Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα
Επίσημο πορτρέτο, 2023
Πρόεδρος της Βραζιλίας
Εν ενεργεία
Ανέλαβε καθήκοντα
1 Ιανουαρίου 2023
ΑντιπρόεδροςΖεράλντου Αλκμίν
ΠροκάτοχοςΖαΐρ Μπολσονάρου
Περίοδος
1 Ιανουαρίου 2003 – 31 Δεκεμβρίου 2010
ΑντιπρόεδροςΖοζέ Αλενκάρ
ΠροκάτοχοςΦερνάντο Ενρίκε Καρντόσο
ΔιάδοχοςΝτίλμα Ρούσεφ
Πρόεδρος του Εργατικού Κόμματος
Περίοδος
15 Ιουλίου 1990 – 24 Ιανουαρίου 1994
ΠροκάτοχοςΛουίζ Γκουσίκεν
ΔιάδοχοςΡούι Φαλκάο
Μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων για το Σάο Πάολο
Περίοδος
1 Φεβρουαρίου 1987 – 1 Φεβρουαρίου 1991
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση27 Οκτωβρίου 1945 (1945-10-27) (78 ετών), Καετές, Περναμπούκο, Βραζιλία
Εθνότητα Βραζιλιάνικη
Υπηκοότητα Βραζιλία
Πολιτικό κόμμαΚΕ (1980–σήμερα)
ΣύζυγοςΜαρίσα ντε Λούρδες ντα Σίλβα (1969-1971 θάνατος)
Μαρίσα Λετίσια Ρόκο Κάσα (1974-2017 θάνατος)
Ροζανγκέλα ντα Σίλβα (2022-σήμερα)
Παιδιά5
ΚατοικίαΜέγαρο ντα Αλβοράντα
ΣπουδέςΕθνική Υπηρεσία Βιομηχανικής Κατάρτισης
ΕπάγγελμαΜεταλλουργός, Συνδικαλιστής, Πολιτικός
ΘρήσκευμαΡωμαιοκαθολικισμός
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα (Luiz Inácio Lula da Silva ; 27 Οκτωβρίου 1945)[1][2], γνωστός απλώς ως Λούλα, είναι βραζιλιάνος αριστερός πολιτικός και συνδικαλιστής, ο οποίος διατελεί ως ο 39ος πρόεδρος της Βραζιλίας από την 1η Ιανουαρίου του 2023. Διετέλεσε ξανά ως ο 35ος πρόεδρος της χώρας από το 2003 έως το 2011[3]. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του αριστερού Κόμματος των Εργαζομένων και κατέβηκε τρεις φορές, χωρίς επιτυχία, υποψήφιος για την προεδρία, πριν πετύχει τη νίκη στις γενικές εκλογές της Βραζιλίας το 2002. Επανεξελέγη το 2006.[4] Τον Μάιο 2021, ο Λούλα δήλωσε ότι θα διεκδικήσει μια τρίτη θητεία στις βουλευτικές εκλογές του 2022 στη Βραζιλία εναντίον του τότε προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου.[5][6][7] Εξελέγη πρόεδρος της Βραζιλίας στις 30 Οκτωβρίου 2022, νικώντας τον Μπολσονάρου με ελάχιστη διαφορά. Είναι ο πρώτος που εκλέγεται δημοκρατικά τρεις φορές πρόεδρος της Βραζιλίας και ο δεύτερος που εκλέγεται σε μη συνεχόμενες προεδρικές θητείες (μετά τον Γκετούλιο Βάργκας).

Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Λούλα εισήγαγε σαρωτικά κοινωνικά προγράμματα με στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας και την ανύψωση της εργατικής τάξης της χώρας. Ως πρόεδρος, διαδραμάτισε εξέχοντα ρόλο σε διεθνή ζητήματα, όπως σε δραστηριότητες που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και την κλιματική αλλαγή, ενώ περιγράφεται ως «ένας άνθρωπος με τολμηρές φιλοδοξίες να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των εθνών».[8] Η κυβέρνησή του μαστιζόταν από σκάνδαλα διαφθοράς κατά την πρώτη του θητεία.

Διαδεχόμενος τον Ντίλμα Ρούσεφ, ο Λούλα άφησε το δικό του σημάδι στην πολιτική σκηνή της Βραζιλίας. Έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς στην ιστορία της Βραζιλίας και όσο ήταν στην εξουσία ως ένας από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς στον κόσμο.[9][10][11] Το 2011 ο Λούλα, όντας καπνιστής επί 40 χρόνια, διαγνώστηκε με καρκίνο του λαιμού και υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία, η οποία κατέληξε σε επιτυχή ανάρρωση.[12][13]

Στις αρχές του 2016, ο Λούλα διορίστηκε αρχηγός του επιτελείου υπό τον Ρούσεφ αλλά ο δικαστής Γκίλμαρ Μέντες του Ανώτατου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου μπλόκαρε τον διορισμό Λούλα λόγω των ομοσπονδιακών ερευνών που βρίσκονταν σε εξέλιξη εκείνη την περίοδο.[14][15] Τον Ιούλιο 2017 ο Λούλα καταδικάστησε για ξέπλυμα χρήματος και διαφθορά σε μια αμφιλεγόμενη δίκη, στην οποία καταδικάστηκε σε εννιάμιση χρόνια φυλάκισης. Ο ομοσπονδιακός δικαστής της υπόθεσης, Σέρτζιο Μόρο, έγινε έπειτα Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας στην κυβέρνηση του Ζαΐρ Μπολσονάρου.[16] Μετά από ανεπιτυχή έφεση, ο Λούλα συνελήφθη τον Ιούλιο 2018 και πέρασε 580 ημέρες στη φυλακή.[17][18][19] Επιχείρησε να θέσει νέα υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2018 αλλά αποκλείστηκε βάσει του νόμου της Βραζιλίας περί «Καθαρής Πλάκας».[20]

