Πάπας Κλήμης ΣΤ΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πάπας
Κλήμης ΣΤ΄
Από7 Μαΐου 1342
Έως6 Δεκεμβρίου 1352
ΠροκάτοχοςΒενέδικτος ΙΒ΄
ΔιάδοχοςΙννοκέντιος ΣΤ΄

Ο Πάπας Κλήμης ΣΤ΄ ή Πιέρ Ροζέρ (Clément VI, 1291 - 6 Δεκεμβρίου 1352) ήταν αρχηγός στην Ρωμαιοκαθολική εκκλησία (7 Μαΐου 1342 - 6 Δεκεμβρίου 1352) ως τέταρτος από τους Πάπες στην Αβινιόν.[1] Στην εποχή του ξέσπασε η θανατηφόρα Μαύρη πανώλη (1348–1350) ο ίδιος έδωσε άφεση αμαρτιών σε όλους όσους πέθαναν ως θύματα της. Ο Ροζέρ αντιτάχθηκε σκληρά σε όλους όσους ήθελαν να βλάψουν την εκκλησία και να καταπατήσουν την περιουσία της. Με την άνοδο του στον Παπικό θρόνο άνοιξε τα εκκλησιαστικά ταμεία για να ενισχύσει την μεγαλοπρέπεια του θεσμού του, ενίσχυσε το Παλάτι των Παπών της Αβινιόν με μουσικούς από την Γαλλία και τις Κάτω Χώρες. Αρχιεράτευσε 10 έτη, 6 μήνες και 29 ημέρες.

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πιέρ Ροζέρ γεννήθηκε από ευγενή οικογένεια στο Κορέζ που βρίσκεται στην Γαλλική Λιμουζέν. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Γκιγιόμ παντρεύτηκε τρεις φορές και απέκτησε 13 παιδιά, ο μικρότερος Ούγος ήταν Καρδινάλιος-Ιερέας και κατόπιν προτάθηκε για υποψήφιος Πάπας (1362), είχε επίσης δύο αδελφές. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Γκιγιόμ ανέλαβε ψηλές θέσεις χάρη στην προίκα της συζύγου του ώσπου τελικά ο Φίλιππος ΣΤ΄ της Γαλλίας τον διόρισε Υποκόμη του Μποφόρ.[2] Ο Ρογήρος εισήλθε στο Τάγμα του Αγίου Βενέδικτου την εποχή που ήταν ακόμα μικρό παιδί (1301), υπηρέτησε στην επισκοπή του Κλερμόν στην Οβέρν.[3] Μετά από έξι χρόνια παραμονής ο επίσκοπος του Πουί Ζαν ντι Κομίνης και ο ηγούμενος Ούγος ντ΄Αρκ ανέλαβαν τις σπουδές του.[4] Ξεκίνησε τις σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (1307) και κατόπιν διορίστηκε Προκαθήμενος του Αγίου Πανταλέον στην επισκοπή της Λιμόζ.[5] Το καλοκαίρι του 1323 ξεκίνησε να σπουδάζει στο Παρίσι Θεολογία και Κανονικό Δίκαιο. Ο Πάπας Ιωάννης ΚΒ΄ έδωσε εντολή εντολή στον Καγκελάριο των Παρισίων να δώσει στον Πιέρ Ροζέρ διδακτορικό που τον έκανε διδάσκαλο, την ιδέα στον Πάπα έδωσε ο ίδιος ο Κάρολος Δ΄ της Γαλλίας γιος του Φιλίππου Δ΄.[6] Ο Πιέρ Ροζέρ ήταν εκείνη την εποχή 31 έτους.[7] Σαν καθηγητής έδωσε πολλές διαλέξεις και ανέδειξε το έργο του Θωμά Ακινάτη. Αργότερα (23 Ιουνίου 1326) διορίστηκε Ηγούμενος του Φεκάμπ, ενός από τα σημαντικότερα μοναστήρια σε ολόκληρη την Γαλλία, διατήρησε αυτή την θέση αυτή μέχρι το 1329.[8] Την ίδια εποχή ο φίλος του Πιέρ ντε Μορτεμάρ που διορίστηκε Καρδινάλιος (18 Δεκεμβρίου 1327) τον κάλεσε στην Αβινιόν για να υπηρετήσουν μαζί τον βασιλιά της Γαλλίας Κάρολο Δ΄.