Πάπας Κλήμης ΙΔ΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πάπας
Κλήμης ΙΔ΄
Από19 Μαΐου 1769
Έως22 Σεπτεμβρίου 1774
ΠροκάτοχοςΚλήμης ΙΓ΄
ΔιάδοχοςΠίος ΣΤ΄
Προσφωνήσεις του
Πάπα Κλήμη ΙΔ΄
Προσφώνηση αναφοράςΑγιότατος
Προφορική προσφώνησηΑγιότατε
Θρησκευτική προσφώνησηΆγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνησηΔ/Δ

Ο Πάπας Κλήμης ΙΔ΄ ή Τζιοβάννι Βιντσέντσο Αντόνιο Γκανγκανέλι (31 Οκτωβρίου 1705 - 22 Σεπτεμβρίου 1774) ήταν αρχηγός στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και κυβερνήτης στα Παπικά Κράτη (19 Μαΐου 1769 - 22 Σεπτεμβρίου 1774). Σύντομα ο Γκανγκανέλι έγινε φίλος του Πάπα Βενέδικτου ΙΔ΄ (1740–58). Ο τελευταίος τον όρισε το 1758 να διερευνήσει το ζήτημα του παραδοσιακού λιβέλλου αίματος που αφορούσε τους Εβραίους, κάτι που ο ίδιος απέδειξε ότι ήταν αναληθές.[1]. Διορίστηκε καρδινάλιος από τον Πάπα Κλήμεντα ΙΓ΄ (1758–69) το 1759, έπειτα από πίεση του Λορέντσο Ρίτσι, αρχηγού των Ιησουιτών.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τζιοβάννι Βιντσέντσο Αντόνιο Γκανγκανέλι γεννήθηκε στο Σανταρκάντζελο ντι Ρομάνια (31 Οκτωβρίου 1705) ως δεύτερος γιος του Λορέντζο Γκανγκανέλι, ακολούθησε η τελετή του βαπτίσματος (2 Νοεμβρίου 1705). Αρχικά σπούδασε στο Βερούκκιο αλλά αργότερα δέχτηκε εκπαίδευση από τους Ιησουίτες στο Ρίμινι και τους Πιανίστες στο Ούρμπινο (1717). O Γκανγκανέλι εισήλθε στο Τάγμα των Ελάσσονων Αδελφών στο Φορλί (15 Μαΐου 1723) και πήρε το προσωνύμιο "Λορέντζο Φραντσέσκο". Την επόμενη χρονιά (18 Μαΐου 1724) μετακινήθηκε στο Ούρμπινο όπου ο ξάδελφος του Βιτσέντσο ήταν αξιωματούχος και έγινε πλήρες μέλος του Τάγματος. Την περίοδο 1724 - 1728 συνέχισε τις Θεολογικές του σπουδές σε Πέζαρο, Φάνο και Ρεκανάτι. Τελικά μετέβη στην Ρώμη όπου υπό την εποπτεία του Αντόνιο Λούτσι πήρε το διδακτορικό του στην Θεολογία (1731).[2] Μετά το διδακτορικό συνέχισε σπουδές υψηλού επιπέδου στο Άσκολι Πιτσένο, στην Μπολόνια και το Μιλάνο, κατόπιν επέστρεψε στην Ρώμη και έγινε Γενικός του Τάγματος (1741).[3]

Ο Γκανγκανέλι αρνήθηκε ωστόσο την αρχηγία (1753, 1756), αυτό δημιούργησε σε πολλούς την υποψία ότι είχε στόχο υψηλότερες θέσεις στην Ρωμαιοκαθολική εκκλησία.[4] Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΔ΄ τον εκτίμησε ιδιαίτερα και τον διέταξε να ερευνήσει την παραδοσιακή Συκοφαντία του αίματος σχετικά με τους Εβραίους δεν βρήκε τίποτα το ύποπτο.[5][6] Ο Πάπας Κλήμης ΙΓ΄ τον διόρισε Καρδινάλιο της Καθολικής εκλησσίας (24 Σεπτεμβρίου 1759), σημαντική συμβολή σε αυτό είχαν οι πιέσεις που ασκούσε ο Λορέντζο Ρίτσι στον Πάπα. Ο Γκανγκανέλι έγινε αρχικά Καρδινάλιος Ιερέας στους Αγίους Αποστόλους της Ρώμης (1762).[7]