Τον Νοέμβριο του 2019, το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο έκρινε ότι οι φυλακίσεις με εκκρεμείς εφέσεις ήταν παράνομες και ο Λούλα αποφυλακίστηκε.[21] Τον Μάρτιο 2021 ο δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου Έντσον Φασίν αποφάσισε ότι όλες οι καταδίκες του Λούλα πρέπει να ακυρωθούν επειδή δικάστηκε από ένα δικαστήριο που δεν είχε τη δικαιοδοσία για την υπόθεσή του.[22] Η απόφαση του Φασίν, που επιβεβαιώθηκε και από άλλους δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου τον Απρίλιο 2021, αποκατέστησε τα πολιτικά δικαιώματα του Λούλα. Το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο αποφάνθηκε τον Μάρτιο 2021 ότι ο δικαστής Μόρο, που επέβλεψε τη δίκη Λούλα για διαφθορά, ήταν προκατειλημμένος.[23] Όλες οι κατηγορίες που άσκησε ο Μόρο εναντίον του Λούλα ακυρώθηκαν στις 24 Ιουνίου 2021, επιτρέποντας στον τελευταίο να θέσει υποψηφιότητα εκ νέου για την προεδρία της χώρας στις εκλογές του 2022.[24] Έλαβε τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο και νίκησε τον Μπολσονάρου στον δεύτερο γύρο λαμβάνοντας το 50.9% των ψήφων έναντι 49.1% για τον αντίπαλο του.[25] Ορκίστηκε πρόεδρος την 1η Ιανουαρίου 2023. Ακριβώς μια εβδομάδα μετά, στις 8 Ιανουαρίου 2023, εκατοντάδες ακροδεξιοί οπαδοί του απερχόμενου προέδρου Μπολσονάρο, εισέβαλαν στο Βραζιλιάνικο Κογκρέσο με αίτημα την παραίτηση Λούλα από την Προεδρία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 1945 (καταγεγραμμένη ημερομηνία γέννησης 6 Οκτωβρίου 1945) στην Καετές (τότε περιφέρεια του Γκαρανιούς), που βρίσκεται 250χλμ από το Ρέσιφε, πρωτεύουσα του Περναμπούκο, μια πολιτεία στα ΒΑ της Βραζιλίας. Ήταν το έβδομο από τα οκτώ παιδιά του Αριστείδη Ινάσιο ντα Σίλβα και της Ευριδίκης Φερρέιρα ντε Μέλο. Δυο εβδομάδες μετά τη γέννηση του Λούλα, ο πατέρας του μετακόμισε στο Σάντος του Σάο Πάολο με τη Βαλντομίρα Φερρέιρα ντε Γκόις, ξαδέρφη της Ευριδίκης. Ο Λούλα ανατράφηκε ως ρωμαιοκαθολικός.[26] Η μητέρα του Ευριδίκη ήταν πορτογαλικής και ιταλικής καταγωγής.[27]

Τον Δεκέμβριο 1952, όταν ο Λούλα ήταν επτά ετών, η μητέρα του μετακόμισε με όλα τα παιδιά της στο Σάο Πάολο για να ξαναβρεί τον σύζυγό της. Μετά από ένα ταξίδι 13 ημερών πάνω σε μια καρότσα φορτηγού, έφτασαν στην Γκουαραχά και ανακάλυψαν ότι ο Αριστείδης ντα Σίλβα είχε δημιουργήσει μια δεύτερη οικογένεια με τη Βαλτνομίρα. Οι δυο οικογένειες του Αριστείδη έζησαν στο ίδιο σπίτι για κάποιο διάστημα αλλά δεν είχαν καλές σχέσεις και μετά από τέσσερια χρόνια, η μητέρα του Λούλα μετακόμισε με τα παιδιά της σε ένα μικρό δωμάτιο πίσω από ένα μπαρ στο Σάο Πάολο. Ο Λούλα έβλεπε σπάνια τον πατέρα του, που πέθανε αλκοολικός το 1978.[28]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λούλα έχει παντρευτεί τρεις φορές. Το 1969 παντρεύτηκε τη Μαρίσα ντε Λούρδες, η οποία πέθανε από ηπατίτιδα το 1971 ενώ ήταν έγκυος στον πρώτο τους γιο, ο οποίος επίσης πέθανε.[29] Το 1974, ο Λούλα απέκτησε μια κόρη, τη Λούριαν, με την τότε σχέση του, Μίριαμ Κορντέιρο. Δεν παντρεύτηκαν ποτέ και ο Λούλα ξεκίνησε να συμμετέχει στη ζωή της κόρης του όταν η ίδια ήταν ήδη νεαρή ενήλικας.[30] Το 1974 ο Λούλα παντρεύτηκε τη Μαρίσα Λετίσια Ρόκο Κάσα, μια χήρα με την οποία απέκτησε τρεις γιους. Ο ίδιος υιοθέτησε και τον γιο της Μαρίσα από τον πρώτο της γάμο. Ο Λούλα και η Μαρίσα παρέμειναν παντρεμένοι για 43 χρόνια, μέχρι το θάνατό της στις 2 Φεβρουαρίου 2017 από εγκεφαλικό.[31] Το 2022 παντρεύτηκε τη Ροζανγκέλα ντα Σίλβα.[32] Η Τζάντζα και ο Λούλα συναντήθηκαν όταν ο τελευταίος ήταν φυλακισμένος στην Κουριτίμπα του Παρανά, λόγω κατηγοριών διαφθοράς οι οποίες αργότερα απορρίφθηκαν.[33]

Εκπαίδευση και εργασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λούλα έλαβε ελάχιστη εκπαίδευση. Έμαθε να διαβάζει στην ηλικία των δέκα ετών και παράτησε το σχολείο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση προκειμένου να εργαστεί και να βοηθήσει την οικογένειά του.[34] Η πρώτη του δουλειά σε ηλικία 12 ετών ήταν υποδηματοποιός και πλανόδιος μικροπωλητής. Σε ηλικία 14 ετών είχε μια επίσημη δουλειά σε αποθήκη.[35]

Σε ηλικία 19 ετών, έχασε το μικρό δάχτυλο του αριστερού χεριού του σε ένα ατύχημα ενώ εργαζόταν ως χειριστής πρέσας σε εργοστάσιο ανταλλακτικών αυτοκινήτων.[34] Μετά το ατύχημα, χρειάστηκε να πάει σε διάφορα νοσοκομεία ώστε να λάβει ιατρική φροντίδα. Αυτή η εμπειρία αύξησε το ενδιαφέρον του για συμμετοχή στο Σωματείο Εργαζομένων. Την ίδια περίοδο συμμετείχε σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και κατείχε διάφορα συνδικαλιστικά αξιώματα.[35][36]

