Πανεπιστήμιο της Γενεύης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 46°11′56″N 6°8′40″E / 46.19889°N 6.14444°E / 46.19889; 6.14444

Πανεπιστήμιο της Γενεύης
Université de Genève
ΡητόPost tenebras lux (λατινικά)
Ρητό στα ελληνικά«Φως μετά το σκότος»
Ίδρυση1559[1]
Προϋπολογισμός558 εκατομμύρια CHF (2013)
ΠρύτανηςJean-Dominique Vassalli
Ακαδημαϊκό προσωπικό6.730
Διοικητικό προσωπικό2.960
Φοιτητές14.489
ΤοποθεσίαΓενεύη, Καρούζ
Ιστότοποςhttp://www.unige.ch

Το Πανεπιστήμιο της Γενεύης (γαλλικά: Université de Genève, συντομογραφικά UNIGE) δημόσιο πανεπιστήμιο που βρίσκεται στη Γενεύη της Ελβετίας. Ιδρύθηκε το 1559 από τον Ιωάννη Καλβίνο ως θεολογικό σεμινάριο (εκκλησιαστική σχολή) και νομική σχολή.[1] Παρέμεινε εστιασμένο στη θεολογία μέχρι τον 17ο αιώνα, όταν έγινε κέντρο της παιδείας του Διαφωτισμού. Το 1873 έπαψε να ανήκει σε κάποιο δόγμα και έγινε επισήμως κοσμικό.[2] Σήμερα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σε όλη την Ελβετία ως προς τον αριθμό των φοιτούντων.[3]

Το Πανεπιστήμιο της Γενεύης διατηρεί προγράμματα σπουδών και έρευνας σε ποικιλία γνωστικών πεδίων, όπως στις διεθνείς σχέσεις (με τη Γενεύη να φιλοξενεί πολλούς διεθνείς οργανισμούς), το δίκαιο, την αστροφυσική και αστρονομία (με πρωτιά στην ανακάλυψη των εξωηλιακών πλανητών), τη γενετική, την αναπτυξιακή ψυχολογία, τη νευροεπιστήμη και τη θεολογία). Δίνει έμφαση στην επιστημονική έρευνα και την προσφορά προς την κοινότητα. Το 2011 αξιολογήθηκε ως το 73ο καλύτερο πανεπιστήμιο στον κόσμο κατά τη βαθμολόγηση της Σαγκάης και 69ο κατά την QS.[4]

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτήριο Uni Bastions

Το Πανεπιστήμιο της Γενεύης απλώνεται σε αρκετές τοποθεσίες στο ανατολικό μέρος της πόλεως της Γενεύης, καθώς και στη γειτονική πόλη Καρούζ (στην αριστερή όχθη της Λίμνης Λεμάν και του Ροδανού). Τα διάφορα κτήριά του απέχουν σε κάποιες περιπτώσεις πολύ το ένα από το άλλο. Οι παραδόσεις των μαθημάτων γίνονται σε 6 διαφορετικές κύριες τοποθεσίες, τις: Les Bastions (η αρχαιότερη), Uni Dufour, Sciences (I, II και III), Uni Mail / Uni Pignon, Centre Médical Universitaire (CMU), και Battelle,[5] καθώς και σε κάποιες δευτερεύουσες τοποθεσίες (π.χ. το Τμήμα Μαθηματικών βρίσκεται στον δεύτερο, τρίτο και έκτο όροφο που ενοικιάζει το ίδρυμα σε ένα κτήριο γραφείων στην Καρούζ).[6]

Uni Bastions[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κτισμένο μεταξύ του 1868 και του 1871, το Uni Bastions αποτελεί το σύμβλο της ακαδημαϊκής ζωής της Γενεύης. Βρίσκεται στο μέσο ενός πάρκου και στεγάζει σήμερα τη Σχολή Προτεσταντικής Θεολογίας και τη Σχολή επιστημών του ανθρώπου.[7]

Uni Dufour[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτήριο Uni Dufour

Η αρχιτεκτονική του Uni Dufour είναι εμπνευσμένη από τον Λε Κορμπυζιέ. Στεγάζει την Πρυτανεία και τις διοικητικές υπηρεσίες του Πανεπιστημίου.[8]