[9] Ο βασιλιάς δυστυχώς πέθανε πρόωρα (1 Φεβρουαρίου 1328), ήταν ο τελευταίος βασιλιάς του Οίκου των Καπετιδών στον ευθύ κλάδο. Την εποχή που ήταν επίσκοπος της Φεκάμπ ο Πιέρ Ροζέρ ήταν υποτελής του κορυφαίου βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδου Γ΄ που ήταν τότε σε νεαρή ηλικία. Ο Πιέρ Ροζέρ πήγε στην Αγγλία με αίτημα να δώσει ο νεαρός Εδουάρδος Γ΄ φόρο υποτέλειας στον βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο ΣΤ΄ για το Δουκάτο της Ακουιτανίας, δεν πήρε απάντηση και επέστρεψε στην Γαλλία.[10][11]

Επίσκοπος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πύλες των Παπικών ανακτόρων της Αβινιόν με τα εμβλήματα του Πάπα Κλήμη ΣΤ΄

Ο Πιέρ Ροζέρ εξελέγη διαδοχικά επίσκοπος του Αράς όπου έγινε σύμβουλος του βασιλέως Φιλίππου ΣΤ΄ (3 Δεκεμβρίου 1328), αρχιεπίσκοπος του Σανς (24 Νοεμβρίου 1329) και κατόπιν Αρχιεπίσκοπος της Ρουέν (14 Δεκεμβρίου 1330).[12] Την εποχή που ήταν ακόμα επίσκοπος του Σανς ο βασιλιάς Φίλιππος ΣΤ΄ συγκάλεσε μια Σύνοδο που αφορούσε τις δικαστικές εξουσίες των εκκλησιαστικών αρχών, ο Πιέρ Ρόζερ έκανε τις προτάσεις του.[13] Με την άνοδο του στην Αρχιεπισκοπή της Ρουέν η οποία ανήκε στο Δουκάτο της Νορμανδίας κλήθηκε να δηλώσει υποτέλεια στον Δούκα που ήταν ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του βασιλιά ο μελλοντικός Ιωάννης Β΄ της Γαλλίας. Ο Πιέρ Ροζέν ζήτησε δεσμεύσεις ότι δεν θα γίνει Δούκας της Νορμανδίας πρόσωπο ξένο στην βασιλική Οικογένεια της Γαλλίας, έκανε αίτημα στον βασιλιά Φίλιππο ΣΤ΄ αλλά εκείνος ήταν ανένδοτος. Ο Πιέρ Ροζέν πήγε στο Παρίσι και αναγκάστηκε να δηλώσει ότι σε περίπτωση που γίνει Δούκας της Νορμανδίας ξένο πρόσωπο στην βασιλική Οικογένεια θα δηλώνει την υποτέλεια του στον ίδιο τον Φίλιππο ΣΤ΄.[14] Την εποχή που ήταν αρχιεπίσκοπος της Ρουέν ο Ροζέρ ήταν ένα από τα μέλη της αντιπροσωπείας που απεστάλη από τον βασιλιά στον γιο του Ιωάννη για να του ζητήσει να κηρύξει Σταυροφορία, ο Ιωάννης ΣΤ΄ πήρε τον Σταυρό από τα χέρια του.[15] Σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς του έγινε πρόταση να γίνει Καγκελάριος της Γαλλίας αλλά αυτό δεν έχει αποδειχτεί.[16][17][18] Ο Πάπας Ιωάννης ΚΒ΄ έθεσε το ζήτημα του "Πεφωτισμένου Οράματος" σύμφωνα με το οποίο ένας τελειοποιημένος Άγιος άνθρωπος θα μπορούσε να επικοινωνήσει απ΄ευθείας με τον Θεό (1329), το ζήτημα έθεσε ο ίδιος ο βασιλιάς αργότερα (1333).[19] Ο Φίλιππος ΣΤ΄ ήταν διστακτικός, προσπάθησε να εξηγήσει το θέμα στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων που γνώριζε εξ΄αρχής ότι είναι εξαιρετικά αρνητικό απέναντι σε αυτή την άποψη του Πάπα.