Συνδικαλιστική καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

O Λούλα εντάχθηκε στο εργατικό κίνημα όταν εργαζόταν στην εταιρεία Villares Metals SA, ανεβαίνοντας σταθερά στα αξιώματα αυτού. Το 1975 εξελέγη, και το 1978 επανεξελέγη, πρόεδρος της Ένωσης Εργατών Χάλυβα του Σάο Μπερνάρντο ντο Κάμπο και της Ντιαντέμα. Και οι δυο πόλεις βρίσκονται στην περιοχή ABCD, όπου συναντώνται οι περισσότερες εγκαταστάσεις κατασκευής αυτοκινητών στη Βραζιλία, συμπεριλαμβανομένων των Ford, Volkswagen, Toyota, Mercedes-Benz και άλλων, και είναι από τις πιο βιομηχανοποιημένες περιοχές της χώρας. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν η Βραζιλία ήταν υπό στρατιωτική κυριαρχία, ο Λούλα βοήθησε στη διοργάνωση συνδικαλιστικών δραστηριοτήτων, όπως μεγάλες απεργίες. Τα δικαστήρια έκριναν αυτές τις απεργίες παράνομες και ο Λούλα φυλακίστηκε για έναν μήνα. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, όπως και του ότι πολλοί άλλοι άνθρωποι φυλακίστηκαν για συμμετοχή σε πολιτικές δραστηριότητες, ο Λούλα έλαβε ισόβια σύνταξη μετά την πτώση του στρατιωτικού καθεστώτος.[37]

Πολιτική καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 10 Φεβρουαρίου 1980 μια ομάδα ακαδημαϊκών, διανοητών και συνδικαλιστών, συμπεριλαμβανομένου του Λούλα, ίδρυσε το Κόμμα των Εργαζομένων (Partido dos Trabalhadores), ένα αριστερό κόμμα με προοδευτικές ιδέες που δημιουργήθηκε εν μέσω της στρατιωτικής κυβέρνησης της Βραζιλίας.

Το 1982 πρόσθεσε το ψευδώνυμο Λούλα στο νόμιμο όνομά του.[38] Το 1983 βοήθησε στην ίδρυση της συνδικαλιστικής Κεντρικής Ένωσης των Εργαζομένων (Central Única dos Trabalhadores). Το 1984 ο Λούλα και το Κόμμα Εργαζομένων έγιναν μέλη στην εκστρατεία Diretas Já! (Άμεσες Εκλογές Τώρα!), ζητώντας άμεση λαϊκή ψηφοφορία για τις επόμενες προεδρικές εκλογές στη Βραζιλία. Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1967, ο πρόεδρος εκλεγόταν από τις δυο Βουλές του Κοινοβουλίου, σε μια κοινή συνεδρίαση με εκπροσώπους των νομοθετικών σωμάτων όλων των πολιτειών της Βραζιλίας. Αναγνωρίστηκε ως καθαρή απάτη καθώς από το πραξικόπημα του Μαρτίου 1964 και μετά, κάθε «εκλεγμένος» πρόεδρος ήταν απόστρατος στρατιωτικός και επιλογή μιας κλειστής στρατιωτικής ομάδας. Το Κόμμα Εργαζομένων και ο Λούλα υποστήριξαν το δημόσιο αίτημα για αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Ωστόσο η εκστρατεία υπέστη ήττα μετά την ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο με την οποία απορρίφθηκε μια τροπολογία που προέβλεπε άμεσες εκλογές για το επόμενο έτος και το 1985 ο πρόεδρος Τανκρέδο Νέβες εξελέγη με την ίδια έμμεση διαδικασία και την υποστήριξη του Λούλα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ως άμεσο αποτέλεσμα της Diretas Já! και μετά από χρόνια λαϊκού αγώνα, οι εκλογές του 1989 ήταν οι πρώτες μετά από 29 χρόνια που εξέλεξαν πρόεδρο με άμεση λαϊκή ψηφοφορία.

Εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λούλα έβαλε για πρώτη φορά υποψηφιότητα το 1982 για την πολιτεία του Σάο Πάολο αλλά έχασε. Το 1986 ο Λούλα κέρδισε μια έδρα στο Κογκρέσο, με τις περισσότερες ψήφους σε εθνικό επίπεδο.[39] Το Κόμμα των Εργαζομένων συνείσφερε στη συγγραφή του Συντάγματος της Βραζιλίας μετά τη στρατιωτική κυβέρνηση, εξασφαλίζοντας ισχυρές συνταγματικές εγγυήσεις για τα δικαιώματα των εργαζομένων αλλά απέτυχε να περάσει την προτεινόμενη αγροτική μεταρρύθμιση στο συνταγματικό κείμενο. Υπό την ηγεσία του Λούλα, το Κόμμα Εργαζομένων πήρε μέρος κατά του Συντάγματος στη συνέλευση του 1988, συμφωνώντας απρόθυμα να υπογράψει το συμφωνημένο σχέδιο σε μεταγενέστερο στάδιο.

Το 1989, όταν ήταν ακόμα βουλευτής, ο Λούλα κατέβηκε ως υποψήφιος με το Κόμμα Εργαζομένων στις πρώτες δημοκρατικές προεδρικές εκλογές από το 1960. Ο Λούλα και ο Λιονέλ Μπριζόλα, δυο δημοφιλείς υποψήφιοι της αριστεράς, αναμενόταν να ισοβαθμίσουν στην πρώτη θέση. Ο Λούλα θεωρήθηκε ο πιο αριστερόστροφος από τους δυο, υποστηρίζοντας την άμεση αγροτική μεταρρύθμιση και τη στάση πληρωμών για το εθνικό χρέος. Ένας δευτερεύων υποψήφιος, ο Φερνάντο Κόλορ ντε Μέλο, πρώην κυβερνήτης της Αλαγκόα, συγκέντρωσε γρήγορα την υποστήριξη μεταξύ της ελίτ της χώρας έχοντας μια ατζέντα πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις. Ο Κόλορ απέκτησε δημοφιλία χάρη στις εμφατικές θέσεις του κατά της διαφθοράς - τελικά νίκησε τον Λούλα στον δεύτερο γύρο των εκλογών του 1989. Το 1992 ο Κόλορ παραιτήθηκε υπό την απειλή της παραπομπής του σε δίκη για υποτιθέμενη υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος.

Ο Λούλα αρνήθηκε να διεκδικήσει την επανεκλογή του ως βουλευτής το 1990 και ασχολήθηκε με την επέκταση των δραστηριοτήτων του Κόμματος των Εργαζομένων σε εθνικό επίπεδο. Καθώς η πολιτική σκηνή στη Βραζιλία τη δεκαετία του 1990 τέθηκε υπό την κυριαρχία του σχεδίου νομισματικής σταθεροποίησης, το οποίο έβαλε τέλος σε δεκαετίες αχαλίνωτου πληθωρισμού, ο πρώην Υπουργός Οικονομικών Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο νίκησε τον Λούλα το 1994 και με ακόμα μεγαλύτερη διαφορά το 1998.