Uni Mail[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι το μεγαλύτερο κτίσμα και στεγάζει τις κοινωνικές και οικονομικές επιστήμες. Το Uni Mail συμβολίζει τον μοντερνισμό του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Η αρχιτεκτονική του προσδιορίζεται από μία μεγάλη διαφάνεια και ανοικτούς χώρους. Στεγάζει επίσης τη Νομική Σχολή, τη Σχολή Ψυχολογίας και Παιδαγωγικής, και τη Σχολή Μεταφραστών και Διερμηνέων.[9]

Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτήριο Uni Mail

Σχολές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πανεπιστήμιο της Γενεύης αποτελείται από οκτώ σχολές:[10]

Το πανεπιστήμιο συνεργάζεται με τα γειτονικά Μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Διεθνών και Αναπτυξιακών Μελετών, και Οικουμενικό Ινστιτούτο του Μποσέ (του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών), οπότε φοιτούντες στο UNIGE μπορούν να παίρνουν μαθήματα σε αυτά τα ινστιτούτα.

Διεπιστημονικά κέντρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνδεδεμένα ιδρύματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιοθήκες και εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιοθήκες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βιβλιοθήκες του UNIGE στεγάζονται σε 4 κτήρια.

Το Uni Arve φιλοξενεί επτά βιβλιοθήκες: την Bibliothèque Ernst & Lucie Schmidheiny, την Bibliothèque d'Anthropologie, την Bibliothèque du Centre universitaire d'informatique, την Bibliothèque Georges de Rham (μαθηματικών), την Bibliothèque de l'Institut des Sciences de l'environnement (ISE), την Bibliothèque de l'Observatoire (αστρονομία) και την Bibliothèque des Sciences de la Terre et de l'environnement.[14]

Το Uni Bastions φιλοξενεί τις βιβλιοθήκες ξένων γλωσσών, ιστορίας και μουσικολογίας.[15]

Το Uni CMU φιλοξενεί μία εκτεταμένη συλλογή ιατρικών εκδόσεων. Επίσης το Centre de documentation en santé (CDS), την Bibliothèque de l’Institut de la médecine et de la santé και αυτή του Institut d’éthique biomédicale (IHMS - IEB).[16]

Το Uni Mail φιλοξενεί τις σχετικές με τις επιστήμες του βιβλιοθήκες.

Εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το Journal de l'UNIGE κυκλοφορεί ανά δεκαπενθήμερο. Σκοπός του είναι η διευκόλυνση της επικοινωνίας μέσα στο Πανεπιστήμιο, να πληροφορεί τους φοιτητές για την έρευνα που διεξάγεται στο UNIGE, να δημοσιοποιεί νέες απόψεις και να πληροφορεί την πανεπιστημιακή κοινότητα για επερχόμενες εκδηλώσεις στο Πανεπιστήμιο.[17]
  • Το Campus κυκλοφορεί κάθε μήνα με σκοπό την επικοινωνία ανάμεσα στην επιστημονική κοινότητα και τους πολίτες, να είναι μία «γέφυρα ανάμεσα στην επιστήμη και στην πόλη».[18]

Ακαδημαϊκά θέματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εισαγωγή και δίδακτρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για την εγγραφή σε ένα προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, κάποιος πρέπει να έχει ένα ελβετικό ενδεικτικό απολυτήριων εξετάσεων του σχολείου, ή άλλο δίπλωμα που θεωρείται ισοδύναμο από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης.[19] Αν αυτό δεν αντιστοιχεί σε σπουδές στη γαλλική γλώσσα, οι υποψήφιοι πρέπει να περάσουν μία εξέταση γαλλικής γλώσσας στις αρχές Σεπτεμβρίου, με προφορικό και γραπτό μέρος (που περιλαμβάνει και έκθεση ιδεών).[20] Τα δίδακτρα είναι 500 ελβετικά φράγκα το εξάμηνο.