Εκλογή στο παπικό αξίωμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καρδινάλιος Γκανγκανέλι

Το Παπικό Κονκλάβιο που συνεστήθη (1769) αντιμετώπισε το σοβαρό πρόβλημα που είχε προκύψει με την Εταιρεία του Ιησού. Ο προκάτοχος του Πάπας Κλήμης ΙΓ΄ είχε εκδιώξει τους Ιησουίτες από την Πορτογαλία και τις Κομητείες των Βουρβόνων σε Γαλλία, Ισπανία, Νάπολη, Σικελία και Πάρμα. Τα μέλη ζήτησαν την οριστική διάλυση του Τάγματος, ο Κλήμης ΙΓ΄ αποφάσισε να ορίσει Συνέδριο για να λύσει το πρόβλημα αλλά πέθανε την παραμονή της διεξαγωγής του.[8] Την ολική διάλυση του Τάγματος αναζητούσαν οι φανατικοί αντί-Ιησουίτες που ήταν γνωστοί σαν Ζηλωτές, την εποχή που διαρκούσε ο Διαφωτισμός είχαν αντιδράσει στο κίνημα του Κοσμικισμού που αναζητούσε τον διαχωρισμό της εκκλησίας και του κράτους.[9] Με την άφιξη των Καρδιναλίων ξεκίνησε το Κονκλάβιο (15 Φεβρουαρίου 1769), το κλίμα στο Κονκλάβιο ήταν σε έντονο βαθμό εναντίον των Ιησουιτών. Ο Ιωσήφ Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας έφτασε στην Ρώμη και συναντήθηκε με τον μικρότερο αδελφό του Δούκα της Τοσκάνης μετέπειτα αυτοκράτορα Λεοπόλδο Β΄ (15 Μαρίου 1769). Την επόμενη μέρα εισήλθαν στο Κονκλάβιο ενώ διαρκούσε η Μεγάλη Εβδομάδα, το Κονκλάβιο άνοιξε τις πύλες και υποδέχτηκε τον Καρδινάλιο Τζιρόλαμο Σπινόλα.[10]

Ο υπουργός του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΙΕ΄ Ετιέν-Φρανσουά ντε Σουαζέλ έντονα έμπειρος στην διπλωματία υποστήριζε την γνώμη "για να λύσεις ένα πρόβλημα πρέπει να θέσεις ένα δεύτερο ώστε να ξεχαστεί το πρώτο". Ο Ετιέν-Φρανσουά ντε Σουαζέλ έθεσε το Patrimonium Sancti Petri που αφορούσε την επιστροφή σε αυτόν της Αβινιόν, άλλων Γαλλικών Παπικών Κρατών και να λυθεί το θέμα του Δουκάτου της Πάρμας και της Πιατσέντσας που ξεκίνησε με την σύγκρουση του Κλήμη ΙΓ΄ με την Αυστρία. Ο κάθε υποψήφιος Καρδινάλιος ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τους δικούς του ψηφοφόρους χωρίς να έχει επαφή με τους άλλους. Ο Γάλλος αντιπρόσωπος ζήτησε από τον κάθε υποψήφιο νέο Πάπα να δεσμευτεί ότι με την εκλογή του θα προχωρήσει σε ολοκληρωτική δίωξη των Ιησουιτών, η πρόταση απορρίφτηκε ως αντιδημοκρατική στο Παπικό δίκαιο. Ο Καρδινάλιος Γκανγκανέλι εξελέγη τελικά σαν συμβιβαστικός υποψήφιος (19 Μαΐου 1769) με την ελπίδα ότι τον υποστήριζε η αυλή των Βουρβόνων που ήταν εναντίον του Ιησουιτών, είχαν την ελπίδα ότι θα τους διαλύσει παρά το γεγονός ότι εκπαιδεύτηκε μαζί τους.[11] Ο Γκανγκανέλι πήρε το όνομα Κλήμης ΙΔ΄ για να τιμήσει τον προκάτοχο του Κλήμη ΙΓ΄ πιο τον διόρισε Καρδινάλιο. Η στέψη του έγινε από τον διάσημο Καρδινάλιο Αλεσσάντρο Αλμπάνι (4 Ιουνίου 1769), εγκαταστάθηκε στην Βασιλική του Αγίου Ιωάννη του Λατερανού (26 Νοεμβρίου 1769).[12]