Ένα άρθρο του 2010 στην εφημερίδα The Washington Post ανέφερε ότι, πριν κερδίσει την προεδρία, ο Λούλα ήταν ένας «έντονος συνδικαλιστής, γνωστός για τη φουντωτή γενειάδα του και τα μπλουζάκια Τσε Γκεβάρα».[40] Κατά την προεκλογική εκστρατεία 2002, ο Λούλα αποποιήθηκε την ανεπίσημη ένδυση και τον προγραμματισμό, ο οποίος προέβλεπε τη σύνδεση της εξόφλησης του εξωτερικού χρέους της Βραζιλίας με προηγούμενο ενδελεχή έλεγχο. Αυτή η απόφαση είχε ανησυχήσει οικονομολόγους, επιχειρηματίες και τράπεζες οι οποίοι φοβούνταν ακόμα και μια μερική χρεοκοπία της Βραζιλίας. Αυτό, μαζί με την ήδη υπάρχουσα χρεοκοπία της Αργεντινής, θα είχε τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Αγκαλιάζοντας τη συμβουλή του Ντούντα Μεντόζα να επιδιώξει μια πιο φιλική προς τα ΜΜΕ εικόνα, ο Λούλα κέρδισε στον πρώτο γύρο των εκλογών του 2002, που διεξήχθησαν στις 6 Οκτωβρίου, με διαφορά δυο προς ένα από τον υποψήφιο Χοσέ Σέρρα. Έπειτα κέρδισε τον Σέρρα στον δεύτερο γύρο με 61,3%.

Στις γενικές εκλογές της 1ης Οκτωβρίου 2006, ο Λούλα έφτασε σε απόσταση αναπνοής από την επανεκλογή του σε έναν μόνο γύρο (μέχρι σήμερα ο Καρντόσο είναι το μοναδικό πρόσωπο που έχει κερδίσει σε πρώτο γύρο μετά την επιστροφή των άμεσων εκλογών το 1989). Αντιμετώπισε έναν δεύτερο εκλογικό γύρο στις 29 Οκτωβρίου και κέρδισε με σημαντική διαφορά τον Ζεράλντο Αλκμίν, αν και με ένα ελαφρώς μικρότερο ποσοστό ψήφων από αυτό που είχε λάβει στον δεύτερο γύρο των εκλογών 2002 (60,83% έναντι 61,3%).[41] Σε συνέντευξή του στις 26 Αυγούστου 2007, δήλωσε ότι δεν είχε πρόθεση να επιδιώξει συνταγματική αλλαγή ώστε να μπορέσει να επιδιώξει μια τρίτη συνεχόμενη θητεία. Δήλωσε επίσης ότι ήθελε «στο τέλος της θητείας του να φτάσει σε ισχυρή θέση ώστε να επηρεάσει τη διαδοχή».[42]

Στις αρχές του Σεπτεμβρίου 2018, το Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο της Βραζιλίας απαγόρευσε στον Λούλα να θέσει υποψηφιότητα για τις γενικές εκλογές του 2018 λόγω της καταδίκης του για διαφθορά. Αντ'αυτού, ο Φερνάντο Καντάντ έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος με το Κόμμα των Εργαζομένων και ηττήθηκε από τον Ζαΐρ Μπολσονάρου αφού εξασφάλισε σχεδόν το 45% της λαϊκής ψήφου σε έναν δεύτερο γύρο μεταξύ των υποψηφίων.[43]

Μετά την προεδρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υγεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 29 Οκτωβρίου 2011, το Συρο-Λιβανέζικο Νοσοκομείο του Σάο Πάολο ανακοίνωσε ότι ο Λούλα είχε κακοήθη όγκο στο λάρυγγα. Υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία για την αντιμετώπιση του όγκου και στις 16 Νοεμβρίου 2011 το γραφείο τύπου του κόμματός του έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφίες με τη σύζυγό του να ξυρίζει τα γένια και τα μαλλιά του, αφήνοντάς τον φαλακρό, αν και διατήρησε το μουστάκι του.[44] Ήταν η πρώτη φορά που εθεάθη χωρίς τα γένια του μετά την αποχώρηση από το αξίωμά του.[45] Υποβλήθηκε σε θεραπεία με ακτινοβολία και ο καρκίνος υποχώρησε. Ο Λούλα ανακοίνωσε τον Μάρτιο 2012 ότι ανάρρωσε πλήρως και ότι επιστρέφει στην πολιτική. Ο πολιτικός Ντίλμα Ρούσεφ, τότε πρόεδρος της Βραζιλίας, χαιρέτισε την είδηση.[46] Αντίθετα με τις φήμες, ο Λούλα ανακοίνωσε στις αρχές 2013 ότι δεν θα ήταν υποψήφιος πρόεδρος, υποστηρίζοντας την υποψηφιότητα του Ντίλμα Ρούσεφ για δεύτερη θητεία.[47]

Στις 21 Ιανουαρίου 2021, ο Λούλα δήλωσε ότι βρέθηκε θετικός στον κορονοϊό ενώ συμμετείχε στα γυρίσματα ενος ντοκιμαντέρ του Όλιβερ Στόουν στην Κούβα, πέντε ημέρες μετά την άφιξή του στο νησί.[48] Δεν χρειάστηκε να κάνει εισαγωγή στο νοσοκομείο και κατάφερε να αναρρώσει. Στις 13 Μαρτίου 2021, ο Λούλα έκανε την πρώτη δόση του εμβολίου CoronaVac.[49]

Προεδρική εκστρατεία 2018[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2017 ο Λούλα ανακοίνωσε ότι θα είναι ξανά υποψήφιος με το Κόμμα των Εργαζομένων στις προεδρικές εκλογές 2018. Τον Σεπτέμβριο 2017 ηγήθηκε μιας ομάδας υποστηρικτών του, η οποία ταξίδεψε σε όλες τις πολιτείες της Βραζιλίας, ξεκινώντας από το Μίνας Ζεράις, όπου κυβερνήτης ήταν ο πολιτικός του σύμμαχος Φερνάντο Πιμεντέλ. Ενώ ταξίδευε στη Νότια Βραζιλία, η ομάδα έγινε στόχος διαμαρτυριών.[50] Στο Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, πέτρες ρίχτηκαν εναντίον όσων τάσσονταν υπέρ του Λούλα και στην Παρανά ένα λεωφορείο δέχτηκε πυροβολισμούς.[51]

Παρά τη φυλάκιση του Λούλα τον Απρίλιο 2018, το Κόμμα των Εργαζομένων διατήρησε τον Λούλα ως υποψήφιο πρόεδρό του. Σε δημοσκόπηση από τον Ibope τον Ιούνιο 2018, ο Λούλα προηγούνταν με 33% στην πρόθεση ψήφου ενώ ο Ζαΐρ Μπολσονάρου ερχόταν δεύτερος με 15%.[52] Ο Λούλα διαπραγματεύτηκε έναν εθνικό συνασπισμό με το PCdoB αλλά και συμμαχίες στην περιφέρεια με το Σοσιαλιστικό Κόμμα.[53]