[20] Η απάντηση που πήρε ήταν Καθολικά αρνητική κατά του "Πεφωτισμένου Οράματος", ο Φίλιππος ΣΤ΄ ενημέρωσε τον Ιωάννη ΚΒ΄ αλλά εκείνος εκνευρισμένα του απάντησε να μην ασχολείται με τα εκκλησιαστικά θέματα. Μια επιτροπή που συνεστήθη στην οποία συμμετείχε και ο ίδιος ο Πιέρ Ροζέρ προσπάθησε να πείσει τον Πάπα να αποκηρύξει το δόγμα.[21] Αργότερα (1334) ο Ιωάννης ΚΒ΄ ενημέρωσε τον Φίλιππο ΣΤ΄ ότι έχει συστήσει μια επιτροπή από Καρδιναλίους και Θεολόγους για να αναλύσει το ζήτημα.[22] Ο Πάπας προσπαθούσε να σώσει ότι μπορεί από την αξιοπιστία του αλλά στο νεκροκρέβατο του αποκήρυξε το "Πεφωτισμένο Όραμα", το καταδίκασε οριστικά ο διάδοχος του Πάπας Βενέδικτος ΙΒ΄.[23]

Πάπας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο τάφος του Πάπα Κλήμη ΣΤ΄

Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΒ΄ διόρισε έξι νέους Καρδιναλίους (18 Δεκεμβρίου 1338) ανάμεσα τους ήταν και ο Πιέρ Ροζέρ, ο ένας από αυτούς πέθανε πριν δεχτεί το κόκκινο καπέλο του Καρδιναλίου και αντικαταστάθηκε από άλλον.[24] Αργότερα πέθανε και ο Καρδινάλιος Ναπολέων Ορσίνι που ανήκε επίσης στην αρχική εξάδα (23 Μαρτίου 1342), ο Καρδινάλιος Πιέρ Ροζέρ τέλεσε την κηδεία του και του εκφώνησε τον επικήδειο.[25] Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΒ΄ πέθανε και ο ίδιος έναν μήνα αργότερα στα Παπικά Ανάκτορα της Αβινιόν (25 Απριλίου 1342). Το Κονκλάβιο συνεστήθη για την εκλογή του νέου πάπα, ο Φίλιππος ΣΤ΄ έστειλε τον γιο του Ιωάννη να πιέσει για την εκλογή του Πιέρ Ροζέρ αλλά έφτασε αργά χωρίς αποτέλεσμα.[26] Το Κονκλάβιο ξεκίνησε ξανά τις διαδικασίες (5 Μαΐου 1542) αλλά χωρίς αποτέλεσμα για δύο μέρες. Οι δύο από τους Καρδιναλίους έστειλαν επιστολή στον βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδο Γ΄ με την φράση "η Παπική εκλογή γίνεται με θεία έμπνευση και χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες".[27] Ο Καρδινάλιος Πιέρ Ροζέρ εξελέγη τελικά νέος Πάπας, η στέψη του έγινε την Κυριακή της Πεντηκοστής (19 Μαΐου 1542) στην εκκλησία των Δομητιανών που αποτελούσε την μεγαλύτερη στην Αβινιόν. Στην τελετή ήταν παρόντες εξέχουσες προσωπικότητες ανάμεσα τους και ο διάδοχος Ιωάννης, επέλεξε το βασιλικό όνομα Κλήμης ΣΤ΄. Ο νέος Πάπας κάλεσε αμέσως όλους τους φτωχούς κληρικούς να τον χαιρετήσουν για την εκλογή του με την υπόσχεση πλούσιων δώρων, έφτασαν περίπου 100.000 αριθμός αρκετά μεγάλος αλλά έτοιμος να τους δεχτεί.[28] Στην αρχή της Παποσύνης άρχισε τις μεταρρυθμίσεις του με εκλογές σε όλα τα μοναστήρια και τα Αββαεία και με στόχο να αποκτήσει ευεργετήματα. Οι ιερείς έκπληκτοι του είπαν ότι είναι ο πρώτος που ακολουθούσε αυτές της πρακτικές, ο Βενέδικτος ΙΒ΄ τους απάντησε "οι προκάτοχοι μου δεν ήξεραν να είναι Πάπες".