Ακαδημαϊκό έτος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ακαδημαϊκό έτος του UNIGE διαρκεί από τα μέσα Σεπτεμβρίου μέχρι τα μέσα Ιουνίου. Διαιρείται σε δύο εξάμηνα, με το καθένα να τελειώνει με μία εξεταστική περίοδο (στις αρχές Ιανουαρίου και στις αρχές Ιουνίου, αντιστοίχως). Υπάρχει και επαναληπτική εξεταστική στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου για τους αποτυχόντες.[21]

Κατά το τριήμερο πριν από την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους οργανώνονται από το Πανεπιστήμιο οι Journées d'accueil («ημέρες καλωσορίσματος»), για να γνωρίσουν στους νέους φοιτητές τις εγκαταστάσεις του ιδρύματος αλλά και την πόλη, με tips για επιτυχημένες σπουδές. Επιπλέον εκδηλώσεις οργανώνονται και από τη φοιτητική ένωση.[22]

Διδασκαλία και διπλώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι το 2005 το Πανεπιστήμιο εφάρμοζε το γαλλικό ακαδημαϊκό πρότυπο, με κάποιες μικροδιαφορές: demi-licence (διετείς σπουδές), trois-quarts de licence (τριετείς σπουδές), licence (πτυχίο), diplôme d'études approfondies και diplôme d'études superieures spécialisées (DEA/DESS) και διδακτορικό (3 ως 5 έτη).

Σήμερα το ίδρυμα ακολουθεί τις απαιτήσεις της διαδικασία της Μπολόνια: πτυχίο στα 3 χρόνια, μάστερ 1 ή 2 χρόνια, μάστερ προηγμένων σπουδών 1 ή 2 χρόνια, διδακτορικό (3 ως 5 χρόνια).[23]

Το UNIGE προσφέρει περισσότερα από 240 διαφορετικούς τίτλους σπουδών: πτυχία σε 30 επιστήμες,[24] 70 μάστερ και 78 διδακτορικά.

Πτυχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχολή Φυσικών επιστημών:

  • Πτυχίο μαθηματικών
  • Πτυχίο μαθηματικών και επιστήμης υπολογιστών
  • Πτυχίο επιστήμης υπολογιστών
  • Πτυχίο φυσικής
  • Πτυχίο χημείας
  • Πτυχίο βιοχημείας
  • Πτυχίο βιολογίας
  • Πτυχίο γεωεπιστημών και επιστημών περιβάλλοντος
  • Πτυχίο φαρμακολογίας

Ιατρική Σχολή:

  • Πτυχίο ιατρικής

Σχολή Επιστημών του ανθρώπου:

  • Πτυχίο φιλολογίας

Σχολές Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών:

  • Πτυχίο στη Διοίκηση επιχειρήσεων[25]
  • Πτυχίο Συστημάτων Πληροφορικής (Information Systems and Service Science)[26]
  • Πτυχίο οικονομικών
  • Πτυχίο γεωγραφίας και περιβάλλοντος
  • Πτυχίο κοινωνιολογίας
  • Πτυχίο οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας
  • Πτυχίο πολιτικών επιστημών
  • Πτυχίο κοινωνικοοικονομικών (Socioeconomy)

Νομική Σχολή:

  • Πτυχίο νομικής

Θεολογική Σχολή

  • Πτυχίο θεολογίας

Σχολή Ψυχολογίας και Παιδαγωγικής:

  • Πτυχίο ψυχολογίας
  • Πτυχίο παιδαγωγικής

Σχολή Μεταφραστών και Διερμηνέων

  • Πτυχίο «πολυγλωσσικής επικοινωνίας» (Multilingual communication)

Διπλώματα μάστερ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενώ όλα τα προπτυχιακά προγράμματα διδάσκονται στη γαλλική γλώσσα, πολλά μεταπτυχιακά διδάσκονται στην αγγλική, κυρίως στα πεδία των επιχειρήσεων και των φυσικών επιστημών.[27]

Διεθνείς συνεργασίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι φοιτητές και φοιτήτριες του Πανεπιστημίου της Γενεύης έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν στο εξωτερικό για ένα εξάμηνο ή ένα έτος. Μεταξύ των συνεργαζόμενων πανεπιστημίων και σχολών συγκαταλέγονται τα:

Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, Νομική Σχολή του Χάρβαρντ, École Normale Supérieure, Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου (Trinity College), Πανεπιστήμιο του Ρότερνταμ, Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών, Κινγκς Κόλετζ Λονδίνου, Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ, HEC Montreal, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, UCLA, Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, Πανεπιστήμιο του Τόκιο.[28]

Ερευνητικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τομείς-κλειδιά της ερευνητικής δραστηριότητας στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης είναι οι φυσικές επιστήμες (όπως η μοριακή βιολογία και η βιοπληροφορική), η φυσική στοιχειωδών σωματιδίων και η αστροφυσική, τα οικονομικά, οι κοινωνικές επιστήμες, η χημεία-βιοχημεία και η βιοφυσική.