Το Κόμμα των Εργαζομένων παρουσίασε επίσημα τον Λούλα ως υποψήφιο στις 5 Αυγούστου 2018 στο Σάο Πάολο. Ο ηθοποιός Σέρχιο Μαμπέρτι διάβασε μια επιστολή γραμμένη από τον Λούλα, ο οποίος ήταν αδύνατο να παραστεί εξαιτίας της φυλάκισής του. Ο πρώην δήμαρχος του Σάο Πάολο Φερνάρντο Χαντάντ ορίστηκε ως εκπρόσωπος του Λούλα σε εκδηλώσεις και συζητήσεις. Σε περίπτωση που ο Λούλα δεν επιλεγόταν ως υποψήφιος, ο Χαντάντ θα έπαιρνε τη θέση του ενώ η Μανουέλα ντ'Αβίλα θα αντικαθιστούσε τον Χαντάντ ως υποψήφια αντιπρόεδρος.[54]

Σε απάντηση μιας προσφυγής που θεωρούσε τον Λούλα πολιτικό κρατούμενο, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αποφάνθηκε στις 17 Αυγούστου 2018 ότι ζήτησε από την κυβέρνηση της Βραζιλίας να επιτρέψει στον Λούλα να ασκήσει τα πολιτικά του δικαιώματα.[55]

Σε μια δημοσκόπηση της 26ης Αυγούστου 2018, ο Λούλα λαμβάνει το 39% στην πρόθεση ψήφου μέσα σε έναν μήνα, ήδη από τον πρώτο γύρο. Η ίδια δημοσκόπηση έδειξε ότι ο Λούλα προηγείται από το σύνολο των διεκδικητών του σε έναν πιθανό δεύτεριο γύρο, συμπεριλαμβανομένου του Μπολσονάρου, λαμβάνοντας 52% έναντι 32% του δεύτερου.[56]

Η υποψηφιότητα του Λούλα απορρίφθηκε από το Ανώτατο Εκλογοδικείο στις 31 Αυγούστου 2018, όταν η πλειοψηφία της επταμελούς επιτροπής ψήφισε υπέρ της απαγόρευσης στον Λούλα να κατέβει ως υποψήφιος στις εκλογές.[57] Στις 11 Σεπτεμβρίου 2018, ο Λούλα αποσύρθηκε επίσημα από τις εκλογές και αντικαταστάθηκε από τον Φερνάρντο Χαντάντ, τον οποίο υποστήριξε ο Λούλα.[58]

Δεύτερη προεδρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκλογές 2022[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάιο 2021 ο Λούλα ανακοίνωσε ότι θα διεκδικούσε μια τρίτη θητεία στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2022 εναντίον του τότε προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου, με τις δημοσκοπήσεις στα τέλη Ιουλίου 2021 να δείχνουν ότι θα κέρδιζε άνετα τον Μπολσονάρου ενώ σε δημοσκόπηση του Ιανουαρίου 2022 προηγούνταν κατά 17% του Μπολσονάρου.[59]

Τον Απρίλιο 2022 ο Λούλα ανακοίνωσε ότι ο υποψήφιος αντικαταστάτης του θα ήταν ο Ζεράλντο Αλκμίν, ο κυβερνήτης της πολιτείας Σάο Πάολο, ο οποίος ήταν υποψήφιος εναντίον του Λούλα στις προεδρικές εκλογές 2006.[60]

Στις 2 Οκτωβρίου 2022, στις εκλογές του πρώτου γύρου, ο Λούλα έλαβε την πρώτη θέση με 48,43% του εκλογικού σώματος και προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο εναντίον του Ζαΐρ Μπολσονάρου, ο οποίος έλαβε 43,20%. Ο Λούλα εξελέγη πρόεδρος της Βραζιλίας στον δεύτερο γύρο, στις 30 Οκτωβρίου 2022, τρεις μέρες μετά τα 77α γενέθλιά του. Έγινε ο πρώτος πρόεδρος στη Βραζιλία που εκλέγεται για τρεις θητείες και ο πρώτος μετά τον Γκετούλιο Βάργκας που έχει υπηρετήσει περισσότερες από μία μη συνεχόμενες θητείες. Έγινε ο πρώτος υποψήφιος που κέρδισε έναν εν ενεργεία πρόεδρο στη Βραζιλία. Η ορκομωσία του θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2023.[61]

Ο Λούλα δήλωσε ότι οι κύριες δεσμεύσεις του είναι η ανασυγκρότηση της χώρας απέναντι στην οικονομική κρίση - μέσω της δημοκρατίας, της κυριαρχίας και της ειρήνης, της οικονομικής ανάπτυξης και της σταθερότητας, της καταπολέμησης της φτώχειας, της εκπαίδευσης, της εφαρμογής ενός εθνικού πολιτιστικού συστήματος και της επέκτασης των στεγαστικών προγραμμάτων.[62]

Πολιτικές θέσεις και φιλοσοφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολιτική του φιλοσοφία είναι κάπως αμφιλεγόμενη στον ακαδημαϊκό χώρο. Στη Βραζιλία, ο φιλελεύθερος αποφεύγεται από τους αριστερούς λόγω των συνειρμών με φιλοεπιχειρηματικές πολιτικές που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του νεοφιλελευθερισμού ή και της στρατιωτικής δικτατορίας. Ο Λούλα υποστήριξε τον «σοσιαλισμό του 21ου αιώνα», όμως στην ουσία ο λουλισμός θεωρείται παρόμοιος με τον κοινωνικό φιλελευθερισμό.[63][64][65] Παρόλο που έδειξε μια μέτρια κεντροαριστερή φιλελεύθερη τάση σε οικονομικό επίπεδο, ο Λούλα τόνισε τους στενούς δεσμούς του με τη Δημοκρατία της Βενεζουέλας και αξιολόγησε αρνητικά τον Χουάν Γκουαϊδό κατά τη διάρκεια της κρίσης στη Βενεζουέλα.[66]

Τιμές και βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λίστα με τα βραβεία του Λούλα από το 2003:

Εθνικά βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ribbon bar Βραβείο Ημερομηνία και σχόλιο Παραπομπή
Grand Cross of the Order of the Southern Cross 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα [67]
Grand Cross of the Order of Rio Branco 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα [68]
Grand Cross of the Order of Military Merit 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα [69]
Grand Cross of the Order of Naval Merit 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα
Grand Cross of the Order of Aeronautical Merit 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα
Grand Cross of the Order of Military Judicial Merit 2003 - αυτόματα μόλις έλαβε καθήκοντα
Grand Cross of the National Order of Merit 2013 [70]