[29] Η πρώτη του πράξη ήταν να επιβραβεύσει όλους τους ιερείς που τον βοήθησαν να γίνει Καρδινάλιος, ανέβασε και τους ίδιους τέσσερεις μήνες μετά την στέψη του στο αξίωμα του Καρδιναλίου, ανέβασε επίσης και τρεις ανεψιούς του (20 Σεπτεμβρίου 1342).[30] Ακολούθησε η άνοδος και άλλων επιφανών προσωπικοτήτων όπως ο Γκυ της Βουλώνης, αρχιεπισκόπου της Λυών και γιου του Ροβέρτου Ζ΄ της Ωβέρνης και του εξαδέλφου του Γενικού Μαγίστρου των Δομηνικανών Ζεράρ ντε Ντομάρ που πέθανε έναν χρόνο αργότερα (27 Σεπτεμβρίου 1343).[31] Ο Κλήμης ΣΤ΄ στάθηκε εξαιρετικά αφοσιωμένος στην Γαλλία όπως οι προκάτοχοι του, διόρισε μόλις έναν Ιταλό Καρδινάλιο και αρνήθηκε κάθε σκέψη για επιστροφή στην Ιταλία παρά τις προτάσεις που του έκαναν σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Πετράρχης. Με στόχο να εξευμενίσει τους Ρωμαίους από την οργή τους εξέδωσε Παπική Βούλα με την οποία μείωνε τον χρόνο μεταξύ των Ιωβηλαίων από τα 100 στα 50, στο ίδιο έγγραφο τονίζει την κυριαρχία του Πάπα απέναντι στις τέρψεις.[32][33] Την Βούλα αυτή θα χρησιμοποιήσει αργότερα ο Καρδινάλιος Κατζετάν όταν δικαστεί ο Μαρτίνος Λούθηρος στο Άουγκσμπουργκ για τις 95 Θέσεις (1518).[34]

Η Μαύρη Πανώλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κλήμης ΣΤ΄ βρισκόταν στον Παπικό θρόνο την εποχή που σάρωσε ολόκληρη την Ευρώπη η Μαύρη Πανώλη (1347-1350) και θανάτωσε σύμφωνα με μερικές πληροφορίες ακόμα και τα 2/3 του πληθυσμού. Ο Κλήμης ΣΤ΄ απέδωσε την θανατηφόρα επιδημία στην οργή του θεού αλλά ζήτησε και την γνώμη των αστρολόγων για να το επιβεβαιώσει.[35] Ο μαθηματικός Ιωάννης ντε Μούρις ανήκε στην ομάδα των τριών επιστημόνων που απέδωσαν την επιδημία στην Σύνοδο των πλανητών Άρη, Κρόνου και Διός (1341).[36] Οι γιατροί του Κλήμη ΣΤ΄ του έδωσαν συμβουλή να περιβληθεί ο ίδιος ανάμεσα σε πυρσούς ώστε να διακοπεί με αυτόν τον τρόπο η επιδημία. Ο Κλήμης ΣΤ΄ τους αγνόησε ωστόσο, παρέμεινε στην Αβινιόν με κύρια φροντίδα την περίθαλψη των ασθενών, των ετοιμοθάνατων και την ταφή των θυμάτων της επιδημίας. Τα νεκροταφεία ήταν ανεπαρκή για να φιλοξενήσουν τις σωρούς των θυμάτων, σε βαθμό που ο ποταμός Ροδανός έγινε ιερός από τις σωρούς των θυμάτων που έπεσαν σε αυτόν.[37] Υπό την πίεση της θανατηφόρας ασθένειας και με την απώλεια έξι Καρδιναλίων μέσα σε έναν χρόνο (1348) ο Κλήμης ΣΤ΄ όρισε Καρδινάλιο τον ανεψιό του Πιέρ Ρότζερ ντε Μποφόρ (μετέπειτα Πάπας Γρηγόριος ΙΑ΄) που δεν ήταν ακόμα ούτε 18 ετών (29 Μαΐου 1348).[38][39] Αργότερα (17 Δεκεμβρίου 1350) πρόσθεσε 12 νέους Καρδιναλίους, οι εννιά από αυτούς ήταν Γάλλοι και οι 3 από την Λιμόζ.