Μαλάμ Μπακάι Σανιά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαλάμ Μπακάι Σανιά
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Malam Bacai Sanhá (Πορτογαλικά)
Γέννηση5  Μαΐου 1947[1][2]
Empada[2]
Θάνατος9  Ιανουαρίου 2012[3][1][2]
5ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[2]
Αιτία θανάτουσακχαρώδης διαβήτης
Τόπος ταφήςFortaleza de São José da Amura
Χώρα πολιτογράφησηςΓουινέα-Μπισσάου
ΘρησκείαΙσλάμ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠορτογαλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΑφρικανικό Κόμμα για την Ανεξαρτησία της Γουινέας και του Πράσινου Ακρωτηρίου
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαPresident of Guinea-Bissau (1999–2000)
Member of the National People's Assembly of Guinea-Bissau
President of Guinea-Bissau (2009–2012)[4]
Βραβεύσειςμετάλλιο Αμίλκαρ Καμπράλ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μαλάμ Μπακάι Σανιά (Malam Bacai Sanhá, 5 Μαΐου 1947 - 9 Ιανουαρίου 2012) [5] ήταν πολιτικός από τη Γουινέα-Μπισσάου, πρόεδρος από τις 8 Σεπτεμβρίου του 2009 έως το θάνατό του στις 9 Ιανουαρίου του 2012. Υπήρξε ξανά πρόεδρος για προσωρινό διάστημα, από τις 14 Μαΐου του 1999 ως τις 17 Φεβρουαρίου του 2000. Διετέλεσε πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης από το 1994 ως το 1999. Ανήκει στο Κόμμα για την Ανεξαρτησία της Γουινέας και του Πράσινου Ακρωτηρίου (PAIGC).

Πολιτική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Νταρ Σαλάμ της επαρχίας Κινάρα[6][7]

Επί πολλά έτη μέλος του PAIGC, ο Σανιά υπηρέτησε ως κυβερνήτης της επαρχίας Γκαμπού και στην επαρχία Μπαφατά και ανέλαβε πολλές φορές υπουργικές θέσεις προτού γίνει πρόεδρος της εθνοσυνέλευσης το 1994. Τον Ιούνιο του 1998 ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα σε πιστούς στον στρατηγό Ανσουμάνε Μανέ και στον πρόεδρο Νίνο Βιέιρα. Στις 26 Νοεμβρίου του 1998 σε ομιλία του κατά την πρώτη συνεδρίαση της εθνοσυνέλευσης μετά το ξέσπασμα του πολέμου ο Σανιά ήταν επικριτικός σε αμφότερους τους αντάρτες και στον Βιέιρα.[8]

Υπηρεσιακός πρόεδρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έπειτα από την ανατροπή του Βιέιρα σε στρατιωτικό πραξικόπημα στις 7 Μαΐου του 1999, ο Σανιά διορίστηκε υπηρεσιακός πρόεδρος από την στρατιωτική χούντα του Μανέ, στις 11 Μαΐου[9] με βάση το Σύνταγμα[7][10] που προέβλεπε τον ίδιο να διαδεχθεί τον Βιέιρα. Η θητεία του ήταν ως τη διεξαγωγή των εκλογών, αργότερα το 1999.[11] Ανέλαβε καθήκοντα στις 14 Μαΐου και υποσχέθηκε την ειρήνη, καθώς επίσης και τον τερματισμό των διωγμών εναντίον πολιτικών. [12]

Προεδρικές εκλογές 1999 και 2000[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, στις 28 Νοεμβρίου του 1999, ο Σανιά ήρθε δεύτερος με 23,37% των ψήφων. Στον τελικό γύρο, ο οποίς διεξήχθη στις 16 Ιανουαρίου του 2000, κέρδισε μόνο 28% των ψήφων, έναντι 72% για τον Κούμπα Ιαλά.[13] Η υποψηφιότητα του Σανιά υποστηρίχθηκε από την στρατιωτική χούντα του Μανέ.[14]

Πραξικόπημα 2003 και μετέπειτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έπειτα από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2003 ο Ιαλά ανατράπηκε και ακολούθησε μεταβατική περίοδος. Νέες προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στις 19 Ιουνίου του 2005, στις οποίες οι τρεις πρώην πρόεδροι ήταν υποψήφιοι (Σανιά, Βιέιρα και Ιαλά) . Ο Σανιά ήταν ξανά υποψήφιος με το PAIGC και στον πρώτο γύρο ήρθε πρώτος με 35,45% των ψήφων. Ο πρώην αρχηγός κράτους Βιέιρα ήταν δεύτερος με 28,87%. Θεωρήθηκε απαραίτητο να διεξαχθεί και δεύτερος γύρος, στις 24 Ιουλίου του 2005, στον οποίο νικητής αναδείχθηκε ο Βιέιρα με 52,35% έναντι 47,65% για το Σανιά.[13] Ο τελευταίος αρνήθηκε να δεχθεί το αποτέλεσμα και απείλησε να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο.[15] Ο Σανιά διεκδίκησε την προεδρία του PAIGC κατά το 7ο τακτικό συνέδριο του κόμματος, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2008. Ωστόσο, στο συνέδριο εξελέγη πρόεδρος στις αρχές Ιουλίου ο Κάρλος Γκόμες με 578 ψήφους έναντι 355 για τον Σανιά.[16]