Τιμές από το εξωτερικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ribbon bar Χώρα Τιμή Ημερομηνία Παραπομπή
Αλγερία Grand Cross of the National Order of Merit 7 Φεβρουαρίου 2006 [71]
Μπενίν Grand Cross of the National Order of Benin 17 Μαρτίου 2013 [72]
Βολιβία Collar of the Order of the Condor of the Andes 2007
Πράσινο Ακρωτήριο Grand Cross of Amílcar Cabral Order 29 Ιουλίου 2004 [73]
Κολομβία Grand Cross of the Order of Boyacá 14 Δεκεμβρίου 2005 [74]
Κούβα Grand Cross of the Order of Carlos Manuel de Céspedes 20 Δεκεμβρίου 2019 [75]
Δανία Knight of the Order of the Elephant 12 Σεπτεμβρίου 2007
Grand Collar of the National Order of San Lorenzo 6 Ιουνίου 2013
Γκαμπόν Grand Cross of the Order of the Equatorial Star 28 Ιουλίου 2004 [76]
Γκάνα Companion of the Order of the Star of Ghana 13 Απριλίου 2005 [77]
Medalha Amílcar Cabral Γουινέα-Μπισάου Member of the Order of Amílcar Cabral 2010 [78]
Γουιάνα Member of the Order of Excellence of Guyana 25 Νοεμβρίου 2010 [79]
Μεξικό Collar of the Order of the Aztec Eagle 3 Αυγούστου 2007 [80]
Νορβηγία Grand Cross of the Royal Norwegian Order of Merit 13 Σεπτεμβρίου 2007
Νορβηγία Grand Cross of the Order of St. Olav 2003
Κράτος της Παλαιστίνης Grand Collar of the State of Palestine 2010
Παναμάς Grand Cross of the Order of Omar Torrijos Herrera 10 Αυγούστου 2007 [81]
Περού Grand Cross with Diamonds of the Order of the Sun 25 Αυγούστου 2003 [82]
Πορτογαλία Grand Cross of the Order of the Tower and Sword 5 Μαρτίου 2008 [83]
Πορτογαλία Grand Collar of the Order of Liberty 23 Ιουλίου 2003 [83]
Ισπανία Knight of the Collar of the Order of Isabella the Catholic 2003 [84]
Σαουδική Αραβία Chain of the Order of Abdulaziz Al Saud 2009
Νότια Αφρική Member of the Order of the Companions of O. R. Tambo 2011
Σουηδία Knight of the Royal Order of the Seraphim 2007 [85]
Συρία Member First Class of the Order of the Umayyads 2010
Ουκρανία Member First Class of the Order of Prince Yaroslav the Wise 2003 [86]
Ουκρανία Member of the Order of Liberty 2009 [87]
Ηνωμένο Βασίλειο Knight Grand Cross of the Order of the Bath 2006 [88]
Ζάμπια Grand Commander of the Order of the Eagle of Zambia 2010 [89]

Βραβεία από το εξωτερικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χώρα Βραβείο Ημερομηνία Παραπομπή
Ισπανία Princess of Asturias Award for International Cooperation Οκτώβριος 2003 [90]
Πορτογαλία Honoris Causa Doctor in Economics, University of Coimbra Μάρτιος 2011 [91]
Γαλλία Doctor Honoris Causa, Sciences Po Paris Σεπτέμβριος 2011 [92][93]
Πολωνία Lech Wałęsa Prize Σεπτέμβριος 2011 [94][95]
Ηνωμένο Βασίλειο Honorary President of Young Labour (UK) Οκτώβριος 2018 [96]
Γαλλία Honorary citizen of Paris Μάρτιος 2020 [97][98]
Αργεντινή Doctor Honoris Causa, Universidad Nacional de Rosario Μάιος 2020 [99][100]

Στον λαϊκό πολιτισμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο υποψήφιος για Όσκαρ Φάμπιο Μπαρέτο σκηνοθέτησε το 2009 τη βραζιλιάνικη ταινία «Λούλα, ο γιος της Βραζιλίας», στην οποία απεικονίζεται η ζωή του Λούλα μέχρι την ηλικία των 35 ετών. Η ταινία ήταν εμπορική και κριτική αποτυχία[101][102] και κατηγορήθηκε ως προεκλογική προπαγάνδα[103][104] ενώ οι παραγωγοί την πρόβαλαν ακόμα και δωρεάν. Ορισμένοι κριτικοί στη Βραζιλία δήλωσαν ότι η ταινία ήταν ένδειξη λατρείας προς την προσωπικότητα του Λούλα.[105][106]

Η ταινία The Mechanism στο Netflix ασχολείται με την Επιχείρηση Car Wash και προβάλει, μεταξύ άλλων, έναν χαρακτήρα που παραπέμπει στον Λούλα, τον Ζοάο Χιγκίνο, τον οποίο υποδύεται ο Άρθουρ Κολ.[107]