[40] Οι υποψίες για την έξαρση της πανούκλας έπεσε στους Εβραίους και ξεκίνησαν εναντίον τους Πογκρόμ σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Κλήμης ΣΤ΄ εξέδωσε δύο Παπικές Βούλες (1348) με τις οποίες καταδίκασε τις διώξεις κατά των Εβραίων με την φράση "όσοι τους κατηγορούν έχουν παρασυρθεί από τον διάβολο".[41] Η Παπική Βούλα τόνιζε ότι δεν είναι η αιτία του κακού οι Εβραίοι αφού το ίδιο συνέβη σε όλα τα μέρη του κόσμου ακόμα και εκεί που δεν έζησαν αυτοί ποτέ.[42] Ο Κλήμης ΣΤ΄ ο οποίος υπέφερε για πολλά χρόνια από πέτρες στα νεφρά πέθανε από καρκινικό όγκο τον 11ο χρόνο της παποσύνης του (6 Δεκεμβρίου 1352).[43]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ George L. Williams, Papal Genealogy: The Families and Descendants of the Popes, (McFarland & Company Inc., 1998), 43. Wrigley, σσ. 434–435
  2. ↑ Richard P. McBrien, Lives of the Popes: The Pontiffs from St. Peter to John Paul II, (HarperCollins, 2000), 240
  3. ↑ Wrigley (1970), σ. 436
  4. ↑ Baluze, I, σ. 262. Eubel, I, p. 91. Claude Courtépée; Edme Béguillet (1777). Description générale et particulière du duché de Bourgogne, précédé de l'abrégé historique de cette province (in French). Dijon: L.N. Frantin. σ. 312
  5. ↑ Wrigley (1970), σ. 438
  6. ↑ Henri Denifle, Chartularium Universitatis Parisiensis Tomus II (Παρίσι 1891), no. 822, σσ. 271–272. Wrigley, σ. 439
  7. ↑ Baluze, I, σ. 262
  8. ↑ Wrigley (1970), σσ. 441–443. Baluze, I, p. 274. Gourdon de Genouillac, Henri (1875)
  9. ↑ Etienne [Stephanus] Baluze [Baluzius] (1693). Vitae paparum Avenionensium (in Latin). Vol. Tomus primus. Paris: apud Franciscum Muguet. σ. 762. Nouvelle edition by [1]G. Mollat II (Paris 1927), σ. 264. Wrigley, σσ. 443–444
  10. ↑ Jonathan Summation, Trial by Battle:The Hundred Years War, Τομ. 1, (Faber & Faber, 1990), 109
  11. ↑ Gallia christiana, Tomus XI (Paris 1759), σ. 211
  12. ↑ Eubel, I, σ. 425
  13. ↑ Baluze, I, σσ. 782–783 (ed. Mollat), II, σσ. 284–285
  14. ↑ Fisquet, σ. 147
  15. ↑ Gallia christiana, IX, σ. 77
  16. ↑ François Duchesne produces evidence showing that Guillaume de Sainte Maure was Chancellor of France from 1329–1334; from 3 March 1334 to 1337 the Chancellor was Guy Baudet: François Du Chesne (1680). Histoire des chancelliers de France et des gardes de sceaux de France (in French). Paris: Chez l'Auteur. σσ. 301–302, 315, 317
  17. ↑ https://books.google.gr/books?id=sO14UjpJvJUC&q=Rogerii&redir_esc=y#v=snippet&q=Rogerii&f=false
  18. ↑ Gallia christiana XI, σ. 77
  19. ↑ Jan Ballweg (2001). Konziliare oder päpstliche Ordensreform: Benedikt XII. und die Reformdiskussion im frühen 14. Jahrhundert (in German). Mohr Siebeck. σσ. 155–164
