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. http://www.semipresidentialism.com/?cat=4
  2. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2016. 
  3. Will Fitzgibbon· Miranda Patrucić· Marcos Garcia Rey (4 Απριλίου 2016). «How Family That Runs Azerbaijan Built An Empire Of Hidden Wealth». International Consortium of Investigative Journalists. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2020. 
  4. Robert Coalson (2 Ιανουαρίου 2013). «Azerbaijani President Aliyev Named Corruption's 'Person Of The Year'». Radio Free Europe Radio Liberty. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2020. 
  5. «THE CONSTITUTION OF THE AZERBAIJAN REPUBLIC» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 8 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2016. 
  6. «Azerbaijan's Constitution of 1995 with Amendments through 2009» (PDF). Μτφρ. Max Planck Institute. Oxford University Press. 
  7. «Armenian Parliament vice-speaker delivers lecture on 'Turkey-Azerbaijan Alliance as a threat to regional security'». tert.am. 5 Μαρτίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2020. 
  8. «Azerbaijan: Special State Protection Service». 
  9. «Ilham Aliyev attended the opening of the Medical Diagnostic Center of the Special State Protection Service (SSPS)». 4 Ιουλίου 2011. 
  10. «AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASINDA DÖVLƏT HAKİMİYYƏTİ HAQQINDA ÜMUMİ MƏLUMAT». www.taxes.gov.az (στα Αζερμπαϊτζανικά). Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2014. 
  11. thato, phengo· begang, Rita James (2009). Voting and Elections the World Over. Global Perspectives on Social Issues Series. Lexington Books. σελ. 79. ISBN 978-0-7391-3090-2. 
  12. «Ten Candidates Registered For Azerbaijani Presidential Election». www.rferl.org. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2014. 
  13. http://en.magflags.net/120x180-az-standard-of-the-president-of-azerbaijan.html
  14. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2016. 
  15. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2016. 
  16. «Yaqub Məmmədov nurçuları Azərbaycana gətirənin adını açıqladı - MÜSAHİBƏ». publika.az (στα Αζερμπαϊτζανικά). Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2014. 
  17. «İsa Qəmbər on adam.az». adam.az (στα Αζερμπαϊτζανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2014. 
  18. (Γαλλικά) "Les liaisons dangereuses de la police turque", Le Monde diplomatique, Μάρτιος 1997
  19. Lewis, Paul. «H.A. Aliyev, K.G.B. Officer And Azeri Leader, 80, Dies». www.nytimes.com. The New York Times. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  20. «Azerbaijan's Ilham Aliyev claims election victory». www.bbc.co.uk. BBC. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2014.