Πρόεδρος (2009-12)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατήλθε υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές που έγιναν σε δύο γύρους, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2009, έπειτα από τη δολοφονία του προέδρου Βιέιρα. Ο Μαλάμ Μπακάι Σανιά κέρδισε στον δεύτερο γύρο, στις 26 Ιουλίου, με ποσοστό γύρω στο 63% , κερδίζοντας τον αντίπαλό του, Κούμπα Ιαλά, ο οποίος δέχθηκε το αποτέλεσμα και ζήτησε από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο να εργαστεί για την πρόοδο της Γουινέας-Μπισσάου. Η ορκωμοσία του έγινε στις 8 Σεπτεμβρίου[17]. Ο Μαλάμ υπέφερε από διαβήτη και μεταφέρθηκε για νοσηλεία στη Γαλλία τον Ιανουάριο του 2010. Επέστρεψε στην Μπισσάου στις 8 Φεβρουαρίου έπειτα από δύο εβδομάδες.[18]

Τα επόμενα χρόνια ακολούθησε αρκετές επισκέψεις σε νοσοκομεία του Παρισιού και της Γαλλίας. Πέθανε τελικά στις 9 Ιανουαρίου 2012[19], στο Παρίσι. Δύο εβδομάδες πριν το θάνατό του, και ενώ ο ίδιος βρισκόταν ήδη στη Γαλλία, εκδηλώθηκε στη χώρα του απόπειρα πραξικοπήματος από άνδρες προσκείμενους στον στρατηγό Αντόνιο Ιντζάι (υπεύθυνου του πραξικοπήματος του Απριλίου του 2010), η οποία όμως υπήρξε αποτυχημένη.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000027981. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Fichier des personnes décédées». Fichier des personnes décédées. Ανακτήθηκε στις 2  Φεβρουαρίου 2024.
  3. «BBC News - Guinea-Bissau leader Malam Bacai Sanha dies in Paris». Ανακτήθηκε στις 27  Οκτωβρίου 2012.
  4. Ανακτήθηκε στις 22  Μαρτίου 2020.
  5. http://www.guardian.co.uk/world/feedarticle/10032007
  6. Ευρωπαϊκή Ένωση, Election Observation Mission Guinea-Bissau 2005 Αρχειοθετήθηκε 2009-08-03 στο Wayback Machine..
  7. 7,0 7,1 "Guinea-Bissau: Biography of presidential candidate Sanha", PANA (nl.newsbank.com), 18-1-2000.
  8. "Bissau parliament holds first session since June uprising", Portuguese TV (nl.newsbank.com), 26-11-1998.
  9. "Guinea-Bissau: Mane appoints acting head of state, new army chief", AFP (nl.newsbank.com), 11 -5-1999.
  10. "Guinea-Bissau's acting president details plans", Radio France Internationale (nl.newsbank.com), 12-5-1999.
  11. "Guinea-Bissau: Speaker appointed transitional head, Benin troops to leave", Africa No 1 radio (nl.newsbank.com), 11-5-1999.
  12. "Guinea Bissau's new president pledges peace, no persecution", RTP Internacional TV, Lisbon (nl.newsbank.com), 14-5-1999.
  13. 13,0 13,1 Elections in Guinea-Bissau, African Elections Database.
  14. Andrea E. Ostheimer, "The Structural Crisis in Guinea-Bissau's Political System" Αρχειοθετήθηκε 2009-08-03 στο Wayback Machine., African Security Review, Vol. 10, No. 4, 2001.
  15. "GUINEA-BISSAU: Vieira officially declared president", IRIN, 10-8-2005.
  16. "L’ancien Premier ministre bissau guinéen Carlos Gomis, réélu président du PAIGC" Αρχειοθετήθηκε 2009-08-04 at Archive.is, African Press Agency, 2-7-2008 (Γαλλικά).
  17. AFP, New Guinea-Bissau president sworn in, 8-9-2009.
  18. Reuters[νεκρός σύνδεσμος], Bissau leader says well after treatment in France, 9-2-2010.
  19. President of Guinea-Bissau Dies in France Αρχειοθετήθηκε 2012-01-16 στο Wayback Machine.. VOA News, 9-1-2012.