Ποντιφικάτο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πάπας Κλήμης ΙΔ΄ έφιππος

H πολιτική του Κλήμη ΙΔ΄ ως πάπα είχε βασικό στόχο να αποκαταστήσει τις ψυχρές σχέσεις με τα Καθολικά κράτη της Δυτικής Ευρώπης που είχαν ξεκινήσει με τον προκάτοχο του, εργάστηκε σκληρά με αποκλειστικό σκοπό να συμφιλιωθεί ως Πάπας με τις Ευρωπαϊκές ηγεμονίες.[13] Παραχώρησε την Αβινιόν και το Μπενεβέντο, υποχώρησε επίσης στα Παπικά δικαιώματα στο Δουκάτο της Πάρμας και της Πιατσέντζας. Ο Κλήμης ΙΔ΄ στάθηκε όπως αναμενόταν από αυτούς που τον εξέλεξαν αρκετά σκληρός απέναντι στους Ιησουίτες με αποκορύφωμα την καταστολή τους (21 Ιουλίου 1773).[14] Οι Εβραίοι δέχτηκαν με ενθουσιασμό την εκλογή του στον Παπικό θρόνο, τους είχε υποστηρίξει ως Καρδινάλιος στην υπόθεση της Συκοφαντίας του αίματος και πίστεψαν ορθά ότι θα ακολουθήσει την ίδια πολιτική και ως Πάπας. Ο Κλήμης ΙΔ΄ ενδιαφέρθηκε πραγματικά για τις νέες κατηγορίες εναντίον τους αυτή την φορά στην Πολωνία, διέταξε έρευνα και αποδείχτηκαν για άλλη μια φορά αναληθείς. Οι Ιησουίτες εκδιώχθηκαν από την Βραζιλία (1754), την Πορτογαλία (1759), την Γαλλία (1764), την Ισπανία και τις αποικίες της (1767) και την Πάρμα (1768). Οι Βουρβόνοι μονάρχες δεν έμειναν ικανοποιημένοι και ζήτησαν την πλήρη απαγόρευση τους, ο Κλήμης ΙΔ΄ δεν το δέχτηκε αρχικά, αρνήθηκε να συναντήσει τον απεσταλμένο τους Λορέντζο Ρίτσι και έκλεισε την σχολή του.[15] Οι Καθολικές χώρες αντέδρασαν έντονα, επαναστάτησαν και απείλησαν με απόσχιση από την Αγία Έδρα. Ο Κλήμης ΙΔ΄ υπέκυψε "στο όνομα της ειρήνης και της διατήρησης της Ευρωπαϊκής ενότητας", απαγόρευσε το Τάγμα των Ιησουιτών (21 Ιουλίου 1773), θα λειτουργήσει ξανά μισό αιώνα αργότερα.[16] Οι μη Καθολικές χώρες όπως η Ρωσία και η Πολωνία είχαν επίσης μεγάλα παράπονα σε βάρος του αλλά τους αγνόησε, το αποτέλεσμα ήταν να ξεσπάσουν εντάσεις που είχαν περισσότερο πολιτικό παρά θρησκευτικό χαρακτήρα.[17]