Το UNIGE φιλοξενεί έξι εθνικά ερευνητικά κέντρα: στη γενετική (Frontiers in Genetics), στις επιστήμες των υλικών (MaNEP), στη μελέτη των συναισθημάτων (Affective Sciences), στη βιοχημεία (με το EPFL), στη μελέτη των νευρολογικών νοσημάτων (Synaptic, με το EPFL και το Unil) και στη μελέτη της διαδρομής της ζωής (με το Unil). Το UNIGE ερευνά επίσης στις διεθνείς σπουδές (από τη δημιουργία, το 2013, του Global Studies Institute), στα οικονομικά, με το Geneva Finance Research Institute,[29] και στις περιβαλλοντικές μελέτες, με τη δημιουργία το 2009 του Institut des sciences de l'environnement.[30]

Σημαντικές ανακαλύψεις έχουν γίνει από ερευνητές που εργάζονταν στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, όπως η ανακάλυψη του πρώτου εξωηλιακού πλανήτη γύρω από κανονικό άστρο από τους Μισέλ Μαγιόρ και Ντιντιέ Κελόζ (1995), ανακαλύψεις στη γενετική από τον Denis Duboule και στην κβαντική τηλεμεταφορά από τον Nicolas Gisin.

Αξιολόγηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πανεπιστήμιο της Γενεύης κατατάσσεται συνεχώς ανάμεσα στα εκατό καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.

Γενικές κατατάξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2012 το Πανεπιστήμιο της Γενεύης αξιολογήθηκε ως 69ο στον κόσμο κατά την αξιολόγηση της Σαγκάης και 74ο κατά το QS World University Rankings. Ωστόσο, το 2006 το περιοδικό Newsweek το κατέταξε ως το 32ο καλύτερο στον κόσμο.[31]

Κατατάξεις ανά αντικείμενο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη μοριακή βιολογία η έρευνα που διεξάγεται στο UNIGE αξιολογήθηκε ως η τέταρτη πλέον σημαντική στην Ευρώπη από το Times Higher Education για την δεκαετία 1999-2009, ακριβώς πίσω από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.[32] Στη φυσική το πανεπιστήμιο κατατάχθηκε έκτο.

Το QS για το 2013 κατέταξε το Πανεπιστήμιο της Γενεύης στην 21η θέση στη φαρμακολογία και την 49η στη φιλοσοφία παγκοσμίως. Σε όλα τα γνωστικά πεδία, το πανεπιστήμιο κατατάχθηκε μέσα στα κορυφαία 200 του κόσμου.[33]

Διεθνής απήχηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο QS για το 2013 το Πανεπιστήμιο κατατάχθηκε 24ο στον κόσμο ως προς το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων διδασκόντων και εικοστό στον κόσμο ως προς το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων φοιτητών.[34]

Φοιτητικό σώμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2009-2010, 13.667 άνθρωποι φοιτούσαν στο UNIGE, από τους οποίους το 61% ήταν γυναίκες (το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητριών για ελβετικό πανεπιστήμιο). Το 36% των όσων φοιτούσαν δεν ήταν Ελβετοί, προερχόμενοι από 131 χώρες. Υπήρχαν 3574 διδάσκοντες, από τους οποίους οι 1451 ήταν γυναίκες.[35]

Αξιόλογα πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κόφι Ανάν, απόφοιτος του UNIGE, Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης του 2001

Κατά τη διάρκεια της μακράς ιστορίας του, το πανεπιστήμιο φιλοξένησε πολλούς σημαντικούς στον τομέα τους διδάξαντες και διδαχθέντες. Ειδικότερα, το Πανεπιστήμιο έχει φιλοξενήσει δέκα βραβευμένους με Νόμπελ ως φοιτητές, ερευνητές και/ή καθηγητές:

Επίσης έχει φιλοξενήσει τρεις μαθηματικούς τιμημένους με το μετάλλιο Φηλντς, το «Νόμπελ των μαθηματικών»: τους Vaughan Jones (μετάλλιο Φηλντς το 1990), Στανισλάβ Σμιρνόφ (το 2010) και Μάρτιν Χάιρερ (το 2014).

