Οδός Αγίας Σοφίας (Θεσσαλονίκη)

Η οδός Αγίας Σοφίας είναι οδός του κέντρου της Θεσσαλονίκης, κάθετη στην οδό Εγνατία και την οδό Τσιμισκή στο ύψος του Ι.Ν. Αγίας Σοφιάς.

Η αρχή της οδού Αγίας Σοφίας βρίσκεται στην Οδό Ολυμπιάδος ενώ διασχίζει κάθετα τις οδούς Κασσάνδρου, Αγίου Δημητρίου, Ιασωνίδου, Εγνατία, Ερμού, Τσιμισκή, Μητροπόλεως και καταλήγει στην λεωφόρο Νίκης στην παλιά παραλία. Το τμήμα μεταξύ Ερμού και Τσιμισκή είναι Πεζόδρομος, ενώ στα πλάνα είναι η επέκταση του πεζόδρομου μέχρι την λεωφόρο Νίκης.

Επί της Αγίας Σοφίας βρίσκονται: Το Πειραματικό σχολείο του ΑΠΘ, η πλατεία Μακεδονομάχων, ο Ι.Ν. Αγίας Σοφίας και ο ιστορικός ανδριάντας του Χρυσοστόμου Σμύρνης, έργο του Μικρασιάτη γλύπτη Θανάση Απάρτη (1960).

Στο ύψος της με την Εγνατία βρίσκονται τα έργα του μετρό, όπου κατασκευάζεται ο μελλοντικός σταθμός Αγίας Σοφίας. Κυκλοφοριακά ο δρόμος αποτελεί τη δίοδο των κατοίκων των συνοικιών της Άνω Πόλης και των Κάστρων προς το κέντρο της πόλης.

Η Πεζοδρόμηση του άξονα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πιλοτική πεζοδρόμηση του 2011[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάιο του 2011 ο Δήμος Θεσσαλονίκης αποφάσισε την πιλοτική πεζοδρόμηση του άξονα από την πλατεία Αγ. Σοφίας μέχρι την οδό Τσιμισκή, η οποία απόφαση πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου με σκοπό να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα, πώς θα συμπεριφερθεί ο κόσμος, αν θα τονωθεί η αγοραστική κίνηση, τι προβλήματα θα δημιουργηθούν ή τι προβλήματα θα λυθούν.^[1] Στο μεταξύ οι υπηρεσίες της Αντιδημαρχίας Αστικού Σχεδιασμού συνέχισαν με την τοποθέτηση εκατοντάδων δενδρυλλίων, λουλουδιών και εποχιακών φυτών στα επιλεγμένα σημεία που ορίστηκαν χρωματικά. Σύμφωνα με την αρχιτεκτονική μελέτη οι κατασκευές των στοιχείων αυτών και του στεγάστρου έχουν τη μορφή μεταλλικών ικριωμάτων που συνδυάστηκαν με καμπυλωμένες ευθειογενείς επιφάνειες που προσδίνουν το στοιχείο της κίνησης και του παιχνιδιού με το φως και τις σκιάσεις. Να σημειωθεί ότι είχε γίνει επίσης ο χρωματικός ορισμός του διαδρόμου από όπου γινόταν η διέλευση των πεζών ο οποίος σύμφωνα με την αρχιτεκτονική μελέτη σχεδιάστηκε σε τεθλασμένη γραμμή με σκοπό να προσδίδει δυναμισμό στην κίνηση. Σε ειδικές περιπτώσεις και σε συγκεκριμένες ώρες υπήρχε επίσης η δυνατότητα πρόσβασης και διέλευσης οχημάτων για έκτακτες ανάγκες και για την τροφοδοσία των καταστημάτων.^[2]

Οι αντιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την αντίθεσή του στην πεζοδρόμηση του άξονα είχε εκφράσει από την αρχή ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης. Ο εκπρόσωπος του συλλόγου δήλωσε «Είμαστε αντίθετοι με το μέτρο διότι την ώρα που πασχίζουμε να συγκρατήσουμε τον κόσμο να κάνει τις αγορές του στο κέντρο για να μην πηγαίνουν αλλού. Ο Ελληνας έχει συνηθίζει να κάνει τις αγορές του με το αυτοκίνητό του και θα προτιμούσαμε η Αγίας Σοφίας να ήταν δρόμος συνεχούς ροής οχήμάτων με έναν μεγάλο πεζόδρομο, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις».^[3] Η διαφωνία αυτή "δίχασε" την Θεσσαλονίκη σε δυο "στρατόπεδα". Από την μία ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ήταν αμετάκλητος υπέρ της πλήρης διατήρησης της πεζοδρόμησης. Το άλλο στρατόπεδο, στο οποίο βρισκόταν μπροστά η αντιπεριφέρεια Θεσσαλονίκης, επιδίωκε να υπάρχει μία λωρίδα κυκλοφορίας για τα ΙΧ. Επίσης σοβαρές ενστάσεις για τον τρόπο με τον οποίο έγινε η πεζοδρόμηση στην Αγίας Σοφίας εξέφρασαν και διάφοροι συγκοινωνιολόγοι.^[4]