Τους τελευταίους μήνες της ζωής του ο Κλήμης Δ΄ έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη από τις αποτυχίες του, ξαφνικά τον έπλησε μια ασυνήθιστη ασθένεια την οποία απέδωσαν οι περισσότεροι σε δηλητήριο.[18] Η άποψη αυτή δεν αποδείχτηκε τελικά και οι συγγενείς του την απέρριψαν αφού ο πάπας ήταν άνω των 70 ετών και ασθενής για πολλά χρόνια.[19] Ο Κλήμης ΙΔ΄ έπεσε στο κρεβάτι του κλινήρης (10 Σεπτεμβρίου 1774) όπου δέχτηκε και την τελευταία του εξομολόγηση (21 Σεπτεμβρίου 1774). Την ίδια εποχή ο Αλφόνσους Λιγκουόρι προσευχόταν δύο συνεχόμενες μέρες νοερά για τον ίδιο από την επισκοπή του στο Αριέντζο.[20][21] Πέθανε την επόμενη μέρα (22 Σεπτεμβρίου 1774) αφορισμένος από το Ουλτραμόντανε, ωστόσο τον πένθησαν έντονα οι υπήκοοί του των Παπικών Κρατών τα οποία διοικούσε χάρη στις προσπάθειες του για ενότητα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 30 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2008. 
  2. ↑ https://web.archive.org/web/20180128054852/http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1759.htm#Ganganelli
  3. ↑ https://www.newadvent.org/cathen/04034a.htm
  4. ↑ https://web.archive.org/web/20180128054852/http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1759.htm#Ganganelli
  5. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 30 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2008. 
  6. ↑ https://www.jrbooksonline.com/PDFs/Roth%20Ritual%20Murder%20Libel%20JR.pdf
  7. ↑ https://www.csun.edu/~hcfll004/Clem14.html
  8. ↑ https://www.csun.edu/~hcfll004/SV1769.html
  9. ↑ https://www.newadvent.org/cathen/04034a.htm
  10. ↑ https://www.csun.edu/~hcfll004/SV1769.html
  11. ↑ https://web.archive.org/web/20190108100812/http://www.sj2014.net/blog/19-may-1769-ganganelli-elected-pope-clement-xiv-suppressor-of-the-jesuits
  12. ↑ F. Gligora. I papi. σ. 266
  13. ↑ https://www.newadvent.org/cathen/04034a.htm
  14. ↑ Pollen John, Hungerford (1912). "The Suppression of the Jesuits (1750–1773)". In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. Τομ. 14
  15. ↑ https://www.thinkingfaith.org/articles/jesuit-restoration-part-two-society-under-clement-xiv
  16. ↑ https://archive.org/details/americancatholic13philuoft/page/696/mode/2up?view=theater
  17. ↑ Roehner, Bertrand M. (1997). "Jesuits and the State: A Comparative Study of their Expulsions (1590–1990)". Religion. 27 (2): 165–182
  18. ↑ https://web.archive.org/web/20191231032815/https://www.yorkshirepost.co.uk/news/latest-news/death-by-poisoning-of-his-holiness-pope-clement-xiv-1-2402306
  19. ↑ https://books.google.gr/books?id=fxxKFi6XHlUC&dq=the+last+months+of+pope+clement+xiv&pg=PA233&redir_esc=y#v=onepage&q=the%20last%20months%20of%20pope%20clement%20xiv&f=false
  20. ↑ https://www.scienzadiconfine.eu/mente/bilocazione.html
  21. ↑ https://www.coscienza.org/bilocazione/

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Πάπας Κλήμης ΙΔ΄
Γέννηση: 31 Οκτωβρίου 1705 Θάνατος: 22 Σεπτεμβρίου 1774
Προκάτοχος
Κλήμης ΙΓ΄ 		Πάπας
19 Μαΐου 1769 - 22 Σεπτεμβρίου 1774 		Διάδοχος
Πίος ΣΤ΄
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πάπας_Κλήμης_ΙΔ΄&oldid=10506596"