Αξιοσημείωτοι διδάξαντες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αξιοσημείωτοι απόφοιτοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη λογοτεχνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο διάσημος ήρωας του Ίαν Φλέμινγκ Τζέιμς Μποντ αναφέρεται ότι είχε φοιτήσει για λίγο στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, όπως ακριβώς και ο δημιουργός του συγγραφέας.[36]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «University of geneva». http://www.mastersportal.eu. http://www.mastersportal.eu/universities/525/university-of-geneva.html. 
  2. «University of Geneva». http://talloiresnetwork.tufts.edu. http://talloiresnetwork.tufts.edu/university-of-geneva-switzerland/. 
  3. «University of Geneva (UNIGE)». http://www.studyinginswitzerland.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-07-09. https://web.archive.org/web/20150709180147/http://www.studyinginswitzerland.ch/unige/university-description?id=5. Ανακτήθηκε στις 2015-07-12. 
  4. QS World University Rankings - 2011. Top Universities (2012-12-19).
  5. «L'Université de Genève a fêté ses 450 ans en 2009». http://www.schenk-photos.ch. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-09-24. https://web.archive.org/web/20150924094948/http://www.schenk-photos.ch/GENEVA_1/Geneve_Universite.html. Ανακτήθηκε στις 2015-07-12. 
  6. UNIGE - Plan d'accès aux bâtiments. Unige.ch. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  7. UNIGE - Plan d'accès aux bâtiments. Unige.ch. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  8. UNIGE - Plan d'accès aux bâtiments. Unige.ch. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  9. UNIGE - Plan d'accès aux bâtiments. Unige.ch. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  10. Facultés, école, UPER - Archives - UNIGE Αρχειοθετήθηκε 2014-08-12 στο Wayback Machine.. Unige.ch (2009-09-03). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  11. Center for Biomedical Imaging
  12. Centre universitaire romand de médecine légale
  13. «Institut universitaire romand de santé au travail». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2015. 
  14. Uni Arve - Bibliothèque - UNIGE. Unige.ch (2013-06-25). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  15. Uni Bastions - Bibliothèque - UNIGE. Unige.ch (2013-07-08). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  16. Uni CMU - Bibliothèque - UNIGE. Unige.ch (2013-06-25). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  17. Journal n°77 - SERVICE DE COMMUNICATION - UNIGE. Unige.ch (2013-05-30). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  18. Perspectives - Service De Communication - Unige. Unige.ch (2010-09-07). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  19. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 18 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2015. 
  20. Examen de français - Division de la formation et des étudiants - UNIGE Αρχειοθετήθηκε 2013-08-03 στο Wayback Machine.. Unige.ch (2013-06-18).
  21. Studying/Doing research - International - UNIGE Αρχειοθετήθηκε 2013-03-04 στο Wayback Machine.. Unige.ch (2013-02-08). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  22. Programme des Welcome Days 2013 - Accueil et intégration - UNIGE Αρχειοθετήθηκε 2013-08-01 στο Wayback Machine.. Unige.ch (2013-08-12). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  23. Réforme de Bologne et système de crédits ECTS - Secteur Formation & Évaluation - UNIGE. Unige.ch (2010-10-13). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  24. Fiches Bachelors - Futurs étudiants - UNIGE Αρχειοθετήθηκε 2013-03-03 στο Wayback Machine.. Unige.ch (2013-03-11). Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013.
  25. http://www.hec.unige.ch/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=159&Itemid=467&lang=en[νεκρός σύνδεσμος]
  26. http://www.hec.unige.ch/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=1694&Itemid=1087&lang=en[νεκρός σύνδεσμος]
  27. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2015. 
  28. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2015. 
  29. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2015. 
  30. http://www.unige.ch/environnement/index.html
  31. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2015. 
  32. http://www.timeshighereducation.co.uk/411576.article
  33. http://www.topuniversities.com/node/2453/ranking-details/university-subject-rankings/2013
  34. http://www.topuniversities.com/node/2453/ranking-details/world-university-rankings/2012
  35. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2015. 
  36. * Pearson, John (2008). James Bond: The Authorised Biography. Random House. ISBN 978-0-09-950292-0.  , σελ. 299

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]