  20. ↑ William Duba, "The Beatific Vision in the Sentences Commentary of Gerard Odonis," William Duba; Christopher David Schabel (2009). Gerald Odonis, Doctor Moralis and Franciscan Minister General: Studies in Honour of L. M. de Rijk. Boston-Leiden: Brill. σσ. 202–217
  21. ↑ Gallia christiana XI, σ. 77
  22. ↑ Baluze, I, σσ. 789–790 [ed. Mollat, II, σσ. 291–292
  23. ↑ The Bull Benedictus Deus, issued on 29 January 1336: Bullarum, diplomatum et privilegiorum sanctorum Romanorum pontificum Taurensis editio Tomus IV (Turin 1859), σσ. 345–347
  24. ↑ Eubel, I, σ. 17
  25. ↑ Baluze, I, σσ. 600–601 [ed. Mollat, II, σσ. 70–71]
  26. ↑ G. Mollat, Les papes d'Avignon 2nd edition (Paris 1912), σ. 81
  27. ↑ Mollat, σ. 81 and n. 1. Thomas Rymer, Foedera, Conventiones, Literae, etc. editio tertia (The Hague 1739) Tomus II pars II, σ. 123
  28. ↑ Fisquet, σσ. 149–150
  29. ↑ Ann Deeley (1928). "Papal Provision and Royal Rights of Patronage in the Early Fourteenth Century". The English Historical Review. 43 (172): 497–527
  30. ↑ Lützelschwab, σσ. 437–438
  31. ↑ Daniel Antonin Mortier (1907). Histoire des maîtres généraux de l'Ordre des frères prêcheurs: 1324–1400 (in French). Vol. Tome troisième. Paris: Picard. σσ. 171–172
  32. ↑ Cross, F.L.; Livningstone, E.A. (2005). The Oxford Dictionary of the Christian Church
  33. ↑ Exeter, Eng. (Diocese) (1894). Episcopal Registers (in Latin). London: G. Bell. σσ. 154–155
  34. ↑ Diana Wood, Clement VI: The Pontificate and Ideas of an Avignon Pope, 32–33
  35. ↑ Tomasello, Music and Ritual at the Papal Court of Avignon 1309–1403, 15
  36. ↑ Tomasello, Music and Ritual at the Papal Court of Avignon 1309–1403, 15
  37. ↑ Baluze, I, σσ. 251–252
  38. ↑ Gauscelin de Jean Duèse, Pedro Gómez Barroso [Lützelschwab, σσ. 481–482], Imbertus de Puteo (Dupuis) [Lützelschwab, σσ. 471–472], Giovanni Colonna, Pierre Bertrand, and Gozzio (Gotius, Gozo) Battaglia [Lützelschwab, pp. 459–460]. Chacon, II (1601), σ. 724; II (1677, ed. Oldoin), σ. 520
  39. ↑ Eubel, I, σσ. 15–18
  40. ↑ Eubel, I, σσ. 18–19. Lützelschwab, σσ. 465-467
  41. ↑ Skolnik, Fred; Berenbaum, Michael. Encyclopaedia Judaica: Ba-Blo. Granite Hill Publishers. σ. 733
  42. ↑ Simonsohn, Shlomo (1991). Apostolic See and the Jews. Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies, Τομ. 1: Documents, 492. σ. 1404
  43. ↑ Déprez, σ. 235

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Baronio, Cesare (1872). Theiner, Augustinus (ed.). Annales ecclesiastici denuo excusi et ad nostra usque tempora perducti ab Augustino Theiner... (in Latin). Vol. Tomus vigesimus quintus (25) (1334–1355). Barri-Ducis: Ludovicus Guerin.
