Μιθριδατισμός

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ασημένιο νόμισμα που απεικονίζει τον Μιθριδάτη ΣΤ', βασιλιά του Πόντου

Μιθριδατισμός αποκαλείται η πρακτική της αυτοπροστασίας από τη δράση ενός δηλητηρίου μέσω της σταδιακής αυτοχορήγησης σε μη θανατηφόρες δόσεις.

Ο όρος προέρχεται από τον Μιθριδάτη ΣΤ', βασιλιά του Πόντου, ο οποίος εξαιτίας του μεγάλου φόβου του μήπως τον δηλητηριάσουν χορηγούσε στον εαυτό του βαθμιαία αυξανόμενες μη θανατηφόρες δόσεις δηλητηρίου, ώστε να αναπτύξει τελικά ανοσία. Σύμφωνα με τη μυθολογία, μετά την ήττα του από τον Πομπήιο, ο Μιθριδάτης αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει χρησιμοποιώντας δηλητήριο αλλά απέτυχε λόγω της ανοσίας που είχε αναπτύξει και τελικά κατέφυγε σε έναν μισθοφόρο για να τον διαπεράσει με σπαθί.

Γενικά, δεν υφίσταται κάποιος πρακτικός λόγος, κάποιο πλεονέκτημα ή το παραμικρό όφελος για τη διενέργεια μιθριδατισμού εκτός για επαγγελματικούς ή παρόμοιους λόγους, όπως για παράδειγμα από υπαλλήλους ζωολογικών κήπων, ερευνητές και καλλιτέχνες του τσίρκου οι οποίοι έρχονται σε στενή επαφή με δηλητηριώδη ζώα. Ο μιθριδατισμός δοκιμάστηκε με επιτυχία στην Αυστραλία και τη Βραζιλία καθώς επιτεύχθηκε πλήρης ανοσία ακόμη και σε πολλαπλά τσιμπήματα από δηλητηριώδεις κόμπρες και οχιές. Ο Μπιλ Χάαστ (Bill Haast) αυτοανοσοποιήθηκε με επιτυχία στο δηλητήριο διαφόρων ειδών δηλητηριωδών φιδιών.

Ο όρος χρησιμοποιείται και μεταφορικά για να περιγράψει τη σταδιακή εξοικείωση και αποδοχή πραγμάτων που προηγουμένως θεωρούνταν ιδιαίτερα επικίνδυνα.

Στη λογοτεχνία και την ποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο μιθριδατισμός έχει χρησιμοποιηθεί ως μέρος της πλοκής σε διάφορα λογοτεχνικά έργα και κινηματογραφικές ταινίες, μεταξύ άλλων στον Κόμη του Μοντεχρίστο του Δουμά και στην Πριγκίπισσα νύφη του Ουίλιαμ Γκόλντμαν (William Goldman).

Ο Άλφρεντ Χάουζμαν (Alfred Edward Housman), στο ποίημά του Τέρενς, αυτό είναι ανοησία ("Terence, this is stupid stuff"), εκδόθηκε αρχικά στη συλλογή A Shropshire Lad), χρησιμοποιεί τον μιθριδατισμό μεταφορικά για τα οφέλη που προσφέρει η σοβαρή ποίηση στον αναγνώστη. Το τελικό του τμήμα αποτελεί ποιητική απόδοση του μύθου του Μιθριδάτη.

Εξωτερικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]