Μάχη της Άρτας (1944)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Μάχη της Άρτας)
Μάχη της Άρτας
Δεκεμβριανά
Ο λόφος Περάνθης (διακρίνεται το Γενικό Νοσοκομείο Άρτας)
Χρονολογία21-22 Δεκεμβρίου 1944
ΤόποςΆρτα, Λόφος Περάνθη
ΈκβασηΝίκη του ΕΛΑΣ
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Συνταγματάρχης Κωνσταντόπουλος Κ. Οπλαρχηγοί Βόιδαρος και Μίκροβας
Δυνάμεις
1000
3500
Απώλειες
70 νεκροί, 200 τραυματίες[1]
Βαρύτατες[1]

Η Μάχη της Άρτας ήταν η μεγαλύτερη πολεμική εμπλοκή του εμφυλίου μεταξύ των αντάρτικων οργανώσεων του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ που έληξε με νικηφόρα έκβαση για τον ΕΛΑΣ. Ξεκίνησε στις 21 Δεκεμβρίου 1944 και υπήρξε η πιο φονική των Δεκεμβριανών στην Ήπειρο. Διήρκεσε δυο ημέρες. Ο αντικειμενικός σκοπός του ΕΛΑΣ ήταν η κατάληψη της Άρτας προκειμένου να διακοπεί ο ανεφοδιασμός του ΕΔΕΣ στην υπόλοιπη Ήπειρο και συγκεκριμένα στην περιοχή των Ιωαννίνων. Ο ΕΔΕΣ αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να συμπτυχθεί στη γραμμή άμυνας ποταμός Λούρος - Φιλιππιάδα, για να ασφαλιστεί η οδική αρτηρία Ιωαννίνων - Πρεβέζης, ώστε να υποχωρήσουν τα υπόλοιπα τμήματά του από τα Ιωάννινα προς Πρέβεζα. Από το λιμάνι της Πρέβεζας οδηγούνται στην Κέρκυρα με Βρετανικά πλοία. Μέχρι τις 26 Δεκεμβρίου 1944 έχουν αποβιβαστεί και οι τελευταίες δυνάμεις του ΕΔΕΣ στο νησί.

Λίγο πριν την κατάληψη της πόλης από τον ΕΛΑΣ, ένα τμήμα της αστικής ελίτ που είχε συνεργαστεί με τον ΕΔΕΣ θεώρησε ότι δε θα αντιμετώπιζε πρόβλημα και παρέμεινε στην πόλη. Μάλιστα, ο Διοικητής του ΕΔΕΣ στην Άρτα δέχθηκε πιέσεις ώστε να απελευθερώσει 70 άτομα προσκείμενα στον ΕΛΑΣ και να μην τα πάρει ως αιχμαλώτους στην Κέρκυρα. Η αντίδραση του ΕΛΑΣ μετά την κατάληψη της πόλης ήταν ακραία, με την εκτέλεση των τοπικών προκρίτων με την κατηγορία του δοσιλογισμού. Θανάτωσε συνολικά 20 πολίτες. Περισσότερες εκτελέσεις έγιναν στα περίχωρα της Άρτας. Παραμένει αναμφισβήτητο γεγονός ότι η αντίδραση αυτή δεν έφερε την ομαλοποίηση της κατάστασης στην περιοχή του νομού Άρτας.[2][3][4][5][6]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Βαγγέλης Τζούκας, Ο ΕΔΕΣ 1941-1945. Μια επανεκτίμηση, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2017, σελ. 67-68.
  2. Βαγγέλης ΤΖούκας, Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην ήπειρο, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, σελ. 56
  3. Ἡ Ἐθνική Ἀντίστασις : Ε.Ο.Ε.Α. - Ε.Δ.Ε.Σ. 1941-1944 Νομοῦ Ἄρτης καί ἡ προσφορά του ὠργανομένου ἀμάχου πληθυσμοῦ εἰς τόν ἀγῶνα τοῦτον / Στέφανου Β. Παππά
  4. Η τρίτη αλήθεια : (Χρονικό γεγονότων Ελληνοϊταλικού πολέμου 1940 - 41 και εθνικής αντίστασης - εμφυλίου πολέμου 1942 - 47 στην περιοχή Άρτας - Βάλτου - Αγράφων) / Νικηφόρου Γρηγ. Κοσσυβάκη
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος: Ιστορικές μνήμες του τάγματος Καστανιάς : Των ΕΟΕΑ - ΕΔΕΣ 1942-1945 Νομού Άρτης / του Βουλευτή Άρτας Κωνσταντίνου Ν. Παπαδημητρίου
  6. Βαγγέλης Τζούκας, Δρ Κοινωνιολογίας Πάντειο Πανεπιστήμιο. «Η Άρτα της Κατοχής και της Αντίστασης, στο: Π. Γεωργογιάννης (επιμ.), Άρτα. Ιστορία και Πολιτισμός 1881-2006, Άρτα, 2007, σσ. 21-32».