Ντορόμπο (φυλή)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι Ντορόμπο (Αγγλικά: Dorobo ή Ndorobo, Σουαχίλι: Wadorobo, Wandorobo, Torobo), είναι ένας υποτιμητικός όρος-ομπρέλα για πολλές μη-συγγενικές ομάδες κυνηγών-συλλεκτών από την Κένυα και την Τανζανία που είναι υποτακτικοί στους Μαασάι και δεν έχουν βοοειδή.

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος «Ντορόμπο» («Dorobo»), προέρχεται από την έκφραση il-tóróbò (ενικός: ol-torróbònì) της γλώσσας Μαά (Maa), που σημαίνει «κυνηγοί, αυτοί χωρίς βοοειδή». Ζώντας από το κυνήγι των άγριων ζώων, προϋποθέτει να είναι πρωτόγονοι και όντας χωρίς βοοειδή, σημαίνει ότι είναι πολύ φτωχοί στον κτηνοτροφικό πολιτισμό των Μαά (Maa).

Ταξινομήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο παρελθόν έχει υποτεθεί ότι όλοι οι Ντορόμπο (Dorobo) ήταν Νότιας Νειλοτικής προέλευσης και κατά συνέπεια, ο όρος «Ντορόμπο» («Dorobo») να υποδηλώνει πολλές στενές συγγενικές εθνοτικές ομάδες.[1]

Αν και πολλοί από αυτούς τυχαίνει να είναι Νειλοτικοί, οι Ντορόμπο (Dorobo) όπως χρησιμοποιείται από τους Μαά (Maa), απλά αναφέρονται σε γειτονικούς κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους — οι Υαάκου (Yaaku) για παράδειγμα, οι σημερινοί Μουκογκόντο-Μαασάι (Mukogodo-Maasai) είναι ένας Ανατολικός Κουσιτικός λαός, οι Aasax είναι Νότιας Κουσιτικής προέλευσης, ενώ οι Άκιε (Μοσίρο (Mosiro)), είναι από την Ανατολική Νειλοτική.

Ορισμένα από τα άτομα που περιγράφονται στις αρχικές αφηγήσεις ως «Ελ Ντορόμπο» είναι φανταστικά ή φανταστικές εξιστορήσεις αγρίων φυλών του 20ού αιώνα όπως «φυλές με γενειοφόρους άνδρες», όπως περιγράφονται από τον Charles Hobley.[2]

Οι ομάδες που έχουν αναφερθεί ως «Ντορόμπο» («Dorobo») περιλαμβάνουν τους:

  • Kaplelach Okiek και Kipchornwonek Okiek (Νειλοτική· Επαρχία της Ρηξιγενούς Κοιλάδας, Κένυα)
  • Sengwer
  • Μουκογκόντο-Μασάι (πρώην Yaaku, ορισμένες φορές Aramanik) (Ανατολική Κουσιτική· Επαρχία Λαϊκίπια, Επαρχία της Ρηξιγενούς Κοιλάδας, Κένυα)
  • Aasax (Νότια Κουσιτική· βόρεια Τανζανία)
  • Άκιε (ορισμένες φορές Μοσίρο (Mosíro), η οποία είναι μια φυλή και ονομασία των Άκιε) (Νειλοτική, βόρεια Τανζανία)
  • Mediak (Kalenjin, βόρεια Τανζανία)
  • Kisankasa (Kalenjin, βόρεια Τανζανία)
  • Aramanik (Kalenjin, Τανζανία)
  • Μοσίρο (Kalenjin, Τανζανία)
  • Omotik

Σχέσεις με τους γείτονες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια ιστορική ανασκόπηση 17 ομάδων Ντορόμπο (Dorobo) στη βόρεια Κένυα, διαπίστωσε ότι κάθε μια διατήρησε μια στενή σχέση με την γύρω περιοχή, μέσα από την αναζήτηση τροφής. Μιλώντας την ίδια γλώσσα με τους νομάδες κτηνοτρόφους γείτονες, θα διατηρήσουν ειρηνικές σχέσεις μαζί τους και θα δεχτούν χαμηλότερη κατάσταση. Περιστασιακή εσωτερική αποδημία και επιγαμία μεταξύ των δύο ομάδων ήταν ακόμη δυνατή. Αν το πολιτικό τοπίο μετατοπιζόταν και εισήρχοντο νέοι κτηνοτρόφοι στην περιοχή, τότε οι τοπικοί Ντορόμπο (Dorobo) θα μεταπηδήσουν στη νέα γλώσσα και θα οικοδομήσουν νέες σχέσεις, ενώ προσκολλώνται στην εδαφική τους θέση.[3]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Huntingford for example writes (1931:228): "...all the Dorobo dialects, as now spoken, are based on Nandi—this was first shown by Hobley, who was a pioneer in this field, and whose vocabularies are fairly reliable—..." (for Hobley, see Hobley 1903, 1905, 1906).
  2. Hobley says (1905:39-40): "The author in 1891 visited Mount Kenia, and while encambed on the lower slopes encountered a few specimens of a bearded race of man who were said to live in the depths of the forests on that mountain."
  3. Spencer, Paul, 1973, Nomads in Alliance: Symbiosis and Growth among the Rendille and Samburu of Kenya, Oxford University Press, London. (pp. 199-219, “The Dorobo and Elmolo of Northern Kenya.”)

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • (Αγγλικά) Distefano, John A. (1990) 'Hunters or hunted? Towards a history of the Okiek of Kenya', History in Africa, 17, 47–57.
  • (Αγγλικά) Hobley, C.W. (1903) 'Notes concerning the Eldorobo of Mau, British East Africa', Man, 3, 33-34 (with a 100-item vocabulary on page 35).
  • (Αγγλικά) Hobley, C.W. (1905) 'Further Notes on the El Dorobo or Oggiek', Man, 5, 39-44.
  • (Αγγλικά) Hobley, C.W. (1906) 'Notes on the Dorobo People and other Tribes; gathered from Chief Karuri and others', Man, 6, 119-120.
  • (Αγγλικά) Huntingford, G.W.B. (1931) 'The Taturu, Mosiro, and Aramanik dialect of Dorobo', Man, 31, 226–228.
  • (Αγγλικά) Kenny, Michael G. (1981) 'Mirror in the forest: the Dorobo hunter-gatherers as an image of the other', Africa, 51, 1, 477–495.
  • (Αγγλικά) Maguire, R.A.J. (1948) 'Il-Torbo', Tanganyika Notes & Records, 25, 1–27. [reprint of a 1928 article published in the Royal African Society's Journal]
  • (Γερμανικά) Rottland, Franz & Vossen, Rainer (1977) 'Grundlagen für eine Klärung des Dorobo-Problems', in Möhlig & Rottland & Heine (eds.) Zur Sprachgeschichte und Ethnohistorie in Afrika. Berlin: Dietrich Reimer, 213–238.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • (Αγγλικά) https://www.ethnologue.com/map/TZ τελευταία επίσκεψη: 27 Σεπτεμβρίου 2016
CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Dorobo peoples (έκδοση 660323504) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).