  • Congregation of Saint-Maur, ed. (1759). Gallia Christiana: In Provincias Ecclesiasticas Distributa... De provincia Rotomagensi, ejusque metropoli ac suffraganeis ... ac Constantiensi ecclesiis (in Latin). Vol. Tomus XI. Paris: Typographia Regia.
  • Cosenza, Mario Emilio (1913). Francesco Petrarca and the Revolution of Cola Di Rienzo. The University of Chicago Press. σ. 93.
  • Déprez, Eugene (1900). "Les funerailles de Clément VI, et d' Innocent VI, d' après les comptes de la cour pontificale," Mélanges d' histoire et d'archéologie publiés par l'École Française de Rome 20 (1900), 235–250. (Στα Γαλλικά)
  • Digonnet, Félix (1907). Le Palais des papes d'Avignon (in French). Avignon: F. Seguin.
  • Duffy, Eamon (1997). Saints & Sinners: A History of the Popes. New Haven CT: Yale University Press.
  • Eubel, Conradus, ed. (1913). Hierarchia catholica, Tomus 1 (second ed.). Münster: Libreria Regensbergiana. (in Latin)
  • Favier, Jacques (1980). Le Palais des Papes d'Avignon (in French). Rennes: Ouest-France.
  • Fisquet, Honoré (1864). La France pontificale (Gallia Christiana): histoire chronologique et biographique...Metropole de Rouen: Rouen (in French). Paris: Etienne Repos. pp. 146–153.
  • Gasquet, Francis Aidan (1908). The Black Death of 1348 and 1349 (second ed.). London: G. Bell.
  • Horrox, Rosemay (1994). The Black Death. Manchester University Press.
  • Labande, Léon-Honoré (1925). Le Palais des papes et les monuments d'Avignon au XIV. siècle (Στα Γαλλικά). Marseille: F. Detaille.
  • Lützelschwab, Ralf (2007). Flectat cardinales ad velle suum? Clemens VI. und sein Kardinalskolleg: Ein Beitrag zur kurialen Politik in der Mitte des 14. Jahrhunderts (in German). Berlin: De Gruyter.
  • Mollat, Guillaume (1909). "Innocent VI et les tentatives de paix entre la France et l'Angleterre". Revue d'Histoire Ecclésiastique. 10: 729–743.
  • Mollat, G. (1963). The Popes at Avignon, 1305–1378: Translated from the 9th French Ed., 1949. New York & London: Nelson.
  • Musto, Ronald G. (2003). Apocalypse in Rome: Cola Di Rienzo and the Politics of the New Age. Berkeley, Los Angeles: University of California Press.
  • Pélissier, Antoine (1951). Clément VI le magnifique: premier pape limousin (in French). Brive (Corrèze): Impr. Catholique. [fawning]
  • Petrarca, Francesco (1986). M.E. Cosenza, tr. (ed.). The Revolution of Cola Di Rienzo (third ed.). Italica Press.
  • Rollo-Koster, Joëlle (2015). "Chapter 2. Clement VI and Rome: Cola di Rienzo". Avignon and Its Papacy, 1309–1417: Popes, Institutions, and Society. NY: Rowman & Littlefield Publishers.
  • Tomasello, Andrew (1983). Music and Ritual at Papal Avignon, 1309–1403. Ann Arbor MI: UMI Research Press.
  • Vingtain, Dominique (2015). Le Palais des papes d'Avignon (in French). Arles: Editions Honoré Clair.
  • Wood, Diana (1989). Clement VI: The Pontificate and Ideas of an Avignon Pope. Cambridge University Press.
  • Wrigley, John E. (1970). "Clement VI before His Pontificate: The Early Life of Pierre Roger, 1290/91–1342". The Catholic Historical Review. 56 (3): 433–473.
Πάπας Κλήμης ΣΤ΄
Γέννηση: 1291 Θάνατος: 6 Δεκεμβρίου 1352
Προκάτοχος
Βενέδικτος ΙΒ΄ 		Πάπας της Αβινιόν
7 Μαΐου 1342 - 6 Δεκεμβρίου 1352 		Διάδοχος
Ιννοκέντιος ΣΤ΄
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πάπας_Κλήμης_ΣΤ΄&oldid=10513015"