Η οριστική μελέτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τελικά το 2013 έγινε η οριστική μελέτη για την πεζοδρόμηση της Αγίας Σοφίας. Το τμήμα του άξονα από τις οδούς Μακένζυ Κινγκ και Τσιμισκή που μελετάται έχει τον χαρακτήρα εμπορικού δρόμου, με σταθερό πλάτος 19,50 μέτρων. Ο δρόμος θα οργανωθεί σε ζώνες χρήσεων με ορθολογικές επιλογές, που εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία. Ένα έγχρωμο «χαλί» από χυτό δάπεδο θα διατρέχει τον πεζόδρομο σε όλο του το μήκος και θα εισχωρεί στις πλατείες, ενώ ένας αρμός «ποταμός» θα διατρέχει αξονικά τον δρόμο. Ο άξονας ορίζεται από μια ρυθμική δενδροστοιχία και τη σειρά των φωτιστικών σωμάτων. Σε επιλεγμένα σημεία της διαμόρφωσης προτείνεται υπαινικτική αναφορά στα βυζαντινά ψηφιδωτά που αποτελούν μοναδικά στοιχεία της ιστορίας του πολιτισμού της Θεσσαλονίκης. Ο φωτισμός του δρόμου γίνεται με φωτιστικά σώματα σύγχρονου σχεδιασμού και τεχνολογίας διακριτικής παρουσίας. Φωτεινές σημάνσεις –«αστικοί φάροι»- διατρέχουν το σύνολο της διαμόρφωσης και σηματοδοτούν τόπους λειτουργώντας ως συμβολικά ενοποιητικά στοιχεία που εμπλουτίζουν την αντιληπτική εικόνα της πόλης.^[5]. Το έργο έχει προϋπολογισμό 2,18 εκατ. ευρώ καθώς και εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, οι εργασίες ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2014 και ο συμβατικός χρόνος υλοποίησης είναι επτά μήνες, προκειμένου να μην αναστατωθεί η εμπορική κίνηση στην περιοχή. Παράγοντες της κτηματαγοράς της Θεσσαλονίκης επικροτούν το σχεδιασμό του δήμου, τονίζοντας όμως την ανάγκη πιο εκτεταμένων πεζοδρομήσεων, στα πρότυπα των προηγμένων ευρωπαϊκών πόλεων, προκειμένου η περιοχή του κέντρου να ξαναγίνει ελκυστικός πόλος για κατοικία.^[6]

Διαδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δια/ση	Οδός	Προορισμός	Σημειώσεις	Λωρίδες
Στάση	Γραμμές
	Οδός Ολυμπιάδος	Άνω πόλη, Κάστρα, Συκιές		1↓
	Οδός Βλαχάβα			1↓
	Κασσάνδρου	22-23
	Οδός Κασσάνδρου	Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου		1↓
	Οδός Αγίου Δημητρίου	Τούρκικο προξενίο, Καυτανζόγλειο, ΑΠΘ	Πρός Περιφερειακή οδό	1↑
	Οδός Ιασωνίδου	Καμάρα, Ροτόντα	Προς Εγνατία	1↑
	Οδός Ολύμπου	Αριστοτέλους, Μπιτ Παζάρ		1↑
	Οδός Συνταγματάρχου Αβδέλλα		Πειραματικό Σχολείο ΑΠΘ	1↑
	Οδός Φιλλίπου			1↑
	Οδός Εγνατία	Κέντρο	Πλατεία Μακεδονομάχων	1↑
	Οδός Ερμού, Μακένζυ Κινγκ		Ι.Ν. Αγίας Σοφίας	1↑
	Οδός Τσιμισκή	Αριστοτέλους, Λαδάδικα, Δικαστήρια	Πεζόδρομος
	Οδός Μητροπόλεως		Ι.Ν. Αγίου Γρηγορίου	2↓
	Οδός Προξένου Κορομηλά			2↓
	Λεωφόρος Νίκης	Λευκός Πύργος, Νέα Παραλία	Παλιό παραλιακό μέτωπο	2↓