Το ντοκιμαντέρ The Edge of Democracy (2019), σε σενάριο και σκηνοθεσία της Πέτρα Κόστα, περιγράφει την άνοδο και την πτώση του Λούλα και του Ντίλμα Ρούσεφ καθώς και την κοινωνικοπολιτική αναταραχή στη Βραζιλία κατά την περίοδο εκείνη.[108]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Luiz Inacio Lula da Silva | Biography, Facts, & Involvement with Petrobras Scandal» (στα αγγλικά). Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Luiz-Inacio-Lula-da-Silva. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  2. Nicas, Jack (2022-10-30). «Brazil Elects Lula, a Leftist Former Leader, in a Rebuke of Bolsonaro» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/live/2022/10/30/world/brazil-presidential-election. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  3. «biblioteca_interna_ex — Biblioteca». www.biblioteca.presidencia.gov.br. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  4. «Lula's legacy for Brazil's next president» (στα αγγλικά). BBC News. 2010-09-30. https://www.bbc.com/news/world-latin-america-11414276. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  5. «Lula reitera candidatura presidencial contra Bolsonaro em 2022». Valor Investe (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  6. July 7, Thomas Traumann |· 2021. «Lula Is Back. But Which Lula?». Americas Quarterly (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  7. «Lula 2022? Brazil poised for sensational political comeback». the Guardian (στα Αγγλικά). 30 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  8. «Wayback Machine» (PDF). web.archive.org. 5 Αυγούστου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  9. «Brazil's Lula prepares to leave office» (στα αγγλικά). BBC News. https://www.bbc.com/news/av/world-latin-america-12097490. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  10. «Brazil's Lula: The Most Popular Politician on Earth - Newsweek». web.archive.org. 29 Δεκεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  11. «Lula's last lap». The Economist. ISSN 0013-0613. https://www.economist.com/the-americas/2009/01/08/lulas-last-lap. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  12. «Lula stubs out smoking habit». the Guardian (στα Αγγλικά). 10 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  13. «Brazil ex-President Lula diagnosed with throat cancer» (στα αγγλικά). BBC News. 2011-10-29. https://www.bbc.com/news/world-us-canada-15507640. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  14. «Brazil judge blocks Lula appointment to government» (στα αγγλικά). BBC News. 2016-03-17. https://www.bbc.com/news/world-latin-america-35835795. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  15. Braziliense', 'Correio. «Correio Braziliense: notícias, análises e vídeos do DF, do Brasil e do mundo». Correio Braziliense (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  16. «Bolsonaro appoints judge who helped jail Lula to lead justice ministry». the Guardian (στα Αγγλικά). 1 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  17. «Bloomberg - Are you a robot?». www.bloomberg.com. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  18. «Lula ordered to jail, reshaping Brazil’s political landscape ahead of presidential election» (στα αγγλικά). Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/world/the_americas/lula-verdict-plunges-brazil-into-political-chaos-ahead-of-presidential-election/2018/04/05/a215bb1a-386e-11e8-af3c-2123715f78df_story.html. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  19. «Brazil's former president Lula walks free from prison after supreme court ruling». the Guardian (στα Αγγλικά). 8 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  20. https://www.washingtonpost.com/world/europe/brazils-jailed-former-president-lula-barred-from-running-again-by-electoral-court/2018/08/31/88cfcb7c-ac9b-11e8-9a7d-cd30504ff902_story.html
  21. «Brazil's former president Lula walks free from prison after supreme court ruling». the Guardian (στα Αγγλικά). 8 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  22. «Fachin anula condenações de Lula relacionadas à Lava Jato; ex-presidente volta a ser elegível». G1 (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  23. Reuters; Brito, Ricardo (2021-04-15). «Brazil's Supreme Court confirms decision to annul Lula convictions» (στα αγγλικά). Reuters. https://www.reuters.com/world/americas/brazils-supreme-court-confirms-decision-annul-lula-convictions-2021-04-15/. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  24. Press, Associated (24 Μαρτίου 2021). «Lula judge was biased, Brazil supreme court rules, paving way to challenge Bolsonaro». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  25. Τουρκοχωρίτης, Παναγιώτης (31 Οκτωβρίου 2022). «Διεθνής Τύπος: Ο Λούλα επιστρέφει στην εξουσία - Ιστορική εκλογική «μάχη» στη Βραζιλία». Documento. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  26. «Folha Online - Mundo - "Lula é um católico a seu modo", diz d. Cláudio Hummes - 06/04/2005». www1.folha.uol.com.br. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  27. Lula, o filho do Brasil
  28. Bourne, Richard (22 Απριλίου 2008). Lula of Brazil: The Story So Far. University of California Press. ISBN 978-0-520-93252-4. 
  29. «Da distante Paulicéia, Lula vinha namorar todas as noites - Política - Hoje em Dia». web.archive.org. 21 Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  30. «Lurian, filha de Lula, foi atendida no hospital Sírio-Libanês - Política». Estadão (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  31. «Marisa Letícia tem morte cerebral, e família autoriza doação de órgãos». noticias.uol.com.br (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  32. renatasouza. «Lula se casa com Janja em cerimônia em São Paulo». CNN Brasil (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  33. «Casamento de Lula: conheça Janja, socióloga e noiva do ex-presidente». Exame (στα Πορτογαλικά). 18 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  34. 34,0 34,1 «Lula: Fourth time lucky» (στα αγγλικά). 2002-10-28. http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/2367851.stm. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  35. 35,0 35,1 «Presidency of the Federative Republic of Brazil». web.archive.org. 13 Δεκεμβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  36. «Luiz Inacio Lula da Silva | Biography, Facts, & Involvement with Petrobras Scandal | Britannica». www.britannica.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  37. Richard Bourne (19 October 2009). Lula of Brazil : The Story So Far. University of California Press.
  38. «Luiz Inácio Lula da Silva News - The New York Times». web.archive.org. 21 Απριλίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  39. «G1 > Eleições 2006 - NOTÍCIAS - Com votação recorde, Lula chega ao segundo mandato». g1.globo.com. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  40. «Brazilian president's handpicked successor leads, faces runoff» (στα αγγλικά). ISSN 0190-8286. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/10/03/AR2010100304612.html. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  41. «Brazil re-elects President Lula» (στα αγγλικά). 2006-10-30. http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/6095820.stm. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  42. «Brazil - Brazzil Mag - Brazilian President Vows Not to Seek a Third Term». web.archive.org. 25 Δεκεμβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  43. «Brazil's jailed former leader Lula ends presidential bid» (στα αγγλικά). Reuters. 2018-09-11. https://www.reuters.com/article/us-brazil-election-idUSKCN1LR08N. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  44. «Brazil's Lula da Silva shaves beard in cancer battle» (στα αγγλικά). BBC News. 2011-11-16. https://www.bbc.com/news/world-latin-america-15766843. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  45. «Brazil's Lula da Silva shaves beard in cancer battle» (στα αγγλικά). BBC News. 2011-11-16. https://www.bbc.com/news/world-latin-america-15766843. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  46. «Lula da Silva announces his back in politics after defeating cancer». MercoPress (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  47. Editor, Postado por. «Cercada de mensaleiros condenados à prisão, Dilma rejeita a estabilização econômica de FHC» (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  48. «Brazil's Lula had COVID-19 while in Cuba for Oliver Stone film» (στα αγγλικά). Reuters. 2021-01-21. https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-lula-cuba-idUSKBN29Q2VP. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 
  49. «Brazil's Lula receives first dose of coronavirus vaccine». France 24 (στα Αγγλικά). 13 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  50. Povo, Chico Marés, especial para a Gazeta do. «Após depoimento, Lula retoma caravana por Minas Gerais». Gazeta do Povo (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  51. «Ônibus da caravana de Lula no Paraná são atingidos por tiros». G1 (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  52. «Lula tem 33%, Bolsonaro, 15%, Marina, 7%, e Ciro, 4%, aponta pesquisa Ibope». G1 (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  53. «Da cadeia, Lula articulou ações que resultaram no isolamento de Ciro». Folha de S.Paulo (στα Πορτογαλικά). 1 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  54. «PT anuncia Haddad como vice na chapa de Lula e acordo com o PCdoB». G1 (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  55. France-Presse, Agence (17 Αυγούστου 2018). «UN: Brazil's jailed ex-president Lula can't be disqualified from election». the Guardian (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  56. «Pesquisa Datafolha: Lula, 39%; Bolsonaro, 19%; Marina, 8%; Alckmin, 6%; Ciro, 5%». G1 (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  57. «Brazil electoral court bars Lula from presidential race». www.yahoo.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  58. «Jailed leftwing leader Lula drops out of Brazil presidential race». the Guardian (στα Αγγλικά). 11 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  59. https://www.nasdaq.com/articles/brazil-poll-shows-lula-gaining-over-bolsonaro-third-candidate-embryonic
  60. «Análise das Eleições 2022: Veja Detalhes dos Resultados da Votação». noticias.uol.com.br (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  61. «Resultados – TSE». resultados.tse.jus.br. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  62. «Conheça o programa de governo dos 12 candidatos à Presidência». R7.com (στα Πορτογαλικά). 15 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  63. https://books.google.gr/books?id=kbzXJICgcdMC&pg=PA15&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  64. https://books.google.gr/books?id=M990DQAAQBAJ&pg=PA240&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  65. https://books.google.gr/books?id=lQtKEAAAQBAJ&pg=PA7&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  66. de 2019, 24 de Noviembre. «Juan Guaidó respondió las críticas de Lula da Silva: "Por nuestra Constitución soy Presidente Encargado, usted es un ladrón condenado"». infobae (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  67. «Cerimonial». 2 Σεπτεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  68. «Cerimonial». 26 Σεπτεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  69. «Ordem do Mérito Militar». 14 Απριλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  70. «Casa Civil da Presidência da República» (PDF). 15 Μαΐου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  71. «Lula e Bouteflika convocam empresários a buscar parcerias — Portal Computador Para Todos». 13 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  72. «Ex-presidente Lula recebe Ordem Nacional do Benin». institutolula.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  73. «Notícias de Cabo Verde | Lula diz que vai assumir "compromisso histórico com África"». noticiaslusofonas.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  74. «Uribe oferece ao Brasil saída ao Pacífico por estrada amazônica - 14/12/2005 - UOL Últimas Notícias». noticias.uol.com.br. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  75. «Lula condecorado com a Ordem Carlos Manuel de Céspedes». misiones.minrex.gob.cu. 20 Δεκεμβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2021. 
  76. «BBC Brasil». bbc.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  77. «Lula honoured with Ghana's highest state award». ghanaweb.com. 30 Νοεμβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2021. 
  78. «Lula decorated by Guinea-Bissau's President Malam Sanha». 
  79. «Guiana». 
  80. «Lula será condecorado com Ordem da Águia Asteca no México - 03/08/2007 - UOL Últimas Notícias». noticias.uol.com.br. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  81. Line, A. TARDE On. «Página principal do Portal A TARDE». Portal A TARDE (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  82. «Lula realiza visita para entablar alianza comercialcon entre países del Mercosur y naciones andinos - AGO. 25, 2003 - Economía - Historicos - EL UNIVERSO». eluniverso.com. 25 Αυγούστου 2003. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  83. 83,0 83,1 «ENTIDADES ESTRANGEIRAS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS - Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas». ordens.presidencia.pt. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  84. «Otras disposiciones» (PDF). 
  85. «State Visit by President Lula from Brazil». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  86. «Про нагородження орденом князя Ярослава Мудрого». Офіційний вебпортал парламенту України (στα Ουκρανικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2022. 
  87. «Про нагородження орденом Свободи». Офіційний вебпортал парламенту України (στα Ουκρανικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2022. 
  88. Braziliense, Correio (20 Σεπτεμβρίου 2009). «Em menos de sete anos de mandato Lula já acumula 263 condecorações». Correio Braziliense (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  89. «Zâmbia». 
  90. «Lula da Silva - Laureates - Princess of Asturias Awards». The Princess of Asturias Foundation (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2022. 
  91. Coimbra, Universidade de. «Doutoramentos Honoris Causa». Doutoramentos Honoris Causa (στα Πορτογαλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2019. 
  92. «HONORARY DOCTORATES». Sciences Po (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2021. 
  93. lainformacion.com (27 Σεπτεμβρίου 2011). «Lula, investido doctor honoris causa por la universidad Sciences Po de París». La Información (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2022. 
  94. «Lula recebe prêmio Lech Walesa e o oferece à África» [Lula receives Lech Walesa Prize and offers to Africa]. Lula.com.br (στα Πορτογαλικά). 29 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2022. 
  95. «Lula recebe na Polônia Prêmio Lech Walesa» [Lula receives the Lech Walesa Prize in Poland]. G1 (στα Πορτογαλικά). 29 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2022. 
  96. «Young Labour: Why we've just made Lula our honorary president». Labour List. 3 October 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 October 2018. https://web.archive.org/web/20181003140450/https://labourlist.org/2018/10/young-labour-why-weve-just-made-lula-our-honorary-president/. Ανακτήθηκε στις 3 October 2018. 
  97. Nikolaeva, Maya (2 Μαρτίου 2020). «Paris makes former Brazil president Lula an honorary citizen». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2020. 
  98. «Paris makes former Brazil president Lula an honorary citizen» (στα αγγλικά). Reuters. 2020-03-02. https://www.reuters.com/article/us-france-brazil-lula-idUSKBN20P2VW. Ανακτήθηκε στις 2022-10-04. 
  99. «Lula, Doctor Honoris Causa». Radio Universidad 103.3 Universidad Nacional de Rosario (στα Ισπανικά). 22 Μαΐου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2020. 
  100. UNR. «Lula, Doctor Honoris Causa | Especiales | Radio Universidad». radio.unr.edu.ar (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2022. 
  101. «archive.ph». archive.ph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  102. Lula, the Son of Brazil, https://www.rottentomatoes.com/m/lula_the_son_of_brazil, ανακτήθηκε στις 2022-10-31 
  103. «Filme sobre Lula pode influenciar eleição presidencial, diz 'NYT'». BBC News Brasil (στα Πορτογαλικά). 12 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  104. «Dilma admite que filme de Lula pode ajudar nas eleições de 2010». VEJA (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  105. «CineB exibe em comunidades filme sobre Lula | Sindicato dos Bancários». Sindicato dos Bancários de SP (στα Πορτογαλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  106. «O culto da personalidade na indicação ao Oscar | Ponto de Vista - VEJA.com». web.archive.org. 25 Ιανουαρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  107. «"O Mecanismo": saiba quais personagens foram inspirados em nomes como Lula e Moro na série da Netflix | GZH». gauchazh.clicrbs.com.br. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2022. 
  108. Scott, A. O. (2019-06-18). «Review: ‘Edge of Democracy’ Looks at Brazil With Outrage and Heartbreak» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2019/06/18/movies/edge-of-democracy-review.html. Ανακτήθηκε στις 2022-10-31. 

Περαιτέρω μελέτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ομιλίες